Jestem istotą społeczną – rozumiem siebie i innych
Transkrypt
Jestem istotą społeczną – rozumiem siebie i innych
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA NR 5 W ŻORACH „Jestem istotą społeczną – rozumiem siebie i innych” Nr rejestru P-5/2/1/2005 Podstawy prawne programu: 1. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych – Dz. U. Nr 51 załącznik 1 do Rozporządzenia MENiS z dnia 26.02.2002 (poz.458). 2. Statut Przedszkola Nr 5 w Żorach. 3. Plan rozwoju placówki na lata 2003-2008. Opracowanie: Rada Pedagogiczna Przedszkola Nr 5 w Żorach Wstęp Przedszkolny program wychowawczy Przedszkola Nr 5 w Żorach został opracowany na podstawie diagnozy środowiska przedszkolnego i rodziców wychowanków i ukierunkowany na wprowadzanie dziecka w systemy pożądanych wartości osobowych i społecznych. Aby dziecko mogło w wieku dorosłym postrzegać i przeżywać świat w kategoriach pozytywnych, już od najmłodszych lat należy kierować jego doświadczeniami tak, aby odczuwało sukcesy, było wrażliwe na piękno, aby miało przyjaciół i bliskich, z którymi będzie się czuło bezpiecznie i ciepło na co dzień. Z bagażem pozytywnych doświadczeń dziecku łatwiej będzie pokonywać codzienne przykrości, niepowodzenia, rozwiązywać problemy oraz wyrażać samego siebie. Treść i struktura programu: Program jest podzielony na tematy, które obejmują problematykę społecznowychowawczą i dostarczają dziecku podstaw do prawidłowego funkcjonowania w życiu. Głównym celem programu jest • przygotowanie dziecka do współuczestnictwa w życiu społecznym poprzez kształtowanie w nim szacunku do siebie, innych ludzi oraz wszelkiego życia ze zrozumieniem postaw współistnienia i harmonijnego współbytowania. Główny cel wyznacza szczegółowe cele, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz odpowiadają potrzebom oraz i oczekiwaniom rozwojowym dziecka działającego w sposób aktywny i twórczy na rzecz własnego rozwoju Cele szczegółowe: • budowanie pozytywnego obrazu własnego „ja” w harmonii ze środowiskiem, • okazywanie uczuć pozytywnych (miłość, szacunek) w stosunku do innych, • rozróżnianie, nazywanie emocji własnych i innych, • poznawanie siebie i innych, wzmacnianie wiary we własne siły i możliwości, • nabywanie umiejętności społecznych oraz podporządkowanie się ustalonym normom, zasadom i regułom, • kształtowanie właściwych postaw moralnych i społecznych , • kształtowanie postawy patriotycznej, szacunku do ojczyzny małej i wielkiej, • rozumienie tolerancji wobec indywidualności i odmienności drugiego człowieka, • uodpornienie na różne codzienne przykrości i niepowodzenia, • podejmowanie prób samooceny oraz oceny zachowań innych, • rozwijanie ocen wartościujących dobra i zła, • kształtowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, • uświadamianie konieczności ponoszenia konsekwencji swoich czynów, • kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego, • kształtowanie umiejętności racjonalnego korzystania z odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody, • kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody, • uświadamianie, że każda istota żywa ma prawo do godnego życia, • uświadamianie, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe; wszystko, co jest potrzebne człowiekowi do życia, czerpie on ze środowiska. Cele szczegółowe ukierunkowane są na uczenie dziecka pozytywnego stosunku do siebie i do otaczającego go świata oraz przezwyciężania lęku przed nowymi i nieznanymi bodźcami. Program realizuje ideę podmiotowości, opiera się na aktywności wychowanków, rozwijając mocne strony każdego z nich. Kształtuje w dziecku szeroko pojętą samodzielność, która przejawia się w samoobsłudze, gotowości do podejmowania inicjatyw oraz umiejętności radzenia sobie z problemami. z umiejętnością Znaczące miejsce skutecznego znajdują porozumiewania tu zagadnienia się ze związane szczególnym uwzględnieniem przeżywania, nazywania i wyrażania przez dziecko uczuć. Program zawiera również treści