Legiony Polskie we Włoszech

Legiony Polskie we Włoszech
1. Polacy po III rozbiorze




Szlachta musiała złożyć przysięgę wierności „swojemu”
zaborcy
Kryzys gospodarczy (przerwane szlaki handlowe)
Nakaz sprzedawania majątków uderzył w magnaterię i
bogatą szlachtę
Skupiono się na zachowaniu pamięci narodowej; 1800 r.
powstało Towarzystwo Przyjaciół Nauk – na czele
Stanisław Staszic, Samuel Bogusław Linde, Onufry Kopczyński,
Jan Śniadecki, Jan Ursyn Niemcewicz



Tadeusz Kościuszko uważał, że nadal trzeba walczyć o
niepodległość, nie oglądając się na pomoc z
zewnątrz
Adam Jerzy Czartoryski uważał z kolei, że Polska może
się odrodzić dzięki pomocy Rosji
Część polityków uważała, że rewolucyjna Francja
może Polsce pomóc w odzyskaniu niepodległości
2. Polska konspiracja niepodległościowa


1796 r. Walery Dzieduszycki założył Centralizację;
spiskowa konfederacja szlachecka – liczyli na zwycięstwo
Francji i odbudowę RP; rozbiciu w 1797 r. gdy oddziały
dow. Deniskiego próbowały przebić się do Galicji
1798 r. powstało Towarzystwo Republikanów
Polskich; chcieli odbudowy Polski jako republiki
wzorowanej na Francji
3. Powstanie Legionów Polskich we
Włoszech



W różnych miejscach Europy znajdowały się polskie
ośrodki emigracyjne
We Francji najważniejsze (Agencja, Deputacja)
Jan Henryk Dąbrowski szukał porozumienia z
Francuzami, a Francuzi potrzebowali żołnierzy
Umowa między Janem Henrykiem Dąbrowskim a
rządem Republiki Lombardzkiej 1797 r.
1.
2.
3.


Wojsko polskie wspiera wojsko lombardzkie, ale
służy pod dowództwem francuskim
Legioniści otrzymali obywatelstwo lombardzkie
Legionistom zagwarantowano prawo powrotu do
kraju po wojnie
Legiony tworzyli ludzie „wychowani na Kościuszce”
Struktura Legionów była demokratyczna, nie było kar
cielesnych, pojedynków, pijaństwa, było wysokie morale i
wartość bojową
4. Walki we Włoszech



Latem 1797 r. było ok. 7 tys. żołnierzy w dwóch
legiach (pułkach);
mimo pokoju w Campo Formio nie powstała wolna
Polska, a Legiony miały pozostać we Włoszech
jako Korpus Posiłkowy Republiki Cisalpińskiej
Polacy walczyli pod Civita Castellana, Legnano,
Magnano, walki w obronie Mantui, nad Trebbią, pod
Novi


Bardzo duże straty, dlatego gen. Karol Kniaziewicz ma
za zadanie ponownie tworzyć tzw. Legię Naddunajską
– łącznie 13 tyś (walczyli m.in. Pod Hohenlinden)
Dąbrowski odtworzył swoją legię w 1799 r.
5. Kryzys idei legionowej


1801 r. w Luneville Napoleon podpisał pokój z Austrią,
zaznaczając, że nie wspiera ruchów niepodległościowych
W tym czasie jest ok. 10 tyś legionistów (politycznie
niewygodnych), więc tzw. półbrygady polskie
skierowano na Santo Domingo (na Haiti), by
tłumić powstanie przeciwko Francuzom


Na Haiti walczyli od 1801 do 1803r. ; powstanie
zwyciężyło;
z 6 tyś ludzi wielu zginęło, wróciło kilkuset, reszta
się osiedliła (pod koniec XIX w. na Haiti żyło ok. 50
rodzin z polsko-brzmiącymi nazwiskami)



Rozczarowanie i oburzenie
Dąbrowski rozpatrywał zerwanie sojuszu z
Napoleonem
Józef Pawlikowski (współpracownik Kościuszki) napisał
broszurkę „Czy Polacy mogą wybić się na
niepodległość” w której powątpiewał w sojusz polskofrancuski