Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii
Transkrypt
Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii
30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Schroders Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii Keith Wade Główny ekonomista i strateg Analiza globalna 1: Trzeba uważać dokąd się zmierza... (strona 2) • (44-20) 7658 6296 Azad Zangana Ekonomista ds. europejskich (44-20) 7658 2671 Analiza globalna 2: Niższa inflacja to tylko jedna strona medalu (strona 4) • Craig Botham Ekonomista ds. rynków wschodzących (44-20) 7658 2882 Inwestorzy ciepło przyjęli decyzję Europejskiego Banku Centralnego o rozszerzeniu programu luzowania ilościowego o obligacje skarbowe. Korzystnie wpłynie to na gospodarkę, w szczególności za sprawą słabszego Euro. Jednak luzowanie ilościowe spowoduje dotkliwy deficyt aktywów wolnych od ryzyka w całym regionie, co zwiększy prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się negatywnych konsekwencji na międzynarodowy rynek obligacji. Plan Junckera i inne podobne projekty mają teraz większą szansę na uzyskanie finansowania od inwestorów „żądnych” aktywów. Jednak głównym skutkiem luzowania ilościowego jest dalsze zwiększanie represji finansowej odczuwalnej przez oszczędzających w strefie Euro i poza nią. Rynki cały czas snują pesymistyczne prognozy dla światowej gospodarki. Chociaż my także dostrzegamy strukturalne przeciwności, utrudniające wzrost gospodarczy, naszym zdaniem konsensus rynkowy nie w pełni odzwierciedla korzyści dla działalności gospodarczej. Te płyną z niższej inflacji, wpływającej na realne przychody i wydatki konsumenckie. Redukcja wydatków kapitałowych i zatrudnienia w przemyśle energetycznym nie jest wystarczająca, aby odwieść nas od tej oceny. Szczególnie biorąc pod uwagę wielkość tego sektora w porównaniu do reszty gospodarki. Europejski Bank Centralny rozpoczyna luzowanie ilościowe, a Grecja głosuje za zakończeniem drastycznych oszczędności (strona 6) • Europejski Bank Centralny wreszcie zdecydował się na konkretne działania i ogłosił skup obligacji skarbowych z rynku wtórnego. Skala programu jest większa niż oczekiwano i zapewne wspomoże gospodarkę. W Grecji wybory wygrała skrajnie lewicowa Syriza, która obiecała zakończyć drastyczne oszczędzanie i działać w kierunku złagodzenia warunków spłacania greckiego zadłużenia. Jednak ani polityka luzowania w strefie euro, ani łagodniejsze warunki spłaty zadłużenia Grecji nie rozwiążą podstawowych problemów w tych dwóch regionach. Zarówno Grecja, jak i strefa euro, potrzebują reform strukturalnych, w przeciwnym bowiem razie ryzykują pójściem w ślady Japonii. Czy złe wiadomości dla Chin to dobre wiadomości dla rynku surowców? (strona 11) • Spowolnienie gospodarki w Chinach rozbudziło nadzieję na stymulację gospodarki i optymizm na rynku surowców. Jest to jednak nieuzasadnione. Fakt przywracania równowagi gospodarczej w Chinach oraz charakter samego spowolnienia wskazują, że zobaczymy mniejszy wzrost niż miało to miejsce w przeszłości. Stanowisko w skrócie (strona 18) • Krótkie podsumowanie naszych głównych prognoz makroekonomicznych i zagrożeń dla gospodarki światowej. Wykres: Prognozy inflacyjne spadły, ale prognozy wzrostu zostają bez zmian. Prognoza konsensusu dla PKB w 2015 r. (%, y/y) 2015 Prognozy inflacji (konsensus rynkowy, %, r/r) 3,5 8,0 3,5 3,0 7,5 3,0 7,0 2,5 6,5 2,0 6,0 1,5 1,0 5,5 J F MAM J J A S ON D J F 2014 USA Strefa euro Wielka Brytania 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 5,0 0,0 J F M A M J J A S O N D J F 2015 Japonia Chiny USA Strefa euro Źródło: Thomson Datastream, Consensus Economics, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym. 2014 Wielka Brytania 2015 Japonia Chiny 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Analiza globalna 1: Trzeba uważać dokąd się zmierza... Luzowanie ilościowe EBC jeszcze bardziej zaostrzy deficyt aktywów Jednym z kluczowych wydarzeń obecnego miesiąca było długo odwlekane oświadczenie Europejskiego Banku Centralnego o rozpoczęciu skupu obligacji skarbowych, w ramach programu luzowania ilościowego. Na kolejnych stronach przyglądamy się szczegółom tego programu. Zwracamy uwagę, że planowane comiesięczne zakupy o wartości 60 miliardów euro do września przyszłego roku pochłoną emisje obligacji skarbowych w strefie euro, których wartość wynosi prawie 300 miliardów euro. Patrząc z tej perspektywy możemy lepiej zrozumieć, dlaczego rynek obligacji w strefie euro jest tak silny. Przykładowo, krzywa rentowności obligacji niemieckich z datą zapadalności do 5 lat może utrzymywać się poniżej zera. Równowaga między popytem a podażą na rynku 10-letnich obligacji niemieckich będzie szczególnie zachwiana za sprawą planów rządu niemieckiego do utrzymania w tym roku nadwyżki budżetowej. Ruch ten odwiedzie inwestorów od sprzedaży obligacji w czasie, kiedy Bundesbank i EBC będą starały się wywiązać ze swoich kwot luzowania ilościowego. Wpływ programu na wzrost w strefie euro pozostaje kwestią dyskusyjną. Naszym zdaniem główny mechanizm oddziaływania na gospodarkę zachodzi przez kurs wymiany walut. W tej dziedzinie Europejski Bank Centralny już odniósł sukces deprecjując euro do 1,13, podczas gdy jeszcze we wrześniu było ono sprzedawane powyżej 1,30. Jeśli jednak rynek euro podąży śladem rynku amerykańskiego, brytyjskiego lub japońskiego, większość uwolnionej płynności trafi ostatecznie raczej na bilanse banków, niż zasili akcję kredytową. To z kolei podniesie ceny aktywów. Inaczej jednak niż w USA i Wielkiej Brytanii, efekt nagromadzenia bogactwa w strefie euro będzie prawdopodobnie stosunkowo stonowany, biorąc pod uwagę mniejszy poziom kapitalizacji rynków akcyjnych. Zatem luzowanie ilościowe oznacza także, że podaż aktywów inwestycyjnych będzie mniejsza. Stanie się to problemem dla instytucji takich jak fundusze emerytalne i firmy ubezpieczeniowe, które potrzebują wysokiej jakości aktywów wolnych od ryzyka lub o niskim ryzyku, aby zrównoważyć swoje należności. Wydaje się również prawdopodobne, że wiele funduszy ze strefy euro zacznie poszukiwać zysków poza swoim regionem. Taki sam proces zachodzi obecnie w Japonii i jest prowadzony przez Rządowy Emerytalny Fundusz Inwestycyjny. Negatywne skutki polityki EBC będą szeroko odczuwalne Konsekwencje takiego rozwoju wydarzeń są dwojakie. Po pierwsze, będziemy prawdopodobnie świadkami efektu rozlewania się na rynkach obligacji poza strefę Euro, gdzie skierują swoje kroki inwestorzy poszukujący zysków i uciekający przed luzowaniem ilościowym. Spread pomiędzy 10-letnimi obligacjami amerykańskimi a 10-letnimi obligacjami niemieckimi pozostaje wciąż atrakcyjny. Nawet po ostatnim umocnieniu się tych ostatnich, co potwierdza, że nadal korzystnie jest przenieść swój kapitał (wykres nr 1 na następnej stronie). Luzowanie ilościowe realizowane przez Europejski Bank Centralny może dać się odczuć w szerszym spektrum. Różnić się będzie ono od luzowania ilościowego w USA i Wielkiej Brytanii, gdzie dla prowadzenia większości takich programów rządy poważnie zwiększały deficyt budżetowy. Wykres 1: Spread pomiędzy 10-letnimi amerykańskimi a 10-letnimi niemieckimi obligacjami skarbowymi pozostaje szeroki % 6 5 4 3 2 1 0 -1 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Spread pomiędzy 10-letnimi obligacjami 10 year Treasury - Bund spread skarbowymi Niemiec i USA Rentowność 10-letnich German 10 year niemieckich Bund yield obligacji skarbowych Źródło: Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. 