Autor materiału - Wydawnictwo Szkolne PWN

Autor materiału: Monika Zdunik
ВОТ ТАК НОВОСТИ!
Drodzy Nauczyciele!
Przedstawiamy dziś Państwu propozycję kilku kolejnych gier i zabaw językowych skorelowanych
z zakresem programowym zaprezentowanym w 1. części podręcznika «ВОТ И МЫ».
Wykorzystanie gier i zabaw na lekcjach języków obcych cieszy się dużym zainteresowaniem,
choć nie brakuje przeciwników tej metody, którzy twierdzą, iż czas nauki nie jest czasem na
zabawę. Naszym zdaniem obie rzeczy nie wykluczają się, wprost przeciwnie – gry pełnią rolę
wspomagającą w procesie nauczania.
Dzięki wykorzystaniu ciekawych i niesztampowych metod pracy, a za takie należy uznać wprowadzenie elementu zabawy, wpływamy na wzrost motywacji ucznia do pracy nad opanowaniem
i utrwaleniem materiału.
Najważniejsze korzyści (poza rolą motywującą), jakie wynikają z zabawy na lekcji, zostały
w następujący sposób określone w artykule „Gry i zabawy jako element wspomagający nauczanie języków obcych”1:
• uczeń zauważa, że nie uczy się dla odległej przyszłości, lecz że język obcy daje się bezpośrednio wykorzystać i zastosować,
• z abawa służy poprawieniu atmosfery i uatrakcyjnieniu lekcji, daje odprężenie (w stanie odprężenia uczymy się lepiej i szybciej), pomaga przezwyciężać zmęczenie, przyczynia się do
wzrostu koncentracji,
• przez niezamierzoną naukę zatrzymujemy więcej informacji,
• s łabsi uczniowie mogą także brać czynny udział w zabawie,
• gry i zabawy pozwalają na równoczesny aktywny udział w lekcji wielu uczniów,
•g
ry i zabawy wzmacniają pozytywne nastawienie do przedmiotu,
• gry i zabawy rozwijają zdolność komunikowania się w różnych sytuacjach, przygotowując do
działania w realnych sytuacjach językowych,
•g
ry i zabawy mogą być wykorzystane do rozwijania wszystkich sprawności językowych (mówienie, słuchanie, pisanie, czytanie).
1
urkat Alicja, Gry i zabawy jako element wspomagający nauczanie języków obcych, Języki Obce w Szkole,
B
2006, Nr 3.
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
Należy pamiętać, że zabawa ma stanowić integralną część procesu nauczania. Stosowanie jej
musi być celowe. Dlatego zadbajmy o odpowiedni dobór gier i dopasowanie ich do celu i tematu lekcji, wieku i umiejętności uczniów. Większość gier, również tych zaproponowanych przez
nas, daje się w prosty sposób zmieniać zarówno pod względem treści, jak i stopnia trudności.
Nauczyciel może adaptować je do własnych potrzeb, zmieniać według uznania ich reguły.
Liczymy na to, że przedstawione przez nas gry i zabawy spodobają się Państwu i Państwa
uczniom, przyczyniając się do wzrostu efektywności nauczania. Chcielibyśmy, aby okazały się
przydatne i zainspirowały Państwa do tworzenia własnych pomysłów.
Życzymy miłej zabawy!
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
ВОТ ТАК НОВОСТИ!
GRY I ZABAWY JĘZYKOWE
Poziom: podstawowy
Wiek uczniów: 16 lat – I klasa liceum ogólnokształcącego, profilowanego i technikum
Cele główne:
•powtórzenie i utrwalenie słownictwa
•wzbogacenie zasobu leksykalnego
•kształtowanie umiejętności przekładu
•kształtowanie umiejętności rozpoznawania i konstruowania wypowiedzi poprawnych
pod względem językowym
•rozwijanie sprawności komunikacyjnych
Zakres tematyczny leksyki: słownictwo związane ze szkołą, wakacjami, mieszkaniem,
komputerem, Moskwą i rosyjskimi pamiątkami.
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
GRY I ZABAWY JĘZYKOWE – UTRWALENIE SŁOWNICTWA,
KSZTAŁTOWANIE UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIA I KONSTRUOWANIA
WYPOWIEDZI POPRAWNYCH POD WZGLĘDEM JĘZYKOWYM
1. СТРАННАЯ ИСТОРИЯ
Nauczyciel wolno i wyraźnie opowiada po rosyjsku krótką historyjkę, która zawiera nieprawdziwe
informacje. Uczniowie mają za zadanie wskazać i poprawić zauważone błędy.
