PROCEDURA PRZETWARZANIA POD KONTROLĄ CELNĄ

PROCEDURA PRZETWARZANIA POD KONTROLĄ CELNĄ
Instrukcja dla przedsiębiorców
Wersja 1.1
z dnia 14 czerwca 2013 r.
Spis treści:
1. Podstawa prawna stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
2. Wprowadzenie
3. Sposoby stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
4. Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod
kontrolą celną
4.1. Pełna forma wniosku
4.2. Skrócona forma wniosku
4.3. Organ celny, do którego składany jest wniosek w pełnej formie
4.4. Organ celny, do którego składany jest wniosek w formie skróconej
4.5. Załączniki do wniosku
4.6. Wniosek o przedłużenie lub zmianę pozwolenia
5. Warunki udzielenia pozwolenia
5.1. Warunki podmiotowe
5.2. Warunki przedmiotowe
5.3. Warunki ekonomiczne
6. Dopuszczalne procesy przetwarzania
7. Zabezpieczenie
8. Ewidencja
9. Transfer – przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej
10. Termin ważności pozwolenia
11. Pozwolenie z mocą wsteczną
12. Przeniesienie praw i obowiązków
13. Stosowanie procedury
2
1. Podstawa prawna stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
Zasady stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną regulują przepisy:
•
rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r.
ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z 19.10.1992, str.
1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 4, str. 307 z późn.
zm.)
•
rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego
przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego
Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z 11.10.1993, str. 1, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 6, str. 3, z późn. zm.)
•
ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622, z późn. zm.)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie przypadków,
w których organ celny pobiera zabezpieczenie (Dz. U. Nr 87, poz. 829)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów
formularzy stosowanych w sprawach celnych (Dz. U. Nr 166, poz. 995)
•
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie właściwości
miejscowej organów celnych (Dz. U. Nr 94, poz. 911 z późn. zm.).
2. Wprowadzenie
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną ma na celu wspieranie działalności
wspólnotowych producentów.
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną, będąca gospodarczą procedurą celną, pozwala na
wprowadzenie na obszar celny Unii Europejskiej towarów niewspólnotowych na określony
czas potrzebny do poddania ich określonym procesom przetwarzania (zmieniających ich
rodzaj lub stan) w celu wytworzenia gotowych produktów (tzw. produktów przetworzonych)
oraz na dopuszczenie do obrotu produktów powstałych w wyniku tych procesów po
zapłaceniu należności celnych przywozowych właściwych dla tych produktów.
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną uzależnione jest od posiadania
ważnego pozwolenia udzielanego przez właściwy organ celny.
3
3. Sposoby stosowania procedury przetwarzania pod kontrolą celną
Wobec towarów obejmowanych procedurą przetwarzania pod kontrolą celną nie pobiera się
należności celnych przywozowych, jak również nie stosuje się wobec nich środków polityki
handlowej. Środki polityki handlowej, jak również należności celne przywozowe mają
zastosowanie dopiero wobec produktów przetworzonych, przy ich dopuszczeniu do obrotu.
Są dwa podstawowe przypadki, w których stosowana jest procedura przetwarzania pod
kontrolą celną.
Procedurę przetwarzania pod kontrolą celną stosuje się, gdy (pierwszy przypadek):
•
proces przetwarzania prowadzi do powstania produktów, które podlegają niższej
kwocie należności przywozowych niż ta, która miałaby zastosowanie do towarów
przywożonych.
Przykład
Firma planuje wytworzenie siedzeń z metalową ramą z przywożonych spoza Unii Europejskiej
rurek żelaznych. W przypadku przywozu i dopuszczenia do wolnego obrotu rurek żelaznych
firma musiałaby zapłacić cło według stawki celnej wynoszącej 4%, która jest stawką wyższą
niż stawka celna mająca zastosowanie do przywożonych spoza Unii Europejskiej gotowych
siedzeń z metalową ramą. Zastosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną jest
możliwe. Kwota cła przywozowego mająca zastosowanie wobec przywożonych rurek
żelaznych jest wyższa niż wobec siedzeń z metalową ramą, które powstaną w wyniku
zastosowania procedury; uzyskiwana jest tzw. "korzyść z cła przywozowego".
Bez zastosowania
przetwarzania pod
kontrolą celną
Rurki żelazne
Z zastosowaniem
przetwarzania pod
kontrolą celną
Rurki żelazne
100 000 EURO
350 000 EURO
Koszty przetwarzania
-
250 000 EURO
Produkty przetworzone
4%
Siedzenia z metalową
ramą
Wolne
4 000 EURO
0 EURO
↓
↓
Towary/towary przywiezione
Wartość celna/wartość celna po
przetwarzaniu pod kontrolą celną
Stawka celna
Kwota cła przywozowego
Korzyść z cła przywozowego
4 000 EURO
4
Procedurę przetwarzania pod kontrolą celną stosuje się także, gdy (drugi przypadek):
•
towary przywożone zostają poddane procesowi przetwarzania, w celu zapewnienia ich
zgodności z wymogami technicznymi obowiązującymi przy dopuszczaniu ich do
obrotu na obszarze celnym Unii Europejskiej.
