podstaw-zywienia 1TK12

Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka – klasa: 1 TK -1, 1TK - 2
1. Zapoznanie z PSO, wymaganiami
edukacyjnymi i strukturą egzaminu
zewnętrznego.
2. Problematyka żywienia w Polsce i -wymienia twórców nauki o żywieniu ,
-podaje zasady prawidłowego żywienia,
na świecie.
-określi znaczenie racjonalnego żywienia w aspekcie zdrowia,
-wymieni zadania żywieniowców w zakresie poprawy stanu
wyżywienia
-wymienia Instytucje i organizacje zajmujące się problematyką
3. Organizacje zajmujące się
problematyką żywienia i wyżywienia. żywienia w Polsce
-wymienia i omawia rolę Instytucji krajowych i
międzynarodowych zajmujących się żywieniem i
wyżywieniem.
-uzasadnia rolę Sanepidu i PZH.
4. Racjonalne odżywianie warunkiem - określa zakres nauki podstawy żywienia człowieka
- -rozróżnia pojęcia: głód ilościowy i jakościowy
zdrowia.
- wyjaśnia, na czym polega odpowiedzialność zawodowa
kucharza
-podaje
definicję podstawowych składników odżywczych
5. Podział i rola
-określa
rolę składników na organizm człowieka
składników
-wymienia środki żywnościowe i produkty żywnościowe
pokarmowych.
będące źródłem składników pokarmowych.
-wyjaśnia potrzeby i celowość wszystkich składników
odżywczych dla organizmu człowieka
-uzasadnia jakość i ilość składników odżywczych dla
organizmu człowieka
-podaje skutki niedoboru i nadmiaru składników odżywczych.
-dokonuje podziału cukrowców
6. Węglowodany, budowa i ich
-podaje związki organiczne i wzór sumaryczny budowy
podział.
węglowodanów
-podaje definicję fotosyntezy asymilacji.
-charakteryzuje podział chemiczny cukrowców,
-wyjaśnia różnice wynikające z podziału cukrowców
a. monosacharydy
b. disacharydy
c. polisacharydy
-wymienia
rolę cukrowców w organizmie
7. Rola cukrowców w organizmie
-podaje wyróżniki oceny grup węglowodanów
człowieka.
-wyjaśnia mechanizm trawienia cukrowców
-omawia wpływ cukrowców na organizm człowieka
-przedstawia wymagania produktów spożywczych
zawierających cukrowce.
-uzasadnia celowość spożywania odpowiedniej ilości I jakości
produktów zawierające cukrowce.
8. Źródła węglowodanów w
organizmie człowieka.
9. Normy zapotrzebowania
cukrowców na organizm człowieka.
10. Skutki nadmiaru i niedoboru
spożycia węglowodanów.
11. Błonnik - rola w organizmie
człowieka.
- wymienia produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
zawierające węglowodany w ilościach zgodnych z tabelą
wartości odżywczej.
-przedstawia wyróżniki jakości poszczególnych grup
węglowodanów
-omawia różnicę pomiędzy cukrowcami prostymi, dwucukrami
I węglowodanami.
-Omawia różnicę węglowodanów na organizm człowieka.
-określa zapotrzebowanie cukrowców na organizm człowieka
-dokonuje poszukiwań norm zalecanych dla różnych grup
ludności.
-przedstawia normy zapotrzebowania węglowodanów dla
różnych grup ludności
-charakteryzuje procentowe pokrycie energii pochodzące z
węglowodanów.
-uzasadnia skutki chorób nadmiaru cukru w posiłkach
pochodzących z cukrowców przyswajalnych i
nieprzyswajalnych.
-omawia wartość energetyczną potraw-Omawia skutki
nadmiaru cukrowców w dziennej racji pokarmowej
-Wymienia choroby cywilizacyjne związane z -przedstawia
skutki cukrzycy i otyłości, próchnicy zębów itp.
-wymienia składniki błon komórkowych
-określa rolę perystaltyki jelit
-podaje zapotrzebowanie na błonnik dla osoby zdrowej
-określa rolę błonnika w dietach niskokalorycznych
-przedstawia cechy błonnika jako „odtruwacz" substancji
szkodliwych.
12. Test sprawdzający z działu cukrowce.
13.Tłuszcze, podział i właściwości.