wspierające budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby co sprzyja kreowaniu jednostki otwartej na innych ludzi i świat. Przedszkolny program wychowawczy został opracowany na podstawie diagnozy środowiska przedszkolnego i rodziców i ukierunkowany na wprowadzanie dziecka w systemy pożądanych wartości osobowych i społecznych. Wartości osobowe: – poczucie własnej wartości, – odróżnianie dobra i zła, – szacunek, – odpowiedzialność, – koleżeńskość, – sprawiedliwość, – przyjaźń, – uczciwość – życzliwość Wartości społeczne: – tolerancja, – prawa dziecka, – tradycje rodzinne, – pokój, – patriotyzm. Sposoby realizacji a) w stosunku do dziecka: – stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających wykorzystaniu w działaniach zdobytej przez dziecko wiedzy i przeżyć emocjonalnych, – rozwijanie postawy otwartej, samodzielnej i przystosowanej do społecznych uwarunkowań otoczenia, – umożliwianie w codziennych sytuacjach wyrażania siebie za pomocą różnorodnych środków ekspresji (techniki plastyczne, muzyczne, drama, pantomima). b) w stosunku do rodziców: – prowadzenie zajęć otwartych dla rodziców, – udział rodziców w wycieczkach i wyjściach poza teren przedszkola, – udział rodziców w spotkaniach integracyjnych, – pedagogizacja rodziców poprzez udostępnianie i omawianie w kąciku dla rodziców i w gazetce przedszkolnej wybranych lektur psychologicznopedagogicznych. c) w stosunku do nauczycieli: – organizowanie szkoleniowych rad pedagogicznych poszerzających wiedzę z tematyki, – prowadzenie zajęć koleżeńskich dla innych nauczycieli, – udostępnianie innym nauczycielom wybranych scenariuszy zajęć, Spodziewane efekty 1. Zrozumienie przez dziecko, że może zaspokajać własne potrzeby tylko w zgodzie z przyjętymi w danej społeczności normami i dzięki stosowaniu ich w codziennych sytuacjach. 2. Ukształtowanie pokolenia: – empatycznego, wrażliwego na potrzeby i krzywdę innych, – rozumiejącego konieczność poszanowania cudzej własności, – ceniącego wartości moralne, – tolerancyjnego, szanującego odmienność i indywidualność innych ludzi, – posiadającego umiejętność współżycia w grupie zgodnie z przyjętymi normami, – znającego swoje prawa i obowiązki, – umiejącego powściągać negatywne emocje w kontaktach z innymi ludźmi, – mającego rozbudzone poczucie własnej godności i niepowtarzalności, – wrażliwego na piękno, dobro, prawdę i miłość, – mającego rozbudzony pozytywny stosunek do siebie i do świata, – potrafiącego radzić sobie w sytuacjach nowych, trudnych w stale zmieniającej się rzeczywistości, – posiadającego umiejętność ponoszenia konsekwencji swoich czynów i działań, – rozumiejącego konsekwencję kłamstwa dla siebie i innych, – posiadającego poczucie odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego, – respektującego i wprowadzającego w życie podstawowe zasady ochrony przyrody, – uznającego prawo do godnego życia każdej żywej istoty. Harmonogram działań A. Wycieczki i wyjścia poza teren przedszkola: • Pszczyna (park i skansen) • Baranowice (kompleks pałacowo-parkowy) • Palowice (gospodarstwo hodowlane z hodowlą koni) • Radzionków (Muzeum Chleba) • Bielsko-Biała (Teatr Banialuka) • Żory - Piaskownia (ogród botaniczny) • Żory (ferma strusiów) • Jastrzębie-Zdrój (KWK Zofiówka) – XII • Ustroń Zawodzie (Leśny Park Niespodzianek) • Żory (Leśny Park Krajobrazowy) – 4 pory roku • Żory (miejsca użyteczności publicznej odwiedzane zgodnie z planami działań wychowawczo-dydaktycznych w poszczególnych wiekowych) B. Spotkania z rodzicami: • jesienne spotkanie integracyjne „Pieczenie kartofla” – IX • spotkanie z rodzicami na śląskiej biesiadzie – XII • spotkania świąteczne – XII • „Dla Babci i Dziadka” – I • „Dla Ciebie Mamo” – V C. Spotkania z zaproszonymi gośćmi np: • z policjantem • z górnikiem • z hodowcą ptaków grupach Metody pracy – zabawa spontaniczna i organizowana (tematyczna, integracyjna), – twórczość plastyczna i artystyczna dzieci, – dobór i przybliżanie odpowiedniej literatury