PROCEDURA PRZETWARZANIA POD KONTROLĄ CELNĄ - e-Cło

PROCEDURA PRZETWARZANIA POD KONTROLĄ CELNĄ
Instrukcja dla przedsiębiorców
Wersja 1.0
z dnia 12 września 2011 r.
Spis treści:
1. Podstawa prawna stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
2. Wprowadzenie
3. Sposoby stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
4. Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod
kontrolą celną
4.1. Pełna forma wniosku
4.2. Skrócona forma wniosku
4.3. Organ celny, do którego składany jest wniosek w pełnej formie
4.4. Organ celny, do którego składany jest wniosek w formie skróconej
4.5. Załączniki do wniosku
4.6. Wniosek o przedłuŜenie lub zmianę pozwolenia
5. Warunki udzielenia pozwolenia
5.1. Warunki podmiotowe
5.2. Warunki przedmiotowe
5.3. Warunki ekonomiczne
6. Dopuszczalne procesy przetwarzania
7. Zabezpieczenie
8. Ewidencja
9. Transfer – przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej
10. Termin waŜności pozwolenia
11. Pozwolenie z mocą wsteczną
12. Przeniesienie praw i obowiązków
13. Stosowanie procedury
2
1. Podstawa prawna stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
Zasady stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną regulują przepisy:
•
rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r.
ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z 19.10.1992, str.
1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 4, str. 307 z późn.
zm.)
•
rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego
przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego
Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z 11.10.1993, str. 1, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 6, str. 3, z późn. zm.)
•
ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622, z późn. zm.)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie przypadków,
w których organ celny pobiera zabezpieczenie (Dz. U. Nr 87, poz. 829)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów
formularzy stosowanych w sprawach celnych (Dz. U. Nr 166, poz. 995)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie właściwości
miejscowej organów celnych (Dz. U. Nr 94, poz. 911 z późn. zm.).
2. Wprowadzenie
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną ma na celu wspieranie działalności
wspólnotowych producentów.
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną, będąca gospodarczą procedurą celną, pozwala na
wprowadzenie na obszar celny Unii Europejskiej towarów niewspólnotowych na określony
czas potrzebny do poddania ich określonym procesom przetwarzania (zmieniających ich
rodzaj lub stan) w celu wytworzenia gotowych produktów (tzw. produktów przetworzonych)
oraz na dopuszczenie do obrotu produktów powstałych w wyniku tych procesów po
zapłaceniu naleŜności celnych przywozowych właściwych dla tych produktów.
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną uzaleŜnione jest od posiadania
waŜnego pozwolenia udzielanego przez właściwy organ celny.
3
3. Sposoby stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
Wobec towarów obejmowanych procedurą przetwarzania pod kontrolą celną nie pobiera się
naleŜności celnych przywozowych, jak równieŜ nie stosuje się wobec nich środków polityki
handlowej. Środki polityki handlowej, jak równieŜ naleŜności celne przywozowe mają
zastosowanie dopiero wobec produktów przetworzonych, przy ich dopuszczeniu do obrotu.
Są dwa podstawowe przypadki, w których stosowana jest procedura przetwarzania pod
kontrolą celną.
Procedurę przetwarzania pod kontrolą celną stosuje się, gdy (pierwszy przypadek):
•
proces przetwarzania prowadzi do powstania produktów, które podlegają niŜszej
kwocie naleŜności przywozowych niŜ ta, która miałaby zastosowanie do towarów
przywoŜonych.
Przykład
Firma planuje wytworzenie siedzeń z metalową ramą z przywoŜonych spoza Unii Europejskiej
rurek Ŝelaznych. W przypadku przywozu i dopuszczenia do wolnego obrotu rurek Ŝelaznych
firma musiałaby zapłacić cło według stawki celnej wynoszącej 4%, która jest stawką wyŜszą
niŜ stawka celna mająca zastosowanie do przywoŜonych spoza Unii Europejskiej gotowych
siedzeń z metalową ramą. Zastosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną jest
moŜliwe. Kwota cła przywozowego mająca zastosowanie wobec przywoŜonych rurek
Ŝelaznych jest wyŜsza niŜ wobec siedzeń z metalową ramą, które powstaną w wyniku
zastosowania procedury; uzyskiwana jest tzw. "korzyść z cła przywozowego".