Przykład:
«Во время каникул я поехал на самолёте с друзьями на море, чтобы входить на вершины.
Погода была плохая, светило солнце и было тепло. Небо было синее и безоблачное, солнце
- зелёное. Утром мы с друзьями ужинали в ресторане, а днём много гуляли или катались
на байдарке по улицам морского курорта. Иногда шёл дождь и тогда мы загорали на пляже
и отдыхали свежим воздухом. Вечером мы сидели у костра и ловили рыбу, или играли
в воллейбол в нашей комнате. Это были красные каникулы! Я никогда не запомню этот
отличный летний отдых.»
„W czasie wakacji pojechałem samolotem z przyjaciółmi nad morze, aby wspinać się na szczyty.
Pogoda była zła (brzydka), świeciło słońce i było ciepło. Niebo było granatowe i bezchmurne,
słońce – zielone. Wieczorem z przyjaciółmi jedliśmy kolację w restauracji, a w dzień dużo
spacerowaliśmy lub pływaliśmy kajakiem po ulicach nadmorskiego kurortu. Czasem padał
deszcz i wtedy opalaliśmy się na plaży i odpoczywaliśmy świeżym powietrzem. Wieczorem
siedzieliśmy przy ognisku i łowiliśmy ryby lub graliśmy w siatkówkę w naszym pokoju. To były
czerwone wakacje! Nigdy nie zapamiętam tego wspaniałego letniego wypoczynku.”
Poniżej przytaczamy jedną z możliwych wersji skorygowanego tekstu:
«Во время каникул я полетел на самолёте с друзьями на море, чтобы купаться, (загорать
на пляже, заниматься серфингом и т. д.). Погода была красивая, светило солнце и было
тепло. Небо было голубое и безоблачное, солнце - жёлтое. Утром мы с друзьями завтракали
в ресторане, а днём много гуляли или катались на велосипеде по улицам морского курорта.
Иногда шёл дождь и тогда мы сидели на пляже и дышали свежим воздухом. Вечером мы
сидели у костра и пели песни или играли в компьютерные игры (шахматы) в нашей комнате.
Это были красивые (прекрасные) каникулы! Я никогда не забуду этот отличный летний отдых.»
„W czasie wakacji poleciałem samolotem z przyjaciółmi nad morze, aby kąpać się (opalać na
plaży, uprawiać surfing itd.). Pogoda była ładna, świeciło słońce i było ciepło. Niebo było błękitne i
bezchmurne, słońce – żółte. Wieczorem z przyjaciółmi jedliśmy śniadanie w restauracji, a w dzień
dużo spacerowaliśmy lub jeździliśmy na rowerze po ulicach nadmorskiego kurortu. Czasem padał
deszcz i wtedy siedzieliśmy na plaży i oddychaliśmy świeżym powietrzem. Wieczorem siedzieliśmy
przy ognisku i śpiewaliśmy piosenki lub graliśmy w gry komputerowe (szachy) w naszym pokoju.
To były piękne wakacje! Nigdy nie zapomnę tego wspaniałego letniego wypoczynku.”
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
2. НЕ ГОВОРИ «ДА», НЕ ГОВОРИ «НЕТ»
Gra polega na tym, aby wybrana osoba udzielała odpowiedzi na zadawane przez pozostałych graczy
pytania. Pytania muszą być skonstruowane w taki sposób, aby można było na nie odpowiedzieć
jednym słowem, z zastrzeżeniem, że nie może to być słowo „tak” ani „nie”. Jeżeli padnie taka
odpowiedź, gra zostaje przerwana, wybierany jest kolejny odpowiadający. Wygrywa osoba,
której uda się odpowiedzieć na najwięcej pytań. Ważne jest także, aby uczniowie konstruowali
prawidłowo pytania, dlatego proponujemy prowadzenie rozgrywki także pomiędzy zadającymi
pytania. Kto prawidłowo zada ich najwięcej, zostaje nagradzony (na przykład plusem).
Przykłady pytań i odpowiedzi:
Ты меня любишь?
(Lubisz mnie?)
Очень.
(Bardzo.)
Ты живёшь в Варшаве?
(Czy mieszkasz w Warszawie?)
Иногда.
(Czasami.)
Ты хорошо говоришь по-английски?
(Czy dobrze mówisz po angielsku?)
Конечно.
(Oczywiście.)
Ты говоришь по-немецки?
(Czy mówisz po niemiecku?)
Вообще.
(W ogóle.)
Ты хорошо учишься?