dziecięcej, – organizacja imprez integracyjnych, – gry, – pogadanki i rozmowy, – inscenizacje i teatrzyki, – drama, – pogadanka heurystyczna, – wycieczki i spacery. Metody monitoringu i ewaluacji – obserwacja dziecka, – hospitacja diagnozująca, – analizowanie wytworów dziecięcych, – ankietowanie rodziców Ja – podmiot, osoba, człowiek Treści i zadania programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości (rozwijane w toku procesu edukacyjnego) 1. Chcę być sobą. a) rozbudzanie świadomości uczuć – potrafi nazywać i rozpoznawać uczucia własne i innych ludzi w różnych sytuacjach – ekspresyjne wyraża siebie, prezentując swój nastrój, imię, przedstawiając uczucia za pomocą jednego słowa, gestu, mimiki, rekwizytów; b) komunikowanie się z innymi ludźmi, – potrafi przekazywać swoje uczucia, przeżycia, pragnienia, doświadczenia w sposób społecznie akceptowany c) odkrywanie własnych możliwości twórczych, kształtowanie twórczej postawy – wyraża swoje przeżycia w pracach plastycznych dowolnych i na temat inspirowany literaturą, muzyką, obrazem, nastrojem, przeżytym doświadczeniem itp. – wykazuje ciekawość poznawczą i aktywność twórczą we wszystkich dostępnych dziedzinach życia, a poprzez to potrafi wykryć własne ograniczenia i możliwości d) zdobywanie od innych informacji o sobie – zna swoje możliwości – potrafi przyznać się do swoich błędów, bez lęku przed karą – umie czerpać radość, zadowolenie i satysfakcję z własnych osiągnięć, sukcesów, dobrze spełnionego obowiązku, wykonania zadania – dostrzega własne mocne i słabe strony – dąży do poprawy słabych stron e) nabywanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych ▪ czytanie opowiadań, w których zawarty – potrafi dyskutować, negocjować i dochodzić do jest opis sytuacji trudnych, a następnie kompromisu w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi rozwiązywanie ich przez dziecianalizowanie w grupie pomysłów każdego dziecka ▪ odgrywanie scenek z wykorzystaniem – uczestniczy w różnych formach aktywności: drama , dialogów, wymyślonych przez dzieci, inscenizacje, zabawy aktywizujące i inne zaczerpniętych z literatury, z życia 2. Poznaję świat wartości moralnych, chcę być wartościowym człowiekiem a) odkrywanie, rozróżnianie i nazywanie skrajnych cech charakteru – potrafi rozpoznać w postępowaniu i nazwać pozytywne cechy charakteru – dostrzega i potrafi określić negatywne zachowania – potrafi być odpowiedzialnym za swoje zachowanie, błędy b) dostrzeganie wartości: dobra, piękna, prawdy, opiekuńczości, odwagi, itp. ▪ ▪ włączanie się w akcje charytatywne: „Góra grosza” „Pola Nadziei” organizowanej na rzecz hospicjum przygotowanie programu artystycznego i niespodzianek dla pensjonariuszy Domu Seniora – potrafi spontaniczne pomagać innym i odczuwa z tego powodu satysfakcję – nabywa umiejętności poświęcania własnych korzyści dla dobra innych – czerpie radość z dawania drobnych, własnoręcznie wykonanych upominków c) dokonywanie wyboru wartości i czerpanie radości z dobrego, społecznie akceptowanego wyboru; omawianie i korygowanie błędnych wyborów – próbuje dokonać samooceny – potrafi przyznać się do błędu – umie przeprosić i zadośćuczynić w przypadku wyrządzenia komuś szkody – zdaje sobie sprawę, że każdy sam ponosi konsekwencje własnych zachowań d) rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji i żartu w utworach literackich i w sytuacjach dnia codziennego – rozumie konsekwencje kłamstwa dla siebie i dla innych – potępia kłamstwo e) dostrzeganie piękna i wartości sztuki, – potrafi czerpać radość z obcowania ze sztuką techniki, sportu, itp. przeżywanie – dostrzega wartość postępu technicznego – dostrzega rolę książki w życiu człowieka jako źródła i wyrażanie doznań estetycznych wiedzy, rozrywki, wzruszeń i emocjonalnych poprzez odbiór odpowiednio zaaranżowanych utworów literackich, przedstawień, koncertów i innych dzieł sztuki f) kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach użyteczności publicznej – potrafi właściwie zachowywać się w miejscach użyteczności publicznej np. zakład fryzjerski, sklep, biblioteka, park itp. 3. Doświadczam samodzielności i przyswajam nawyki higieniczno – kulturalne a) samodzielne działania na rzecz higieny – myje ręce przed posiłkami i po każdym skorzystaniu z toalety, z przestrzeganiem kolejnych etapów – właściwe korzysta z przyborów do mycia – prawidłowe myje zęby, z zachowaniem poszczególnych etapów – samodzielne obsługuje się w pomieszczeniach sanitarnych – wie, że nie należy korzystać z przedmiotów osobistych należących do innych – zasłania usta w czasie kaszlu i kichania – korzysta z chusteczek higienicznych b) wyrabianie umiejętności w zakresie sprawnego ubierania się i rozbierania – dbanie o własny schludny i estetyczny wygląd – sprawnie zaciąga suwaki i zapina guziki swojego ubrania – wiąże sznurowadła na kokardkę – dokładne wyciera buty przed wejściem do budynku i samodzielnie ustawia je na półce c) przyzwyczajanie do umiejętnego i kulturalnego jedzenia – – – – – stosuje zasady kulturalnego zachowania się przy stole unika głośnych rozmów podczas posiłków kontroluje i ocena własną postawę przy stole właściwe posługuje się sztućcami przezwycięża uprzedzenia do niektórych potraw z wyjątkiem wywołujących uczulenia 4. Dbam o swoje bezpieczeństwo a) zapoznawanie z zagrożeniami życia i zdrowia – zna niebezpieczeństwa zabaw w miejscach niedozwolonych – przestrzega zakazu brania do rąk znalezionych czy nieznanych przedmiotów – przestrzega zakazu spożywania produktów niewiadomego pochodzenia (owoce, lekarstwa, itp.) b) znajomość zasad bezpiecznego – potrafi kontrolować i ocenić bezpieczeństwo miejsca zachowania się w różnych sytuacjach, zabawy np. w sali podczas zabaw i zajęć, w – korzysta z narzędzi i przyborów (np. nożyczki, grabki, ogrodzie przedszkolnym, podczas łopatka) zgodnie z zasadami ich użytkowania korzystania ze sprzętu terenowego, – reaguje i zgłasza nauczycielce sytuacje zagrażające zabawek, na spacerach, wycieczkach itp. bezpieczeństwu innych dzieci, np. niebezpieczne zabawy, uszkodzona zabawka grożąca skaleczeniem – próby oceniania własnych zachowań oraz zachowań innych pod względem bezpieczeństwa c) znajomość elementarnych zasad i znaków ruchu drogowego – potrafi zastosować zdobytą wiedzę w praktyce, np. podczas spacerów 5. Poznaję swoje prawa i obowiązki a) znajomość i przestrzeganie norm i zachowań regulujących współżycie w grupie i gwarantujących dzieciom dobre samopoczucie w przedszkolu, np. na zasadzie „kontraktu” wypracowanego wspólnie z dziećmi ▪ formułowanie podstawowych powinności moralnych, np. „ nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe” – wie, że każdy ma prawo do zabawy – sprawiedliwe dzieli się zabawkami i atrakcyjnymi rolami pełnionymi w zabawie – rozumie swoje prawo do odmowy uczestnictwa w zabawach i innych czynnościach z rówieśnikami i dorosłymi – rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych sytuacjach – szanuje autonomię i indywidualność drugiego dziecka – szanuje cudzą godność i wie, że ma prawo oczekiwać tego samego od innych – przestrzega poszanowania wolności innych b) podejmowanie prób obrony własnego zdania i rozwijanie umiejętności kulturalnego dyskutowania, bez złości, gniewu i krzyku – rozumie prawo do wyrażania własnego zdania, ocen i sądów – potrafi uszanować cudze zdanie, – umie zachować sekret c) nabywanie umiejętności – potrafi powstrzymać się od wywierania presji przeciwstawiania się złemu traktowaniu – rozumie zło, jakie niesie ze sobą przemoc fizyczna fizycznemu i psychicznemu ze strony – potrafi przeciwstawić się takiej formie rozwiązywania innych konfliktów d) rozumienie przyczyn i akceptowanie odmienności innych ludzi – naturalnie traktuje rówieśników z defektami rozwojowymi, chorych bądź niepełnosprawnych e) odpowiednie korzystanie ze sprzętów i urządzeń znajdujących się w przedszkolu – rozumie konsekwencje niewłaściwego ich użytkowania – rozróżnia pojęcia: moje, twoje, wspólne – odpowiedzialnie odnosi się do cudzej i wspólnej własności f) odpowiedzialne, sumienne i rzetelne wykonywanie podejmowanych zadań i obowiązków – odczuwa wewnętrzne zadowolenie z dobrze wykonanego zadania Ja i moje przedszkole Treści i zadania programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości (rozwijane w toku procesu edukacyjnego) 1. Jestem gospodarzem sali. – wie, że ma prawo do niczym nie zakłóconej, spokojnej a) wdrażanie dzieci do przestrzegania norm regulujących współżycie w grupie i beztroskiej zabawy – przestrzega zasad i reguł dot. zgodnego współżycia w grupie np. na zasadzie „kontraktu” wypracowanego wspólnie z dziećmi (nie zabiera zabawek innym dzieciom, nie niszczy wytworów ich pracy, dzieli się atrakcyjnymi zabawkami z kolegami, odnosi zabawki na wyznaczone miejsce po skończonej zabawie itp.) – szanuje powierzone mu zabawki – pamięta o zasadzie „Jeśli Ty mówisz – ja słucham” b) rozwijanie u dzieci umiejętności dyskutowania, negocjowania, dochodzenia do kompromisu – potrafi współdziałać w zespole – przyjmuje rolę lidera zespołu im potrafi się z niej bezkonfliktowo wywiązywać – potrafi podporządkować się regułom roli, którą przyjmuje w zabawach zespołowych – samodzielnie rozwiązuje zaistniałe konflikty w drodze negocjacji, rozmów, wyjaśnień – dąży do samodzielnego rozwiązania problemów c) kontakty z osobami dorosłymi – potrafi zwrócić się do nauczycielki z prośbą o pomoc, radę, wyjaśnienie itp. – ma poczucie bycia podmiotem. w rozmowach z dorosłymi – szanuje podmiotowość osoby dorosłej – potrafi przyjąć postawę słuchacza i odbiorcy komunikatów d) kształtowanie umiejętności działania na rzecz innych – potrafi odpowiedzialnie i rzetelnie spełniać powierzone role (dyżury) – rozumie rolę dyżurnego i potrafi podporządkować się jego poleceniom – podejmuje działania na rzecz grupy i innych – odczuwa zadowolenie z dobrze wykonanego zadania – potrafi rzetelnie ocenić samego siebie 2. Chcę być dobrym kolegą. a) dostrzeganie i rozumienie wartości koleżeństwa i przyjaźni – działa zgodnie ze wspólnie ustalonymi normami i zasadami – stosuje formy grzecznościowe w kontaktach z innymi dziećmi – szanuje cudzą własność – potrafi zaopiekować się dziećmi, które tego potrzebują (młodsze, słabsze itp.) – potrafi rozpoznać i nazwać cechy charakteru (np. dobry, życzliwy, spokojny, złośliwy itp.) – odczuwa radość spowodowaną dobrym zachowaniem – potrafi sprawić swoim zachowaniem radość innym – wyraża swoje emocje i uczucia w sposób akceptowany przez innych (mowa, język ciała) – potrafi się podzielić swoimi emocjami i uczuciami z innymi – rozpoznaje, nazywa i wartościuje własne oraz cudze zachowanie – potrafi przezwyciężyć nieśmiałość kontaktach z innymi – rozwija umiejętność pozytywnego postrzegania siebie i innych – pamięta o kulturalnym zwracaniu się do innych – potrafi zapanować nad sobą w sytuacjach trudnych powodujących stres lub napięcie psychiczne – przeciwstawia się przejawom samolubstwa, okrucieństwa w stosunku do innych i siebie samego – potępia negatywne wzory zachowania – potrafi sprawić radość innym w różnej formie – rozpoznaje i nazywa uczucia i emocje (pozytywne i negatywne) własne i innych – wykształca w sobie postawę empatii – udziela pomocy tym, którzy jej potrzebują – rozumie znaczenie takich wartości jak: dobroć, miłość, prawdomówność, odwaga, opiekuńczość, szczerość, odpowiedzialność, poczucie sprawiedliwości itp. – dostrzega pozytywne wzory w literaturze dziecięcej – dostrzega i szanuje innych wraz z ich potrzebami – okazuje pomoc słabszym, młodszym, zagubionym – jest tolerancyjne w stosunku do mniej sprawnych rówieśników, do odmienności szanuje podmiotowość innych dzieci b) szanowanie autonomii i indywidualności – przestrzega praw innych do swobodnej, ale nie drugiego człowieka zakłócającej praw innych uczestników, działalności, – szanuje ludzi bez względu na język, kolor skóry, religię, wiek itp. Ja i moja rodzina Treści i zadania programowe 