docSS Schrod Stanow ders wisko ww spra awie sy ytuacji
download 
Reklamacja Transkrypt
SS Schrod Stanow ders wisko ww spra awie sy ytuacji
2 lipca 2011 28 1 r. Mate eriał przezna aczony wyłąccznie dla pro ofesjonalnych h inwestorów w Schrod S ders S Stanow wisko w spra awie sy ytuacji gospo odarcze ej i stra ategii K Keith Wade e Główny ekon G nomista i strateg 44-20)7658 6296 (4 Świat: prob blemy z zadłłużeniem wy ysuwają ryzzyko polityc czne na pierw rwszy plan W ostattnim miesią ącu rynki były skupio one na prroblemach związanych z zadłuże eniem Stanów w Zjednoczo onych i krajó ów europejsk kich, natomia ast kwestie dotycząc ce ożywienia gospodarczego zeszły na n dalszy pla an. Cena zło ota wzrosła, a dolar amerykańskii osłabił się. Jednak pomimo im mpasu w ne egocjacjach dotycząc cych zadłuże enia i ryzyka niewypła acalności, a amerykańskie e obligacje skarbowe e osiągnęły dobre d wyniki. Jednym z wyjaśnień te ej sytuacji jestt powszechny y pogląd, wed dług którego Republikanie R i Demokra aci dojdą do porozumienia p a w ostatnim momencie. m Nie ektórzy twierd dzą również, że Deparrtament Skarrbu Stanów Zjednoczonyc Z ch znajdzie sposób, aby y realizować płatności kuponowe, nawet n jeśli limit zadłużenia nie zostanie p podniesiony. Tak może się rzeczyw wiście zdarz zyć, jednak z całą pewno ością można stwierdzić, że zgoda na podniesienie limitu u zadłużenia a nie rozwią ąże problemu. Agencja zumienia, że rating Stanó ów Zjednoczo onych może ratingowa S&P dała jasno do zroz zostać obniżony, o je eśli nie zos stanie znalezzione długoterminowe rozwiązanie r problemu u deficytu. Biorąc pod uw wagę różnice zdań między y partiami po olitycznymi, wypracow wanie takiego o rozwiązania a przez wybrranego ponow wnie prezyde enta Obamę i podzie elony Kongrres wydaje się mało prawdopodob p bne. Inwesto orzy mogą oczekiwa ać dalszych politycznych sporów i prawdopodob p bnego obniże enia ratingu zadłużenia rządu Stan nów Zjednocz zonych. A Azad Zangana Ekonomista ds. E e europejskich h (4 44-20)7658 2671 Wielka Bry ytania: pech h czy poważ żniejszy pro oblem? W drugim m kwartale gospodarka brytyjska zw wolniła, osią ągając niema alże zerowy przyrost PKB, co wyw wołało liczne wezwania do o zaproponow wania przez rząd r „planu B”, a na awet do zwię ększenia ska ali złagodzen nia ilościowe ego przez Bank B Anglii. Czy jest to początek spirali spadk ków, czy rac czej istnieje w wiarygodne wyjaśnienie w tych niep pokojących danych dotycz zących wzros stu? Na ostatn nie dane duży y wpływ miały y szczególne czynniki o ch harakterze tym mczasowym. Najważnie ejszym z nich h były dodatk kowe dni wollne od pracy w kwietniu, związane z ze ślubem w rodzinie krrólewskiej. Je eśli pominąć czynniki o szzczególnym charakterze, c okaże się ę, że tempo wzzrostu przyspieszyło, a nie zwolniło. Uważamy y, że podstaw wowe przesła anki wzrostu u gospodarczzego są silne e oraz że w drugiej połowie p roku powinniśmy y zaobserwow wać wzrost. Pomimo nac cisków jest mało prrawdopodobn ne, aby rzą ąd zmodyfik kował obec cną strategię ę fiskalną. Jednocze eśnie Bank Anglii A powiniien oprzeć się s pokusie p ponownego rozpoczęcia r złagodzenia ilościowe ego. Wykres: Limit długu w Stanach Zjednoczon Z nych, mld U USD 16 000 14 000 Republikanie R D Demokraci L Limit długu 12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 Kontrola Kongres su Izba Re eprezentantów Senat Źródło: Whitehouse.gov, BBC Wydane w lipcu u 2011 r. przez spó ółkę Schroder Invvestment Managem ment Limited. 31 Gresham G Street, Londyn L EC2V 7QA A. Numer rej.: 189 93220 Anglia. Autoryzacja od o Financial Servicces Authority, będ dącego organem regulacyjnym. Szacunki dla roku u 2011: 15 476 243 0 000 000 USD 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Świat Problemy z zadłużeniem wysuwają ryzyko polityczne na pierwszy plan Kwestie dotyczące ożywienia gospodarczego odeszły na drugi plan, a rynki skupiły się na próbach rozwiązania problemów z zadłużeniem W ostatnim miesiącu kwestie dotyczące ożywienia gospodarczego odeszły na drugi plan, a rynki skupiły się na próbach rozwiązania problemów fiskalnych w Stanach Zjednoczonych i