Towary/towary przywiezione
Wartość celna/wartość celna po
przetwarzaniu pod kontrolą celną
Koszty przetwarzania
Produkty przetworzone
Stawka celna
Kwota cła przywozowego
Korzyść z cła przywozowego
Bez zastosowania
przetwarzania pod
kontrolą celną
Rurki Ŝelazne
Z zastosowaniem
przetwarzania pod
kontrolą celną
Rurki Ŝelazne
100 000 EURO
350 000 EURO
-
250 000 EURO
4%
Siedzenia z metalową
ramą
Wolne
4 000 EURO
0 EURO
↓
↓
4 000 EURO
4
Procedurę przetwarzania pod kontrolą celną stosuje się takŜe, gdy (drugi przypadek):
•
towary przywoŜone zostają poddane procesowi przetwarzania, w celu zapewnienia ich
zgodności z wymogami technicznymi obowiązującymi przy dopuszczaniu ich do
obrotu na obszarze celnym Unii Europejskiej.
Pojęcie „wymogi techniczne” oznacza wymogi przewidziane przepisami wspólnotowymi lub
krajowymi, których spełnienie jest warunkiem dla dopuszczenia do swobodnego obrotu (np.
pewne normy techniczne dotyczące towarów sprzedawanych na rynku Unii Europejskiej lub
normy jakościowe dla Ŝywności).
Przykład
Obejmowanie procedurą przetwarzania pod kontrolą celną Ŝywności dla małych dzieci w celu
usunięcia skaŜenia biologicznego.
4. Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod
kontrolą celną
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną wiąŜe się z obowiązkiem posiadania
pozwolenia na stosowanie tej procedury, które wydawane jest przez właściwy organ celny.
W celu uzyskania pozwolenia naleŜy złoŜyć wniosek o jego udzielenie.
4.1. Pełna forma wniosku
Zasadą jest, Ŝe wniosek o udzielenie pozwolenia powinien być sporządzony na piśmie z
zastosowaniem wzoru określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego
do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną i
samo pozwolenie są więc dokumentami sformalizowanymi.
Dla procedury przetwarzania pod kontrolą celną wzór ten składa się z formularza
podstawowego, który jest wspólny dla wszystkich gospodarczych procedur celnych.
Nie jest natomiast wykorzystywany, z uwagi na specyfikę procedury przetwarzania pod
kontrolą celną, wzór formularza kontynuacyjnego stanowiący kontynuację podstawowej
części wniosku zawartej w formularzu podstawowym.
Pola formularza wniosku powinny zostać wypełnione zgodnie z Objaśnieniami zawartymi w
załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
We wniosku naleŜy podać informacje m.in. na temat charakteru planowanych do
przeprowadzenia działań w ramach wnioskowanej procedury, towarów przeznaczonych do
5
objęcia procedurą oraz wytwarzanych z nich produktów przetworzonych, rodzaju
wykorzystywanej ewidencji.
Dodatkowo w treści wniosku (w polu nr 1) naleŜy podać numer identyfikacyjny EORI, oraz jeśli wnioskodawca posiada status upowaŜnionego przedsiębiorcy - numer świadectwa AEO.
W przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada statusu AEO zobowiązany jest przedstawić
wraz z wnioskiem o udzielenie pozwolenia oświadczenie sporządzone według wzoru
stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w
sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych.
Wnioskodawca moŜe zostać poproszony o przedstawienie dodatkowych informacji w
sytuacji, gdy organ celny uzna jakąkolwiek informację podaną we wniosku za
niewystarczającą.
4.2. Skrócona forma wniosku
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną
moŜe być takŜe sporządzony za pomocą zgłoszenia celnego w formie pisemnej lub za
pomocą technik elektronicznego przetwarzania danych.
Ta forma wniosku moŜe być zastosowana wyłącznie w sytuacjach, gdy:
-
warunki ekonomiczne uznaje się za spełnione (zgodnie z art. 552 ust. 1 akapit pierwszy
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego),
-
wniosek nie dotyczy udzielenia pozwolenia pojedynczego,
-
nie są stosowane procedury uproszczone.
W przypadku sporządzenia wniosku za pomocą zgłoszenia celnego wnioskodawca
zobowiązany jest w Polu 44 zgłoszenia celnego podać niezbędne do rozpatrzenia wniosku o
udzielenie pozwolenia informacje na temat planowanego sposobu stosowania procedury
przetwarzania pod kontrolą celną (m.in. miejsce, gdzie będzie dokonywany proces
przetwarzania, rodzaj procesu przetwarzania, uzyskiwane produkty przetworzone,
przewidywany urząd zakończenia) przy uŜyciu następujących krajowych kodów informacji
dodatkowych:
- 0PL05,
- 0PL06,
- 0PL07,
- 0PL08,
- 0PL09.