Pojęcie „wymogi techniczne” oznacza wymogi przewidziane przepisami wspólnotowymi lub
krajowymi, których spełnienie jest warunkiem dla dopuszczenia do swobodnego obrotu (np.
pewne normy techniczne dotyczące towarów sprzedawanych na rynku Unii Europejskiej lub
normy jakościowe dla żywności).
Przykład
Obejmowanie procedurą przetwarzania pod kontrolą celną żywności dla małych dzieci w celu
usunięcia skażenia biologicznego.
4. Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod
kontrolą celną
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną wiąże się z obowiązkiem posiadania
pozwolenia na stosowanie tej procedury, które wydawane jest przez właściwy organ celny.
W celu uzyskania pozwolenia należy złożyć wniosek o jego udzielenie.
4.1. Pełna forma wniosku
Zasadą jest, że wniosek o udzielenie pozwolenia powinien być sporządzony na piśmie z
zastosowaniem wzoru określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego
do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną i
samo pozwolenie są więc dokumentami sformalizowanymi.
Dla procedury przetwarzania pod kontrolą celną wzór ten składa się z formularza
podstawowego, który jest wspólny dla wszystkich gospodarczych procedur celnych.
Nie jest natomiast wykorzystywany, z uwagi na specyfikę procedury przetwarzania pod
kontrolą celną, wzór formularza kontynuacyjnego stanowiący kontynuację podstawowej
części wniosku zawartej w formularzu podstawowym.
Pola formularza wniosku powinny zostać wypełnione zgodnie z Objaśnieniami zawartymi w
załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
We wniosku należy podać informacje m.in. na temat charakteru planowanych do
przeprowadzenia działań w ramach wnioskowanej procedury, towarów przeznaczonych do
5
objęcia procedurą oraz wytwarzanych z nich produktów przetworzonych, rodzaju
wykorzystywanej ewidencji.
Dodatkowo w treści wniosku (w polu nr 1) należy podać numer identyfikacyjny EORI, oraz jeśli wnioskodawca posiada status upoważnionego przedsiębiorcy - numer świadectwa AEO.
W przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada statusu AEO zobowiązany jest przedstawić
wraz z wnioskiem o udzielenie pozwolenia oświadczenie sporządzone według wzoru
stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w
sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych.
Wnioskodawca może zostać poproszony o przedstawienie dodatkowych informacji w
sytuacji, gdy organ celny uzna jakąkolwiek informację podaną we wniosku za
niewystarczającą.
4.2. Skrócona forma wniosku
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną
może być także sporządzony za pomocą zgłoszenia celnego w formie pisemnej lub za
pomocą technik elektronicznego przetwarzania danych.
Ta forma wniosku może być zastosowana wyłącznie w sytuacjach, gdy:
-
warunki ekonomiczne uznaje się za spełnione (zgodnie z art. 552 ust. 1 akapit pierwszy
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego),
-
wniosek nie dotyczy udzielenia pozwolenia pojedynczego,
-
nie są stosowane procedury uproszczone.
W przypadku sporządzenia wniosku za pomocą zgłoszenia celnego wnioskodawca
zobowiązany jest w Polu 44 zgłoszenia celnego podać niezbędne do rozpatrzenia wniosku o
udzielenie pozwolenia informacje na temat planowanego sposobu stosowania procedury
przetwarzania pod kontrolą celną (m.in. miejsce, gdzie będzie dokonywany proces
przetwarzania, rodzaj procesu przetwarzania, uzyskiwane produkty przetworzone,
przewidywany urząd zakończenia) przy użyciu następujących krajowych kodów informacji
dodatkowych:
- 0PL05,
- 0PL06,
- 0PL07,
- 0PL08,
- 0PL09,
- 0PL10.
6
W przypadku procedury przetwarzania pod kontrolą celną kod informacji dodatkowej:
- 0PL05 jest stosowany do wskazania miejsca (miejsc), gdzie będzie dokonywany proces
przetwarzania,
- 0PL06 jest stosowany do wskazania przewidywanego urzędu (urzędów) zakończenia i
urzędu kontrolnego,
- 0PL07 jest stosowany do wskazania charakteru/rodzaju procesu (procesów) przetwarzania
oraz wskazania warunków ekonomicznych,
- 0PL08 jest stosowany do wskazania kodu (kodów) CN uzyskiwanych produktów
przetworzonych oraz określenia ich nazwy handlowej i/lub technicznej, a także do podania
współczynnika produktywności lub metody jego obliczenia,
- 0PL09 jest stosowany do wskazania przewidywanego terminu zakończenia procedury
przetwarzania pod kontrolą celną, a także do określenia proponowanego sposobu(ów)
dokonania identyfikacji towarów przywożonych,
- 0PL10 jest używany do wskazania rodzaju stosowanych transferów, o których mowa w art.