2 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 2011 2012 2013 2014 2015 Rentowność 10-letnich amerykańskich US 10 year Treasury yield obligacji skarbowych 30 stycznia 2015 r. Zwiększając szansę dla projektów takich jak Plan Junckera Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Po drugie, powstaje szansa pozyskania kapitału przez emitentów o wysokiej wiarygodności. Oczywiście mogliśmy już to zaobserwować na rynku obligacji korporacyjnych, gdy firmy restrukturyzowały swoje bilanse. Ostatni ruch Europejskiego Banku Centralnego oznacza także, że projekty takie jak plan Junckera (którego celem jest wykorzystanie 21 miliardów euro z publicznych pieniędzy do dźwigni finansowej dla tworzenia prywatnych inwestycji o wartości 315 miliardów euro) mają o wiele większą szansę na sfinansowanie, przez „żądne” aktywów fundusze europejskie. Być może wtedy będziemy świadkami sytuacji, kiedy program stymulujący wzrost gospodarczy w formie finansowania prywatno-publicznych projektów na rynku europejskim zsynchronizuje się z luzowaniem ilościowym, będącym początkowym katalizatorem tej sytuacji. Byłaby to wspaniała wiadomość. Jednak do tego czasu głównym skutkiem luzowania ilościowego jest dalsze zwiększanie represji finansowej, odczuwalnej przez oszczędzających w strefie euro i poza nią. Zatem ci, którzy przyklaskiwali prezesowi Mario Draghi’emu w zeszłym tygodniu, powinni również rozważyć konsekwencje tego działania. 3 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Analiza globalna 2: Niższa inflacja to tylko jedna strona medalu Międzynarodowy Fundusz Walutowy obniża prognozę wzrostu... ...my jednak jesteśmy optymistyczni w kwestii efektu niskich cen ropy W pierwszym miesiącu 2015 roku nastroje dotyczące światowej gospodarki pozostawały pesymistyczne. Świadczy o tym obniżona prognoza światowego wzrostu, którą w Nowy Rok przywitał nas Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Obecnie przewiduje ona wzrost gospodarczy na poziomie 3,5% w 2015 r., podczas gdy w październiku prognozowano wzrost rzędu 3,8%. Chociaż zgadzamy się, że niższe ceny ropy wspomogą aktywność na rynku, to jednak korzyści będą zrównoważone przez pogorszenie się koniunktury w strefie euro i na rynkach wschodzących. W pewnym sensie odzwierciedla to korekta zbyt optymistycznych prognoz, dotyczących wzrostu gospodarczego w Chinach. Tegoroczna prognoza Międzynarodowego Funduszu Walutowego zgadza się z naszymi przewidywaniami na poziomie 6,8%. Prognozy wzrostu w krajach produkujących ropę, takich jak Rosja, zostały także zredukowane i w chwili obecnej przewidują recesję w Rosji w 2015 r. Tym niemniej, ogólna ocena Międzynarodowego Funduszu Walutowego jest zbieżna z konsensusem rynkowym. To pokazuje, że ekonomiści obniżyli swoje prognozy inflacji, ale nie dokonali wielkich zmian w swoich prognozach wzrostu gospodarczego (wykres na stronie pierwszej). Rynki finansowe wydają się być zgodne, iż rentowność długoterminowych obligacji spada do nowych, rekordowo niskich poziomów, a akcje z trudem odnotowują zwyżki. Nasze prognozy zaktualizujemy w przyszłym miesiącu, ale raczej będziemy bardziej optymistyczni i prawdopodobnie podniesiemy nasze prognozy w górę. Nadal interpretujemy spadek cen ropy jako bodziec stymulujący wzrost gospodarczy. Jest to bardziej skutek pozytywnych wydarzeń po stronie podaży, niż reakcja na załamanie się globalnego popytu. Główny zarzut do naszej oceny jest taki, że nie uwzględniamy w pełni niekorzystnego wpływu, jaki przemysł energetyczny wywiera sam na siebie. To przez niektórych jest interpretowane jako główny mechanizm napędzający ożywienie koniunktury w USA. Z pewnością hossa na rynku gazu łupkowego wpłynęła dodatnio na wzrost gospodarczy w USA. Jednak znaczenie tego sektora w ogólnoświatowej gospodarce jest znacząco przeceniane. Dla przykładu, od zmiany koniunktury w połowie 2009 roku w sektorze energetycznym powstało 270 tys. miejsc pracy, w porównaniu do 9,15 milionów wszystkich. Gdyby nawet utracono wszystkie te miejsca pracy, strata ta zostałaby skompensowana przez wzrost wynagrodzeń w przeciągu jednego miesiąca. Całkowite miesięczne zarobki w pozarolniczej działalności gospodarczej, zarówno z jak i bez sektora energetycznego przedstawiamy poniżej (wykres 2). Wykres 2: Zmiany w zatrudnieniu w sektorze energetycznym w porównaniu do całkowitych płac (z wyłączeniem sektora energetycznego) Niewielka rola sektora energetycznego w ożywieniu gospodarczym Miejsca pracy w tysiącach Thousands of miesięcznie jobs per month 400 350 300 250 200 150 100 50 0 -50 2011 2012 2013 Zatrudnienie poza rolnictwem z wyłączeniem Non-farm employment excl. oil & gas sektora paliwowego i gazowego 2014 Zatrudnienie w sektorze paliwowym Oil & gas related employment i gazowym Źródło: Thomson Datastream, Citi, Schroders. 28 stycznia 2015 r. Prawdopodobnie, wpływ cięć wydatków kapitałowych będzie miał większe znaczenie dla gospodarki niż dla zatrudnienia, szczególnie w najbliższej przyszłości. Może też odpowiadać za ostatni spadek w zamówieniach dóbr trwałego użytku. Jednak, jak już argumentowaliśmy w zeszłym miesiącu, spodziewamy się pewnych korzyści, ponieważ sektory poza energetycznym czerpią korzyści z niższych kosztów energii i podwyższają swoje wydatki kapitałowe. Oczywiście, wpływ będzie także odczuwalny w niektórych regionach. Fed w Dallas ogłosił, że stan Texas „…prawdopodobnie odnotuje wzrost, choć nie tak wysoki jak w zeszłym roku”, przy powoli malejącej liczbie platform wiertniczych. Jednak nawet oddział Fed w Dallas uważa, że „…jeśli ceny energii pozostaną niskie, amerykańska gospodarka będzie dalej pięła się wzwyż w 2015 roku”, wskazując tym samym, że niższe ceny ropy mają pozytywny efekt w ogólnym rozrachunku. 4 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Jedną z przyczyn, dla których inwestorzy są bardziej zaniepokojeni sytuacją w sektorze energetycznym, jest fakt, że dla rynków finansowych jest on istotniejszy niż sama gospodarka. Na przykład, według agencji Bloomberg, sektor energetyczny stanowi 8,2% indeksu S&P500 i 14,1% FTSE-100. Jednocześnie sektor ten stanowi zaledwie 3% i 2% odpowiednio amerykańskiej i brytyjskiej gospodarki. Stosunkowo gorsze wyniki można zauważyć w sektorze energetycznym USA. Nie odbiegały jednak one od zmian w cenach ropy (wykres 3). Podobne obawy zdominowały nastroje na rynkach długu, gdzie na przykład sektor energetyczny jest największym sektorem w amerykańskich obligacjach high yield, obejmując 13,4% indeksu. Wykres 3: Porównawcze zestawienie cen ropy i sektora energetycznego Dla inwestorów ważniejszy jest rynek energii niż stan gospodarki cena USD USD/baryłka price/barrel 160 Indeks Index 220 140 200 120 180 100 160 80 140 60 120 40 20 2005 2006 2007 2008 2009 2010 cena naftowej Brent, Brentropy crude oil price, lhsIhs 2011 2012 2013 2014 2015 S&P energetyczny, S&Psektor Energy Sector, rhs rhs 100 Źródło: Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Nasze ogólne wnioski pozostają bez zmian. Za wzmocnienie wzrostu gospodarczego, za sprawą niższych cen ropy, przyjdzie zapłacić. W niedalekiej przyszłości może to być odczuwalne tak przez niższe wydatki kapitałowe, jak i niższe zatrudnienie w sektorze energetycznym. Większe wahania kursów walut powiązanych z ropą oraz na rynku długu korporacyjnego mogą mieć niekorzystny wpływ na wzrost gospodarczy. Możemy być świadkami również strat w sektorze bankowym. Chociaż nasz amerykański analityk uważa, że stwierdzenie to powinno zawierać zastrzeżenie o trudności pełnej oceny ryzyka w przypadku instrumentów pochodnych (nabywanych przez banki w ramach zabezpieczenia). Chociaż część komentatorów twierdzi inaczej, narażenie sektora bankowego na ceny energii nie odpowiada skali kredytów hipotecznych sub-prime. Podsumowując, nadal uważamy, że korzyści dla konsumentów i przedsiębiorstw płynące z niższych kosztów energii przewyższą wyżej wymienione czynniki. W rezultacie spowodują silniejszy wzrost światowy oraz niższą inflację. Ekonomiści szybko oszacowali wpływ niższych cen ropy na inflację. Jednak jak do tej pory nie udało im się zidentyfikować korzystnego wpływu na wzrost gospodarczy. 