6
W przypadku procedury przetwarzania pod kontrolą celną kod informacji dodatkowej:
- 0PL05 jest stosowany do wskazania miejsca (miejsc), gdzie będzie dokonywany proces
przetwarzania,
- 0PL06 jest stosowany do wskazania przewidywanego urzędu (urzędów) zakończenia i
urzędu kontrolnego,
- 0PL07 jest stosowany do wskazania charakteru/rodzaju procesu (procesów) przetwarzania
oraz wskazania warunków ekonomicznych,
- 0PL08 jest stosowany do wskazania kodu (kodów) CN uzyskiwanych produktów
przetworzonych oraz określenia ich nazwy handlowej i/lub technicznej, a takŜe do podania
współczynnika produktywności lub metody jego obliczenia,
- 0PL09 jest stosowany do wskazania przewidywanego terminu zakończenia procedury
przetwarzania pod kontrolą celną, a takŜe do określenia proponowanego sposobu(ów)
dokonania identyfikacji towarów przywoŜonych.
Szczegółowe zasady stosowania powyŜej wymienionych krajowych kodów informacji
dodatkowych zostały szczegółowo przedstawione w „Instrukcji wypełniania zgłoszeń
celnych”, zmienionej w związku z wejściem w Ŝycie rozporządzenia Ministra Finansów z
dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych.
W przypadku sporządzenia wniosku za pomocą zgłoszenia celnego pozwolenie udzielane jest,
o ile zostaną spełnione warunki korzystania z tej procedury, poprzez przyjęcie zgłoszenia
celnego. Udzielone w ten sposób pozwolenie ma zastosowanie tylko do tej ilości towarów,
które zostały objęte procedurą na podstawie przedmiotowego zgłoszenia celnego.
4.3. Organ celny, do którego składany jest wniosek w pełnej formie
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną,
składany w pełnej formie naleŜy złoŜyć do organu celnego właściwego ze względu na
miejsce, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy oraz gdzie będzie
dokonywana przynajmniej część procesu przetwarzania.
W przypadku, gdy właściwy organ celny nie moŜe zostać określony według tego kryterium,
wówczas wniosek naleŜy złoŜyć do organu celnego właściwego ze względu na miejsce, w
którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy.
Właściwym organem celnym w sprawie rozpatrzenia wniosku o udzielenie pozwolenia na
stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną jest naczelnik urzędu celnego.
7
4.4. Organ celny, do którego składany jest wniosek w formie skróconej
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną,
składany w formie skróconej, składa się do urzędu celnego mającego uprawnienie do
obejmowania towarów procedurą przetwarzania pod kontrolą celną oraz właściwego dla
miejsca, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy oraz gdzie będzie
dokonywana przynajmniej część procesu przetwarzania. Urząd ten staje się urzędem
kontrolnym w rozumieniu art. 496 lit. e Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego
Kodeksu Celnego.
W przypadkach, gdy nie wpływa to negatywnie na skuteczność sprawowania kontroli celnej
za "miejsce, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy" moŜe być uznane
takŜe miejsce gdzie księgi te są dostępne, równieŜ przy wykorzystaniu systemów
teleinformatycznych.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się złoŜenie wniosku w formie skróconej do urzędu
celnego właściwego do przyjęcia zgłoszenia do procedury przetwarzania pod kontrolą celną.
4.5. Załączniki do wniosku
Do wniosku o wydanie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą
celną naleŜy dołączyć:
-
oświadczenie sporządzone według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów formularzy stosowanych w
sprawach celnych - w przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada statusu AEO,
-
dokumenty udowadniające spełnienie warunków ekonomicznych w danej sprawie (np.
oświadczenie, korespondencja handlowa, kalkulacje),
-
informację, czy którykolwiek z produktów przetworzonych jest odpadem w rozumieniu
przepisów ustawy o odpadach.
Obowiązek załączania do wniosku dokumentów innych niŜ wymienione powyŜej winien
wynikać z przepisów prawa celnego lub przepisów odrębnych. Rodzaj załączanych
dokumentów powinien być bezpośrednio powiązany z przedmiotem prowadzonego
postępowania i mieć wpływ na jego rozstrzygnięcie, np. ustalenie czy spełnione są warunki
skutecznego sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej.
W przypadku, gdy wymagany dokument został dołączony w toku innego postępowania
prowadzonego przez dany organ celny, a informacje w nim zawarte odzwierciedlają aktualny
stan faktyczny i stan prawny, wnioskodawca moŜe ograniczyć się do wskazania numeru
sprawy, przy której dany dokument został dołączony.
8
4.6. Wniosek o przedłuŜenie lub zmianę pozwolenia
MoŜliwe jest ubieganie się o przedłuŜenie pozwolenia, jednakŜe jedynie w przypadku, gdy
pozwolenie zostało udzielone przez właściwy organ celny w pełnej formie (według wzoru
określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego
Kodeksu Celnego).