strefie euro. Brak postępu w negocjacjach nad podniesieniem limitu zadłużenia w Stanach Zjednoczonych oznacza, że wciąż istnieje ryzyko niewypłacalności rządu amerykańskiego w zakresie zobowiązań wynikających z obligacji skarbowych. Ostatecznym terminem, w jakim musi dojść do porozumienia, jest 2 sierpnia, czyli zaraz po publikacji niniejszego raportu. Niemniej jednak istnieje możliwość, że termin ten zostanie wydłużony. Podczas gdy Stany Zjednoczone ryzykują powstanie kryzysu zadłużenia państwowego „na własne życzenie”, liderzy państw europejskich starali się uniknąć nieuchronnego bankructwa Grecji, proponując drugi pakiet ratunkowy. Nic więc dziwnego, że w takiej sytuacji cena złota rosła, pokonując poziom 1600 USD za uncję. W obawie przed niewypłacalnością inwestorzy poszukują alternatywnych wobec dłużnych papierów rządowych o ratingu AAA aktywów wolnych od ryzyka, co doprowadziło do wzrostu ceny złota. Złoto i inne towary zyskały również dzięki słabości dolara amerykańskiego. Pomimo impasu w negocjacjach dotyczących limitu zadłużenia, amerykańskie obligacje skarbowe osiągnęły dobre wyniki, a stopa zwrotu z obligacji 10-letnich zbliżyła się do 3% (patrz wykres 1). Biorąc pod uwagę, że w ostatnim miesiącu zakończyło się łagodzenie ilościowe, rynek obligacji skarbowych okazał się bardzo odporny na ryzyko polityczne. Wykres 1. Złoto drożeje, a stopa zwrotu z obligacji skarbowych pozostaje stabilna USD za uncję Złoto drożeje, ale obligacje skarbowe mają się dobrze 1 650 % 3,8 1 600 3,6 1 550 3,4 1 500 1 450 3,2 1 400 3,0 1 350 2,8 1 300 2,6 1 250 1 200 2,4 1 150 2,2 Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Ceny złota Stopy zwrotu z 10-letnich amerykańskich obligacji państwowych, prawostronnie Źródło: Datastream, aktualizacja: 26 lipca 2011 r. Stany Zjednoczone — niewypłacalność na własne życzenie? Jednym z wyjaśnień, dlaczego amerykańskie obligacje skarbowe nie reagują na problemy z zadłużeniem, jest przekonanie inwestorów, że politycy na pewno podniosą limit zadłużenia. Chociaż może to nadwerężać przekonanie, że podzielony Kongres jest w stanie podjąć właściwą decyzję, należy zaznaczyć, że fakt, iż ostateczny termin podjęcia decyzji jest coraz bliżej, a Republikanie i Demokraci nie mogą dojść do porozumienia, stanowi istotny czynnik ryzyka. 2 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Wszyscy są przekonani, że kupony będą wypłacane Jest nadzieja, że w przypadku niepodniesienia limitu zadłużenia wypłaty kuponów będą miały priorytet. Biały Dom prowadził rozmowy z Departamentem Skarbu na temat możliwości takiego rozwiązania. Wśród źródeł funduszy wymieniono między innymi sprzedaż rezerw złota. Nie wiadomo jeszcze, w jaki sposób politycy chcą uzasadnić faworyzowanie inwestorów kosztem finansowania usług o charakterze publicznym. Panuje powszechne przekonanie co do tego, że kupony będą wypłacane, nawet jeśli ma to oznaczać wstrzymanie znacznej części programów socjalnych od 3 sierpnia. Agencje ratingowe sygnalizują, że mogą obniżyć ratingi Agencje ratingowe postawiły sprawę jasno: S&P, Moody’s i Fitch podały, że obniżą rating Stanów Zjednoczonych, jeśli limit zadłużenia nie zostanie podniesiony i nie zostaną zrealizowane wypłaty kuponów lub podstawowe płatności. Agencja S&P podała również, że w takich okolicznościach uzna Stany Zjednoczone za częściowo niewypłacalne. Jeśli tak się stanie i inne agencje zrobią podobnie, może dojść do wielkiego wzrostu popytu na pozostałe aktywa o ratingu AAA, ponieważ niektórzy inwestorzy będą zmuszeni sprzedać obligacje skarbowe. Potencjalne zmniejszenie dostępności papierów wartościowych o ratingu AAA Mimo że obligacje skarbowe stanowią tylko jedną trzecią amerykańskiego indeksu agregatowego Barclays, trzy czwarte tego indeksu stanowią papiery wartościowe o ratingu AAA, co wiąże się z pośrednim zabezpieczeniem agencji i jej papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych. Według agencji Ned Davis Research, uwzględniając obniżenie ratingu, tylko 5% długu w agregatowym indeksie Barclays miałoby rating AAA. W takiej sytuacji należałoby mieć nadzieję, że niewypłacalność ma charakter tymczasowy i że ratingi