14. Znaczenie lipidów w żywieniu.źródła tłuszczów.
15. Właściwości tłuszczów.
-podaje podział tłuszczów
-wskazuje właściwości tłuszczów
-omawia budowę chemiczną tłuszczów
-charakteryzuje właściwości wynikające z podziału
-wskazuje rolę energetyczną tłuszczów
-wymienia podstawowe źródła występowania tłuszczów w
świecie roślinnym i zwierzęcym
-omawia rolę tłuszczów
-wyszukuje zawartość tłuszczów w różnych produktach
spożywczych
-analizuje i ocenia znaczenia tłuszczów jako element
energetyczny i budulcowy oraz określa ich wartość odżywczą
-wymienia czynniki rozpuszczania tłuszczów
-wskazuje podstawowe właściwości tłuszczów
-wyjaśnia przyczyny jełczenia tłuszczów
-wymienia rozpuszczalniki organiczne odnośnie tłuszczów
-wyjaśnia skutki powstawania związków Maillarda
-omawia witaminy występujące w tłuszczach.
16. Rola tłuszczów w organizmie
człowieka.
17. Cholesterol i NNKT ich źródła i
wpływ na organizm człowieka.
18. Źródła tłuszczów pochodzenia
roślinnego i zwierzęcego.
-podaje występowanie tłuszczów jako tłuszcz zapasowy i
konstytucyjny.
-Określa rolę NKT, NNKT dla organizmu człowieka
-Podaje i oblicza wartość
kaloryczną z tłuszczy
-Oblicza ilość kalorii pochodzący z tłuszczy
-Charakteryzuje gatunki olejów i określa zawartość NNKT
-Określa rolę tłuszczów na organy wewnętrzne i zdrowie
człowieka.
-określa rolę cholesterolu dla organizmu człowieka
-wymienia źródła produktów zawierających cholesterol i
NNKT.
-Definiuje znaczenie HDL i LDL
-Wymienia normy spożycia NNKT i cholesterolu w dziennej
racji pokarmowej
- wyszukuje produkty będące dobrym źródłem tłuszczów
roślinnych i zwierzęcych.
- analizuje ilość tłuszczów w różnych produktach spożywczych.
19. Test sprawdzający z tłuszczów.
20. Podział i budowa chemiczna
białek
21. Wartość odżywcza białek i ich
rola dla organizmu człowieka.
22. Białka
komplementarne I bilans azotowy.
23. Występowanie białek w
produktach spożywczych.
24. Normy spożycia białek dla
różnych grup ludności.
25. Skutki niedoboru i nadmiaru
białka w organizmie.
26. Przemiany węglowodanów,
tłuszczów i białek w organizmie
człowieka.
27. Test sprawdzający z białek i
przemian składników odżywczych w
organizmie człowieka.
-określa budowę chemiczną białek
-wymienia białka proste i złożone
-analizuje budowę chemiczną białek, przedstawia wzór
strukturalny
-analizuje różnice budowy białek prostych i złożonych
- definiuje wartość odżywczą białek roślinnych i zwierzęcych
- określa różnice wynikającą ze składu chemicznego pomiędzy
białkami o pełnym i niepełnym składem aminokwasów.
-definiuje i porównuje białka komplementarne
-określa znaczenie bilansu azotowego
-analizuje i wyjaśnia oraz różnicuje białka komplementarne
-definiuje znaczenie bilansu azotowego.
- umie wymienić podstawowe produkty będące źródłem białka
roślinnego i zwierzęcego
- wyszukuje wartości i różnice zawartości białek roślinnych i
zwierzęcych w różnych grupach produktów spożywczych.
- zna zapotrzebowanie i podstawowe normy spożycia białek dla
podstawowych grup ludności
- analizuje normy spożycia białek dla różnych grup ludności,
wyszukuje produkty spożywcze będące źródłem, określa
celowość stosowania norm
- zna przyczyny niedoboru białka w organizmie człowieka i
podstawowe jednostki chorobowe.
- analizuje nadmiar i niedobór białek w organizmie w aspekcie
materiału budulcowego i wykorzystania na energię.
- wymienia podstawowe przemiany składników odżywczych w
organizmie człowieka
- analizuje w odcinkach przewodu pokarmowego rolę przemian
i trawienia składników odżywczych.
28. Podział składników mineralnych i -wymienia rolę podstawowych składników odżywczych.
-dokonuje podziału na mikro i makroelementy.
ich rola w organizmie człowieka.
-dokonuje różnicy pomiędzy składnikami mineralnymi.
-analizuje rolę w organizmie człowieka.
29. Funkcje składników mineralnych - przedstawia rolę regulującą i budulcową podstawowych
składników mineralnych.
w ustroju człowieka.
- analizuje makro i mikroelementy ich występowanie w
różnych grupach produktów spożywczych ich ilości i rolę w
organizmie.
- wyszukuje zawartość składników mineralnych w różnych
30. Występowanie składników
produktach spożywczych, zna zalecane normy,
mineralnych w produktach
- wymienia podstawowe niedobory na organizm.
spożywczych. Normy zalecane.