512 ust. 1 - 3 Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego
(przemieszczanie towarów lub produktów objętych procedurą zawieszającą).
Szczegółowe zasady stosowania powyżej wymienionych krajowych kodów informacji
dodatkowych zostały szczegółowo przedstawione w „Instrukcji wypełniania zgłoszeń
celnych”, zmienionej w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Finansów z
dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów formularzy stosowanych w sprawach celnych.
W przypadku sporządzenia wniosku za pomocą zgłoszenia celnego pozwolenie udzielane jest,
o ile zostaną spełnione warunki korzystania z tej procedury, poprzez przyjęcie zgłoszenia
celnego. Udzielone w ten sposób pozwolenie ma zastosowanie tylko do tej ilości towarów,
które zostały objęte procedurą na podstawie przedmiotowego zgłoszenia celnego.
4.3. Organ celny, do którego składany jest wniosek w pełnej formie
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną,
składany w pełnej formie należy złożyć do organu celnego właściwego ze względu na
miejsce, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy oraz gdzie będzie
dokonywana przynajmniej część procesu przetwarzania.
W przypadku, gdy właściwy organ celny nie może zostać określony według tego kryterium,
wówczas wniosek należy złożyć do organu celnego właściwego ze względu na miejsce, w
którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy.
7
Właściwym organem celnym w sprawie rozpatrzenia wniosku o udzielenie pozwolenia na
stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną jest naczelnik urzędu celnego.
4.4. Organ celny, do którego składany jest wniosek w formie skróconej
Wniosek o udzielenie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną,
składany w formie skróconej, składa się do urzędu celnego mającego uprawnienie do
obejmowania towarów procedurą przetwarzania pod kontrolą celną oraz właściwego dla
miejsca, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy oraz gdzie będzie
dokonywana przynajmniej część procesu przetwarzania. Urząd ten staje się urzędem
kontrolnym w rozumieniu art. 496 lit. e Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego
Kodeksu Celnego.
W przypadkach, gdy nie wpływa to negatywnie na skuteczność sprawowania kontroli celnej
za "miejsce, w którym są prowadzone księgi handlowe wnioskodawcy" może być uznane
także miejsce gdzie księgi te są dostępne, również przy wykorzystaniu systemów
teleinformatycznych.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się złożenie wniosku w formie skróconej do urzędu
celnego właściwego do przyjęcia zgłoszenia do procedury przetwarzania pod kontrolą celną.
4.5. Załączniki do wniosku
Do wniosku o wydanie pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą
celną należy dołączyć:
-
oświadczenie sporządzone według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie wzorów formularzy stosowanych w
sprawach celnych - w przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada statusu AEO,
-
dokumenty udowadniające spełnienie warunków ekonomicznych w danej sprawie (np.
oświadczenie, korespondencja handlowa, kalkulacje),
-
informację, czy którykolwiek z produktów przetworzonych jest odpadem w rozumieniu
przepisów ustawy o odpadach.
Obowiązek załączania do wniosku dokumentów innych niż wymienione powyżej winien
wynikać z przepisów prawa celnego lub przepisów odrębnych. Rodzaj załączanych
dokumentów powinien być bezpośrednio powiązany z przedmiotem prowadzonego
postępowania i mieć wpływ na jego rozstrzygnięcie, np. ustalenie czy spełnione są warunki
skutecznego sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej.
W przypadku, gdy wymagany dokument został dołączony w toku innego postępowania
prowadzonego przez dany organ celny, a informacje w nim zawarte odzwierciedlają aktualny
8
stan faktyczny i stan prawny, wnioskodawca może ograniczyć się do wskazania numeru
sprawy, przy której dany dokument został dołączony.
4.6. Wniosek o przedłużenie lub zmianę pozwolenia
Możliwe jest ubieganie się o przedłużenie pozwolenia, jednakże jedynie w przypadku, gdy
pozwolenie zostało udzielone przez właściwy organ celny w pełnej formie (według wzoru
określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego
Kodeksu Celnego).
Ubieganie się natomiast o zmianę pozwolenia możliwe jest zarówno w przypadku, gdy
pozwolenie zostało udzielone przez właściwy organ celny w pełnej formie, jak i w przypadku
gdy zostało udzielone w formie skróconej (poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego).
W przypadku wnioskowania o dokonanie zmiany pozwolenia udzielonego poprzez przyjęcie
zgłoszenia celnego, wniosek taki zostanie rozpatrzony w trybie art. 23 ust. 5 ustawy – Prawo
celne, czyli poprzez zmianę przyjętego zgłoszenia celnego. Zmiana taka dokonana zostanie w
drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Organem właściwym do rozpatrzenia
ww. wniosku jest organ celny, który poprzez przyjęcie zgłoszenia celnego udzielił
pozwolenia.
Wnioski o przedłużenie lub zmianę pozwolenia mogą zostać złożone w drodze zwykłego
podania na piśmie, o ile organy celne wyrażą na to zgodę. W takiej sytuacji należy podać
przynajmniej numer pozwolenia, które ma zostać przedłużone lub zmienione, informacje
niezbędne do jego przedłużenia lub zmiany, a także informację wskazującą, w jakim zakresie
pozwolenie ma ulec zmianie.
W przypadku pozwolenia udzielonego w pełnej formie wniosek o jego przedłużenie lub
zmianę powinien raczej zostać sporządzony na formularzu stanowiącym załącznik 67 do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego wraz z
zastosowaniem przewidzianego dla tego rodzaju sytuacji kodu „2” w polu 3 „Rodzaj
wniosku” tego formularza.
5. Warunki udzielenia pozwolenia
5.1. Warunki podmiotowe
Pozwolenie wydawane jest:
-
na wniosek osoby, która dokonuje procesu przetwarzania lub organizuje proces
przetwarzania,
-
jedynie osobom mającym swoją siedzibę w Unii Europejskiej.
9
Pozwolenie może otrzymać osoba, która spełnia wszelkie przesłanki, pozwalające na uznanie,
że gwarantuje ona prawidłowy przebieg procedury.
Sprawdzenie, czy spełniona została powyższa przesłanka sprowadza się do oceny
wiarygodności podmiotu występującego o pozwolenie, która odbywa się przykładowo m.in.
poprzez sprawdzenie, czy wnioskodawca:
-
należycie, rzetelnie prowadzi ewidencje i księgi handlowe,
-
terminowo kończy procedurę, zgodnie z regułami określonymi w przepisach prawa
celnego,
-
nie dopuścił się poważnych lub powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego.
5.2. Warunki przedmiotowe
Pozwolenie może zostać udzielone, jeśli możliwe jest stwierdzenie przez organ celny, czy
przywożone towary niewspólnotowe, będące przedmiotem procedury, weszły w skład
produktów przetworzonych uzyskanych w jej toku.
Pozwolenie może zostać udzielone, jeśli towary przywożone nie mogą już być, bez
ponoszenia nadmiernych kosztów, przywrócone po ich przetworzeniu do rodzaju lub stanu, w
jakim znajdowały się w chwili, gdy zostały objęte procedurą.
Pozwolenie może zostać udzielone, jeśli zastosowanie procedury nie będzie stanowić obejścia
przepisów dotyczących pochodzenia i ograniczeń ilościowych mających zastosowanie do
przywożonych towarów.
5.3. Warunki ekonomiczne
Spełnienie warunków ekonomicznych jest jednym z wymogów uzyskania pozwolenia.
Sprawdzenie przez organy celne, czy zostały spełnione warunki ekonomiczne polega w
procedurze przetwarzania pod kontrolą celną na ocenie, czy zastosowanie zasobów
niewspólnotowych umożliwi, aby czynności przetworzenia zaistniały lub zostały utrzymane
w Unii Europejskiej.
Wnioskodawca we wniosku o udzielenie pozwolenia zobowiązany jest wskazać powody, dla
których uważa warunki ekonomiczne za spełnione. Informacja taka powinna zostać
przekazana opisowo.
Przepisy prawa celnego nie precyzują, jakie dokumenty powinien przedłożyć wnioskodawca
w celu udowodnienia, że warunki ekonomiczne uznaje za spełnione. Przyjąć zatem należy,
zgodnie z ogólnymi zasadami przeprowadzania postępowania dowodowego, że za dowód
10
może służyć wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z
prawem.
Dla typów towarów i operacji, które są wymienione w części A załącznika nr 76 do
Rozporządzenia Wykonawczego warunki ekonomiczne uważane są za spełnione. Dla typów
towarów i operacji nie wymienionych w tym załączniku przeprowadzane jest sprawdzenie
warunków ekonomicznych i sprawdzenia tego dokonuje organ celny właściwy do wydania
pozwolenia.
Dla typów towarów i operacji wymienionych w części B załącznika nr 76 do Rozporządzenia
Wykonawczego i nie wymienionych w części A tego załącznika (dot. to przede wszystkim
towarów rolnych lub towarów objętych cłem antydumpingowym lub cłem wyrównawczym),
sprawdzenie warunków ekonomicznych odbywa się w ramach Komitetu Kodeksu Celnego (w
Komisji Europejskiej). Rozstrzygnięcia Komitetu Kodeksu Celnego są wiążące dla organów
celnych wszystkich państw członkowskich w wypadku zaistnienia identycznych spraw.
W niektórych przypadkach, oprócz powyższej sytuacji, sprawdzenie, czy w danej sprawie
spełnione zostały warunki ekonomiczne może zostać przeprowadzone przy udziale Komisji
Europejskiej. Są to jednak wyjątkowe i bardzo rzadko występujące sytuacje, gdyż mogą mieć
miejsce tylko:
-
jeżeli zainteresowane organy celne pragną przeprowadzić konsultacje przed lub po
wydaniu pozwolenia,
-
jeżeli inna administracja celna wyraża sprzeciw wobec wydanego pozwolenia,
-
z inicjatywy Komisji.
W przypadku przedłożenia sprawy Komitetowi, wnioskodawca lub posiadacz pozwolenia,
zostaną poinformowani przez organ celny, iż taka procedura została wszczęta.
6. Dopuszczalne procesy przetwarzania
W ramach procedury przetwarzania pod kontrolą celną dopuszczalne jest każde
przetworzenie, prowadzące do powstania produktów, które podlegają niższej kwocie
należności przywozowych niż ta, która miałaby zastosowanie do przywożonych towarów
niewspólnotowych.
Ponadto, przetworzenie - niezależnie od wysokości należności przywozowych - dopuszczalne
jest wobec wszelkich towarów, dla których przetworzenie to będzie prowadziło do
zapewnienia zgodności tych towarów z wymogami technicznymi obowiązującymi przy
dopuszczaniu tych towarów do obrotu.
W ramach procedury przetwarzania pod kontrolą celną nie jest dopuszczalne użycie towarów
ekwiwalentnych.
11
7. Zabezpieczenie
W myśl ogólnych zasad określonych w przepisach prawa organy celne mogą uzależnić
objęcie towarów procedurą zawieszającą (a taką jest procedura przetwarzania pod kontrolą
celną) od złożenia zabezpieczenia w celu zapewnienia uiszczenia długu celnego mogącego
powstać w stosunku do tych towarów.
Wnioskodawca może więc zostać zobowiązany do złożenia zabezpieczenia w związku z
korzystaniem z procedury przetwarzania pod kontrolą celną.
W przypadku zabezpieczenia fakultatywnego o tym, czy zabezpieczenie powinno być
złożone i jaka winna być jego wysokość decyduje organ celny, uwzględniając m.in.
okoliczność, czy w konkretnym wypadku istnieje ryzyko powstania długu celnego w
związku z procedurą i jego nieuiszczenia w terminie.
Organ celny podejmując powyższą decyzję bierze pod uwagę w szczególności kryteria takie
jak: posiadanie statusu AEO, czas prowadzenia działalności gospodarczej, rzetelność
rozliczania należności celnych i podatkowych, pozytywną opinię organów celnych o
wnioskodawcy, charakter i zakres czynności jakie będą przeprowadzane w ramach stosowania
wnioskowanej procedury celnej, rodzaj przywożonych towarów, wysokość należności
celnych i podatkowych.
Wymienione powyżej kryteria są kryteriami przykładowymi. Oznacza to, że organ celny
podejmując decyzję o wymogu złożenia zabezpieczenia lub odstąpieniu od tego wymogu,
bierze pod uwagę wymienione powyżej kryteria, oraz/lub inne kryteria, które uznaje za
właściwe w danym przypadku.
W przepisach krajowych określony został przypadek, w którym złożenie zabezpieczenia jest
obowiązkowe. I tak organ celny wymaga złożenia zabezpieczenia w sytuacji, gdy procedurą
przetwarzania pod kontrolą celną obejmowane są towary „wrażliwe” określone w załączniku nr
44c do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego.
8. Ewidencja
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną wiąże się z koniecznością
prowadzenia ewidencji zawierającej wszelkie niezbędne informacje i szczegóły techniczne
umożliwiające organom celnym sprawowanie nadzoru i kontroli nad prawidłowością
przebiegu procedury.
W praktyce, prowadzenie ewidencji będzie wymagane na przykład w sytuacji realizacji
złożonych procesów przetwarzania, czy też korzystania z towarów uznanych za wrażliwe
12
(towary wymienione w załączniku nr 44c do Rozporządzenia Wykonawczego do
Wspólnotowego Kodeksu Celnego).
Odstąpienie od wymogu prowadzenia ewidencji przez posiadacza pozwolenia może nastąpić
wyłącznie w sytuacji, w której organ celny nie uzna prowadzenia ewidencji za niezbędne.
Organ celny może zobowiązać również operatora (osobę wykonującą część procesów
uszlachetniania, podwykonawcę) do prowadzenia ewidencji.
Jako ewidencję organ celny może zatwierdzić istniejące księgi rachunkowe (księgowość) o ile
zawierają stosowne/ właściwe dane.
Ewidencja może być prowadzona w sposób tradycyjny (książkowy) albo z zastosowaniem
programów informatycznych.
9. Transfer – przemieszczanie towarów w ramach procedury zawieszającej
Przepisy prawa celnego pozwalają na skorzystanie w ramach procedury zawieszającej, a taką
jest procedura przetwarzania pod kontrolą celną, z instytucji „transferu”, która umożliwia
przemieszczanie towarów przywożonych lub produktów przetworzonych pomiędzy różnymi
miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez zakończenia tej procedury. Podczas
przemieszczania z wykorzystaniem transferu towary przywożone lub produkty przetworzone
pozostają przez cały czas pod procedurą przetwarzania pod kontrolą celną.
Przemieszczenie może zostać również dokonane w trybie i na warunkach określonych przez
przepisy prawa celnego dla procedury tranzytu, a więc nie w ramach procedury przetwarzania
pod kontrolą celną. Objęcie towarów procedurą tranzytu powoduje zakończenie procedury
przetwarzania pod kontrolą celną.
Jeśli wnioskodawca zamierza dokonać transferu (przemieszczenia/ przewozu) towarów
przywożonych lub produktów przetworzonych w ramach procedury przetwarzania pod
kontrolą celną pomiędzy różnymi miejscami albo do pomieszczeń innego posiadacza, bez
zakończenia tej procedury, to powinien we wniosku o udzielenie pozwolenia wskazać
proponowane formalności transferowe.
O ile organ celny nie uzna tego za zbędne transfer podlega obowiązkowi prowadzenia
ewidencji.
Wyróżnia się następujące sposoby realizowania transferu:
1) transfer bez formalności celnych między różnymi miejscami określonymi w jednym
pozwoleniu (np. pomiędzy różnymi miejscami przetwarzania). Przemieszczanie takie
może się odbywać bez szczególnych formalności, jeżeli ruch towarów będzie uprzednio
zapisany w ewidencji prowadzonej przez posiadacza pozwolenia.
2) transfer z urzędu objęcia do zakładów lub miejsca przetworzenia należących do
13
wnioskodawcy bądź podwykonawcy (operatora). Przemieszczenie takie może być
przeprowadzone na podstawie zgłoszenia celnego o objęcie procedurą. Prowadzenie
oddzielnej ewidencji nie jest, w przypadku tego sposobu przemieszczania, wymagane.
3) transfer do urzędu zakończenia i - w ramach powrotnego wywozu - transfer do urzędu
wyprowadzenia odbywający się w ramach procedury. W przypadku powrotnego wywozu
procedura dopiero wtedy jest zakończona, kiedy towary, którym zostało nadane
przeznaczenie powrotnego wywozu, faktycznie opuszczą obszar celny Unii Europejskiej.
Dowód wyprowadzenia towaru powinien być dostarczony przy rozliczeniu procedury.
4) transfer od jednego posiadacza pozwolenia do drugiego, zgodnie z załącznikiem nr 68 do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego (np. w celu
poddania towaru końcowym procesom przetwarzania). Warunkiem koniecznym do
stosowania takiego sposobu przemieszczania jest, aby osoba przyjmująca towar była
także posiadaczem pozwolenia na stosowanie drugiej procedury gospodarczej i
jednocześnie posiadaczem pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej, o której
mowa w art. 76 lit. c Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Przekazujący towar posiadacz
pozwolenia powinien więc upewnić się, czy osoba przyjmująca posiada w tym zakresie
odpowiednie pozwolenie. Formalności celne, które należy spełnić, zostały uregulowane w
załączniku nr 68 do Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu
Celnego.
Przy transferze towarów o podwyższonym ryzyku, wymienionych w załączniku 44 c do
Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego, wymagane jest
złożenie zabezpieczenia, na warunkach odpowiadających warunkom przewidzianym dla
procedury tranzytu.
10. Termin ważności pozwolenia
W przypadku wniosku o udzielenie pozwolenia sporządzonego na piśmie z zastosowaniem
wzoru określonego w załączniku nr 67 do Rozporządzenia Wykonawczego do
Wspólnotowego Kodeksu Celnego wnioskowany okres ważności pozwolenia na stosowanie
procedury przetwarzania pod kontrolą celną nie może przekroczyć trzech lat od daty kiedy
pozwolenie stanie się skuteczne, z wyjątkiem przypadków o odpowiednio umotywowanych
rzetelnych podstawach.
Powyższa zasada nie dotyczy wniosku o udzielenie pozwolenia sporządzonego za pomocą
zgłoszenia celnego, gdyż przyjęcie tego zgłoszenia przez organ celny jest jednorazowym
pozwoleniem obejmującym wyłącznie towar określony w tym zgłoszeniu celnym.
14
11. Pozwolenie z mocą wsteczną
Przepisy prawa celnego dopuszczają możliwość ubiegania się w wyjątkowych sytuacjach o
uzyskanie pozwolenia z mocą wsteczną na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą
celną.
W przepisach Rozporządzenia Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego
przewidziano trzy sytuacje, w których może znaleźć zastosowanie instytucja pozwolenia z
mocą wsteczną, a mianowicie:
1) organ celny może zezwolić, aby towary zostały objęte procedurą przetwarzania pod
kontrolą celną, zanim wydane zostało pozwolenie na ich przywóz z zastosowaniem tej
procedury. Pozwolenie takie zaczyna obowiązywać najwcześniej od daty złożenia wniosku o
udzielenie pozwolenia.
2) pozwolenie zostało wydane, ale termin jego ważności już upłynął, wówczas można
zwrócić się z wnioskiem o przedłużenie tego pozwolenia. Wniosek musi jednak dotyczyć
takich samych towarów i operacji. Udzielone w takim przypadku pozwolenie z mocą
wsteczną zaczyna obowiązywać od daty wygaśnięcia pierwotnego pozwolenia.
3) w szczególnych okolicznościach moc wsteczna pozwolenia może obejmować okres
jednego roku przed datą złożenia wniosku pod warunkiem, że istnieje udowodniona potrzeba
gospodarcza oraz, że są spełnione następujące warunki:
a)
wniosek nie odnosi się do próby oszustwa lub oczywistego zaniedbania;
b)
okres ważności, który zostałby ustanowiony na mocy art. 507 Rozporządzenia
Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego nie zostanie przekroczony;
c)
księgi rachunkowe wnioskodawcy potwierdzają, że wszelkie wymagania procedury
mogą zostać uznane za wypełnione oraz, gdzie stosowne, towary mogą zostać
zidentyfikowane dla okresu o którym mowa, a takie księgi pozwalają na kontrolę
procedury; oraz
d)
dokonane mogą zostać wszelkie formalności konieczne do uregulowania sytuacji
towarów, włączając, w razie potrzeby, unieważnienie zgłoszenia celnego.
Dodatkowe informacje na temat pozwoleń z mocą wsteczną znajdują się w odrębnym
materiale zatytułowanym „Pozwolenie z mocą wsteczną”, zamieszczonym na stronie
internetowej.
15
12. Przeniesienie praw i obowiązków
Prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury przetwarzania pod kontrolą
celną mogą zostać, za zgodą organów celnych, przeniesione na inną osobę w ramach tego
samego pozwolenia na stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną bez
zakończenia procedury.
Przeniesienie praw i obowiązków dotyczy wyłącznie towarów już objętych procedurą
przetwarzania pod kontrolą celną. Warunki przeniesienia określa organ celny. Osoba, na którą
przenoszone są prawa i obowiązki, musi spełniać warunki wymagane do korzystania z danej
procedury. Oznacza to, że nowa osoba korzystająca z procedury, chociaż nie jest i nie będzie
posiadaczem tego pozwolenia (posiadacz pozwolenia bowiem pozostaje ten sam), to jednak
musi spełniać takie same warunki do korzystania z procedury przetwarzania pod kontrolą
celną, jakie zostały przewidziane dla posiadacza pozwolenia.
13. Stosowanie procedury
Stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną winno być zgodne z udzielonym
pozwoleniem oraz przepisami prawa regulującymi jej stosowanie.
W pozwoleniu, wydawanym z zastosowaniem wzoru z załącznika nr 67 do Rozporządzenia
Wykonawczego do Wspólnotowego Kodeksu Celnego określany jest termin ważności
pozwolenia. Termin ten oznacza okres, w którym możliwe jest zgłaszanie towarów do
procedury przetwarzania pod kontrolą celną, w ramach danego pozwolenia.
Pozwolenie wydawane w trybie skróconym, poprzez złożenie zgłoszenia celnego, oznacza, że
jest to jednorazowe pozwolenie mające zastosowanie tylko do tej ilości towarów, które
zostały objęte procedurą przetwarzania pod kontrolą celną na podstawie przedmiotowego
zgłoszenia celnego.
Towary mogą zostać objęte procedurą tylko i wyłącznie w terminie ważności pozwolenia.
Zgłoszenie celne o objęcie towarów procedurą powinno zostać złożone w jednym z urzędów
objęcia, określonych w pozwoleniu.
Z definicji procedury przetwarzania pod kontrolą celną wynika, iż celem procesów
przetwarzania jest wytworzenie produktów przetworzonych, które po zakończeniu procesów
przetwarzania są następnie, co do zasady, dopuszczane do swobodnego obrotu, w terminie
wyznaczonym do zakończenia procedury.
Procedura przetwarzania pod kontrolą celną kończy się więc w stosunku do towarów
przywożonych, gdy produkty przetworzone lub towary znajdujące się w stanie
niezmienionym lub produkty, znajdujące się na pośrednim etapie przetworzenia w stosunku
do stopnia przetworzenia określonego w pozwoleniu zostaną w terminie, określonym w
16
pozwoleniu, zgłoszone do dopuszczenia do swobodnego obrotu lub, co wynika z przepisu
ogólnego dotyczącego sposobu zakończenia procedur zawieszających, otrzymają inne
dopuszczalne przeznaczenie celne. Wszystkie pozostałe warunki procedury muszą również
zostać spełnione.
Zgłoszenie celne kończące stosowanie procedury przetwarzania pod kontrolą celną powinno
zostać złożone w jednym z urzędów zakończenia, określonych w pozwoleniu, przed upływem
terminu zakończenia procedury.
Po upływie terminu zakończenia procedury, który określany jest w udzielanym pozwoleniu,
wnioskodawca winien przedstawić organom celnym rozliczenie procedury (kwit
zakończenia).
Poprzez rozliczenie w szczególności zostaje stwierdzone czy, i ewentualnie w jakiej
wysokości, powstaje dług celny. Posiadacz pozwolenia samodzielnie dokonuje rozliczenia
procedury i przedkłada jego wyniki w urzędzie kontrolnym w terminie 30 dni po upływie
terminu zakończenia procedury. W uzasadnionych okolicznościach organy celne mogą
przedłużyć ten termin nawet jeżeli już upłynął.
Kwestia niewykonania obowiązku przedstawienia rozliczenia procedury (kwitu
zakończenia) w przewidzianym terminie oraz powstania długu celnego w związku z
niewykonaniem tego obowiązku była przedmiotem badania przez Europejski Trybunał
Sprawiedliwości w sprawie związanej ze stosowaniem procedury uszlachetniania czynnego
w systemie zawieszeń, w której to procedurze podobnie jak przy procedurze przetwarzania
pod kontrolą celną konieczne jest przedstawienie rozliczenia procedury (kwitu zakończenia) wyrok z dnia 6 września 2012r. sygn. akt C-262/10. W wyroku tym Europejski Trybunał
Sprawiedliwości rozstrzygnął, iż art. 204 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92
z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny zmienionego
rozporządzeniem (WE) nr 648/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 kwietnia
2005 r. powinien być interpretowany w ten sposób, że naruszenie obowiązku przedstawienia
urzędowi kontrolnemu rozliczenia procedury (kwitu zakończenia) w ciągu 30 dni po
wygaśnięciu terminu zakończenia procedury, przewidzianego w art. 521 ust. 1 akapit
pierwszy tiret pierwsze rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 ustanawiającego przepisy
w celu wykonania rozporządzenia nr 2913/92 zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE)
nr 214/2007 z dnia 28 lutego 2007 r. prowadzi do powstania długu celnego w zakresie całości
przywożonych towarów podlegających rozliczeniu (ujętych w kwicie zakończenia), włącznie
z towarami powrotnie wywiezionymi poza obszar Unii Europejskiej, o ile warunki określone
w art. 859 pkt 9 owego rozporządzenia nr 2454/93 są uważane za niespełnione.
17
Rozliczenie powinno zawierać w szczególności następujące dane:
1. numer pozwolenia,
2. ilość każdego rodzaju towarów przywożonych, dla których termin zakończenia procedury
już upłynął,
3. kod CN towarów przywożonych, stawki celne dla towarów przywożonych i ewentualnie
ich wartość celną,
4. szczegóły dotyczące zgłoszenia celnego, na podstawie którego towary przywożone
zostały objęte procedurą,
5. rodzaj i ilość produktów przetworzonych albo towarów w stanie niezmienionym, jak
również rodzaj przeznaczenia celnego, które te produkty (towary) otrzymały, wraz ze
szczegółami odnoszącymi się do zgłoszenia celnego, dokumentów celnych i pozostałych
dokumentów, które odnoszą się do zakończenia procedury, oraz terminów zakończenia,
6. współczynnik produktywności,
7. kwotę należności przywozowych wymaganych do uiszczenia,
8. kod CN produktów przetworzonych i elementy konieczne do ustalenia wartości celnej.
W związku z zakończeniem procedury przetwarzania pod kontrolą celną procedurą
dopuszczenia do obrotu powstaje dług celny.
Jeżeli dług celny powstaje w wyniku dopuszczenia do obrotu produktów przetworzonych, to
wówczas stosuje się należności przywozowe właściwe dla tych produktów w chwili
powstania tego długu, a więc w chwili dopuszczenia ich do obrotu.
W przypadku powstania długu celnego w odniesieniu do towarów w stanie niezmienionym
lub produktów, które znajdują się na pośrednim etapie przetworzenia w stosunku do stopnia
przetworzenia określonego w pozwoleniu, kwota tego długu jest określana na podstawie
elementów kalkulacyjnych właściwych dla przywożonych towarów w chwili przyjęcia
zgłoszenia o ich objęcie procedurą przetwarzania pod kontrolą celną.
18