5 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Europejski Bank Centralny rozpoczyna luzowanie ilościowe, a Grecja głosuje za zakończeniem drastycznego oszczędzania Początek roku obfitował w rozmaite wydarzenia. Poprzedni rok pozostawił inwestorów z poczuciem niedokończonej historii na rynku europejskim. Bez wątpienia Europejski Bank Centralny (EBC) szukał sposobów dalszego pobudzenia gospodarki. W Grecji, wobec niezdolności parlamentu do wyłonienia następcy odchodzącego prezydenta Karolosa Papouliasa, zwołano przedterminowe wybory, budząc tym samym obawy wśród inwestorów. Poniżej przedstawiamy najnowsze wydarzenia oraz analizę ich skutków. EBC rusza w nieznane Nareszcie! Europejski Bank Centralny rozpocznie skup obligacji skarbowych (QE), aby zapobiec ryzyku deflacji Prezydent EBC Mario Draghi ogłosił skup obligacji skarbowych poszczególnych krajów oraz obligacji agencji rządowych, w celu powstrzymania rosnącego ryzyka deflacji. Pomimo dużych wątpliwości Niemiec, EBC pójdzie w ślady Rezerwy Federalnej, Banku Japonii oraz Banku Anglii, wprowadzając luzowanie ilościowe. Wzmocni tym samym swój bilans, próbując osłabić kurs euro i podnieść wewnętrzny popyt. Draghi zapowiedział, że dodatkowe zakupy wraz z papierami wartościowymi zabezpieczonymi aktywami (ABS) oraz obligacjami osiągną miesięczny pułap rzędu 60 miliardów euro w okresie od marca do września 2016. Cały program sięgnie 1,1 tryliona euro (11% całego PKB strefy euro), czyli mniej więcej wysokości potrzebnej do przywrócenia bilansu EBC do jego rekordowej wysokości z 2012 roku. Przekracza to prawie dwukrotnie wielkość przewidywaną przez konsensus rynkowy. W rezultacie, kurs euro osłabił się w stosunku do dolara i funta, a europejskie obligacje skarbowe odnotowują spadek rentowności (czyli rosnące ceny). Roczna inflacja w strefie euro spadła w styczniu do -0,6% i najprawdopodobniej będzie dalej spadać w najbliższych miesiącach, dzięki słabnącym cenom ropy. Chociaż uważamy to za zjawisko pozytywne dla wzrostu gospodarczego i średnioterminowej inflacji, istnieje ryzyko, że przynajmniej w najbliższej przyszłości oczekiwania inflacji w gospodarstwach domowych mogą zostać rozchwiane i skłaniać się w kierunku zachowania bardziej deflacyjnego. Jeśli gospodarstwa domowe dojdą do wniosku, że ceny będą dalej spadać, mogą skłaniać się do ograniczenia wydatków tak, aby zyskać na niższych cenach. To z kolei zepchnie ceny na jeszcze niższe poziomy za sprawą mniejszego popytu. Taka sytuacja umocniłaby oczekiwania niższych cen i spowodowałaby postępujące ich spadki — czyli deflację w stylu japońskim. Nie jest to nasza główna prognoza, a działania podjęte przez EBC w tym miesiącu jeszcze bardziej oddalają ryzyko deflacji. Czy ma to sens? Europejski Bank Centralny(EBC) z pewnością wykupi dużą cześć pozostających w obrocie obligacji, co ma pomóc w obniżeniu stóp procentowych 6 Oczywiście nasuwa się pytanie czy luzowanie ilościowe odniesie skutek, szczególnie w sytuacji, gdy rentowność obligacji skarbowych w Europie jest już na bardzo niskim poziomie? Tabela 1 (na następnej stronie) pokazuje teoretyczne kwoty zakupów planowanych przez EBC. W tabeli widzimy rozdysponowanie 1,14 tryliona euro według klucza kapitałowego EBC (ii), pozostałe partie obligacji skarbowych oraz przewidywane nowe emisje w okresie prowadzenia skupu (do września 2016 r., wyłącznie obligacje z datą zapadalności od 2 do 30 lat). Chociaż początkowo operacja wydaje się łatwym zadaniem — tym bardziej że EBC zapowiedział zakup nie więcej niż 25% każdej emisji poszczególnych obligacji — pula dostępnych aktywów spada z 4,8 tryliona do zaledwie 1,2 tryliona euro (iv). Kiedy uwzględnimy limit emisji obligacji w każdym państwie oraz założenia klucza kapitałowego to zobaczymy, że EBC będzie mógł zakupić jedynie obligacje skarbowe o maksymalnej wartości 978,9 miliardów euro (vii). Na przykład, Bundesbank będzie w stanie kupić około 191 miliarda euro niemieckich obligacji skarbowych, w porównaniu do oczekiwanej kwoty 291 miliardów euro. Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Tabela 1: Ile EBC może kupić? Ograniczenia płynności EBC oznaczają, że krajowe banki centralne mogą mieć problemy z osiągnięciem wyznaczonych planów zakupowych 2-30 letnie EBC EBC obligacje kapitałowy planowane skarbowe klucz zakupy pozostałe (i) (ii) (iii) Netto Emisja (2015-16) 2-30 letnie obligacje skarbowe pozostałe pozostałe (iv) (v) Zakupy Nie25% limit Limit jako % emisji Zakupu zrealizowana rynku alokacja EBC EBC (2016) (vi) (vii) (viii) (ix) Austria 2,8% 31,8 159 -3 156 39 31,8 0,0 20,4% Belgia 3,5% 40,1 253 0 253 63 40,1 0,0 15,9% Cypr 0,2% 2,5 1 0 1 0 0,0 2,5 0,0% Estonia 0,3% 3,1 0,3 0 0,3 0 0,0 3,1 0,0% Finlandia 1,8% 20,3 67 8 75 19 19,0 1,3 25,3% Francja 20,1% 229,6 1030 63 1093 273 229,6 0,0 21,0% Niemcy 25,6% 291,5 768 -5 763 191 191,0 100,5 25,0% Grecja 2,9% 32,9 36 14 50 13 13,0 19,9 26,0% Irlandia 1,6% 18,8 91 12 103 26 18,8 0,0 18,3% Włochy 17,5% 199,4 1225 68 1293 323 199,4 0,0 15,4% Łotwa 0,4% 4,6 0 0 0 0 0,0 4,6 0,0% Litwa 0,6% 6,7 1 -1 0 0 0,0 6,7 0,0% Luksemburg 0,3% 3,3 6 -1 5 1 1,0 2,3 20,0% Malta 0,1% 1,0 4 0 4 1 0,0 25,0% Holandia 5,7% 64,8 239 12 251 63 63 1,8 25,1% Portugalia 2,5% 28,2 79 -2 77 19 19,0 9,2 24,7% Słowacja 1,1% 12,5 20 8 28 7 7,0 5,5 25,0% Słowenia 0,5% 5,6 12 -2 10 2 2,0 3,6 20,0% Hiszpania 12,6% 143,2 524 118 642 161 143,2 0,0 22,3% Łącznie 100% 1140 4515,3 289 4804,3 1201 978,9 161,1 20,4% 1,0 (i) Dystrybucja luzowania ilościowego; (ii) [60mld € x 19 miesięcy = 1,14 tryl €] x (i); (iii) 2-30 letnie obligacje skarbowe pozostałe dla każdego kraju członkowskiego; (iv) prognoza Barclays dot. nowej emisji od lutego 2015 do września 2016; (v) wynosi (iii)+(iv); (vi) dostępne zakupy wyliczone przez Barclays w przypadku zakupu do 25% emisji każdej obligacji; (vii) zakupy EBC uwzględniające 25% limit; (viii) wynosi (ii)-(vii); (ix) zakupy podlegające (vii) jako % (v). Źródło: ECB, Bloomberg, Barclays, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Ograniczenia nałożone na krajowe banki centralne niekoniecznie stanowią problem. Wynika to z faktu, że niniejsza analiza nie uwzględnia obligacji agencji rządowych, listów zastawnych czy też papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (których jest pod dostatkiem). Ponadto, analiza nie uwzględnia również obligacji z ujemną rentownością. Próbując uniknąć strat na zakupionych obligacjach, narodowe banki centralne będą musiały uważać, aby nie kupić zbyt wielu obligacji o ujemnej rentowności do daty wykupu. Dodatkowo, jeśli EBC miałby uznać skalę zakupów za niewystarczającą do stymulacji wzrostu, EBC miałby nie lada problem z poszerzeniem swojego programu zakupowego. Ostatecznym wnioskiem z powyższych rozważań jest stwierdzenie, że EBC będzie prawdopodobnie kupował ponad trzy razy więcej obligacji, niż zostanie wyemitowanych pomiędzy marcem a wrześniem 2016 r. To z całą pewnością może przyczynić się do kolejnego spadku rentowności europejskich obligacji, co z kolei obniży stopy procentowe oferowane przez banki reszcie realnej gospodarki. To zjawisko korzystne dla gospodarki realnej. Chociaż naszym zdaniem, głównym skutkiem będzie słabszy kurs euro, który zwiększy konkurencyjność europejskich eksporterów na rynku międzynarodowym. Kwestia partycypowania w ryzyku straty była również poruszana w ogłoszeniu EBC. Niemcy wydają się przeciwne idei partycypowania w ryzyku związanym z możliwą niewypłacalnością któregokolwiek z emitentów zakupionych obligacji. Rynki jednak obawiały się, że bez podziału ryzyka cały program straciłby swoją wiarygodność. Ostatecznie EBC zadecydował o wzięciu na siebie ryzyka za 20% zakupionych obligacji, pozostawiając pozostałe ryzyko poszczególnym bankom centralnym. Podział ryzyka staje się kwestią sporną, a EBC stoi w obliczu ryzyka strat 7 Co istotne, EBC ogłosił, że będzie kupował jedynie dług o ratingu inwestycyjnym. Ma jednak możliwość zakupu długu emitowanego przez kraje o niższym ratingu dla krajów korzystających z programów pomocy finansowej. To zabezpiecza Europejski Bank Centralny przed decyzją nowego greckiego rządu o wycofaniu się z zobowiązań wcześniejszego rządu. Ostatecznie, EBC stwierdził, że w przypadku poniesienia strat będzie w takiej samej sytuacji jak prywatni inwestorzy (pari passu). Zmniejsza to atrakcyjność wystąpienia wymuszonej restrukturyzacji. W ogólnym ujęciu uważamy, że program luzowania ilościowego autorstwa EBC wspomoże gospodarkę strefy euro obniżając ryzyko deflacji. Nie jest to jednak panaceum na bolączki unii monetarnej. Niezbędne są poważne reformy strukturalne, aby podnieść potencjalny wzrost gospodarczy w Europie. Niestety, wprowadzenie programu luzowania zmniejszy motywacje