Ubieganie się natomiast o zmianę pozwolenia moŜliwe jest zarówno w przypadku, gdy
pozwolenie zostało udzielone przez właściwy organ celny w pełnej formie, jak i w przypadku
gdy zostało udzielone w formie skróconej (poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego).
W przypadku wnioskowania o dokonanie zmiany pozwolenia udzielonego poprzez przyjęcie
zgłoszenia celnego, wniosek taki zostanie rozpatrzony w trybie art. 23 ust. 5 ustawy – Prawo
celne, czyli poprzez zmianę przyjętego zgłoszenia celnego. Zmiana taka dokonana zostanie w
drodze postanowienia, na które przysługuje zaŜalenie. Organem właściwym do rozpatrzenia
ww. wniosku jest organ celny, który poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego udzielił
pozwolenia.
Wnioski o przedłuŜenie lub zmianę pozwolenia mogą zostać złoŜone w drodze zwykłego
podania na piśmie, o ile organy celne wyraŜą na to zgodę. W takiej sytuacji naleŜy podać
przynajmniej numer pozwolenia, które ma zostać przedłuŜone lub zmienione, informacje
niezbędne do jego przedłuŜenia lub zmiany, a takŜe informację wskazującą, w jakim zakresie
pozwolenie ma ulec zmianie.
W przypadku pozwolenia udzielonego w pełnej formie wniosek o jego przedłuŜenie lub
zmianę powinien raczej zostać sporządzony na formularzu stanowiącym załącznik 67 do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego wraz z
zastosowaniem przewidzianego dla tego rodzaju sytuacji kodu „2” w polu 3 „Rodzaj
wniosku” tego formularza.
5. Warunki udzielenia pozwolenia
5.1. Warunki podmiotowe
Pozwolenie wydawane jest:
-
na wniosek osoby, która dokonuje procesu przetwarzania lub organizuje proces
przetwarzania,
-
jedynie osobom mającym swoją siedzibę w Unii Europejskiej.
Pozwolenie moŜe otrzymać osoba, która spełnia wszelkie przesłanki, pozwalające na uznanie,
Ŝe gwarantuje ona prawidłowy przebieg procedury.
9
Sprawdzenie, czy spełniona została powyŜsza przesłanka sprowadza się do oceny
wiarygodności podmiotu występującego o pozwolenie, która odbywa się przykładowo m.in.
poprzez sprawdzenie, czy wnioskodawca:
-
naleŜycie, rzetelnie prowadzi ewidencje i księgi handlowe,
-
terminowo kończy procedurę, zgodnie z regułami określonymi w przepisach prawa
celnego,
-
nie dopuścił się powaŜnych lub powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego.
5.2. Warunki przedmiotowe
Pozwolenie moŜe zostać udzielone, jeśli moŜliwe jest stwierdzenie przez organ celny, czy
przywoŜone towary niewspólnotowe, będące przedmiotem procedury, weszły w skład
produktów przetworzonych uzyskanych w jej toku.
Pozwolenie moŜe zostać udzielone, jeśli towary przywoŜone nie mogą juŜ być, bez
ponoszenia nadmiernych kosztów, przywrócone po ich przetworzeniu do rodzaju lub stanu, w
jakim znajdowały się w chwili, gdy zostały objęte procedurą.
Pozwolenie moŜe zostać udzielone, jeśli zastosowanie procedury nie będzie stanowić obejścia
przepisów dotyczących pochodzenia i ograniczeń ilościowych mających zastosowanie do
przywoŜonych towarów.
5.3. Warunki ekonomiczne
Spełnienie warunków ekonomicznych jest jednym z wymogów uzyskania pozwolenia.
Sprawdzenie przez organy celne, czy zostały spełnione warunki ekonomiczne polega w
procedurze przetwarzania pod kontrolą celną na ocenie, czy zastosowanie zasobów
niewspólnotowych umoŜliwi, aby czynności przetworzenia zaistniały lub zostały utrzymane
w Unii Europejskiej.
Wnioskodawca we wniosku o udzielenie pozwolenia zobowiązany jest wskazać powody, dla
których uwaŜa warunki ekonomiczne za spełnione. Informacja taka powinna zostać
przekazana opisowo.
Przepisy prawa celnego nie precyzują, jakie dokumenty powinien przedłoŜyć wnioskodawca
w celu udowodnienia, Ŝe warunki ekonomiczne uznaje za spełnione. Przyjąć zatem naleŜy,
zgodnie z ogólnymi zasadami przeprowadzania postępowania dowodowego, Ŝe za dowód
moŜe słuŜyć wszystko, co moŜe przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z
prawem.
10
Dla typów towarów i operacji, które są wymienione w części A załącznika nr 76 do
Rozporządzenia Wykonawczego warunki ekonomiczne uwaŜane są za spełnione. Dla typów
towarów i operacji nie wymienionych w tym załączniku przeprowadzane jest sprawdzenie
warunków ekonomicznych i sprawdzenia tego dokonuje organ celny właściwy do wydania
pozwolenia.
Dla typów towarów i operacji wymienionych w części B załącznika nr 76 do Rozporządzenia
Wykonawczego i nie wymienionych w części A tego załącznika (dot. to przede wszystkim
towarów rolnych lub towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym),
sprawdzenie warunków ekonomicznych odbywa się w ramach Komitetu Kodeksu Celnego (w
Komisji Europejskiej). Rozstrzygnięcia Komitetu Kodeksu Celnego są wiąŜące dla organów
celnych wszystkich państw członkowskich w wypadku zaistnienia identycznych spraw.
W niektórych przypadkach, oprócz powyŜszej sytuacji, sprawdzenie, czy w danej sprawie
spełnione zostały warunki ekonomiczne moŜe zostać przeprowadzone przy udziale Komisji
Europejskiej. Są to jednak wyjątkowe i bardzo rzadko występujące sytuacje, gdyŜ mogą mieć
miejsce tylko:
-
jeŜeli zainteresowane organy celne pragną przeprowadzić konsultacje przed lub po
wydaniu pozwolenia,
-
jeŜeli inna administracja celna wyraŜa sprzeciw wobec wydanego pozwolenia,
-
z inicjatywy Komisji.
W przypadku przedłoŜenia sprawy Komitetowi, wnioskodawca lub posiadacz pozwolenia,
zostaną poinformowani przez organ celny, iŜ taka procedura została wszczęta.
6. Dopuszczalne procesy przetwarzania
W ramach procedury przetwarzania pod kontrolą celną dopuszczalne jest kaŜde
przetworzenie, prowadzące do powstania produktów, które podlegają niŜszej kwocie
naleŜności przywozowych niŜ ta, która miałaby zastosowanie do przywoŜonych towarów
niewspólnotowych.
Ponadto, przetworzenie - niezaleŜnie od wysokości naleŜności przywozowych - dopuszczalne
jest wobec wszelkich towarów, dla których przetworzenie to będzie prowadziło do
zapewnienia zgodności tych towarów z wymogami technicznymi obowiązującymi przy
dopuszczaniu tych towarów do obrotu.
W ramach procedury przetwarzania pod kontrolą celną nie jest dopuszczalne uŜycie towarów
ekwiwalentnych.
11
7. Zabezpieczenie
W myśl ogólnych zasad określonych w przepisach prawa organy celne mogą uzaleŜnić
objęcie towarów procedurą zawieszającą (a taką jest procedura przetwarzania pod kontrolą
celną) od złoŜenia zabezpieczenia w celu zapewnienia uiszczenia długu celnego mogącego
powstać w stosunku do tych towarów.
Wnioskodawca moŜe więc zostać zobowiązany do złoŜenia zabezpieczenia w związku z
korzystaniem z procedury przetwarzania pod kontrolą celną.
W przypadku zabezpieczenia fakultatywnego o tym, czy zabezpieczenie powinno być
złoŜone i jaka winna być jego wysokość decyduje organ celny, uwzględniając m.in.
okoliczność, czy w konkretnym wypadku istnieje ryzyko powstania długu celnego w
związku z procedurą i jego nieuiszczenia w terminie.
Organ celny podejmując powyŜszą decyzję bierze pod uwagę w szczególności kryteria takie
jak: posiadanie statusu AEO, czas prowadzenia działalności gospodarczej, rzetelność
rozliczania naleŜności celnych i podatkowych, pozytywną opinię organów celnych o
wnioskodawcy, charakter i zakres czynności jakie będą przeprowadzane w ramach stosowania
wnioskowanej procedury celnej, rodzaj przywoŜonych towarów, wysokość naleŜności
celnych i podatkowych.
Wymienione powyŜej kryteria są kryteriami przykładowymi. Oznacza to, Ŝe organ celny
podejmując decyzję o wymogu złoŜenia zabezpieczenia lub odstąpieniu od tego wymogu,
bierze pod uwagę wymienione powyŜej kryteria, oraz/lub inne kryteria, które uznaje za
właściwe w danym przypadku.
W przepisach krajowych określony został przypadek, w którym złoŜenie zabezpieczenia jest
obowiązkowe. I tak organ celny wymaga złoŜenia zabezpieczenia w sytuacji, gdy procedurą
przetwarzania pod kontrolą celną obejmowane są towary „wraŜliwe” określone w załączniku nr
44c do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
8. Ewidencja
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną wiąŜe się z koniecznością
prowadzenia ewidencji zawierającej wszelkie niezbędne informacje i szczegóły techniczne
umoŜliwiające organom celnym sprawowanie nadzoru i kontroli nad prawidłowością
przebiegu procedury.
