w sprawie projektu nowelizacji Prawa farmaceutycznego (druk nr 2997

Informacja prasowa
Łódź, dnia 31 marca 2015
Stanowisko Stowarzyszenia Eksporterów Równoległych (StER) w sprawie
projektu nowelizacji Prawa farmaceutycznego (druk nr 2997)
Projekt ustawy w kształcie przyjętym w dniu 19 marca 2015 przez Sejmową Komisję Zdrowia nie
zapewnia realizacji jej głównego celu, jakim miało być zabezpieczenie dostępności leków dla
pacjentów, a dodatkowo naraża na straty finansowe pacjentów, Skarb Państwa oraz znaczną część
rynku dystrybucji farmaceutycznej w Polsce.
Prace nad projektem oparto na błędnym założeniu, że legalny eksport równoległy jest zjawiskiem
niepożądanym, i nie poprzedzono ich rzetelną analizą przyczyn występowania oraz skali zjawiska
niedoborów leków na rynku. Proponowane rozwiązania zorientowane są na tworzenie barier
handlowych dla eksportu równoległego produktów leczniczych. Pomijają natomiast kwestie związane
z efektywnością zaopatrywania krajowego rynku w leki i ignorują potrzebę eliminowania
stosowanych przez producentów leków barier i ograniczeń w systemie dystrybucji produktów
leczniczych – te zaś mają bezpośredni, negatywny wpływ na dostępność leków w aptekach.
W opinii StER zamierzony cel ustawy powinien być realizowany nie poprzez doraźną, opartą na
domniemaniach i arbitralnych decyzjach walkę z poszczególnymi przypadkami niedoborów, ale
rozwój mechanizmów rynkowych, które będą stymulowały generowanie nadwyżek leków,
dostępnych dla wszystkich uczestników rynku hurtowej dystrybucji farmaceutycznej w Polsce. Takie
podejście pozwoliłoby rozwijać legalny eksport równoległy w oparciu o nadwyżki produktów
leczniczych i tym samym wyeliminować ryzyko, że będzie on miał negatywny wpływ na dostępność
leków dla pacjentów. Ten kierunek regulacji odebrałby również biznesowe uzasadnienie dla istnienia
odwróconego łańcucha dostaw, co byłoby najskuteczniejszym narzędziem walki z tym zjawiskiem.
Należy stanowczo zaprzeczyć twierdzeniom sugerującym, że ostateczny kształt projektu nowelizacji
Prawa farmaceutycznego nosi znamiona kompromisu pomiędzy uczestnikami rynku. Nie został on
uzyskany w choćby tak kluczowych dla całego projektu kwestiach, jak potrzeba zapewnienia
działającym na rynku hurtowniom farmaceutycznym dostępu do zakupu leków w kanałach
dystrybucji kontrolowanych przez producentów.
Zdaniem członków StER treść art. 78a, definiującego możliwość i tryb wprowadzania ograniczeń
handlowych w eksporcie leków z Polski, jest przejawem – trudnego do wytłumaczenia
i zaakceptowania – ignorowania przez jego autorów korzyści płynących z legalnego eksportu
równoległego, który m.in.: podbudowuje kondycję ekonomiczną krajowego hurtu farmaceutycznego
(nie tylko hurtowni bezpośrednio prowadzących eksport, ale i tych, które dzięki niemu mają większe
obroty w kraju), co przekłada się też na możliwość zapewniania wyższej jakości serwisu dla aptek;
poprawia bilans handlowy i zapewnia milionowe wpływy podatkowe do budżetu państwa; zwiększa
konkurencyjność całego rynku farmaceutycznego; stymuluje obniżanie cen leków w Europie; jako
integralny element europejskiego systemu dystrybucji równoległej produktów leczniczych jest
rosnącym źródłem oszczędności dla pacjentów i płatnika publicznego w Polsce. Zastanawiać może
fakt, dlaczego w toku kilkumiesięcznych prac nad projektem nie zmodyfikowano jego pierwotnych
założeń, tak by wyeliminować ryzyko, że wprowadzane ograniczenia w eksporcie będą bardziej
restrykcyjne, niż jest to konieczne dla realizacji celów, którym oficjalnie mają służyć.
Nie sposób też nie dostrzec, że treść art. 78a wzbudza wiele zastrzeżeń oraz wątpliwości w zakresie
zgodności z powszechnie obowiązującym prawem, istotą swobody działalności gospodarczej oraz
zasadą poprawnej legislacji i demokratycznego państwa prawa.
W opinii Stowarzyszenia Eksporterów Równoległych omawianego projektu ustawy nie można
uznać za racjonalną propozycję dla rozwiązania tak poważnego problemu społecznego jakim są
ograniczenia w dostępności leków dla pacjentów w Polsce.