rządów do wprowadzania trudnych reform strukturalnych, ponieważ zakłóca działanie rynków Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Luzowanie ilościowe pomoże zredukować ryzyko deflacji, ale zmniejszy także motywacje do wdrażania reform strukturalnych Grecja będzie dążyć do złagodzenia programu oszczędnościowego Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów obligacji i podważa dyscyplinę opartą na wycenie rynkowej, bazującej na wskaźnikach fundamentalnych. Bez reform strukturalnych EBC może być w przyszłości zmuszony do zwiększenia działań stymulujących, kiedy wzrost gospodarczy zacznie znów niedomagać. To z kolei może dalej zmniejszyć motywację do zmian dla poszczególnych rządów. Czy to może oznaczać samonapędzający się spadek, który pociągnie Europę w dół, jak to miało już miejsce w Japonii? Sprzeciw Grecji wobec oszczędności Styczniowe wybory w Grecji przyniosły zwycięstwo skrajnie lewicowej partii Syriza, która zyskała większość głosów i miejsc w parlamencie. Syriza zdecydowała się zawiązać koalicyjny rząd razem z prawicową partią Niepodlegli Grecy, która również prowadziła kampanię sprzeciwu wobec wymaganych oszczędności. Koalicja dwóch radykalnie różnych partii wydaje się nietypowa, ale wyśle jednoznaczny sygnał obcokrajowcom, że greccy socjaliści i konserwatyści mówią jednym głosem przeciw drastycznym oszczędnościom. Oczekuje się, że nowy gabinet podejmie próbę renegocjonowania warunków spłaty pomocy finansowej w wysokości 240 miliardów euro. Nie będzie to mile widziane przez Trojkę (czyli Komisję Europejską, EBC i Międzynarodowy Fundusz Walutowy). Obecny program pomocy finansowej dla Grecji zbliża się ku końcowi. Negocjacje kolejnego programu mają planowo zostać zakończone do końca lutego. Nawiasem mówiąc, na nowy program będzie potrzeba jeszcze większych funduszy dla Grecji. Przewidujemy odłożenie tego terminu o kilka miesięcy. Konsekwencje ewentualnego braku porozumienia mogą być bardzo destrukcyjne dla Grecji. Obecne warunki pożyczek są już bardzo korzystne. Szczególnie jeśli porównamy je z pomocą finansową dla innych krajów. Istnieje jeszcze możliwość zwiększenia kwoty i być może niewielkiej redukcji oprocentowania. Byłyby to jednak jedynie marginalne, kosmetyczne zmiany, które z pewnością nie zadowoliłyby wyborców. Najprawdopodobniej nowy rząd skoncentruje się na dużej podstawowej nadwyżce budżetowej, którą musi utrzymać oraz na kilku bolesnych reformach strukturalnych. Redukując wysokość nadwyżki budżetowej, Syriza zasugerowała, że może wydać więcej na pomoc społeczną. Wycofanie się z reform strukturalnych przypadnie do gustu tym, którzy żywo zainteresowani są utrzymaniem swojej uprzywilejowanej pozycji rynkowej nawet kosztem reszty gospodarki. W tej kwestii jest mało prawdopodobne, aby europejscy partnerzy zmienili swoje stanowisko. Jeśli Grecja nie doprowadzi reform do końca zgodnie z zaleceniami, ryzykuje powrót do stanu, w którym olbrzymie wydatki rządowe dofinansowują dramatycznie niewydolną gospodarkę. Nowy program luzowania ilościowego EBC uwzględnia wyłączenie Grecji, jeśli ta zarzuci kontynuację reform. Quo vadis Grecjo? Możliwych jest wiele scenariuszy, od łagodnego porozumienia aż do wystąpienia Grecji ze strefy euro Naszym zdaniem sytuacja w Grecji może rozwinąć się według jednego z poniższych scenariuszy: • • • • Łagodne porozumienie. Syriza zyskuje od Trojki kilka ustępstw, w zamian za utrzymanie reform. Grecka gospodarka odnotowuje niewielkie spowolnienie, ale unika recesji. Wpływ na szeroki rynek europejski jest nieznaczny. Syriza ponosi porażkę. Syriza nic nie zyskuje na negocjacjach z Trojką. Słabość greckich finansów daje się we znaki Syrizie, która w rezultacie nie może zwiększyć obiecanych wydatków ani też obniżyć podatków. Partia dzieli się na frakcje, a koalicja rozpada się, co skutkuje rozpisaniem kolejnych wyborów. Grecka gospodarka spowalnia, ale implikacje dla szerszego rynku pozostają nieznaczne. Wyjście Grecji. Nie mogąc uzyskać kompromisu, Syriza zrywa stosunki z Trojką, a następnie odmawia spłaty odsetek od swojego długu. Europejscy przywódcy decydują się wywrzeć presję na Grecji przez wstrzymanie płynności dla greckich banków od EBC. To z kolei przyniesie masowe wycofywanie pieniędzy z greckich banków. Ostatecznie, Grecja zmuszona jest wystąpić z Unii Monetarnej w celu wyemitowania własnej waluty. Grecja wchodzi na ścieżkę długiej i głębokiej recesji z negatywnymi konsekwencjami dla całej Europy. Trojka wychodzi, ale Grecja nie. Negocjacje stają w miejscu, a Trojka decyduje się na zaprzestanie dalszego wsparcia finansowego. Grecja kontynuuje spłatę swojego zadłużenia, ale w tym celu zmuszona jest do utrzymywania większej nadwyżki budżetowej. Ponieważ nie ma przypadku niewypłacalności, EBC nadal wspiera greckie banki, co utrzymuje Grecję w Unii Monetarnej. Grecka gospodarka popada w recesję przy dodatkowych wymogach oszczędnościowych. Jednak konsekwencje dla regionu są przejściowe i nieznaczne. Inwestorzy obawiali się takiego scenariusza już od jakiegoś czasu. Syriza zdobyła już większość głosów w poprzednich wyborach, ale nie mogła znaleźć odpowiedniego partnera do koalicji i zmuszona była trwać w opozycji. Od tego czasu przywódca Syrizy Alexis Tsipras złagodził ton swojej kampanii, rezygnując na przykład z planów partii na wyjście ze strefy euro. Członkostwo w strefie euro jest wciąż bardzo ważne dla Greków (których zdecydowana większość opowiada się za utrzymaniem euro). Sugeruje to, że nowy rząd nie będzie specjalnie grał kartą wyjścia ze strefy euro. 8 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Greckie rynki źle przyjęły zwycięstwo Syrizy... Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Szersze konsekwencje zwycięstwa wyborczego Syrizy pozostają skomplikowane. Z punktu widzenia rynków, dotychczasowa reakcja była stonowana. Kurs euro zarówno do dolara jak i funta szterlinga umocnił się (mimo dużego spadku przed wyborami). Z drugiej strony europejskie giełdy pozostają nieznacznie poniżej (-0,3%) poziomów sprzed wyborów. Wyniki wyborów mocno odbiły się na cenach aktywów na giełdzie w Atenach, która odnotowała spadki ponad 12,5% od momentu rozpisania wyborów. W tym samym czasie rentowność 10-letnich greckich obligacji skarbowych utrzymuje się wyżej o 1,7% (przy cenie spadającej około 12%). Chociaż to wciąż poziom poniżej niedawnego szczytu na rentowności z początku roku. Szczególnie ucierpiały akcje greckich banków. Po części z powodu posiadania przez nie znacznych ilości greckich obligacji skarbowych, ale także za sprawą groźby ze strony Syrizy o ich nacjonalizacji. Pewną obawę budzą dane z końca 2014 r., wskazujące na agresywne wycofywanie depozytów bankowych przez spółki oraz osoby fizyczne. Gospodarstwa domowe i firmy łącznie wycofały 5,5 miliarda euro w grudniu. Stanowi to największy miesięczny odpływ kapitału od połowy 2012 r., czyli z połowy kryzysu zadłużenia państw europejskich. Wykres 4: Ponowna ucieczka kapitału z lokat* w greckich bankach 6 mld EUR €6bn 90 4 mld EUR €4bn 80 2 mld EUR €2bn 70 0 mld EUR €0bn 60 -2 -€2bn mld EUR 50% -4 -€4bn mld EUR 40% -6 -€6bn mld EUR 30% 8 20% 10 10% 12 2006 2007 2008 2009 2010 10yr Gov.obligacje bond, rhsskarbowe, rhs 10-letnie Monthly corporate banking deposits Miesięczne depozyty przedsiębiorstw 2011 2012 2013 2014 2015 0% Monthlyhousehold banking deposits Miesięczne depozyty gospodarstw domowych *Depozyty bankowe gospodarstw domowych, organizacji non-profit oraz firm na kontach oszczędnościowych. Źródło: Thomson Datastream, EBC, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Odpływ funduszy z lokat jest istotny nie tylko dla wypłacalności banków, ale obniża również zdolność greckich banków do zakupu krótkoterminowych papierów dłużnych emitowanych przez grecki rząd (bony skarbowe). To z kolei potęguje presję wywieraną na sam rząd. ... ale za granicą rynki wydają się spokojne. Jednocześnie w porównaniu do okresu początku problemów europejskiego rynku długu skarbowego, ryzyko zarażenia się rynków poza granicami Grecji zostało znacząco zmniejszone. Europejskie instytucje finansowe są obecnie