Program zmienny Pod hasłem: „Kultura w życiu społecznym” 1

Program zmienny
Pod hasłem: „Kultura w życiu społecznym”
1. Kultura – konceptualizacja pojęć. Podejścia: naukowe, pozanaukowe,
antropologiczne, socjologiczne. Funkcje kultury. Kultura materialna i niematerialna.
Typy kultury symbolicznej (masowa, elitarna, medialna, ludowa). Kontrkultura i
kultura alternatywna – pojęcie, rodzaje, koncepcje. Pojęcie subkultury i jej podział.
Kultura polityczna – koncepcje, typy, poziomy i funkcje; kultura obywatelska.
Integracyjna, socjalizacyjna, regulująca rola kultury w życiu społecznym. Kultura
masowa a kultura popularna – definicje, sposoby rozumienia, geneza i rozwój, cechy.
Koncepcja "kultury wiodącej" (niem. „Leitkultur”) i polemika z nią.
2. Kultura a cywilizacja. Pojęcia i relacje kultury i cywilizacji, główne koncepcje.
Komunikacja międzykulturowa. Zderzenie cywilizacji. Relatywizm kulturowy.
Paradygmat cywilizacyjny. Kultura a normy społeczne. Tożsamość kulturowa–
pojęcie, elementy, znaczenie. Teorie granic kultury europejskiej – Europa w
perspektywie kultury. Tożsamość narodowa a tożsamość europejska. Dziedzictwo
kulturowe – istota, znaczenie. Korzenie kulturowe i zabytki Europy.
3. Instytucjonalizacja stosunków kulturalnych. Kulturowe uwarunkowania praw
człowieka. Międzynarodowe stosunki kulturalne – uwarunkowania, definicje,
płaszczyzny, dysfunkcje. Kulturowe uwarunkowania konfliktów zbrojnych. Wybrane
aspekty międzynarodowych sporów o dobra kultury. Najważniejsze organizacje
międzynarodowe i ich działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego. Kultura w
traktatach europejskich. Polityka kulturalna UE. Najważniejsze europejskie programy
i inicjatywy w zakresie kultury.
4. Dziedzictwo kulturowe i polityka kulturalna Polski. Sektor kultury w Polsce po 1989
r., finansowanie kultury. Publiczne i niepubliczne instytucje kultury w Polsce –
inicjatywy, programy i znaczenie. Udział Polski w międzynarodowych stosunkach
kulturalnych. Tożsamość kulturowa Polaków w świetle integracji z UE. Główne
wartości i archetypy kultury polskiej na tle kultury zachodniej. Światowe dziedzictwo
kulturowe w Polsce. Polskie dobra kultury utracone/przemieszczone w wyniku II
wojny światowej – wybrane aspekty. Współczesna – polska i europejska – literatura
oraz kino.
5. Kultura wobec wyzwań współczesności. Przemiany współczesnej kultury. Ekspansja
kultury konsumpcyjnej i komercjalizacja różnych obszarów kultury. Kulturowe
oddziaływanie mediów; rozwój nowych technologii komunikacyjnych a przeobrażenia
kultury. Zjawiska i procesy społeczne i kulturowe w dobie globalizacji. Migracje a
przepływy wartości kulturowych. Wielokulturowość („multi-kulti”). Pluralizm
kulturowy współczesnych społeczeństw. „McŚwiat contra dżihad”? Kultura a rozwój
regionalny i lokalny. Lokalność a globalność. „Glokalizacja”. Ruchy
alterglobalistyczne w perspektywie kulturowej. Problem ekonomiki kultury. Problemy
uczestnictwa w kulturze – znaczenie animacji społeczno-kulturalnej.