Stanów Zjednoczonych określane przez agencje zostałyby z powrotem podniesione do poziomu AA, jeśli limit zostałby podniesiony, a niespłacone płatności uregulowane. Niemniej jednak nadal jest to spadek ratingu w porównaniu z bieżącymi poziomami. Obecnie Republikanie proponują podniesienie limitu w dwóch etapach, przy czym konieczne byłoby podjęcie jeszcze jednej decyzji w ciągu sześciu miesięcy. Nie dziwi zatem, że administracja prezydenta Obamy chce uniknąć tego rozwiązania, ponieważ oznacza ono, że problem powróci w roku wyborów prezydenckich. Potrzebne jest długoterminowe rozwiązanie Patrząc dalej wprzód, niezależnie od rozwoju wypadków w najbliższym czasie, konieczne jest znalezienie rozwiązania problemu deficytu. Dane OECD pokazują, że w 2011 roku deficyt Stanów Zjednoczonych wyniesie 10% PKB, a całkowity dług publiczny przekroczy 100% PKB. Brak politycznego porozumienia oznacza, że deficyt spadnie jedynie do 9% PKB w 2012 roku, a niespłacony dług wzrośnie do 107% PKB. Agencja S&P sugeruje, że nawet jeśli limit zadłużenia zostanie podniesiony i wszystkie kupony i podstawowe płatności zostaną zrealizowane, istnieje możliwość obniżenia ratingu Stanów Zjednoczonych, jeśli nie zostaną podjęte działania długoterminowe mające na celu ograniczenie deficytu. Rozdźwięk między partiami jest największy od wojny secesyjnej Wskazuje to, że bieżąca debata nad limitem zadłużenia będzie tylko przedsmakiem tego, co wydarzy się w przyszłości. Nie chodzi o to, że Republikanie i Demokraci nie mogą się pogodzić — ale o to, że prawdopodobieństwo porozumienia jest niskie w przypadku tak zróżnicowanych poglądów. Na przykład, choć trudno to wyrazić w liczbach, szacunki naukowców wskazują, że różnice ideologiczne między tymi dwiema partiami dotyczące roli rządu w gospodarce są obecnie większe niż kiedykolwiek od wojny secesyjnej1. Jeśli prezydent Obama zostanie ponownie wybrany, ale Izba Reprezentantów pozostanie w rękach Republikanów, możemy spodziewać się czterech lat politycznych przepychanek w sprawie deficytu. 1 Więcej informacji można znaleźć w książce „Polarised America” autorstwa McCarty’ego, Poole’a i Rosenthala. http://polarizedamerica.com/#POLITICALPOLARIZATION 3 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Rating amerykańskiego zadłużenia zostanie prawdopodobnie obniżony, ale status dolara jako waluty rezerwowej może zapobiec kryzysowi finansowania... …co nie byłoby sytuacją pożądaną Ostatni pakiet daje Grecji nieco wytchnienia, ale pozostawia pytania bez odpowiedzi Czy w związku z tym czeka nas kryzys i wyższe oprocentowanie obligacji? Istnieje duże prawdopodobieństwo obniżenia ratingu amerykańskiego długu państwowego. Może to doprowadzić do problemów z finansowaniem i zmian w portfelach inwestorów, ale przewaga Stanów Zjednoczonych polega na tym, że dolar jest walutą rezerwową świata. Jeśli banki centralne w Azji i na Bliskim Wschodzie nie zaprzestaną gromadzenia dolarów, wysokość oprocentowania może być ograniczona. Niestety kryzys finansowy, chociaż bolesny, wydaje się być jedyną rzeczą, która może zjednoczyć polityków w wysiłkach na rzecz stabilizacji rynków i przeciwdziałania niekorzystnemu wpływowi na wzrost. Nie ma już inwestorów wyprzedających obligacje, którzy w przeszłości powstrzymywali polityków. Razem z tymi inwestorami w zapomnienie odeszła też stara prawda, że polityczny impas jest dobry dla rynków. Drugi pakiet pomocowy dla Grecji W Europie najnowszy pakiet jest postrzegany jako krok naprzód w tym znaczeniu, że ogranicza on poziom niespłaconego zadłużenia Grecji przez: (a) obniżenie wartości rynkowej obligacji posiadanych przez inwestorów, którzy mogą teraz wybrać „dobrowolne” wydłużenie okresu spłaty zobowiązań wynikających z posiadanych papierów wartościowych; i (b) nadanie większej roli Europejskiemu Funduszowi Stabilizacji Finansowej (European Financial Stability Fund — EFSF), tworząc ramy pozwalające radzić sobie z kryzysem w przyszłości. Nasz ekonomista ds. europejskich, Azad Zangana, przedstawił nasze stanowisko w sprawie pakietu2, w którym spółka jest nieco bardziej optymistyczna, ponieważ pakiet powinien dać Grecji chwilę wytchnienia. Naszym