minimalnie zaangażowane w Grecji, co zmniejsza prawdopodobieństwo powrotu szeroko zakrojonego kryzysu. Wzmacnia to tym samym pozycję Trojki w nadchodzących negocjacjach. Chociaż rynki finansowe mogą być stosunkowo zadowolone z sytuacji w Grecji, możemy mieć do czynienia z politycznymi skutkami ubocznymi. Syriza jest pierwszą radykalną partią, która faktycznie przejęła władzę w kraju europejskim. Jeśli odniesie sukces w najbliższych miesiącach, może wzbudzić poparcie dla innych podobnych formacji w całej Europie. Dla przykładu, hiszpański odpowiednik Syrizy — Podemos, plasuje się obecnie w sondażach na drugim miejscu przed najbliższymi wyborami w grudniu tego roku. Jeśli partie przeciwne polityce zaciskania pasa miałyby dojść do władzy w czwartej największej gospodarce strefy euro, ryzyko pełnego politycznego kryzysu mogłoby mieć poważny wpływ na europejskie rynki. Naszym zdaniem, wyniki wyborów w Grecji stanowią pewien problem, ale niekoniecznie oznaczają katastrofę. Wybiera się kolejnego lidera obiecującego cofnięcie dotkliwego programu oszczędności, który prawdopodobnie poniesie porażkę. Francuski prezydent Hollande jest jednym z szeregu podobnych przykładów, liderem który jednak zawodzi takie nadzieje. Zrozumiałe jest, że greccy wyborcy cierpią z powodu długotrwałego programu oszczędnościowego. Odpowiedzialnością za to można obarczyć wcześniej rządzącą koalicję (partie PASOK i Nową Demokrację) z powodu zaniechania wcześniejszego wprowadzenia reform i oszczędności, co spowodowało wydłużenie okresu spowolnienia gospodarczego. Grecka gospodarka powróciła już ponoć do dodatniego wzrostu gospodarczego w 2014 r., głównie za sprawą silniejszego eksportu oraz mniejszego ciężaru ze strony innych komponentów 9 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów PKB. W ujęciu realnym, PKB jest 26% poniżej swojego ostatniego szczytu z 2 kwartału 2007 r. Co jednak istotne, poziom inwestycji przedsiębiorstw w ostatnich kwartałach nadal spada, pomimo obniżenia o 67% w tym samym okresie (wykres 5). Chociaż doświadczenia Grecji są czymś ekstremalnym, oczekiwalibyśmy już pewnego wzrostu inwestycji przedsiębiorstw, szczególnie uwzględniwszy ostry spadek cen aktywów. To pokazuje niepewność i mało optymistyczne nastroje zarówno wśród krajowych jak i zagranicznych inwestorów. Naszym zdaniem wyniki wyborów przyczynią się jedynie do pogorszenia się tej sytuacji. Wykres 5: PKB może i rośnie, ale inwestorów brak Indeks (100- kw 2 2007) 120 Eksport 110 100 90 80 PKB 70 60 50 40 30 20 2007 Inwestycje 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Źródło: Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Przyszłość Grecji zależeć będzie od chęci rządu do wprowadzenia reform strukturalnych Przyszłość Grecji zależy teraz od tego czy Syriza potrafi rządzić w sposób odpowiedzialny i zrozumieć, że gruntowne reformy strukturalne są nadal potrzebne do podniesienia konkurencyjności kraju. Niestety, trudno doszukać się sygnałów uzasadniających taki optymizm, kiedy Syriza w dalszym ciągu zapowiada cofnięcie reform rynku pracy i znacjonalizowanie banków. Jednocześnie członkostwo Grecji w unii monetarnej jest uzależnione również od reform strukturalnych, a także od zdolności Alexisa Tsiprasa do osiągnięcia akceptowalnego kompromisu z Trojką. W najbliższej przyszłości prawie na pewno będziemy świadkami impasu w negocjacjach, choćby jedynie z powodu chęci Syrizy do zamanifestowania swojej nieustępliwości. Ryzyko wyjścia Grecji ze strefy euro po raz kolejny rośnie. Z tego powodu inwestorzy powinni bardzo uważnie rozważyć kwestię inwestowania w tym kraju. Czy złe wiadomości dla Chin, to dobre wiadomości dla rynku surowców? Wzrost w Chinach okazał się mniejszy niż planowano i rosną oczekiwania na stymulację gospodarki Mimo panującego optymizmu, skutki dla surowców są niejednoznaczne 10 Chińska gospodarka urosła o 7,3% w ostatnim kwartale ubiegłego roku. Tym samym prześcignęła oczekiwania i odnotowała kolejny rekord wzrostu na poziomie 7,4% w skali całego roku. Wzrost w ostatnim kwartale był wsparty przez ingerencję rządu poprzez ułatwienie dostępu do kredytów oraz zwiększenie wydatków na infrastrukturę. Warto jednak pamiętać, że pomimo tego, nie osiągnięto planowanego celu na poziomie 7,5%. W obliczu rosnących nierówności i braku stabilności, rząd wydaje się bardziej ostrożny w stosowaniu dźwigni finansowej, niż to miało miejsce w przeszłości. Patrząc w przyszłość, oczekujemy spowolnienia tempa wzrostu w pierwszym kwartale 2015 r., kiedy to reformy fiskalne i mniejsze dochody ze sprzedaży gruntów będą odczuwalne dla budżetów władz lokalnych. Będzie to oznaczało zwiększenie działań stymulujących w postaci cięcia stóp procentowych i obniżenia stopy rezerw obowiązkowych. Oczekujemy także ogłoszenia (i niespełnienia) niższych założeń wzrostu gospodarczego także w tym roku. Nasilenie praktyki „shadow banking” w grudniu, kiedy to oczekiwano pierwszych efektów złagodzenia polityki monetarnej, odkrywa jedną z przyczyn dlaczego rząd w Pekinie waha się wprowadzając pakiet stymulujący. Będzie to także problem 2015 roku. Oczywiście jest to już teraz dość powszechny pogląd. Obecnie wszyscy spodziewają się działań stymulujących w bieżącym roku, a rozbieżności dotyczą jedynie czasu i skali tego zjawiska. Mniejszą jednomyślność widać w kwestii wpływu, jaki taka stymulacja może mieć na całą gospodarkę. Klasą aktywów, która zyskiwała na chińskim wzroście i stymulacji gospodarki były surowce. Przy zeszłorocznych spadkach cen energii, ale i surowców w szerszym ujęciu, niektórzy mają nadzieję, że ingerencja rządu Chin może odwrócić ten trend. Koniunktura w Chinach nie wyjaśnia jednak spadków w obszarach takich jak towary rolne, gdzie Chiński popyt nie jest Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów napędzany przez wzrost gospodarczy, ale przez populację. Jest tak również w przypadku innych surowców, gdzie jest mniej ewidentne, że popyt w Chinach może być uznany za największą składową popytu globalnego, a co dopiero za decydujący czynnik wpływający na zmiany ceny. Dla zilustrowania ostatniej tezy proszę zwrócić uwagę na poniższy wykres nr 6, który przedstawia Chińską konsumpcję określonych dóbr w odniesieniu do konsumpcji globalnej. Bez wątpienia Chiny są kluczowym motorem napędowym dla metali, cementu i węgla — będących fundamentami od co najmniej 20 lat. Należy jednak zauważyć, że Chiny wydają się znajdować już w słabszej pozycji do wywoływania zmian na rynkach surowców energetycznych, biorąc pod uwagę chociażby konsumpcję ropy i gazu utrzymujące się niżej, niż sugerowałby to udział chińskiego PKB w globalnym wzroście gospodarczym. Do tematu ropy powrócimy w dalszej części materiału. Wykres 6: Chiński popyt nie jest determinantą dla wszystkich rodzajów surowców Udział Chin w światowej konsumpcji, 2011-12 r. 70% 60% 50% 40% 30% 20% Gaz ziemny Ropa Crude Pszenica PSN PKB Kukurydza Energia elektryczna Soja Ryż Miedź Nikiel Cynk Aluminium Stal Bawełna Wieprzowina Węgiel Cement 0% Ruda żelaza 10% Źródło: Emerging Market Advisors, styczeń 2015 Apetyt na metale w Chinach przerósł popyt na ropę i ryż Upraszczając, możemy dojść do wniosku, że szeroka stymulacja gospodarki w Chinach, będzie (poprzez napędzanie wzrostu gospodarczego) wspierała ceny nie tylko metali, ale także towarów rolnych. Brak jest jednak oczywistego powodu dla którego wzrost cen towarów rolnych odbywałby się sprawą stymulacji rządu. Wysoki popyt wynika bardziej z chińskiego udziału w światowej populacji (20%) i nie zmieni się w sytuacji wprowadzenia lub braku pakietu stymulującego. Zatem aby udoskonalić nasze twierdzenie spójrzmy na wykres nr 7, który pokazuje wielkość konsumpcji w porównaniu do PKB dla wybranych produktów. Zwiększone natężenie konsumpcji, które widzimy w przypadku metali i energii elektrycznej, dowodzi ich rosnącej roli w chińskim modelu wzrostu, czyli ożywienia na rynku nieruchomości i w sektorze budowlanym. Spadające natężenie konsumpcji żywności i ropy, pokazuje ich marginalną rolę w ożywieniu gospodarczym. Zatem na skutek spowolnienia wzrostu PKB ucierpią one mniej niż metale. Wykres 7: Natężenie konsumpcji Wykres 8: Podaż pieniądza vs surowce Natężenie/PKB (indeks (index 2000=100) Physical intensity/GDP 2000=100) 350 Steel Stal Iron ore Ruda żelaza 300 Aluminum Aluminium Miedź Copper Energia elektryczna Electricity 250 Coal Węgiel CrudeCrude oil Ropa 200 Rice Ryż %, r/r y/y %, 30 %, %, r/r y/y 130 M2 M2 (lewa (lhs) oś) Metalmetali prices Ceny Ceny Food żywności prices 90 25 50 20 150 10 100 15 -30 50 0 1980 1990 2000 2010 10 2000 2003 2006 Źródło: Emerging Market Advisors, Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. 