(Czy dobrze się uczysz?)
Отлично.
(Wzorowo/Wspaniale.)
Ты умеешь танцевать?
(Czy umiesz tańczyć?)
Великолепно.
(Wspaniale/Świetnie.)
Ты читаешь газеты?
(Czy umiesz tańczyć?)
Редко.
(Rzadko.)
Ты помогаешь родителям дома?
(Czy pomagasz rodzicom w domu?)
Всегда.
(Zawsze.)
Ты ходишь в театр?
(Czy chodzisz do teatru?)
Часто.
(Często.)
Ты любишь животных?
(Czy lubisz zwierzęta?)
Всех.
(Wszystkie.)
Ты поедешь на экскурсию?
(Czy pojedziesz na wycieczkę?)
Несомненно.
(Niewątpliwie.)
Пётр – это твой друг?
(Czy Piotr to twój kolega?)
Лучший.
(Najlepszy.)
Катя – это твоя сестра?
(Czy Kasia to twoja siostra?)
Младшая.
(Młodsza.)
У тебя есть животные?
(Czy masz zwierzęta?)
Кошка.
(Kota.)
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
3. СТРАНЫ И ГОРОДА
Proponujemy rosyjskojęzyczną wersję znanej i popularnej gry w „państwa i miasta”. Zabawa
pozwala na zaangażowanie całej klasy, sprawdza umiejętność pisania oraz wymaga od uczniów
pewnej wiedzy ogólnej. Uczniowie zostają poproszeni o przerysowanie z tablicy tabeli do gry
(nauczyciel może także wcześniej przygotować kopie dla wszystkich uczniów). Kategorie, jakie
znajdą się w poszczególnych rubrykach tabeli mogą być bardzo różne, w zależności od zakresu
materiału, jaki został zrealizowany.
Zasady naliczania punktów:
• S łowo, którego nie użył nikt inny – 10 pkt.
• Słowo, użyte również przez innych graczy – 5 pkt.
•B
łędna odpowiedź lub jej brak – 0 pkt.
Przykład tabeli:
(kategorie dotyczą zakresu tematycznego części pierwszej podręcznika «ВОТ И МЫ»)
Страна
Город
Национальность
Что-то
связанное
с компьютером
Что-то
связанное со
школой
Количество
oчков
Propozycje innych kategorii: что-то связанное с Россией, известный человек, животное,
хобби, вид спорта, еда и напитки, в квартире itp. Wybór kategorii jest oczywiście niemal
nieograniczony i zależy od zakresu zrealizowanego materiału, umiejętności i wiedzy uczniów,
inwencji nauczyciela oraz pomysłowości samych graczy.
Powyższe gry zainspirowane zostały materiałem zawartym na stronie:
http://www.zslit.tuchola.pl/zasoby/gry.htm
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
4. СИНОНИМЫ
Gra polega na tym, aby w podanych zdaniach zamienić wydzielone słowa synonimami. Wygrywa
osoba, która zrobi to prawidłowo w jak najkrótszym czasie. (W wersji dla uczniów posiadających większy poziom zaawansowania i pragnących wzbogacać swój zasób leksykalny, można
zaproponować takie zdania, których transformacje będą wymagały pracy ze słownikiem).
Przykłady zdań do transformacji:
1. Я интересуюсь спортом.
Я увлекаюсь спортом.
2. Моё хобби – музыка.
Моё уилечение – музыка.
3. Кошку зовут Мис.
Кошка по кличке Мис.
4. У меня молодая собака.
У меня щенок.
5. Иван в возрасте 20 (двадцати) лет.
Ивану 20 (двадцать) лет.
6. Ей около 40 (сорока) лет.
Ей лет сорок.
7. Мне надо купить хлеб.
Мне нужно купить хлеб.
8. Мы учим русский язык.
Мы учимся русскому языку.
9. Возле входной двери находится шкаф.
Рядом с входом находится шкаф.
10. Около окна стоит письменный стол.
У окна стоит письменный стол.
11. Рядом со шкафом мы повесили полку для книг. Возле шкафа мы повесили книжную полку.
12. В центре комнаты лежит ковёр.
Посередине комнаты лежит ковёр.
13. С левой стороны от входа стоит кровать.
Слева от входа стоит кровать.
14. В прихожей стоит вешалка и висит зеркало.
В коридоре (передней) стоит вешалка и висит
зеркало.
15. Простите, как добраться до вокзала?
Извините, как доехать / дойти до вокзала?
16. Мы потеряли дорогу в городе.
Мы заблудились в городе.
17. Тебе надо сделать пересадку на трамвай.