zdaniem dwa pytania pozostają jednak bez odpowiedzi. Pierwsze dotyczy tego, czy Portugalia i Irlandia pójdą tą samą drogą i wystąpią o podobne pakiety. Mimo że liderzy UE stwierdzili, że przypadek Grecji jest odosobniony, trudno może być zaproponować inne traktowanie pozostałym dwóm krajom wymagającym pomocy. Po drugie, nadal istnieje ryzyko rozprzestrzenienia się kryzysu w Hiszpanii i Włoszech, co może wymagać znacznie większego funduszu pomocowego. Jednym z czynników, który może pomóc Stanom Zjednoczonym i Europie, jest oczywiście wzrost gospodarczy. Niestety w tym momencie gospodarka pokryzysowa Stanów Zjednoczonych i Europy prawdopodobnie nie będzie w stanie rosnąć w tempie szybszym niż trend, aby doprowadzić do znacznego spadku bezrobocia i deficytu budżetowego. 2 Należy zapoznać się z publikacją Schroders Quickview z 22 lipca 2011r.: Merkel and Sarkozy throw the kitchen sink at the peripheral debt problem. http://www.schroderstalkingpoint.com/node/1117 4 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Wielka Brytania Wzrost PKB znów poniżej oczekiwań, w drugim kwartale o zaledwie 0,2% Pech czy poważniejszy problem? Kolejne słabe dane dotyczące PKB w Wielkiej Brytanii ponownie wywołują debatę o stanie brytyjskiej gospodarki i potrzebie wprowadzenia „planu B”. Brytyjski Urząd Statystyczny (Office for National Statistics) szacuje, że wzrost PKB zwolnił z 0,5% w pierwszym kwartale roku do zaledwie 0,2% w drugim kwartale (patrz wykres A). Oznacza to, że wzrost gospodarczy w pierwszej połowie roku wyniósł jedynie 1,4% w ujęciu rocznym, co stanowi mniej więcej połowę szacowanej wcześniej dynamiki wzrostu. W tym tempie osiągnięcie produkcji na poziomie sprzed recesji (pierwszy kwartał 2008 r.) może zająć jeszcze dwa i pół roku. Wykres 2. Wzrost realnego PKB w ujęciu kwartalnym 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% -0,5% -1,0% -1,5% -2,0% -2,5% 2008 2009 2010 2011 Źródło: Office for National Statistics. Aktualizacja: 27 lipca 2011 r. Dane o słabym wzroście gospodarczym wywołały pytania o potrzebę wprowadzenia „planu B” W komentarzu dotyczącym danych kanclerz skarbu George Osborne powiedział: „Pozytywna wiadomość jest taka, że brytyjska gospodarka rośnie i tworzone są nowe miejsca pracy. Do dobrych informacji należy zaliczyć też fakt, że w czasach braku stabilności na rynkach międzynarodowych pozostajemy oazą spokoju”.3 Jak można było się spodziewać, kanclerz z gabinetu cieni Ed Balls, wyraził inny pogląd, zarzucając kanclerzowi „oszałamiające samozadowolenie” i zrzucając winę na politykę fiskalną rządu. Opozycyjna Partia Pracy wzywa do opracowania nowej strategii wzrostu, a zwłaszcza do cofnięcia podwyżki podatku VAT z początku bieżącego roku oraz do wolniejszych i mniejszych cięć w wydatkach sektora publicznego. Mimo że pozostajemy bezstronni w analizach sytuacji politycznej w Wielkiej Brytanii, musimy zauważyć, że nie ma wielkich różnic między planami budżetowymi poprzedniego kanclerza z Partii Pracy a bieżącymi planami wdrażanymi przez rząd koalicyjny. Stali czytelnicy pamiętają, że przewidywaliśmy podwyżkę podatku VAT przed wyborami w 2010 roku, bez względu na to, która partia wygra.4 3 4 Szeroko komentowane w prasie 27 lipca 2011 roku. Patrz „Revising UK inflation forecast on expected VAT hike”, 26 kwietnia 2010 roku. 5 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Więcej czynników o szczególnym charakterze Wpływ na sytuację w Wielkiej Brytanii miały trzy czynniki o szczególnym charakterze... Jest do druga słaba informacja o PKB w ostatnim roku. Spadek PKB o 0,5 punktu procentowego w ostatnim kwartale zeszłego roku zrzucono na karb dużych opadów śniegu, które utrudniały prowadzenie działalności gospodarczej. Tym razem urząd ONS wymienił trzy czynniki o szczególnym charakterze, które miały wpływ na spowolnienie działalności: Pierwszym z nich jest wpływ tragicznego trzęsienia ziemi i tsunami w Japonii. Mimo że tylko 2,5% brytyjskiego eksportu trafia do Japonii, 3,5% brytyjskiego importu pochodzi z tego kraju, z czego znaczna część jest importowana na potrzeby przemysłu samochodowego.5 Zamknięcie fabryk w Japonii oznaczało, że brytyjscy producenci samochodów, którzy są zależni od tych fabryk, musieli znacznie zmniejszyć produkcję. Na przykład przedstawiciele fabryki Hondy w Swindon w hrabstwie Wilshire poinformowali, że od kwietnia produkcja zostanie obniżona o połowę, podczas gdy Toyota ogłosiła, że będzie zamykać fabrykę w Burnaston w hrabstwie Derbyshire na dwa dni w każdym tygodniu maja.6 Trzęsienie ziemi i tsunami nawiedziły Japonię 11 marca, ale największe skutki ekonomiczne brytyjscy producenci odczuli w następnym miesiącu. Urząd ONS szacuje, że produkcja pojazdów silnikowych i przyczep spadła w kwietniu o 7,1% i od tego czasu wzrosła o 4% w maju (patrz wykres 3). Wykres 3. Produkcja pojazdów silnikowych i przyczep Poziom produkcji, 2006 = 100 …pierwszym był wpływ trzęsienia ziemi i tsunami w Japonii na podaż części samochodowych dla brytyjskiego przemysłu samochodowego… 95 90 85 80 75 70 Styczeń ’10 Marzec Luty ’10 ’10 Maj Kwiecień ’10 ’10 Czerwiec ’10 Lipiec ’10 Sierpień ’10 Wrzesień Listopad Styczeń Październik Grudzień ’10 ’10 ’10 ’10 ’11 Marzec Luty ’11 ’11 Maj Kwiecień ’11 ’11 Źródło: Office for National Statistics. Aktualizacja: 27 lipca 2011 r. Mimo że sektor samochodowy ma mały udział we wzroście gospodarczym (0,3% wartości dodanej brutto ogółem), szacujemy (zakładając, że produkcja samochodów w czerwcu nie uległa zmianie), że dane za kwiecień i maj sugerują, że ten sektor mógł mieć negatywny wpływ na wzrost PKB w drugim kwartale w wymiarze 0,1 punktu procentowego. 5 6 Średnia dla towarów i usług od 1996 roku. Zgodnie z danymi Guardian Online z 6 i 20 kwietnia (odpowiednio). 6 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Dobra wiadomość jest taka, że zarówno Honda, jak i Toyota zamierzają nadrobić tegoroczny spadek produkcji, co oznacza, że w drugiej połowie roku powinniśmy spodziewać się wyższego tempa wzrostu niż wcześniej prognozowano. …drugim był rekordowo ciepły kwiecień… …a trzecim — wpływ dni wolnych związanych ze ślubem w rodzinie królewskiej Drugim czynnikiem o szczególnym charakterze były nietypowo wysokie jak dla tej pory roku temperatury w drugim kwartale. Zgodnie z danymi brytyjskiego instytutu meteorologicznego Met Office kwiecień 2011 roku był najcieplejszy od 1910 roku (kiedy dane o temperaturze zaczęły być gromadzone) i był średnio o 3–5°C cieplejszy niż normalnie. W związku z tym popyt na ogrzewanie, a w konsekwencji także na gaz i energię elektryczną, był znacznie mniejszy niż zwykle. Ostatnim czynnikiem o szczególnym charakterze były dodatkowe dni wolne związane ze ślubem obecnego Księcia i Księżnej Cambridge. W narodowych danych statystycznych dokonuje się dostosowań ze względu na liczbę dni roboczych, dzięki czemu moment wystąpienia święta ruchomego, takiego jak Wielkanoc, nie ma dużego wpływu na dane kwartalne (należy jednocześnie zauważyć, że zabiegu tego nie stosuje się w przypadku danych o inflacji — stąd obserwowana ostatnio zmienność). Dodatkowe święto będące jednocześnie dniem wolnym od pracy było zdarzeniem jednorazowym i biuro ONS nie wprowadziło korekty związanej z mniejszą liczbą dni roboczych. Taką metodologię stosowano również w przeszłości. Najgorszym scenariuszem byłaby sytuacja, w której cała gospodarka przestaje funkcjonować tego dnia, co oznacza stratę jednego z 62 dni roboczych w drugim kwartale i zmniejszenie tempa wzrostu PKB w tym okresie o 1,6 punktu procentowego. Oczywiście wiele firm pracowało tego dnia, więc wpływ dodatkowego dnia wolnego od pracy był mniejszy. Ostatnim przykładem tego typu święta był Złoty Jubileusz panowania Jej Królewskiej Wysokości w czerwcu 2002 roku. Porównując tegoroczne święto z obchodami w roku 2002, widać, że poza podażą energii elektrycznej, gazu i wody (patrz wyjaśnienie dotyczące cieplejszej pogody), wszystkie główne podindeksy PKB zanotowały mniejsze spadki niż w czerwcu 2002 roku. Na przykład produkcja w sektorze wytwórczym spadła o 5,4% w czerwcu 2002 roku, ale w kwietniu 2011 roku spadek wyniósł jedynie 1,6% (patrz wykres 4). Wykres 4. Porównanie wpływu dodatkowego dnia wolnego od pracy (wzrost w ujęciu kwartał do kwartału) 0% -1% Górnictwo (w tym wydobycie kruszyw i ropy naftowej) Wytwórstwo i gaz wydobycie Energia elektryczna, gaz i woda podaż Łączne Produkcja Sektor usługowy -0,3% -0,8% -1,2% -2% -1,6% -1,8% -1,7% -2,1% -3% -4% -4,5% -5% -4,5% -5,4% -6% Czerwiec 2002 (Złoty Jubileusz) Kwiecień 2011 (ślub w rodzinie królewskiej) Źródło: Office for National Statistics. Aktualizacja: 27 lipca 2011 r. 7 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów Jeśli pominąć czynniki o szczególnym charakterze, okaże się, że tempo wzrostu zwiększyło się w drugim kwartale do 0,7% Jaki jest więc rzeczywisty stan brytyjskiej gospodarki po wyłączeniu czynników o szczególnym charakterze? Biuro ONS szacuje, że wzrost PKB przyspieszył z 0,5% w pierwszym kwartale do 0,7% w drugim kwartale, jeśli wykluczymy te krótkoterminowe szoki. Co prawda dysponujemy jedynie szacunkami Consensus Economics, jakiego rzeczywistego wyniku oczekiwano, a nie jaki by on był przy wykluczeniu czynników o szczególnym charakterze, ale uważamy, że wielu ekonomistów z londyńskiego City byłoby zaskoczonych silnymi podstawami gospodarki, o których mówi raport urzędu ONS. Wyniki badań nadal dobre Jednym ze sposobów sprawdzenia, w jakim stanie znajduje się gospodarka, jest porównanie wyników badań z oficjalnymi danymi. W przypadku sektora usług większość dostępnych wskaźników miesięcznych sugeruje tempo wzrostu nieco poniżej trendu, a wskaźniki dotyczące sektora detalicznego wskazują na najniższy poziom aktywności (patrz wykres 5). Wiele wskaźników sugeruje jednak wzrost w tempie od -0,2% do +0,2% w okresie trzymiesięcznym do czerwca 2011 roku. Jest to wartość niższa niż szacowane przez biuro ONS tempo wzrostu w drugim kwartale na poziomie 0,5%, ale w ostatnim czasie badania te stale nie doszacowywały tempa wzrostu sektora usług. Wykres 5. Wskaźniki aktywności w sektorze usług Badania dotyczące sektora usług sugerują, że aktywność gospodarcza znajduje się wciąż poniżej trendu… 2 1 0 -1 -2 -3 -4 2005 Indeks Markit PMI Bank Anglii — usługi dla przedsiębiorstw Bank Anglii — usługi dla konsumentów Bank Anglii — detal CBI — dystrybucja (2MA) 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Źródło: Dane agentów Banku Anglii, Confederation for British Industry Distributive Trade Survey, Markit. Aktualizacja: 27 lipca 2011 r. Znormalizowane wielkości od stycznia 2000 r. W przypadku sektora produkcyjnego (poza indeksem produkcji PMI, którego wartość spadła ostatnio poniżej średniej długoterminowej) pozostałe wskaźniki notują aktywność na poziomie od 1 do 1,5 odchylenia standardowego powyżej trendu długoterminowego (patrz wykres 6). Oznacza to, że badania sugerują wzrost w sektorze produkcyjnym na poziomie 0–1,4% w okresie trzymiesięcznym do czerwca 2011 r. W porównaniu do szacunków biura ONS na poziomie 0,3% sugeruje to, że oficjalne szacunki mogą być zaniżone. 8 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów …gdzie, jak wskazują badania sektora produkcyjnego, tempo wzrostu co prawda zwalnia, ale wciąż jest wysokie Wykres 6. Wskaźniki aktywności na podstawie badań sektora produkcyjnego 3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 CBI Bank Anglii — producenci krajowi Bank Anglii — producenci wytwarzający na eksport Markit PMI -5 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Źródło: Dane agentów Banku Anglii, Confederation for British Industry Industrial Trends Survey, Markit. Aktualizacja: 27 lipca 2011 r. Znormalizowane wielkości od stycznia 2000 r. Spojrzenie w przyszłość i konsekwencje polityczne Słabe wyniki w drugim kwartale były spowodowane przez czynniki o szczególnym charakterze, więc oczekujemy lepszych wyników w drugiej połowie roku Nie spodziewamy się reakcji rządu na spowolnienie… Jeśli chodzi o naszą prognozę wzrostu gospodarczego w Wielkiej Brytanii, wynik 0,2% w drugim kwartale okazał się być niższy od naszych szacunków na poziomie 0,4%. Nasza analiza wskazuje jednak, że spowolnienie w drugim kwartale powinno być tymczasowe, a gospodarka ma wciąż silne podstawy i rozwija się pomimo szoków. W związku z tym nie zmieniliśmy naszej prognozy wzrostu dla drugiej połowy roku na poziomie 2,4% w ujęciu rocznym (0,7% w trzecim kwartale i 0,5% w czwartym kwartale). Oznacza to, że nasza prognoza na cały rok 2011 została obniżona z 1,5% do 1,3%. Jednocześnie prognoza na rok 2012 pozostaje niezmieniona na poziomie 1,9%. Poza czynnikami o szczególnym charakterze omówionymi powyżej, niewiele uwagi poświęcono wpływowi pierwszego etapu sprzedaży biletów na Igrzyska Olimpijskie w Londynie w 2012 roku. Mimo sprzedania biletów za kwotę około 300 mln funtów, kwota ta nie została wliczona do opublikowanych ostatnio danych o PKB. Ponieważ płatności dotyczą usług, które zostaną zrealizowane w przyszłym roku, biuro ONS uznało za właściwe uwzględnić te płatności w rachunku finansowym (zestawieniu aktywów i pasywów) i zarejestrować je jedynie jako przepływ (we wzroście PKB), gdy Olimpiada odbędzie się w trzecim kwartale 2012 roku. Oznacza to, że dane dotyczące sektora usług i konsumpcji nie będą do końca reprezentować całkowitych wydatków gospodarstw domowych w tym roku, a niedoszacowanie wyniesie ok. 0,1–0,2% PKB. Jeśli chodzi o działania polityczne, uważamy, że jest mało prawdopodobne, aby rząd zmniejszył tempo konsolidacji fiskalnej. Następna aktualizacja prognozy przez biuro OBR zostanie opublikowana jesienią, a publikacja następnego budżetu nastąpi jeszcze później. W rzeczywistości wątpimy jednak, aby trzeba było reagować zwolnieniem tempa konsolidacji fiskalnej. Jeśli biuro OBR wywiązuje się ze swoich obowiązków, a rząd poważnie traktuje swoje cele fiskalne, obniżenie tempa wzrostu może zapewnić jeszcze większe zacieśnienie polityki fiskalnej, pomimo ryzyka rozkręcenia spirali zadłużeniowo-deflacyjnej. 9 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów …ale Bank Anglii może być mniej restrykcyjny w najbliższym czasie Wolniejsze tempo wzrostu może jednak skłonić Bank Anglii do zajęcia stanowiska w sprawie zwiększenia zakresu złagodzenia ilościowego. Zakładając, że Bank zgodzi się z naszą oceną bieżącej sytuacji, powinien on przeanalizować ostatnie słabe dane i nie wdrażać ponownie programu skupu obligacji. Może to wywołać niezadowolenie niektórych ministrów w rządzie, ale w naszej opinii jest to bardziej rozważne podejście w tym momencie. I jeszcze kilka słów na koniec na temat szczególnych uroczystości. Oczywiście gratulujemy Młodej Parze i z niecierpliwością czekamy na obchody Diamentowego Jubileuszu panowania Jej Królewskiej Wysokości w 2012 roku. Należy jednocześnie pamiętać, że łatwym sposobem zwiększenia tempa wzrostu byłoby tymczasowe zawieszenie jednego lub kilku z ośmiu corocznych świąt będących jednocześnie dniami wolnymi od pracy. Mamy jednak wątpliwości, czy ten pomysł znajdzie duże poparcie. 10 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów I. Podsumowanie prognozy Realny PKB r/r (%) Waga (%) 26,4 Wielka Brytania 4,1 Strefa euro 23,5 Japonia 9,5 Australia 1,9 Kraje OECD 65,4 Chiny 9,1 Rynki wschodzące* 34,6 Świat 100,0 Wskaźnik CPI — inflacja r/r (%) Waga (%) Stany Zjednoczone 26,4 Wielka Brytania 4,1 Strefa euro 23,5 Japonia 9,5 Australia 1,9 Kraje OECD 65,4 Chiny 9,1 Rynki wschodzące* 34,6 Świat 100,0 Stany Zjednoczone 2010 2,9 1,4 1,7 4,0 2,7 2,5 10,4 7,6 4,3 2011 2,6 1,3 1,9 0,0 2,7 1,9 9,0 6,0 3,3 Consensus 2,5 1,5 2,0 -0,7 1,9 1,7 9,2 6,3 3,3 2012 2,9 1,9 1,6 2,8 3,5 2,4 8,5 5,5 3,5 Consensus 3,0 2,2 1,6 3,1 4,0 2,5 8,8 6,1 3,8 2010 1,6 3,3 1,6 -0,7 2,9 1,4 3,3 5,2 2,7 2011 2,2 4,4 2,4 0,4 3,3 2,2 5,0 7,2 3,9 Consensus 3,1 4,4 2,6 0,3 3,3 2,6 5,0 6,0 3,8 2012 1,4 3,1 1,7 0,2 2,9 1,5 3,8 5,8 3,0 Consensus 2,1 2,6 1,9 0,2 2,9 1,8 3,9 5,3 3,0 *Rynki wschodzące: Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Meksyk, Peru, Wenezuela, Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Płd., Tajwan, Tajlandia, RPA, Rosja, Czechy, Węgry, Polska, Słowacja, Rumunia, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa, Litwa. Stopy procentowe % Waga (%) 12.2010 Stany Zjednoczone 26,4 0,25 Wielka Brytania 4,1 0,50 Strefa euro 23,5 1,00 Japonia 9,5 0,10 Kraje OECD 0,52 63,5 Dane rynkowe na dzień 27/07/2011 Kluczowe zmienne Waluty 12.2010 Obecnie USD/GBP 1,60 1,63 USD/EUR 1,44 1,34 JPY/USD 78,0 83,0 GBP/EUR 0,88 0,84 Ropa naftowa 119,4 87,2 12.2011 0,25 0.50 1,75 0,10 0,80 12.2011 1,68 1,45 81,0 0,86 113,3 Rynek 0,45 0,91 1,71 0,34 0,93 r/r (%) 5,0 8,2 -2,4 3,1 30,0 12.2012 1,50 1,50 2,75 0,20 1,77 12.2012 1,60 1,40 90,0 0,88 110,1 Luka PKB w Stanach Zjednoczonych (w % PKB) -5,6 -6,4 -4,5 -3,2 Bezrobocie % 9,1 9,6 8,5 8,0 Rynek 1,90 1,26 1,86 0,36 1,61 r/r (%) -4,8 -3,4 11,1 1,4 -2,9 Źródło: Schroders, Datastream, Consensus Economics, lipiec 2011 r. Uwaga: Prognozy stóp procentowych są oparte na kontraktach terminowych futures na stopę LIBOR. 11 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 28 lipca 2011 r. Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów II. Zaktualizowane wykresy prognoz — Consensus Economics W przypadku rynków wschodzących, rynków wschodzących z Azji oraz krajów Pacyfiku z wyłączeniem Japonii prognozy na temat wzrostu i inflacji są ważone względem PKB i obliczane przy użyciu prognoz organizacji Consensus Economics dla poszczególnych krajów. Wykres A. Prognozy Consensus Economics — PKB 2011 % 2012 % 9 8 Rynki wschodzące — Azja Rynki wschodzące — Azja 8 7 7 Rynki wschodzące 6 Rynki wschodzące 6 5 5 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 4 Stany Zjednoczone 3 Japonia Wielka Brytania 2 Strefa euro 1 Stany Zjednoczone 3 Wielka Brytania 2 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 4 Strefa euro Japonia 0 1 -1 0 01.2010 04.2010 Miesiąc prognozy 07.2010 10.2010 01.2011 04.2011 07.2011 Styczeń Luty Miesiąc prognozy Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Wykres B. Prognozy organizacji Consensus Economics — inflacja 2011 2012 % % 7 6 6 5 Rynki wschodzące Rynki wschodzące Rynki wschodzące — Azja 5 4 Rynki wschodzące — Azja 4 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 3 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 3 2 Wielka Brytania Stany Zjednoczone Wielka Brytania Stany Zjednoczone 2 Strefa euro Strefa euro 1 1 Japonia Japonia 0 0 -1 -1 01.2010 04.2010 07.2010 10.2010 01.2011 04.2011 07.2011 Miesiąc prognozy Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Miesiąc prognozy Źródło: Consensus Economics (lipiec 2011 r.), Schroders. Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonia: Australia, Hongkong, Nowa Zelandia, Singapur Rynki wschodzące w Azji: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia. Rynki wschodzące: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, Argentyna, Brazylia, Kolumbia, Chile, Meksyk, Peru, Wenezuela, RPA, Republika Czeska, Węgry, Polska, Rumunia, Rosja, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa, Litwa. Ważne informacje: Poglądy i opinie prezentowane w niniejszym dokumencie należą do zespołu ekonomistów spółki Schroder Investments Management, i nie muszą odzwierciedlać poglądów wyrażanych lub przedstawianych w innych komunikatach i strategiach spółki Schroders lub za pośrednictwem jej innych funduszy. Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroder Investment Management Ltd (Schroders) nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Powyższe nie wyłącza ani nie ogranicza obowiązków i odpowiedzialności spółki Schroders wobec klientów spółki wynikającej z ustawy o usługach i rynkach finansowych z 2000 r. z późniejszymi zmianami ani z jakiegokolwiek innego przepisu. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne. Wydawca: Schroder Investment Management Limited, 31 Gresham Street, London EC2V 7QA, spółka upełnomocniona i nadzorowana przez Financial Services Authority. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane. Dane osób trzecich są własnością danej osoby trzeciej wskazanej powyżej i podane są jedynie do użytku wewnętrznego. Danych tych nie wolno powielać ani dalej rozpowszechniać, jak również wykorzystywać do tworzenia żadnych instrumentów lub produktów finansowych i żadnych indeksów. Dane te podano bez jakichkolwiek gwarancji. Ani właściciel danych będący osobą trzecią, ani osoba trzecia biorąca udział w publikacji niniejszego dokumentu nie ponosi odpowiedzialności za jakikolwiek błąd. Warunki konkretnych klauzul wyłączających odpowiedzialność osoby trzeciej przedstawiono w części „Ważne Informacje” na stronie www.schroders.pl 12 Wydane w lipcu 2011 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym
