Jak budowad więź emocjonalną z nastolatkiem?

Barbara Czekajło
Pedagog szkolny
Jak budowad więź emocjonalną z nastolatkiem?
- prelekcja dla rodziców
Młodzież w wieku gimnazjalnym oraz szkoły ponadgimnqazjalnej znajduje się w okresie,
w psychologii, określanym jako okres dorastania lub adolescencji. Oprócz zmian anatomicznofizjologicznych następują znaczne zmiany w obrębie dojrzewania psychicznego.
Musimy pamiętad, że u nastolatków występuje kilka źródeł lęku, a mianowicie może
przeżywad on następujące zmiany:
1. Zmiany biologiczne
Jaki jestem?
Jak wyglądam?
Jak się zachowuję?
2. Zmiany społeczne
Kim jestem?
(zmiany rodzaju więzi z rodzicami, potrzeba przynależności do grupy rówieśniczej)
3.Zmiany osobowościowe
Po co jestem?
Dlaczego jestem?
Kim jestem?
(Poszukiwanie sensu życia, trwałych związków, poczucia tożsamości)
W wieku dorastania często komplikują się kontakty z członkami rodziny. Dom rodzinny
nadal stanowi źródło zaspokajania pewnych potrzeb podstawowych (jako miejsce schronienia i
ogólnej akceptacji), jednakże bywa też źródłem napięd i trudności. Dorastające młode osoby
przejawiające potrzebę samodzielności i wytwarzające sobie własny system wartości (nie zawsze
zgodny z poglądami rodziców) mogą popadad w konflikty ze swym najbliższym otoczeniem.
Warto wówczas szczególnie zadbad o zdrowie emocjonalne młodego człowieka. Jest to
dobre samopoczucie psychiczne i moralne, umiejętnośd racjonalnego myślenia, nawiązywania i
utrzymywania dobrych relacji z ludźmi, budowania szczęśliwych i trwałych związków intymnych.
Zdaniem Rossa Campbella, amerykaoskiego psychiatry i pediatry najważniejsze w
wychowaniu dzieci jest zaspokajanie ich potrzeb emocjonalnych, do których należą:
 potrzeba bezpieczeostwa – fizycznego i emocjonalnego
 potrzeba więzi
 potrzeba przynależności
 potrzeba akceptacji
 potrzeba szacunku
 potrzeba poczucia dumy
 potrzeba bycia ważnym, docenianym i podziwianym
 potrzeba osiągnięd i sukcesu
 potrzeba otrzymywania zachęty i wsparcia
 potrzeba wzorców właściwych zachowao
 potrzeba stymulacji i wrażeo
 potrzeba ekspresji, czyli wyrażania swoich myśli i uczud
6 kroków jak budowad więź emocjonalną z dzieckiem?
1. Afirmacja – pozytywne potwierdzanie uczud dziecka.
2. Akceptacja bezwarunkowa – w niej dziecko znajduje poczucie bezpieczeostwa.
3. Docenianie – im bardziej będziemy doceniad dobre rzeczy tym mniej będzie negatywnych
wyborów.
4. Dostępnośd – kiedy jesteśmy dostępni dla dziecka, dziecko rozumie jest dla nas ważne.
5. Współodczuwanie – poprzez współodczuwanie komunikujemy dziecku, że jest godne
naszej miłości.
6. Gotowośd do rozliczenia – należy ustalid pewne jasne granice, zasady.
Pamiętaj!
U dziecka wchodzącego w okres dojrzewania normalne jest kwestionowanie twoich decyzji i
twojej osoby. Grupa rówieśnicza jest wtedy najważniejsza, przyjaciele dziecka mają duży
wpływ na jego postępowanie. Szukanie własnej niezależności i poszukiwanie tożsamości to
ciągła walka młodego człowieka i testowanie rodziców „na ile mogą sobie pozwolid”.
Praktyczne wskazówki jak kochad nastolatka:
 Pomimo buntu utrzymuj z nim stały kontakt – nastolatek wciąż potrzebuje twojej
miłości, szacunku, akceptacji, zrozumienia.
 Pomimo, że to bardzo trudne – zaufaj swemu dziecku, że potrafi dokonad właściwego
wyboru. Czasami trzeba się uczyd na własnych błędach.
 Zaakceptuj fakt, że niektórych konfliktów nie da się uniknąd.
 Ustal jasne, proste zasady i granice oraz odpowiednie konsekwencje.
 Staraj się nie używad gróźb i rozkazów.
 Rozmawiaj i uzgadniaj rozwiązania, gdy pojawią się nieporozumienia.
 Zamiast kary fizycznej odpowiednią karą może byd cofnięcie przywilejów np. obcięcie
kieszonkowego czy tzw. „szlaban” na spotkania z kolegami.
Aby byd dobrym, odpowiedzialnym wychowawcą swojego dziecka nie musisz byd idealny i
doskonały. Dobry rodzic ma prawo do błędów. Błędy i porażki, jakie ponosimy w
codziennym wychowaniu nie powinny byd przyczyną poczucia winy, ale zachętą do
poszukiwania skutecznych sposobów postępowania!
Bibliografia:
1. Dobre rady dla rodziców – publikacja przygotowana przez zespół Stowarzyszenia dla Dzieci i
Młodzieży SZANSA w Głogowie.
2. Materiały opracowane przez Fundację „ABCXXI- Program Zdrowia Emocjonalnego”
3. Notatki własne na podstawie wykładu J. MC Dowella
4. Materiały własne