Тебе надо пересесть на трамвай.
18. Я напишу тебе письмо по электронной почте.
Я напишу тебе майл по электронке.
19. Учитель раздал школьникам учебники.
Преподаватель раздал ученикам книги.
20. У меня неплохие оценки.
У меня хорошие отметки.
21. Во сколько начинается первый урок?
В котором часу начинается первый урок?
22. В мае у вас будет абитура.
В мае у вас будет аттестат зрелости.
23. Я скачал звонки для мобильного телефона.
Я скачал звонки для мобильника.
24. На заработанные деньги я купила одежду.
На вырученные деньги я купила шмотки.
25. Каждый день посещаю школу.
Ежедневно я хожу в школу.
26.Вчера мы были на концерте группы «Машина
Времени».
Вчера мы были на концерте ансамбля «Машина
Времени».
27. Я планирую поехать зимой в горы.
Я собираюсь поехать зимой в горы.
28. На снимке изображён парень.
На фотографии представлен юноша.
29. По уик-эндам я люблю плавать на байдарке.
По выходным я люблю кататься на байдарке.
30. Он всегда носит красную бейсболку.
Он всегда носит красную кепку.
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
5. КРЕСТИКИ-НОЛИКИ
Przedstawiamy zabawę w językowe „kółko i krzyżyk”. Należy podzielić uczniów na dwie grupy,
jedna z nich to КРЕСТИКИ (krzyżyki), druga – НОЛИКИ (kółka). Nauczyciel przedstawia na
tablicy diagram do gry, w którym zapisane zostały słowa. Każda z drużyn wybierając pole, które
chciałaby zakreślić swoim znakiem, musi podać poprawne zdanie ze słowem, znajdującym się
w tym polu. Wygrywa grupa, której jako pierwszej uda się zakreślić swoim symbolem trzy
sąsiednie pola w pionie, poziomie lub po skosie. Można zaproponować wariant gry z zasłoniętymi
słowami, w którym gracze dopiero po dokonaniu wyboru pola będą zapoznawać się z ukrytym
w nim wyrazem. Dobór słów do diagramów zależy od tego, jaki materiał realizowany był na
lekcjach i jakie umiejętności opanowali uczniowie.
Przedstawiamy kilka przykładowych diagramów do gry:
PRZYSŁÓWKI
там
где
сюда
оттуда
куда
здесь
туда
откуда
отсюда
CZASOWNIKI
учить
увлекаться
заниматься
учиться
слушать
заботиться
писать
звонить
интересоваться
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
OKREŚLANIE POŁOŻENIA
под
слева
рядом с
справа
у
возле
напротив
посередине
около
KOMPUTER
майл
файл
сайт
скачать
чат
электронная
почта
блог
монитор
Интернет
SZKOŁA
экзамен
учебник
отметка
предмет
расписание
уроков
доска
контрольная
работа
урок
учительская
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
PAMIĄTKI ROSYJSKIE
деревянный
гжель
матрёшка
открытка
сувенир
фарфор
роспиись
палех
хохлома
W MIEŚCIE
заблудиться
дорога
попасть
идти
центр
перекрёсток
площадь
автобус
свернуть
KRAJE, STOLICE, NARODOWOŚCI
страна
Россия
национальность
житель
столица
гражданин
российский
русский
Кремль
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
6. АСCОЦИАЦИИ
Proponujemy zabawę w skojarzenia. Określamy zakres tematyczny leksyki, która będzie
używana podczas gry i mówimy na głos jakieś słowo. Pierwszy gracz szybko podaje wyraz,
kojarzący się z podanym hasłem, a następny szuka skojarzenia do tego nowego słowa.
Na przykład: określamy zakres tematyczny „Jedzenie i napoje” i podajemy hasło „przepis”.
Pierwszy gracz mówi: „sałatka”, drugi podaje słowo kojarzące się z „sałatką”, np. „warzywa”,
trzeci może podać nazwę konkretnego warzywa, np. „marchewka” itd.
Osoba, która podaje nowy wyraz, musi uzasadnić swój wybór tak, aby przekonać pozostałych,
że słowo to mieści się w określonym zakresie tematycznym. Jeśli nie zrobi tego, odpada
z gry. Odpadają również gracze, którzy nie podadzą żadnego słowa w określonym czasie (np.
10 sekund).