1. Poznanie historii i struktury swojej rodziny: a) wyjaśnienie pojęć: rodzice, rodzeństwo, rodzina, dom rodzinny, członek rodziny i ukazanie ich priorytetowych wartości dla życia i rozwoju każdego człowieka Sprawności, umiejętności i wiadomości (rozwijane w toku procesu edukacyjnego) – poprawnie nazywa członków rodziny bliższej i dalszej, ich role społeczne w rodzinie (znajomość imion i nazwisk swoich dziadków, pradziadków, wujków, miejsca ich zamieszkania, warunków życia, wykonywanego zawodu) – prawidłowo określa stopień pokrewieństwa – wie, jak wiele ważnych funkcji spełnia rodzina w procesie rozwoju i wychowania człowieka b) budzenie zainteresowań dotyczących dzieciństwa członków rodziny, zachęcenie do prowadzenia albumu rodzinne – gromadzi i szanuje fotografie oraz inne pamiątki rodzinne (wykona drzewo genealogiczne) c) stwarzanie sytuacji sprzyjających dzieleniu się wrażeniami dotyczącymi wydarzeń rodzinnych, zachęcenie do wypowiedzi na temat bliskich krewnych (ich wyglądu i upodobań ) – z dużym entuzjazmem wypowiada się na temat członków rodziny oraz wydarzeń rodzinnych – dostrzega zainteresowania poszczególnych członków 2. Budzenie zainteresowań pracą zawodową rodziców ich obowiązkami służbowymi: a) rozmowy z dziećmi o pracy zawodowej rodziców, podkreślenie ich społecznej wartości 3. Kształtowanie więzi uczuciowej z rodziną: a) pogłębianie uczucia miłości, przywiązania i szacunku do rodziców , dziadków oraz przyjacielskich stosunków z rodzeństwem b) uświadomienie dzieciom prawa członków rodziny do: ciszy i spokoju potrzebnych do pracy nauki i wypoczynku – dostrzega sens pracy rodziców oraz rozumie jej społeczną wartość – wie, iż każdy rodzaj wykonywanej pracy zasługuje na uznanie i szacunek – czuje więź emocjonalną z członkami rodziny – okazuje – uzewnętrznia uczucia bliskim ( miłość, szacunek, wzajemna pomoc, troska) – we wzajemnych relacjach stosuje zwroty grzecznościowe – opowie o swoim zachowaniu w domu i podejmie próbę samooceny – rozumie konieczność spokojnego zachowania się podczas odpoczynku lub choroby oraz zajęć wymagających skupienia – – – – c) aktywny udział w przygotowaniach do obchodów świąt i uroczystości o charakterze rodzinnym 4. Przyzwyczajanie dzieci do dzielenia się z rodzicami doświadczeniami i przeżyciami w przedszkolu: a) zachęcanie dzieci do informowania rodziców o wydarzeniach zaistniałych w przedszkolu właściwie zachowuje się wobec dorosłych niesie pomoc domownikom przestrzega zasad przyjętych w domu rodzinnym dostrzega i szanuje obowiązki członków rodziny – zaplanuje i wykona niespodzianki sprawiające radość bliskim – potrafi zaprezentować rodzicom na forum swoje umiejętności np. wokalne, recytatorskie – przeżywa radość z obecności bliskich w przedszkolu – pełni rolę gospodarza wobec zaproszonych gości – opowiadanie w domu o swoich ulubionych zabawach i zajęciach w przedszkolu oraz o swoich kolegach i koleżankach b) stosowanie pozytywnych wzorców zachowań nabytych w przedszkolu w sytuacjach życia domowego – przenosi na teren życia rodzinnego nawyki oraz pozytywne wzorce zachowań wyniesione z przedszkola: ▪ sprząta po sobie zabawki ▪ umie pomóc w drobnych pracach domowych ▪ przyjmuje stałe obowiązki i potrafi systematycznie wywiązywać się z nich c) wdrażanie do pamiętania o poleceniach nauczyciela i przekazywania ich rodzicom – wymienia informacje między nauczycielem a rodzicem – pamięta o gromadzeniu potrzebnych materiałów do zajęć, ilustracji na określony temat, itp. 5. Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej oraz kierowanej ekspresji dziecka o tematyce rodzinnej: a) inspirowanie zabaw tematycznych, ekspresji plastycznej, itp. – chętnie podejmuje czynności zabawowe – odtworzy w zabawie scenki z życia rodziny – potrafi inicjować zabawy tematyczne i zgodnie w nich uczestniczy z innymi dziećmi – wyrazi swoje uczucia, przeżycia i wiedzę o rodzinie za pomocą prac plastycznych, samodzielnie układanych tekstów mówionych bądź śpiewanych b) słuchanie opowiadanych lub czytanych utworów literackich, oglądanie widowisk podejmujących tematykę rodzinną – podejmie próbę wartościowania bądź oceni pozytywnie i negatywnie zachowanie bohaterów – uzasadni formułowaną ocenę Ja – cząstka przyrody Treści i zadania programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości (rozwijane w toku procesu edukacyjnego) Rozwijanie świadomości proekologicznej i zachowań proekologicznych w 3 aspektach: 1. POSTRZEGANIA – przeżywam, odkrywam, czuję, dziwię się – postrzegam szanując! a) postrzeganie zmysłowe Zabawy wspierające ćwiczenia wspierające i trenujące postrzeganie zmysłowe, słuchanie, widzenie, smakowanie, wąchanie, utrzymywanie równowagi i dotykanie w zabawach i zajęciach badawczych, prostych doświadczeniach b) postrzeganie środowiska Zajęcia wspierające umiejętność różnicowania wrażeń dotyczących środowiska: ▪ słuchanie – różnicowanie i świadome postrzeganie głosów zwierząt, odgłosów przyrody ▪ widzenie – różnicowanie i świadome postrzeganie kształtów obiektów przyrody (liści, kwiatów, drzew itp.) ▪ wąchanie – różnicowanie i świadome postrzeganie ziół, drewna, zapachu kwiatów, smakowanie owoców natury ▪ dotykanie – rozróżnianie i świadome postrzeganie struktur kory drzew, liści itp. równowaga – utrzymywanie równowag na drzewach, kłodach i świadome odczuwanie i postrzeganie ▪ c) postrzeganie odpowiedzialności Wykorzystanie spostrzeżeń zmysłowych w zajęciach, zabawach badawczych pozwalających uznać środowisko przyrodnicze i jego zasoby za wartość szczególną w życiu człowieka. – odkrywa i odczuwa jako wartościowe swe zmysły poznawaniu i doświadczaniu przyrody i jej zjawisk – łączy i pozytywnie przeżywa postrzeżenia zmysłowe z wrażeniami dotyczącymi środowiska przyrodniczego – nabywa pozytywny stosunek do świata roślin i zwierząt – doświadcza fenomenów przyrody, rozumie podstawowe zależności np. we wzroście, umieraniu, w zmianie pór roku – potrafi obcować z obiektami przyrody unikając bezmyślnego niszczenia ich 2. ŚWIADOMOŚCI I ODPOWIEDZIALNOŚCI – zwracam uwagę na to, co odkryte i postrzegane, szanuję to i chronię: a) przyzwyczajanie dzieci do dostrzegania wokół siebie przyrody i funkcjonowania pośród niej z obopólną korzyścią: ▪ ▪ spacery i wycieczki do różnych środowisk przyrodniczych o różnych porach roku uczenie obserwacji przyrody i jej zmienności pod wpływem różnych czynników (pory roku, pogody, etapu rozwoju roślin) b) wdrażanie do działalności plastyczno-konstrukcyjnej z wykorzystywanie tworzywa przyrodniczego: ▪ inspirowanie działalności plastycznej zjawiskami występującymi w przyrodzie np.: * „Kolory w ogrodzie” * „Barwy lasu” * „Na rabacie kwiatowej” itp. oraz wykorzystanie zebranego materiału przyrodniczego do prac plastycznokonstrukcyjnych (uczulanie dzieci na zbieranie materiału suchego, nie niszczenie okazów przyrodniczych) – dziecko wie, że możliwe jest odpowiedzialne obchodzenie się z przyrodą i środowiskiem, wykazuje zainteresowanie aktywną odpowiedzialnością za środowisko – wie dlaczego musimy uważnie obchodzić się ze środowiskiem i jak możemy to zrobić?” – postrzega zjawiska i obiekty przyrody, opisuje je, porównuje, klasyfikuje – kulturalnie i odpowiedzialnie zachowuje się podczas spacerów i wycieczek – wzbogaca słownik, którym się posługuje , kształtuje własną odpowiedzialną postawę wobec środowiska przyrodniczego – potrafi wyrazić w formie plastycznej wrażenia zmysłowe i odczucia związane z poznawaniem środowiska przyrodniczego – wykorzystuje zebrane tworzywo przyrodnicze do tworzenia prac plastycznych – przeciwstawia się bezmyślnemu niszczeniu przyrody i przejawom okrucieństwa i obojętności w stosunku do niej; negatywnie ocenia takie zachowania c) przyroda w literaturze i muzyce: ▪ wdrażanie do słuchania utworów literackich i muzycznych opiewających piękno i zjawiska przyrody – posiada bogate słownictwo dotyczące środowiska przyrodniczego, jego obiektów i zjawisk – porównuje wiadomości znane i usłyszane z obiektami w naturze, potrafi opisać ich piękno i znaczenie d) budzenie zainteresowań dzieci przyrodą nieożywioną i jej znaczeniem (bogactwa naturalne): ▪ poznawanie bogactw naturalnych Ziemi – zna znaczenie zwrotu „zasoby przyrody odnawialne na przykładzie węgla i soli kamiennej i nieodnawialne” 3. KSZTAŁTOWANIA – rozwijam i działam a) poznanie przez dzieci niektórych problemów ekologicznych występujących w najbliższym środowisku w celu przybliżenia zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z zasobów i bogactw przyrody – rozumie współzależności występujące w przyrodzie, dostrzega konieczność jej ochrony i dba o nią – przestrzega zasad nie niszczenia przyrody b) odczuwanie potrzeby kształtowania postawy proekologicznej przez dzieci – czynnie uczestniczy w upowszechnianiu informacji dotyczących ochrony przyrody c) postrzeganie i zdolność oceny określonych zachowań ludzkich wobec najbliższego środowiska – świadomie przestrzega zakazu niepotrzebnego zrywania roślin, nie hałasowania w lesie, nie śmiecenia, nie deptania trawników – potrafi chronić przyrodę dostępnymi dzieciom sposobami (segregowanie odpadów, oszczędzanie wody, wrzucanie śmieci do oznaczonych pojemników) Ja – obywatel społeczeństwa i świata Treści i zadania programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości (rozwijane w toku procesu edukacyjnego) 1. Poznaję moje miasto. a) poznawanie historii swojego miasta miejsc pamięci narodowej, zabytków, miejsc użyteczności publicznej, wycieczki do muzeum – rozpoznaje i szanuje symbole własnej miejscowości (flaga, herb) – rozumie znaczenie pojęcia „moja rodzinna miejscowość”, interesuje się eksponatami zgromadzonymi w żorskim muzeum, – dostrzega walory historyczne i artystyczne zabytków w rodzinnej miejscowości – szanuje miejsca pamięci narodowej w naszym mieście. – dostrzega piękno rodzinnego miasta, jego zasobów przyrodniczych i konieczności ich ochrony b) słuchanie opowiadań związanych z powstaniem i tradycjami miasta, – spotkania z ciekawymi ludźmi – wykazuje zainteresowanie i ciekawość legendami i podaniami związanymi z rodzinną miejscowością – rozumie konieczność kultywowania typowych dla własnej miejscowości zwyczajów, obrzędów i tradycji – nawiązuje kontakt z zaproszonymi, ciekawymi ludźmi – jest otwarte, twórcze i bierze udział w publicznych występach. 2. Poznaję mój region i kraj. a) dostrzeganie i szanowanie piękna i oryginalności swojego regionu (Śląska), – wycieczki, poznawanie folkloru przez bezpośrednie kontakty i obserwacje, b) kształtowanie postawy patriotycznej – poznawanie ciekawych zakątków kraju i stolicy c) poznawanie kultury narodu – chętnie uczestniczy w wycieczkach, – dostrzega walory historyczne i artystyczne zabytków Śląska – szanuje miejsca pamięci narodowej w naszym regionie. – dostrzega piękno regionu, jego zasobów przyrodniczych i konieczności ich ochrony – ma poczucie tożsamości narodowej, – rozumie pojęcie Ojczyzna, godło, flaga, – rozpoznaje i szanuje symbole własnego kraju (barwy, hymn, godło) – wie, w jakiej postawie należy słuchać hymnu państwowego – dostrzega piękno i wartości polskiej sztuki a także wartości dorobku polskiej nauki – ma świadomość konieczności dbania i ochrony zabytków jako dziedzictwa kulturowego i narodowego. 3. Poznaję świat. a) Jestem Europejczykiem - posługiwanie się nazwami wybranych państw europejskich oraz nazwa kontynentu, na którym leży nasz kraj, – zna kilka krajów europejskich, wie co je charakteryzuje oraz jakie są zwyczaje ich mieszkańców. b) poznawanie odmiennych ras ludzkich – zna, uczy się rozumieć i akceptować zwyczaje ludzi innych ras, c) kształtowanie postawy tolerancji i akceptacji dla odmienności w wyglądzie i zachowaniach innych ludzi na świecie – toleruje odmienność innych ludzi, – dostrzega różnorodne potrzeby ludzi, akceptuje innych takimi, jakimi są – nabywa przekonań, że mimo różnic rasowych wszyscy są ludźmi, podobnie odczuwają ból, strach, lęk i inne uczucia