Dobra postawa ciała - Przedszkole "Kraina Marzeń" w Zgłobicach

Kilka słów na temat postawy ciała przedszkolaka
Dobra postawa ciała ma ogromne znaczenie dla zdrowia dziecka. Jeżeli dziecko zażywa dużo
ruchu, przebywa w higienicznych warunkach i prawidłowo odżywia się, to jego postawa ciała kształtuje
się i rozwija w sposób prawidłowy. Dziecko rodzi się ze zdrowym kręgosłupem i stopami. Prawidłowe
warunki życia, odpowiednie odżywianie i wystarczająca ilość wszechstronnego ruchu powinny
ukształtować zdrowe dziecko z poprawną postawą ciała. Czasem jednak postawa ciała dziecka wykazuje
cechy postawy wadliwej. Pierwotną i zasadniczą przyczyna wad postawy jest niewydolność mięśni
utrzymujących ciało, brak właściwie dobranych ćwiczeń fizycznych oraz zabaw ruchowych i zły nawyk
postawy. Wady postawy ciała występują rzadziej u dzieci o silnej budowie ciała (dobrze umięśnionych
z niewielką ilością tkanki tłuszczowej). Natomiast dzieci o budowie charakteryzującej się przewaga
słabych elementów konstrukcji (mało mięśni, duże otłuszczenie) są bardziej skłonne do nabywania wad
postawy.
O postawie ciała decyduje wzajemne ułożenie jego elementów: głowy, kręgosłupa, klatki
piersiowej, miednicy i kończyn. Największy wpływ na postawę ciała ma kształt kręgosłupa. U dorosłego
człowieka prawidłowo ukształtowany kręgosłup ma, patrząc z boku, fizjologiczne wygięcia: do przoduzwane lordozami (lordoza szyjna i lędźwiowa) oraz do tyłu- w odcinku piersiowym (kifoza piersiowa).
Patrząc z tyłu kręgosłup powinien być prosty. Brak wygięć bocznych to cecha zdrowego kręgosłupa w
każdym wieku, tak więc również dziecka w wieku przedszkolnym. Wygięcia fizjologiczne kręgosłupa u
przedszkolaków nie są jeszcze w pełni ukształtowane. Postawę ciała trzylatka charakteryzuje względne
ustawienie krzywizn, związane ze stopniowym rozwojem kręgów i więzadeł kręgosłupa. Jednakże
znaczny wzrost tułowia przy słabych mięśniach utrzymujących kręgosłup powoduje, że w kolejnych
latach krzywizny te ulegają stałej modyfikacji.
Dziecko trzyletnie odznacza się słabymi mięśniami brzucha, na które działa ciężar narządów jamy
brzusznej. Powoduje to pogłębienie lordozy lędźwiowej, mocne uwypuklenie brzucha i pochylenie
miednicy w przód. W odcinku piersiowym plecy małego dziecka są lekko zaokrąglone lub, rzadziej,
zupełnie płaskie. W kolejnych latach zmiany w postawie ciała u dzieci postępują powoli. Polegają one
na coraz wyraźniejszym kształtowaniu się przodowygięcia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym oraz w
stopniowym zmniejszaniu się uwypuklenia brzucha. Towarzyszy temu niewielkie wysunięcie barków do
przodu. W wieku 6-7 lat można już mówić o kształtowaniu się przednio-tylnych krzywizn kręgosłupa, a
więc również o typie postawy ciała dziecka. Lordoza lędźwiowa ulega już wyraźnemu ukształtowaniu,
a brzuch, mimo wyraźnie postępującego spłaszczenia, nadal jest lekko wypukły.
Kolana dziecka do 3 roku życia ustawione są szpotawo (nogi tworzą kształt litery „O”). Następnie
ustawienie to zmienia się i w wieku ok. 4-5 lat pojawia się koślawość kolan (nogi tworzą kształt litery
„X”). Ta fizjologiczna koślawość może utrzymywać się nawet do 10 r. ż. Przy złączonych kolanach
odległość między kostkami może wynosić 4-5 cm. Większy rozstęp można uznać za wadę. Na okres
przedszkolny przypadają najistotniejsze zmiany w rozwoju stopy. Do 3 r.ż. stopa dziecka przylega dużą
powierzchnią do podłoża. Mięśnie stopy są słabe, a łuki nieznacznie zaznaczone. Całą stopę pokrywa
obfita podściółka tłuszczowa, co powoduje, że sprawia ona wrażenie płaskiej. Od 4 r.ż. zaczyna
uwidaczniać się wklęsłość podeszwowej części stopy i zarysowuje się jej właściwa konstrukcja. Od 5
r.ż. obserwuje się znaczy rozrost stopy: wydłuża się ona, poszerza i dzięki kształtowaniu łuków
podwyższa. Wysklepiające stopę mięśnie ulegają znacznemu wzmocnieniu. W wieku 6 lat są już
wyraźnie wykształcone łuki poprzeczne i podłużne, tworzące wysklepienie stopy. Odbitka stopy dziecka
zbliżona jest już do odbitki stopy dorosłego. Przez cały czas – od momentu pionizacji- pięty dziecka
powinny być ustawione w osi nóg. Odchylenie pięty na zewnątrz (ustawienie koślawe) z całą pewnością
doprowadzi do płaskostopia.
Wskazówki dla rodziców dotyczące profilaktyki
prawidłowej postawy:
1. Przez cały dzień razem z dzieckiem poprawiać postawę.
2. Uświadamiać dziecku nieprawidłowości jego postawy i negatywne konsekwencje nie dbania o
posturę.
3. Troszczyć się razem z dzieckiem o długotrwałe utrzymanie dobrej postawy.
4. Pamiętać by dziecko bardzo często było w postawie odciążającej kręgosłup od ucisku osiowego
(mało stać, dużo leżeć, klęczeć w podporze), zwisać na rękach i na podudziach.
5. Prowadzić z dzieckiem gimnastykę poranną (rozruch).
6. Pamiętać o prawidłowych pozycjach roboczych.
7. Odżywianie powinno być wartościowe wg ogólnie przyjętych zasad.
8. W przypadku nadwagi stosować dietę odchudzającą zgodnie z zaleceniami lekarza.
9. Wyjeżdżać z dzieckiem na kolonie zdrowotne specjalnie organizowane dla dzieci z wadami postawy.
10. Pamiętać, że znaczna część dzieci z wadami postawy wymaga oddziaływań korekcyjnych przez
kilka lat.
11. Wpajać dziecku nawyk do pracy nad własnym ciałem.
W Niepublicznym Przedszkolu „Kraina Marzeń” w
ramach
zajęć
prowadzona
jest
gimnastyka
ogólnorozwojowa- korekcyjna. Odbywa się ona w każdy
poniedziałek o godz. 9:45 dla grupy trzylatków oraz godz.
10:15 dla grupy 4-6 lat.
Dodatkowo w każdą środę o godz. 7:45 odbywają się dla
chętnych dodatkowe, odpłatne zajęcia korekcyjne.
Ćwiczenia trwają 45 minut, prowadzone są przez
fizjoterapeutę w niewielkiej grupie z indywidualną pracą z
dziećmi.