W praktyce, prowadzenie ewidencji będzie wymagane na przykład w sytuacji realizacji
złoŜonych procesów przetwarzania, czy teŜ korzystania z towarów uznanych za wraŜliwe
(towary wymienione w załączniku nr 44c do Rozporządzenia Wykonawczego do
Wspólnotowego Kodeksu Celnego).
12
Odstąpienie od wymogu prowadzenia ewidencji przez posiadacza pozwolenia moŜe nastąpić
wyłącznie w sytuacji, w której organ celny nie uzna prowadzenia ewidencji za niezbędne.
Organ celny moŜe zobowiązać równieŜ operatora (osobę wykonującą część procesów
uszlachetniania, podwykonawcę) do prowadzenia ewidencji.
Jako ewidencję organ celny moŜe zatwierdzić istniejące księgi rachunkowe (księgowość) o ile
zawierają stosowne/ właściwe dane.
Ewidencja moŜe być prowadzona w sposób tradycyjny (ksiąŜkowy) albo z zastosowaniem
programów informatycznych.
9. Transfer – przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej
Przepisy prawa celnego pozwalają na skorzystanie w ramach procedury zawieszającej, a taką
jest procedura przetwarzania pod kontrolą celną, z instytucji „transferu”, która umoŜliwia
przemieszczanie towarów przywoŜonych lub produktów przetworzonych pomiędzy róŜnymi
miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez zakończenia tej procedury. Podczas
przemieszczania z wykorzystaniem transferu towary przywoŜone lub produkty przetworzone
pozostają przez cały czas pod procedurą przetwarzania pod kontrolą celną.
Przemieszczenie moŜe zostać równieŜ dokonane w trybie i na warunkach określonych przez
przepisy prawa celnego dla procedury tranzytu, a więc nie w ramach procedury przetwarzania
pod kontrolą celną. Objęcie towarów procedurą tranzytu powoduje zakończenie procedury
przetwarzania pod kontrolą celną.
Jeśli wnioskodawca zamierza dokonać transferu (przemieszczenia/ przewozu) towarów
przywoŜonych lub produktów przetworzonych w ramach procedury przetwarzania pod
kontrolą celną pomiędzy róŜnymi miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez
zakończenia tej procedury, to powinien we wniosku o udzielenie pozwolenia wskazać
proponowane formalności transferowe.
O ile organ celny nie uzna tego za zbędne transfer podlega obowiązkowi prowadzenia
ewidencji.
WyróŜnia się następujące sposoby realizowania transferu:
1) transfer bez formalności celnych między róŜnymi miejscami określonymi w jednym
pozwoleniu (np. pomiędzy róŜnymi miejscami przetwarzania). Przemieszczanie takie
moŜe się odbywać bez szczególnych formalności, jeŜeli ruch towarów będzie uprzednio
zapisany w ewidencji prowadzonej przez posiadacza pozwolenia.
2) transfer z urzędu objęcia do zakładów lub miejsca przetworzenia naleŜących do
wnioskodawcy bądź podwykonawcy (operatora). Przemieszczenie takie moŜe być
przeprowadzone na podstawie zgłoszenia celnego o objęcie procedurą. Prowadzenie
13
oddzielnej ewidencji nie jest, w przypadku tego sposobu przemieszczania, wymagane.
3) transfer do urzędu zakończenia i - w ramach powrotnego wywozu - transfer do urzędu
wyprowadzenia odbywający się w ramach procedury. W przypadku powrotnego wywozu
procedura dopiero wtedy jest zakończona, kiedy towary, którym zostało nadane
przeznaczenie powrotnego wywozu, faktycznie opuszczą obszar celny Unii Europejskiej.
Dowód wyprowadzenia towaru powinien być dostarczony przy rozliczeniu procedury.
4) transfer od jednego posiadacza pozwolenia do drugiego, zgodnie z załącznikiem nr 68 do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego (np. w celu
poddania towaru końcowym procesom przetwarzania). Warunkiem koniecznym do
stosowania takiego sposobu przemieszczania jest, aby osoba przyjmująca towar była
takŜe posiadaczem pozwolenia na stosowanie drugiej procedury gospodarczej i
jednocześnie posiadaczem pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej, o której
mowa w art. 76 lit. c Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Przekazujący towar posiadacz
pozwolenia powinien więc upewnić się, czy osoba przyjmująca posiada w tym zakresie
odpowiednie pozwolenie. Formalności celne, które naleŜy spełnić, zostały uregulowane w
załączniku nr 68 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu
Celnego.
Przy transferze towarów o podwyŜszonym ryzyku, wymienionych w załączniku 44 c do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego, wymagane jest
złoŜenie zabezpieczenia, na warunkach odpowiadających warunkom przewidzianym dla
procedury tranzytu.
10. Termin waŜności pozwolenia
W przypadku wniosku o udzielenie pozwolenia sporządzonego na piśmie z zastosowaniem
wzoru określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do
Wspólnotowego Kodeksu Celnego wnioskowany okres waŜności pozwolenia na stosowanie
procedury przetwarzania pod kontrolą celną nie moŜe przekroczyć trzech lat od daty kiedy
pozwolenie stanie się skuteczne, z wyjątkiem przypadków o odpowiednio umotywowanych
rzetelnych podstawach.
PowyŜsza zasada nie dotyczy wniosku o udzielenie pozwolenia sporządzonego za pomocą
zgłoszenia celnego, gdyŜ przyjęcie tego zgłoszenia przez organ celny jest jednorazowym
pozwoleniem obejmującym wyłącznie towar określony w tym zgłoszeniu celnym.
14
11. Pozwolenie z mocą wsteczną
Przepisy prawa celnego dopuszczają moŜliwość ubiegania się w wyjątkowych sytuacjach o
uzyskanie pozwolenia z mocą wsteczną na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą
celną.
W przepisach Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego
przewidziano trzy sytuacje, w których moŜe znaleźć zastosowanie instytucja pozwolenia z
mocą wsteczną, a mianowicie:
1) organ celny moŜe zezwolić, aby towary zostały objęte procedurą przetwarzania pod
kontrolą celną, zanim wydane zostało pozwolenie na ich przywóz z zastosowaniem tej
procedury. Pozwolenie takie zaczyna obowiązywać najwcześniej od daty złoŜenia wniosku o
udzielenie pozwolenia.
2) pozwolenie zostało wydane, ale termin jego waŜności juŜ upłynął, wówczas moŜna
zwrócić się z wnioskiem o przedłuŜenie tego pozwolenia. Wniosek musi jednak dotyczyć
takich samych towarów i operacji. Udzielone w takim przypadku pozwolenie z mocą
wsteczną zaczyna obowiązywać od daty wygaśnięcia pierwotnego pozwolenia.
3) w szczególnych okolicznościach moc wsteczna pozwolenia moŜe obejmować okres
jednego roku przed datą złoŜenia wniosku pod warunkiem, Ŝe istnieje udowodniona potrzeba
gospodarcza oraz, Ŝe są spełnione następujące warunki:
a)
wniosek nie odnosi się do próby oszustwa lub oczywistego zaniedbania;
b)
okres waŜności, który zostałby ustanowiony na mocy art. 507 Rozporządzenia
Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego nie zostanie przekroczony;
c)
księgi rachunkowe wnioskodawcy potwierdzają, Ŝe wszelkie wymagania procedury
mogą zostać uznane za wypełnione oraz, gdzie stosowne, towary mogą zostać
zidentyfikowane dla okresu o którym mowa, a takie księgi pozwalają na kontrolę
procedury; oraz
d)
dokonane mogą zostać wszelkie formalności konieczne do uregulowania sytuacji
towarów, włączając, w razie potrzeby, uniewaŜnienie zgłoszenia celnego.
Dodatkowe informacje na temat pozwoleń z mocą wsteczną znajdują się w odrębnym
materiale zatytułowanym „Pozwolenie z mocą wsteczną”, zamieszczonym na stronie
internetowej.
15
12. Przeniesienie praw i obowiązków
Prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury przetwarzania pod kontrolą
celną mogą zostać, za zgodą organów celnych, przeniesione na inną osobę w ramach tego
samego pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną bez
zakończenia procedury.
Przeniesienie praw i obowiązków dotyczy wyłącznie towarów juŜ objętych procedurą
przetwarzania pod kontrolą celną. Warunki przeniesienia określa organ celny. Osoba, na którą
przenoszone są prawa i obowiązki, musi spełniać warunki wymagane do korzystania z danej
procedury. Oznacza to, Ŝe nowa osoba korzystająca z procedury, chociaŜ nie jest i nie będzie
posiadaczem tego pozwolenia (posiadacz pozwolenia bowiem pozostaje ten sam), to jednak
musi spełniać takie same warunki do korzystania z procedury przetwarzania pod kontrolą
celną, jakie zostały przewidziane dla posiadacza pozwolenia.
13. Stosowanie procedury
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną winno być zgodne z udzielonym
pozwoleniem oraz przepisami prawa regulującymi jej stosowanie.
W pozwoleniu, wydawanym z zastosowaniem wzoru z załącznika nr 67 do Rozporządzenia
Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego określany jest termin waŜności
pozwolenia. Termin ten oznacza okres, w którym moŜliwe jest zgłaszanie towarów do
procedury przetwarzania pod kontrolą celną, w ramach danego pozwolenia.
Pozwolenie wydawane w trybie skróconym, poprzez złoŜenie zgłoszenia celnego, oznacza, Ŝe
jest to jednorazowe pozwolenie mające zastosowanie tylko do tej ilości towarów, które
zostały objęte procedurą przetwarzania pod kontrolą celną na podstawie przedmiotowego
zgłoszenia celnego.
Towary mogą zostać objęte procedurą tylko i wyłącznie w terminie waŜności pozwolenia.
Zgłoszenie celne o objęcie towarów procedurą powinno zostać złoŜone w jednym z urzędów
objęcia, określonych w pozwoleniu.
Z definicji procedury przetwarzania pod kontrolą celną wynika, iŜ celem procesów
przetwarzania jest wytworzenie produktów przetworzonych, które po zakończeniu procesów
przetwarzania są następnie, co do zasady, dopuszczane do swobodnego obrotu, w terminie
wyznaczonym do zakończenia procedury.
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną kończy się więc w stosunku do towarów
przywoŜonych, gdy produkty przetworzone lub towary znajdujące się w stanie
niezmienionym lub produkty, znajdujące się na pośrednim etapie przetworzenia w stosunku
do stopnia przetworzenia określonego w pozwoleniu zostaną w terminie, określonym w
16
pozwoleniu, zgłoszone do dopuszczenia do swobodnego obrotu lub, co wynika z przepisu
ogólnego dotyczącego sposobu zakończenia procedur zawieszających, otrzymają inne
dopuszczalne przeznaczenie celne. Wszystkie pozostałe warunki procedury muszą równieŜ
zostać spełnione.
Zgłoszenie celne kończące stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną powinno
zostać złoŜone w jednym z urzędów zakończenia, określonych w pozwoleniu, przed upływem
terminu zakończenia procedury.
Po upływie terminu zakończenia procedury, który określany jest w udzielanym pozwoleniu,
wnioskodawca winien przedstawić organom celnym rozliczenie procedury (kwit
zakończenia).
Poprzez rozliczenie w szczególności zostaje stwierdzone czy, i ewentualnie w jakiej
wysokości, powstaje dług celny. Posiadacz pozwolenia samodzielnie dokonuje rozliczenia
procedury i przedkłada jego wyniki w urzędzie kontrolnym w terminie 30 dni po upływie
terminu zakończenia procedury. W uzasadnionych okolicznościach organy celne mogą
przedłuŜyć ten termin nawet jeŜeli juŜ upłynął.
Rozliczenie powinno zawierać w szczególności następujące dane:
1. numer pozwolenia,
2. ilość kaŜdego rodzaju towarów przywoŜonych, dla których termin zakończenia procedury
juŜ upłynął,
3. kod CN towarów przywoŜonych, stawki celne dla towarów przywoŜonych i ewentualnie
ich wartość celną,
4. szczegóły dotyczące zgłoszenia celnego, na podstawie którego towary przywoŜone
zostały objęte procedurą,
5. rodzaj i ilość produktów przetworzonych albo towarów w stanie niezmienionym, jak
równieŜ rodzaj przeznaczenia celnego, które te produkty (towary) otrzymały, wraz ze
szczegółami odnoszącymi się do zgłoszenia celnego, dokumentów celnych i pozostałych
dokumentów, które odnoszą się do zakończenia procedury, oraz terminów zakończenia,
6. współczynnik produktywności,
7. kwotę naleŜności przywozowych wymaganych do uiszczenia,
8. kod CN produktów przetworzonych i elementy konieczne do ustalenia wartości celnej.
W związku z zakończeniem procedury przetwarzania pod kontrolą celną procedurą
dopuszczenia do obrotu powstaje dług celny.
17
JeŜeli dług celny powstaje w wyniku dopuszczenia do obrotu produktów przetworzonych, to
wówczas stosuje się naleŜności przywozowe właściwe dla tych produktów w chwili
powstania tego długu, a więc w chwili dopuszczenia ich do obrotu.
W przypadku powstania długu celnego w odniesieniu do towarów w stanie niezmienionym
lub produktów, które znajdują się na pośrednim etapie przetworzenia w stosunku do stopnia
przetworzenia określonego w pozwoleniu, kwota tego długu jest określana na podstawie
elementów kalkulacyjnych właściwych dla przywoŜonych towarów w chwili przyjęcia
zgłoszenia o ich objęcie procedurą przetwarzania pod kontrolą celną.
18