Placówki medyczne sięgają po innowacyjne instrumenty

Zdaniem eksperta
Placówki medyczne sięgają po innowacyjne
instrumenty finansowe
Prywatne podmioty lecznicze, oprócz środków z kontraktów z NFZ czy odpłatnych świadczeń, mogą uzyskać kapitał na działalność z emisji obligacji. To coraz
popularniejsze rozwiązanie ma tę zaletę, że jest bardziej elastyczne niż np. zaciągnięcie kredytu.
Joanna Mizińska
adwokat, partner Kancelaria GACH,
HULIST, MIZIŃSKA, WAWER
– adwokaci i radcowie prawni sp.p.
Karolina Kornblit
aplikant radcowski, Kancelaria
GACH, HULIST, MIZIŃSKA,
WAWER – adwokaci i radcowie
prawni sp.p.
www.ghmw.pl
12
P
rywatna ochrona zdrowia może
być finansowana z kilku źródeł.
Jedno z nich to finansowanie
świadczeń zdrowotnych ze środków
publicznych, gdzie rolę płatnika pełni
Narodowy Fundusz Zdrowia. Kontraktowanie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych umożliwia ustawa
z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (dalej ustawa o świadczeniach). Podstawą ich
udzielania jest umowa o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej zawarta
między świadczeniodawcą a dyrektorem
oddziału wojewódzkiego NFZ. Ustawa
o świadczeniach wprowadza zasadę równego traktowania świadczeniodawców
ubiegających się o zawarcie umowy.
Oznacza to, że bez względu na tryb ich
powstania czy podmiotowość prawną,
niezależnie od tego, czy jest to przedsiębiorca, czy samodzielny publiczny
zakład opieki zdrowotnej, podmioty
te powinny być traktowane jednakowo.
NFZ zatem nie ma możliwości ograniczenia kręgu placówek biorących udział
w postępowaniu o zawarcie umowy ze
względu na fakt, czy świadczeniodawcy
są podmiotami prywatnymi czy publicznymi. Różnicowanie jednostek publicznych i prywatnych, biorących udział
w postępowaniu, nie jest dopuszczalne
nawet wówczas, gdy NFZ zaprasza do
rokowań. Ograniczenie może bowiem
dotyczyć jedyne kwalifikacji zawodowych i technicznych niezbędnych do
udzielania określonych świadczeń.
Zawarcie umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych w trybie konkursu ofert następuje po wybraniu przez
komisję oferty zapewniającej ciągłość
udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej, ich kompleksowość i dostępność
oraz przedstawiającą najkorzystniejszy
bilans ceny w odniesieniu do przedmiotu zamówienia. Przy czym w sytuacji,
w której w konkursie ofert brało udział
więcej oferentów, komisja jest zobowiązana, zgodnie z art. 142 ust. 7 ustawy
o świadczeniach, do przeprowadzenia
negocjacji z co najmniej dwoma w celu
ustalenia liczby planowanych do udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej oraz
ceny za udzielane świadczenie. Negocjacje poprzedzają wówczas wybór oferty.
Natomiast w sytuacjach określonych
w ustawie o świadczeniach zawarcie
umowy o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej następuje po przeprowadzeniu rokowań, do których są zapraszane odpowiednie jednostki (zarówno
publiczne, jak i prywatne), które mogą
udzielać świadczeń opieki zdrowotnej
będących przedmiotem postępowania
(tj. mają odpowiednie kwalifikacje merytoryczne oraz techniczne). Porównanie
ofert złożonych przez świadczeniodawców następuje przy uwzględnieniu ciągłości, kompleksowości, dostępności
www.serwiszoz.pl
Finanse
oraz jakości udzielanych świadczeń.
Brane są pod uwagę również kwalifikacje
personelu, wyposażenie w sprzęt, aparaturę medyczną, oraz cena i liczba oferowanych świadczeń opieki zdrowotnej
przy uwzględnieniu kalkulacji kosztów.
A zatem podstawą zawierania umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są możliwości jednostek, zarówno
publicznych, jak i prywatnych, związane
z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi i technicznymi (dysponowanie
odpowiednim sprzętem medycznym),
a nie podstawa ich funkcjonowania.
Jednak ze względu na fakt, że NFZ jest
jedynym, funkcjonującym na rynku, płatnikiem świadczeń opieki zdrowotnej ze
środków budżetu państwa, ryzyko prowadzenia prywatnej działalności jedynie na
podstawie tych środków jest dosyć spore.
Szczególnie istotne problemy pojawiają
się z tzw. nadwykonaniami, czyli liczbą
świadczeń udzielonych przez podmioty
medyczne ponad limit wynikający
z umowy, za które NFZ z reguły odmawia płatności (wyjątek stanowią tutaj
świadczenia udzielone w stanach nagłych,
gdy zagrożone jest życie lub zdrowie).
Istnieje jednak możliwość wystąpienia
przeciwko NFZ na drogę sądową o zapłatę
za tak udzielone świadczenia. Nie jest to
oczywiście łatwe, przepisy nie sprzyjają
bowiem świadczeniodawcom. Jednak
nie jest też niemożliwe.
Obligacje – elastyczna forma
pozyskania finansowania
Podmioty udzielające świadczeń
medycznych mogą finansować swoją
działalność ze źródeł zewnętrznych.
Jedną z możliwości jest pozyskanie
kredytu czy zaciągnięcia pożyczki.
Podmioty te, jeśli mają osobowość prawną, mogą również emitować obligacje.
Jest to dużo bardziej elastyczna forma
pozyskania kapitału niż zaciągnięcie
sierpień 2013
kredytu bankowego. Dodatkowo emitent
takich obligacji (spółka prowadząca np.
prywatny szpital) ma możliwość ich
zabezpieczenia np. na wierzytelnościach
wynikających z kontraktu z NFZ.
Emisja obligacji wymaga przygotowania
dokumentacji prawnej, zgodnie z zapisami ustawy 29 czerwca 1995 r. o obligacjach. Nie jest to jednak procedura na tyle
skomplikowana, aby z założenia rezygnować z takiego sposobu finansowania
prowadzonej działalności. W celu emisji
obligacji emitent musi podjąć stosowną
uchwałę. Będzie nią uchwała zarządu
(w przypadku standardowych obligacji), uchwała walnego zgromadzenia
lub zgromadzenia wspólników (w przypadku gdy statut lub umowa spółki tak
stanowi). Następnie konieczne staje się
przygotowanie propozycji nabycia takich
obligacji oraz wydanie obligatariuszom
(czyli zainteresowanym nabyciem takich
obligacji) dokumentu obligacji.
Obecność na giełdzie
Ostatnio kilka podmiotów świadczących usługi medyczne wyemitowało
obligacje w celu sfinansowania swojej
działalności inwestycyjnej. Co więcej, niektóre z nich są notowane na
Catalyst, co daje inwestorom dodatkową korzyść w postaci płynności tych
instrumentów. Warunkiem pozyskania
finansowania w ten sposób jest dobry
biznesplan dający możliwość wykupu
długu przez emitenta w określonym
terminie, a w końcu – choć w zasadzie
przede wszystkim – optymalnie dla
emitenta przygotowana dokumentacja
prawna takich obligacji. Wypełnienie obu tych warunków pozwala na
zachowanie równowagi między zabezpieczeniem sytuacji prawnej emitenta obligacji oraz sytuacji podmiotów
nabywających takie obligacje, czyli
obligatariuszy.
Kolejną możliwością finansowania
działalności prywatnego podmiotu
medycznego jest całkowita odpłatność
za udzielone świadczenia medyczne.
W takim przypadku to pacjent sam opłaca swoje leczenie. Tak zwana całkowita
odpłatność stała się najbardziej popularną formą finansowania np. prywatnych
gabinetów stomatologicznych, w których
w większości świadczenia opieki zdrowotnej finansowane są przez samych
pacjentów.
Ubezpieczenia prywatne
Coraz bardziej popularne stają się prywatne ubezpieczenia zdrowotne lub
abonamenty medyczne gwarantowane
pracownikom przez pracodawcę. Jest to
dość innowacyjna metoda rozliczania
udzielonych świadczeń medycznych,
oferowana jednak coraz częściej przez
znane towarzystwa ubezpieczeniowe.
Ubezpieczenie takie, polegające na wnoszeniu comiesięcznie często niewielkiej
opłaty, gwarantuje ubezpieczonym,
w zależności od wybranego pakietu,
konsultacje medyczne ze specjalistami,
udzielanie podstawowych świadczeń
medycznych, a niekiedy także pobyt
w szpitalu lub specjalistyczną opiekę.
Podobnie jak w przypadku całkowitej
odpłatności za udzielone świadczenia,
pacjent zyskuje pewność, że zostanie
udzielone mu świadczenie medyczne
w sytuacji, w której będzie go potrzebował.
Prywatna jednostka z kolei ma gwarancję
finansowania udzielanych świadczeń. 
§§Podstawa prawna:
ustawa z 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanej ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz.U. nr 164,
poz. 1027 ze zm.),
ustawa 29 czerwca 1995 r.
o obligacjach (tekst jedn.: Dz.U.
z 2001 r. nr 120, poz.1300 ze zm.).
13