11 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 2009 2012 -70 2015 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Wykres 8 (powyżej) wyjaśnia to zagadnienie w inny sposób. Ponieważ wzrost gospodarki Chin opiera się głównie na kredycie, warto przyjrzeć się stosunkowi wzrostu podaży pieniądza oraz cenom surowców (szczególnie, że każde działanie stymulujące będzie oznaczało złagodzenie polityki monetarnej). Bez wątpienia widzimy o wiele mocniejsze powiązanie pomiędzy podażą pieniądza, a cenami metali, niż cenami produktów żywnościowych. Jak dotąd, wzrost chińskiej gospodarki wydawał się być o wiele bardziej korzystny dla metali przemysłowych, niż dla towarów rolnych. Czy zatem nadszedł już czas aby inwestorzy spodziewali się hossy na ryku metali przemysłowych? Mimo wszystko, większość ekonomistów (my również) spodziewa się dalszego luzowania polityki pieniężnej, wraz ze stymulacją fiskalną w pierwszej połowie tego roku. Jeśli tak się stanie, powyższe wykresy mówią nam, że będzie to świetna wiadomość dla rynku metali. Przetasowania na chińskim rynku źle wróżą perspektywom surowców Niestety, historyczne dane wskazujące na tak korzystny scenariusz same są już historią. Obecnie Chiny starają się zrównoważyć swoją gospodarkę odchodząc od przemysłu ciężkiego i redukcji wolnych mocy produkcyjnych, doświadczając tym samym początków końca spowolnienia na rynku nieruchomości. Nowe działania stymulujące przybiorą zapewne formę inwestycji w infrastrukturę oraz łagodzenia polityki monetarnej, ale to niekoniecznie pomoże metalom. Szybka analiza regresji pokazuje silną zależność pomiędzy inwestycjami na rynku nieruchomości, a cenami metali. Nie pokazuje jednak żadnej relacji pomiędzy ceną tych surowców, a inwestycjami w sektorze przemysłowym czy infrastrukturalnym. To samo widzimy w przypadku modelu popytu na surowce importowane, który jest najbardziej oczywistym, bezpośrednim kanałem oddziaływania Chin na ich ceny. Istnieje co prawda pewien dowód potwierdzający opóźniony efekt oddziaływania nakładów na infrastrukturę zarówno na popyt na surowce importowane, jak i ceny metali przemysłowych, jak to możemy zaobserwować porównując dane (wykres 9). Niemniej jednak, analiza regresji sugeruje, że spośród tych dwóch czynników, to inwestycje na rynku nieruchomości mają większy wpływ na surowce. Na każdy 1% spadku inwestycji w nieruchomości, inwestycje w infrastrukturę musiałby wzrosnąć o 1-3%, aby skompensować wpływ na popyt na surowce importowane oraz ceny surowców. Wykres 9: Ceny metali i chińskie inwestycje y/y% r/r% 45 %, %,y/y r/r r/r y/y 120 80 %, %,y/y r/r 120 40 100 70 100 35 80 60 80 60 50 60 40 40 40 20 30 20 0 20 0 -20 10 -20 -40 0 -40 -60 -10 -80 -20 -60 30 25 20 15 10 5 0 04 06 08 Inwestycje na inv Real estate 10 rynku nieruchomości 12 14 Indeks CRB, prawa CRB metals, rhs oś 04 06 08 Inwestycje Infra. Inv w infrastrukturę -80 10 12 14 Indeks CRB, prawa CRB metals, rhs oś Źródło: Emerging Market Advisors, Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. Wpływ stymulacji sektora infrastrukturalnego Władze lokalne doświadczą zapewne ograniczeń budżetowych 12 Zgodnie z doniesieniami, 7 bilionów juanów zostało wpompowanych w trybie przyśpieszonym w projekty infrastrukturalne, aby wspomóc wzrost gospodarczy w tym roku. W 2014 całość wydatków na infrastrukturę wyniosła 11,2 biliona juanów. Zakładając, że w 2015 r. zostanie utrzymany nakład 11,2 bilionów juanów, dodatkowe 7 bilionów stanowiłoby oszałamiający roczny wzrost rzędu 62,5% (w porównaniu z 15% wzrostem w 2014). Powinno to wystarczyć aby skompensować spadek na rynku nieruchomości rzędu 20-60%. To jednak wydaje się mało prawdopodobne biorąc pod uwagę fakt, że inwestycje w infrastrukturę były sukcesywnie zwiększane od października 2014 r. Inwestycje sprzed października sięgały poziomu 7,7 biliona juanów. Jeśli zatem założymy, że jest to wartość inwestycji, które miałyby miejsce gdyby nie wprowadzano nowego pakietu stymulacyjnego, daje to prognozę inwestycji w infrastrukturę w 2015 r. na poziomie 14,7 biliona juanów, czyli wzrost o 31,3%. Choć taka podwyżka nadal robi wrażenie, skompensuje ona spowolnienie inwestycji na rynku nieruchomości na poziomie zaledwie 10-30%. Natomiast już teraz widzimy inwestycje w nieruchomości rosnące o 20 punktów procentowych wolniej niż na początku 2014 r. Obliczając wpływ na ceny surowców, powinniśmy również uwzględnić, że wzrost Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów wydatków na infrastrukturę utrzymuje się już na poziomie 15% r/r, przez co ostateczny przyrost osiągnąłby raczej wysokość 15% niż 30%. Poniższa tabela nr 2 przedstawia wpływ różnych poziomów wzrostu nakładów na infrastrukturę i nieruchomości na ceny metali. Dolna granica pokazuje założenie, że inwestycje w infrastrukturę mają mniejsze przełożenie na surowce, a granica górna zakłada równe przełożenie inwestycji w nieruchomości na surowce. Tabela 2: Ruchy cen metali w zależności od zmian nakładów na nieruchomości i infrastrukturę Wpływ na ceny metali wynikający ze zmian w inwestycjach (%) Zmiana we wzroście nakładów na infrastrukturę (pkt proc.) 0 10 20 30 -10 Zamiana we wzroście nakładów 0 na nieruchomości (pkt proc.) -15 0 do -10 +5 do -5 0 do +15 0 +5 do +15 +10 do +20 +15 do +30 10 +15 +20 do +30 +25 do +45 +30 do +60 Ceny metali w oparciu o indeks CRB Metal. Źródło: Thomson Datastream, Schroders calculations. 30 stycznia 2015 r. Możliwe jest jednak, że nawet te konserwatywne założenia są zbyt optymistyczne odnośnie wydatków na inwestycje. Pakiet stymulujący jest ustalany na szczeblu centralnym, jednak to władze lokalne ponoszą największy ciężar i być może nowy pakiet ma po prostu zastąpić ich wysiłki. W 2014 r przychody fiskalne rosły najwolniej od 1991 r., osiągając dynamikę zaledwie 8,6%. Analitycy Deutsche Bank przewidują tegoroczne skurczenie się przychodów władz lokalnych rzędu 2%. Po części wynika to ze spadku cen gruntów, których sprzedaż odpowiada za około jednej trzeciej wszystkich przychodów lokalnych gmin. Wydaje się więc, że wydatki na infrastrukturę na poziomie lokalnym będą mniejsze w 2015 niż 2014 r., pomimo nawoływań ze strony władzy centralnej. Ponadto rynek nieruchomości może ulec dalszemu pogorszeniu w tym roku. Wraz z dalszymi ograniczeniami inwestycji na rynku nieruchomości, nakłady na infrastrukturę mają jeszcze trudniejsze zadanie, jeśli mają wspierać popyt na surowce. Znaczenie stymulacji monetarnej dla metali Łagodniejsza polityka monetarna może nie wpłynąć na podaż pieniądza tak jak przypuszczano 13 Oczywiście przyglądaliśmy się jedynie jednej części prawdopodobnego pakietu stymulującego. Powinniśmy jeszcze rozważyć wpływ łagodzenia polityki pieniężnej. Głównym kanałem takiej interwencji (redukcji stopy rezerwy obowiązkowej oraz stopy dyskontowej) jest akcja kredytowa. Na wykresie 8 pokazaliśmy, że zwiększenie podaży pieniądza wydaje się być związane z silniejszymi cenami metali. Powstaje zatem pytanie o wpływ jaki mogą mieć te obniżki na podaż pieniądza oraz o ich znaczenie dla surowców. Wydaje się, że występuje ograniczona reakcja ze strony wzrostu agregatu M2 na zmiany chińskiej stopy rezerwy obowiązkowej (RRR, wykres 10) chociaż polityka stóp procentowych wydaje się mieć większe znaczenie. Trudno jest jednak oddzielić wpływ różnych form rządowych interwencji, liberalizacji rynku oraz jego regulacji. Zatem chociaż w 2008 r. obniżono stopy procentowe i stopę rezerwy obowiązkowej, banki kontrolowane przez rząd miały za zadanie udzielać kredytów, aby za wszelką cenę wspierać wzrost gospodarczy. Takie podejście wydaje się mało prawdopodobne w 2015 r., a stopień łagodzenia polityki pieniężnej i tak będzie mniejszy. Zatem nie powinniśmy spodziewać się wzrostu agregatu M2 w porównywalnej skali. Należy również zauważyć, że ostatnia redukcja stopy dyskontowej musi jeszcze znaleźć odzwierciedlenie w szybszym wzroście M2, pomimo że obserwowaliśmy już niewielkie przyspieszenie akcji kredytowej w grudniu. Podobnie cięcie stopy rezerwy obowiązkowej pod koniec 2011 r., w skali przypominającej tą z czasu światowego kryzysu finansowego, dały o wiele mniejszy wzrost M2. Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Wykres 10: Wpływ łagodzenia polityki pieniężnej na podaż pieniądza % 35 % % 8,0 8.0 35 30 7,5 7.5 30 7,0 7.0 20 6,5 6.5 15 6,0 6.0 10 5,5 5.5 5 5,0 5.0 0 00 02 04 M2 M2 06 08 10 12 14 Główna stopa Policy rate (rhs) procentowa (prawa oś) 20 25 25 5 % 25 20 15 15 10 10 5 00 02 04 M2 M2 06 08 10 12 14 0 współczynnik RRR (rhs) RRR (prawa oś) Źródło: Thomson Datastream, Schroders. 27 stycznia 2015 r. Innym sposobem na rozważenie wpływu cięcia stopy rezerwy obowiązkowej jest spostrzeżenie, że obniżka o 50 punktów bazowych powoduje uwolnienie z bankowych rezerw 500 miliardów juanów. Aktualne wyliczenia szacują chiński mnożnik kreacji pieniądza na poziomie około 4x. Taka zmiana zwiększyłaby podaż pieniądza o 2 biliony juanów (równowartość 22% PKB); wzrost rzędu 1.6% (ceteris paribus). Wykres 8 wskazuje występowanie opóźnionej zależności pomiędzy agregatem M2, a cenami metali. Z kolei analiza regresji sugeruje, że większe M2 wywołuje wzrost cen metali z średnim 6 miesięcznym opóźnieniem. Zjawisko to jednak zanika w momencie, kiedy uwzględnimy nasze miary wielkości inwestycji. To sugeruje, że raczej działa tutaj mechanizm wspierania podaży kredytów inwestycyjnych niż, że ma to miejsce za sprawą zwiększonej płynności na rynku. Wzrost podaży pieniądza niekoniecznie oznacza wzrost nakładów inwestycyjnych w nowych Chinach W ogólnym ujęciu, wydaje się zachodzić logiczna zależność pomiędzy wzrostem M2, a inwestycjami w Chinach. Bardziej szczegółowa analiza ujawnia jednak, że ta zależność jest najbliższa w przypadku inwestycji w infrastrukturę. Inwestycje w nieruchomości również wykazują korelację, ale z opóźnieniem około 6 miesięcy. Chociaż ta rozbieżność może początkowo wydawać się dziwna, nabiera sensu jeśli rozważy się kluczowe czynniki w każdym rodzaju inwestycji. Inwestycje w infrastrukturę prowadzone są głównie przez sektor publiczny i finansowane przez państwowe banki, często przez bezpośrednie kredyty. Oznacza to bezpośredni zastrzyk gotówki w projekty infrastrukturalne. Z tego powodu wzrost podaży pieniądza jest bezpośrednio związany ze wzrostem inwestycji w infrastrukturę. W tym samym czasie, inwestycje w branży nieruchomości były do niedawna zdominowane przez sektor prywatny (budownictwo socjalne jest zwykle nieporównywalnie mniejsze od prywatnych projektów budowlanych). Zatem dodatkowe pieniądze zasilające system potrzebują czasu aby dotrzeć do ostatniego etapu — samej inwestycji. Zjawisko to ilustruje wykres 11. Można zatem dojść do wniosku, że zwiększenie wzrostu podaży pieniądza oczekiwane w tym roku, zwiększy nakłady na infrastrukturę i nieruchomości. Mają na tym skorzystać zarówno ceny surowców jak i popyt. Widoczne jest jednak, że zależność pomiędzy wzrostem podaży pieniądza, a nakładami na inwestycje, uległa załamaniu na przestrzeni ostatniego roku. Spowalniający rynek nieruchomości oraz niższe ceny gruntów spowodowały spadki zarówno w popycie jaki i podaży kredytów w tym sektorze gospodarki. Trudno też oczekiwać od developerów, aby zwiększali swoje już i tak znaczne zapasy, nawet jeśli mogą zaciągnąć nowe kredyty. Cała nadzieja spoczywa zatem na przełożeniu nakładów na infrastrukturę. W rzeczywistości jednak, są one mniej ograniczane przez dostępność kredytów, niż przez dyktat rządu centralnego. Co więcej, chociaż w przeszłości wzrost M2 wywołał większe wydatki władz lokalnych (choć niekoniecznie na infrastrukturę!) dzięki pożyczkom udzielanym przez podmioty finansowe władz lokalnych (LGFVs), nowa reforma fiskalna wymaga finansowania wydatków na infrastrukturę z uzyskanych podatków, wpływów ze sprzedaży gruntów, emisji obligacji lub ze spółek o charakterze prywatno-publicznym. Większy wzrost agregatu M2, może napędzać popyt na obligacje władz lokalnych. Emisje będą jednak ograniczane przez odgórnie narzucane limity, a wpływ większego wzrostu M2 na inne źródła finansowania jest jeszcze bardziej wątpliwy. Z tego względu nie spodziewamy się, że obniżenie stopy rezerwy obowiązkowej oraz dyskontowej, będzie miało znaczący wpływ na nakłady na infrastrukturę czy też na popyt na surowce. 14 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Wykres 11: Wzrost inwestycji i agregatu M2 Chiny nie są złym bohaterem w opowieści o ropie %, y/ykrocząca) (3m, MA) %, r/r y/y %, r/r, (3m średnia 80 35 y/y %, r/r 35 70 30 60 %, y/ykrocząca) (3m, MA) %, r/r, (3m średnia 45 40 30 35 25 50 25 20 40 20 25 15 20 15 20 10 10 0 5 -10 10 30 10 5 0 05 07 M2 09 11 13 15 -20 Inwestycje w infrastrukturę, Infrastructure investment, rhs prawa oś Źródło: Thomson Datastream, Schroders. 29 stycznia 2015 r. 0 30 15 5 05 07 M2 M2(opóźnienie (6m lag) 6 miesięcy) 09 11 13 15 0 Inwestycje w nieruchomości Property investment (rhs) (lewa oś) Co z ropą? Temat ropy odkładaliśmy aż do tego miejsca, jednak Chiny odgrywają niewielką rolę w ostatnich wahaniach jej cen. Kreują je czynniki podażowe. Wprawdzie wzrost popytu na ropę w Chinach utrzymuje się na dodatnim poziomie od początku kryzysu, w przeciwieństwie do sumarycznych danych z rynków rozwiniętych i wschodzących, to jednak w 2014 roku wyraźnie spowolnił. Spoglądając ponownie na wykres 7 widzimy, że rola ropy we wzroście chińskiej gospodarki sukcesywnie spada. Tendencja ta utrzymuje się bez zmian i nie jest związana z cyklem inwestycyjnym. Dlatego też uważamy za niezwykle mało prawdopodobne, aby chiński pakiet stymulujący przyczynił się do wzrostów cen ropy. Podsumowując, metale są prawdopodobnie jedynymi surowcami, które skorzystają z chińskiej interwencji. Popyt na produkty rolne jest bardziej strukturalny niż cykliczny. Chociaż wydatki budżetowe na infrastrukturę powinny zwiększyć popyt na surowce i ich ceny, efekt ten zostanie skompensowany przez dalszą słabość rynku nieruchomości. W najlepszym wypadku, przyczyni się to do przywrócenia poziomu popytu na metale z połowy roku 2014. Jednocześnie wydaje się mało prawdopodobne aby stymulacja monetarna miała duży wpływ na popyt na surowce. Szczególnie uwzględniając spowolnienie na rynku nieruchomości, wynikające z załamania zależności pomiędzy agregatem M2, a poziomem inwestycji oraz reformy fiskalne, które zakłócają relacje między akcją kredytową, a wydatkami na infrastrukturę. Odrodzenie na rynku surowców, napędzane głównie przez Chiny i ich plany stymulacji gospodarki, nie wydaje się możliwe w najbliższej przyszłości. 15 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Grupa Schroder Economics: Stanowisko w skrócie Podsumowanie danych makroekonomicznych — styczeń 2015 r. Główne punkty Scenariusz bazowy • • • • • • • Wychodzenie z kryzysu światowej gospodarki będzie następować wolniej od przewidywań, ponieważ wpływ dynamicznego rozwoju amerykańskiej gospodarki będzie niwelowany przez powolny wzrost w strefie euro i na rynkach wschodzących. Niskie ceny surowców energetycznych będą ciążyć inflacji, ale jednocześnie będą wspierać wzrost w 2015 r. Gospodarka USA nadal wychodzi z kryzysu, a bezrobocie w 2015 r. ma spaść poniżej wskaźnika NAIRU, zmuszając Fed do zaostrzenia polityki pieniężnej. W czerwcu 2015 r. spodziewana jest pierwsza podwyżka stóp, które osiągną 1,25% do końca roku. W 2016 r. mają one osiągnąć swój szczyt — 2,5%. W Wielkiej Brytanii wzrost prawdopodobnie stanie się bardziej umiarkowany w następnym roku, wraz z wyborami powszechnymi i wznowieniem polityki zaciskania pasa. Normalizacja stóp rozpocznie się w 2015 r., z pierwszą podwyżką w listopadzie. Ożywienie w strefie euro ustabilizuje się wraz z ograniczeniami fiskalnymi i łagodzeniem warunków udzielania kredytów, a niskie ceny energii wspomogą konsumpcję. EBC będzie monitorował proces luzowania, jednak na obecnym etapie spodziewamy się skupowania obligacji skarbowych w 2015 r., w odpowiedzi na obawy przed deflacją. W Japonii podatek konsumpcyjny popchnął gospodarkę w kierunku recesji, wywołując dalsze luzowanie Banku Japonii oraz przyspieszone wybory parlamentarne. Słabszy jen pomoże gospodarce, jednak przed Abenomiką stoją znaczne wyzwania w celu zrównoważenia ożywienia gospodarczego i polityki fiskalnej. Stany Zjednoczone przed Japonią i Europą. Cykl zdesynchronizowany oznacza rozbieżność w polityce monetarnej, w sytuacji zaostrzania polityki przez Rezerwę Federalną, zanim zrobi to Europejski Bank Centralny i Bank Japonii, co spowoduje umocnienie się dolara. Bardziej restrykcyjna polityka pieniężna w USA i słabszy jen, odbijają się na rynkach wschodzących. Eksporterzy z rynków wschodzących skorzystają z cyklicznego ożywienia koniunktury w USA, jednak tempo rozwoju chińskiej gospodarki zacznie spadać w wyniku ochłodzenia na rynku nieruchomości i rządowych prób zapanowania nad problemem „shadow banking”. Będzie to miało deflacyjny wpływ na gospodarkę światową, a zwłaszcza na firmy wydobywające surowce. Czynniki ryzyka • Zagrożenia są w dalszym ciągu przesunięte w kierunku deflacji, ale bardziej zrównoważone niż do tej pory. Głównymi czynnikami ryzyka pozostają deflacja w strefie euro oraz twarde lądowanie w Chinach. Istnieje pewne niebezpieczeństwo inflacji, jeżeli moce produkcyjne okażą się mniejsze niż oczekiwano. Natomiast trudną do oszacowania szansą jest powrót tzw. „zwierzęcych instynktów” i boom w krajach z grupy G7. Szanse na większy wzrost/niższą inflację wzrosną, jeśli ceny ropy będą nadal spadać. Wykres: Prognoza światowego PKB Contributions to World GDP PKB growth Udział we wzroście światowego (%,(%, r/r) y/y) 6 5 4 3 4,1 4.1 4.9 4,9 4.5 4,5 4,9 4.9 3.9 3,9 2,8 2.8 4,5 4.5 5.1 5.0 5,1 5,0 3,7 3.7 2,5 2.5 Prognoza Forecast 4.6 4,6 3,3 3.3 2,9 2.9 2.2 2,2 2.8 2.8 2,8 2.6 2,8 2,5 2,5 2.5 2,6 2.5 2 1 0 -1 -1,2 -1.2 -2 -3 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 USA US Kraje BRICS BRICS Europa Europe Reszta Rest of krajów emerging wschodzących Japonia Japan World Świat Reszta Rest of krajów advanced rozwiniętych Źródło: Thomson Datastream, Schroders, prognoza z 25 listopada 2014. Poprzednia prognoza z sierpnia 2014 r. Prosimy o zapoznanie się z zastrzeżeniem dotyczącym prognozy znajdującym się na końcu dokumentu. 16 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Scenariusz bazowy Schroders Realny PKB r/r, % Świat Kraje rozwinięte* USA Strefa euro Niemcy Wielka Brytania Japonia Rynki wschodzące łącznie** Kraje BRIC Chiny Inflacja CPI r/r, % Świat Kraje rozwinięte* USA Strefa euro Niemcy Wielka Brytania Japonia Rynki wschodzące łącznie** Kraje BRIC Chiny Stopy procentowe % (grudzień) USA Wielka Brytania Strefa euro Japonia Chiny Udział, % 100 63,0 24,8 18,8 5,4 3,7 7,2 37,0 22,8 13,6 2013 2,5 1,3 2,2 -0,4 0,2 1,7 1,5 4,7 5,7 7,7 2014 2,6 1,7 2,3 1,0 1,5 3,1 0,3 4,1 5,1 7,3 Udział, % 100 63,0 24,8 18,8 5,4 3,7 7,2 37,0 22,8 13,6 2013 2,7 1,3 1,5 1,3 1,6 2,6 0,4 4,9 4,6 2,6 2014 3,0 1,4 1,6 0,5 1,0 1,5 2,8 5,7 4,1 2,2 2013 0,25 0,50 0,25 0,10 6,00 2014 0,25 0,50 0,05 0,10 5,60 Poprz. (0,25) (0,50) (0,15) (0,10) (6,00) Bieżące 0,25 0,50 0,05 0,10 6,00 Inne parametry polityki monetarnej (W ciągu roku lub do grudnia) Bieżące QE w USA (mld USD) QE w Wlk. Bryt. (mld GBP) JP QE (bln JPY) RRR w Chinach (%) Kluczowe zmienne Waluty USD/GBP USD/EUR JPY/USD GBP/EUR RMB/USD Surowce Ropa Brent Crude Poprz. Konsensus 2015 (2,5) 2,6 2,8 (1,6) 1,7 2,0 (2,0) 2,2 2,8 (0,8) 0,8 0,9 (1,6) 1,4 1,2 (3,0) 3,0 2,5 (0,8) 1,0 1,1 (4,1) 4,1 4,1 (5,1) 5,1 4,8 (7,3) 7,4 6,8 Poprz. Konsensus 2015 (3,1) 3,0 2,9 (1,5) 1,4 1,3 (1,7) 1,7 1,5 (0,7) 0,5 0,8 (1,1) 1,0 1,4 (1,6) 1,6 1,3 (2,7) 2,8 1,3 (5,8) 5,7 5,6 (4,4) 4,2 4,0 (2,3) 2,1 2,2 4498 365 276,2 20,00 2013 4033 375 224 20,00 2014 Poprz. 4486 (4443) 375 (375) 295 (295) 20,00 20,00 Bieżące 1,51 1,13 118,1 0,75 6,25 2013 1,61 1,34 100,0 0,83 6,10 2014 1,56 1,23 117,0 0,79 6,12 47,2 109 100,4 Rynek - 2015 1,25 0,75 0,05 0,10 5,20 Poprz. Konsensus 2016 (2,9) 2,8 2,8 (2,0) 2,2 2,1 (2,6) 3,2 2,4 (1,2) 1,1 1,4 (2,0) 1,4 1,8 (2,5) 2,6 1,8 (0,9) 1,2 2,2 (4,3) 3,8 4,1 (4,9) 4,4 4,7 (6,8) 7,0 6,5 Poprz. Konsensus 2016 (3,3) 2,6 3,2 (1,7) 0,7 1,8 (2,2) 0,7 2,4 (1,1) 0,1 1,1 (1,8) 0,7 1,7 (2,2) 0,9 2,0 (1,5) 1,2 1,4 (5,8) 5,8 5,6 (4,4) 4,3 4,0 (3,0) 1,8 2,7 Poprz. (1,50) (1,50) (0,15) (0,10) (6,00) Rynek 0,69 0,73 0,03 0,10 - 2015 Poprz. 4594 (4443) 375 (375) 383 (383) 19,00 20,00 Rynek 1,43 1,11 0,09 0,10 - 2016 4557 375 383 18,00 Poprz. (1,68) (1,32) (105,0) (0,79) (6,12) r/r, % -3,1 -8,2 17,0 -5,3 0,3 2015 1,50 1,18 125,0 0,79 6,20 Poprz. (1,63) (1,27) (110,0) (0,78) (6,05) r/r, % -3,8 -4,1 6,8 -0,2 1,3 2016 1,48 1,14 130,0 0,77 6,35 r/r, % -1,3 -3,4 4,0 -2,1 2,4 (101) -7,9 82,1 (89) -18,3 85,5 4,2 Źródło: Schroders, Thomson Datastream, Consensus Economics, listopad 2014 r. Oczekiwana inflacja dla rynków wschodzących podana jest na koniec okresu i nie jest bezpośrednio porównywalna. Dane rynkowe z 29.01.2015 r. Poprzednia prognoza z sierpnia 2014 r. *Rynki rozwinięte: Australia, Kanada, Dania, strefa euro, Izrael, Japonia, Nowa Zelandia, Singapur, Szwecja, Szwajcaria, Szwecja, Szwajcaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone. **Rynki wschodzące: Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Meksyk, Peru, Wenezuela, Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, RPA, Rosja, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Łotwa, Litwa. 17 2016 2,50 1,50 0,05 0,10 5,00 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym 30 stycznia 2015 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Zaktualizowane wykresy prognoz — Consensus Economics W przypadku rynków wschodzących, w tym z Azji oraz krajów regionu Pacyfiku z wyłączeniem Japonii, prognozy na temat wzrostu i inflacji są ważone poziomem PKB i obliczane przy użyciu prognoz organizacji Consensus Economics dla poszczególnych krajów. Wykres A: Prognozy PKB według Consensus Economics 2015 8 % 8 7 7 Rynki wschodzące w Azji 6 Rynki wschodzące w Azji 6 Rynki wschodzące 5 Kraje regionu Pacyfiku bez Japonii Rynki wschodzące 5 4 USA 3 4 Kraje regionu Pacyfiku bez Japonii 3 USA Wielka Brytania 2 Strefa euro sty 14 kwi 14 lip 14 paź Strefa euro 1 0 Miesiąc prognozy Wielka Brytania 2 Japonia 1 sty 15 Miesiąc prognozy % Japonia 0 Wykres B: Prognozy inflacji (konsensus rynkowy) 2015 6 2016 % sty 2016 6 Rynki wschodzące 5 5 Rynki wschodzące 4 4 Rynki wschodzące w Azji 3 Kraje regionu Pacyfiku bez Japonii 3 Wielka Brytania 2 Japonia 1 Strefa euro USA 2 1 Rynki wschodzące w Azji Kraje regionu Pacyfiku bez Japonii USA Wielka Brytania Strefa euro Japonia 0 0 sty 14 kwi 14 lip 14 paź 14 sty 15 sty Miesiąc prognozy Źródło: Consensus Economics (styczeń 2015 r.), Schroders. Kraje regionu Pacyfiku bez Japonii: Australia, Hongkong, Nowa Zelandia, Singapur. Rynki wschodzące w Azji: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia. Rynki wschodzące: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, Argentyna, Brazylia, Kolumbia, Chile, Meksyk, Peru, Wenezuela, RPA, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Rosja, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa, Litwa. Ważne informacje: Poglądy i opinie prezentowane w niniejszym dokumencie należą do Schroder Investments Management i nie muszą odzwierciedlać poglądów wyrażanych lub przedstawianych w innych komunikatach i strategiach spółki Schroders lub za pośrednictwem jej innych funduszy. Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroders nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne. Wydawca: Schroder Investment Management Limited, 31 Gresham Street, London EC2V 7QA, spółka upełnomocniona i nadzorowana przez Financial Conduct Authority. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane. 18 Wydane w styczniu 2015 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Conduct Authority, będącego organem regulacyjnym