-analizuje ilość składników mineralnych w produktach
Skutki niedoboru.
spożywczych,
-umie analizować zalecane normy
-wyszukuje skutki uboczne niedoborów dla organizmu
składników mineralnych.
31. Sprawdzian wiadomości składniki mineralne.
32. Równowaga kwasowo- zasadowa. - wymienia produkty kwaso- i zasadotwórcze
- analizuje produkty kwaso- i zasadotwórcze
33. Witaminy - podział, źródła
witamin w pożywieniu
-wymienia witaminy wg podziału
34. Charakterystyka witamin
rozpuszczalnych w wodzie i
tłuszczach-występowanie w
produktach spożywczych
- przedstawia produkty zawierające witaminy w świecie
roślinny i zwierzęcym
-analizuje celowość podziału witamin
-wyszukuje i przedstawia źródła i ilości zawartości witamin w
100g produktu.
- omawia witaminy A,D,E,K, z grupy B ,C ,kwas foliowy i ich
występowanie w produktach spożywczych.
- określa wpływ witamin na organizm, analizuje ilości,
porównuje z normami.
35. Hipo i
hiperwitaminoza - skutki zdrowotne.
36. Test sprawdzający z witamin.
37. Znaczenie wody w organizmie
człowieka.
38. Zaburzenia w gospodarce
wodno-elektrolitowej.
39.Wymagania dotyczące wody
pitnej
-wymienia zalecane normy spożycia wody dla dorosłego
człowieka
-zna źródła wody dla organizmu
-określa podstawowa rolę wody w organizmie
-wymienia przyczyny i objawy odwodnienia,
-określa warunki jakim powinna odpowiadać woda pitna
-analizuje celowość dostarczania wody dla człowieka,
- wyszukuje przyczyn odwodnienia organizmu, -wylicza ilość
zużycia i utraty wody przez organizm człowieka.
-definiuje bilans wodny i wymienia jego rodzaje oraz skutki
bilansu ujemnego i dodatniego
-omawia ekologiczne zagrożenia czystości wód
40. Budowa przewodu pokarmowego. -wymienić i wskazać kolejne odcinki przewodu pokarmowego,
41. Pojęcie trawienia i przyswajania. -przedstawić produkty końcowe trawienia i ich wykorzystanie
przez organizm
-scharakteryzować trawienie składników odżywczych w
poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego,
42. Enzymy , ich podział i rola w
przemianach.
-wymienić główne grupy enzymów trawiennych,
-omówić budowę i sklasyfikować enzymy trawienne
43. Hormony i ich rola w procesach
życiowych.
44. Trawienie i przemiany
węglowodanów.
45. Trawienie i przemiany tłuszczów.
46. Trawienie i przemiany białek.
-wymienić gruczoły dokrewne i omówić główną ich funkcję w
przemianach ustrojowych
-wymienić hormony produkowane przez gruczoły dokrewne i
określić ich funkcjonowanie
- wymienia kolejno odcinki układu pokarmowego, ze
wskazaniem rodzaju trawionych w nich związków
omawia procesy trawienia poszczególnych związków
organicznych i nieorganicznych wraz z nazwami hormonów
umożliwiających te procesy
47. Test sprawdzający z przemian
składników w organizmie.
48.Potrzeby energetyczne ustroju
49. Podstawowa przemiana materii
50. Ponadpodstawowa przemiana
materii.
51. Całkowita przemiana materii
52. Określanie ppm-ćwiczenia.
53. Określanie cpm-ćwiczenia
54. Zapotrzebowanie na energię
55. Bilans energetyczny ustroju
56-57. Obliczanie dobowych
wydatków energetycznych
-określa co oznacza: metabolizm, anabolizm, katabolizm,
-zna jednostkę kaloria oraz współczynniki energetyczne
składników odżywczych
-wie co oznacza ppm i cpm,
-wymienia czynniki wpływające na wielkość ppm oraz cpm,
-zna skutki bilansu dodatniego i ujemnego
-odczytuje wskaźnik masy należnej z nomogramu
-posługuje się jednostkami energetycznymi
-oblicza wielkość ppm korzystając z dostępnych wzorów
-potrafi obliczyć dobowe wydatki energetyczne związane z
ponad podstawową przemianą , korzystając z tabel dla różnych
grup ludności
-dobiera produkty w zależności od zapotrzebowania
kalorycznego
58. Test sprawdzający z gospodarki
energetycznej organizmu.
Do dyspozycji nauczyciela 10 godzin na lekcje utrwalające, warsztatowe i sprawdzające
wiedzę.
Barbara Lis - Driwa