Przykładowe łańcuchy skojarzeń z różnych zakresów tematycznych omówionych w części
pierwszej podręcznika «ВОТ И МЫ»:
SZKOŁA:
Учительская – учительница (отдыхает в этой комнате) – ученик (учительница
его учит) - школа (в ней учится ученик) – лицей (тип школы) – класс (их несколько
в лицее) – парта (находится в классе) – стул (на нём сидим за партой) – стол (стул стоит
возле него) – письменный стол (вид рабочего стола) – тетрадь (лежит на письменном
столе) – книга (лежит рядом с тетрадью) – учебник (книга ученика) – математика (учебник
по математике) – предмет (математика – это школьный предмет) – преподаватель
(препадаватели преподают разные предметы) – доска (преподаватель стоит у доски) – мел
(мелом пишем на доске) – губка (ей стираем мел с доски) и т. д.
MIESZKANIE:
Квартира – комната (квартира состоит из комнат) – кабинет (одна из комнат,
в которой можно работать) – письменный стол (находится в кабинете) – стул (стоит
у письменного стола) – стол (у него также стоят стулья) – кухня (там также находится
стол) – посуда (находится в/на кухне) – шкафчик (в нём стоит посуда) – полка (находится
в шкафчике) – стена (на ней можем повесить полку) – потолок (как и стена – элемент
комнаты) – люстра (висит на потолке) – лампа (люстра - это вид лампы) – ночник (ночная
лампа) – тумбочка (на ней стоит ночник) – кровать (тумбочка стоит возле неё) – спальня
(комната с кроватью) и т. д.
KOMPUTER:
Интернет – сайт (страница в Интернете) – адрес (если его знаешь, легко найдёшь сайт)
– почта (если хочешь пользоваться почтой, у тебя должен быть адрес) – майл (можно его
отправить по электронной почте) – приложение załącznik (можешь его поместиь в майле)
– файл (он находится в приложении) – программа (в программе можно создать текстовой
файл) – компьютер (в компьютере есть разные программы) – монитор (часть компьютера)
– экран (часть монитора) – рабочий стол pulpit (видишь его на экране) – иконка (она видна
на рабочем столе) – мышь (надо щелкнуть мышкой, чтобы «открыть» иконку) – клавиша
(элемент мышы) – клавиатура (на ней много клавишей) и т. д.
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN
Autor materiału: Monika Zdunik
Słownictwo związane z komputerem można znaleźć nie tylko w podręczniku «ВОТ И МЫ», ale
również w programie nauczania: «ВОТ И МЫ. Program nauczania języka rosyjskiego w szkołach
ponadgimnazjalnych: liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Zakres
podstawowy» oraz na plakacie edukacyjnym Wydawnictwa Szkolnego PWN.
PAMIĄTKI ROSYJSKIE:
Кукла – матрёшка (традиционная русская кукла) – дерево (матрёшка выточена из дерева)
– шкатулка (может быть деревянная) – палех (традиционная русская шкатулка) – сувенир
(изделия из палеха – это красивый сувенир из России) – хохлома (это также русский
сувенир) – посуда (очень популярна посуда из хохломы) – чашка (это посуда) – ложка
(можно ей пить чай из чашки) – роспись (ложка из хохломы расписана в растительные
узоры) - краски (ими выполнена роспись) – цвет (краски разного цвета) – красный (один
из цветов характерных для изделий из хохломы) и т. д.
Można również zaproponować uczniom inny wariant tej zabawy. Nauczyciel podaje jedynie
łańcuch skojarzeń, uczniowie samodzielnie uzasadniają je. Kto pierwszy pisemnie wykona
zadanie, wygrywa i nagradzany jest plusem.
Na przykład:
MOSKWA:
Cтолица – Москва – Кремль – Оружейная палата – картина – музей – Исторический музей
– Красная площадь – Мавзолей Ленина – стены Кремля – Москва-река – речной трамвай –
транспорт – метро – Кольцевая линия– схема линий метро – станция
Cтолица – Москва (столица России) – Кремль (достопримечательность Москвы) –
Оружейная палата (находится в Кремле) – музей (Оружейная палата – это московский
музей) – Исторический музей (другой московский музей) – Красная площадь (возле неё
находится Исторический музей) – Мавзолей Ленина (находится на Красной площади) –
стены Кремля (у них построен Мавзолей) – Москва-река (с набережной реки видны стены
Кремля) – речной трамвай (на нём можно поплыть по реке) – транспорт (речной трамвай
это вид транспорта) – метро (самый популярный в Москве вид транспорта) – Кольцевая
линия (одна из линий московского метро) – схема линий метро (на ней представлена
Кольцевая линия) – станция (на схеме указаны все линии метро) и т. д.
materiały do kopiowania © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN