PN-II.4131.93.2016 Rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające

WOJEWODA LUBELSKI
PN-II.4131.93.2016
Lublin, dnia 01 kwietnia 2016 r.
Rozstrzygnięcie nadzorcze
stwierdzające nieważność uchwały Nr XIV/65/2016 Rady Gminy
Podedwórze z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia „Programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności
zwierząt na terenie gminy Podedwórze w roku 2016”, w części
obejmującej § 4 ust. 5 Programu w zakresie słów: „Firma DASH Urszula
Konstanta-Kurowska,
ul.
Kiernickich
19/45,
21-400
Łuków”
oraz § 8 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały.
Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515, ze zm.)
stwierdzam nieważność
uchwały Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze z dnia 24 lutego 2016 r.
w sprawie przyjęcia „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz
zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy Podedwórze w roku
2016”, w części obejmującej § 4 ust. 5 Programu w zakresie słów: „Firma
DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków”
oraz § 8 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej uchwały.
Uzasadnienie
Uchwała Nr XIV/65/2016 Rady Gminy Podedwórze została doręczona
organowi nadzoru w dniu 3 marca 2016 r.
Przedmiotową uchwałą, podjętą na podstawie art. 11a ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856, ze zm.)
Rada Gminy uchwaliła Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz
zapobiegania bezdomności zwierząt na rok 2016, stanowiący załącznik do
niniejszej uchwały.
Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy, rada wypełniając obowiązek, o którym
mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31
marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania
bezdomności zwierząt. Stosownie do treści art. 11a ust. 2 program obejmuje:
1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
3) odławianie bezdomnych zwierząt;
2
4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla
zwierząt;
5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6) usypianie ślepych miotów;
7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt
gospodarskich;
8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń
drogowych z udziałem zwierząt.
W myśl art. 11a ust. 5 ustawy program, o którym mowa w ust. 1,
zawiera wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego
realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. Koszty realizacji
programu ponosi gmina.
Zgodnie z § 4 ust. 5 Programu, stanowiącego załącznik do
przedmiotowej uchwały, wyłapane zwierzęta zostaną niezwłocznie przekazane
do schroniska dla bezdomnych zwierząt, Firma DASH Urszula KonstantaKurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków, Schronisko Chrcynna
k/Nasielska, ul. Dąbrowskiego 18, 05-190 Nasielsk.
W ocenie organu nadzoru powyższe postanowienia, w zakresie słów:
„Firma DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400
Łuków”, zostały przyjęte z naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie
zwierząt.
W tym miejscu należy wskazać, iż stosownie do treści art. 4 pkt 25
ustawy o ochronie zwierząt, ilekroć w ustawie jest mowa o „schronisku dla
zwierząt" - rozumie się przez to miejsce przeznaczone do opieki nad
zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11
marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych
zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.).
Przepisy ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt precyzyjnie określają wymagania dla podejmowania
i prowadzenia działalności nadzorowanej – w tym także – prowadzenia
schronisk dla zwierząt (Rozdział 2 ustawy).
W myśl art. 5 tej ustawy podjęcie działalności nadzorowanej, w zakresie
prowadzenia schroniska dla zwierząt, jest dozwolone po uprzednim
zgłoszeniu, w formie pisemnej, zamiaru jej prowadzenia powiatowemu
lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na przewidywane miejsce jej
prowadzenia, a następnie po wydaniu decyzji tego organu dotyczącej nadania
podmiotowi numeru identyfikacyjnego.
Jednocześnie, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów
prowadzących działalność nadzorowaną w omawianym zakresie oraz
przedsiębiorstw i zakładów zatwierdzonych lub warunkowo zatwierdzonych na
podstawie art. 24 ust. 1 lub art. 44 ust. 2 rozporządzenia nr 1069/2009, na
obszarze jego właściwości (art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt
oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt).
Z ustaleń organu nadzoru wynika, że wskazana w Programie Firma
DASH Urszula Konstanta-Kurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków,
zajmująca się odławianiem bezdomnych zwierząt, nie może być uznana za
3
schronisko w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie zwierząt – nie
dokonano bowiem zgłoszenia zamiaru prowadzenia działalności nadzorowanej
przez ww. podmiot oraz nie wydano decyzji dotyczącej nadania numeru
identyfikacyjnego dla działalności nadzorowanej „Schronisko dla zwierząt” dla
tego podmiotu.
Stosownie do pisma Powiatowego Lekarza Weterynarii w Łukowie
z dnia 21 marca 2016 r. Firma DASH reprezentowana przez Panią KonstantąKurowską nie współpracuje z Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Łukowie
w zakresie bezdomności i opieki nad zwierzętami.
W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż wskazany
w przedmiotowej uchwale podmiot – Firma DASH Urszula KonstantaKurowska, ul. Kiernickich 19/45, 21-400 Łuków nie jest schroniskiem,
w rozumieniu przepisów ww. ustawy.
W wyroku z dnia 13 marca 2013 r., sygn. akt II OSK 37/13 Naczelny
Sąd Administracyjny przyjął, że regulacje art. 11a ustawy muszą być
interpretowane m.in. w nawiązaniu do przepisu art. 11 ust. 3a tej ustawy.
Wskazany przepis stanowi, że zabrania się odławiania zwierząt bezdomnych
bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę
stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt. Już z tego przepisu
wynika, że dla zrealizowania zadań gminy w zakresie opieki nad bezdomnymi
zwierzętami konieczne jest m.in. zapewnienie takim zwierzętom, w razie ich
odławiania, miejsca w schronisku. Wymóg "zapewnienia" bezdomnym
zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt może być spełniony tylko w
sytuacji gdy takie schronisko już na tym etapie uchwalania programu istnieje i
jest to schronisko konkretne, jednoznacznie oznaczone. Tak oznaczonemu
schronisku można w programie powierzyć realizowanie określonych w art. 11a
ust. 2 pkt 3-6 zadań.
Organ gminy podejmując uchwałę w przedmiocie programu opieki nad
bezdomnymi zwierzętami i zapobiegania bezdomności zwierząt nie może
w sposób dowolny interpretować zapisów ustawy. Ustawodawca precyzuje,
jak należy rozumieć określenie “schronisko dla zwierząt”, nie jest zatem
dopuszczalne wskazanie w uchwale innego podmiotu, który w świetle
obowiązujących przepisów prawa schroniskiem nie jest.
Zgodnie z § 8 ust. 1, 2 i 4 Programu, stanowiącego załącznik do
przedmiotowej uchwały: osoby fizyczne mają prawo ubiegać się
o sprawowanie w miejscu swojego zamieszkania opieki nad zwierzęciem
bezdomnym pochodzącym z terenu Gminy (ust. 1), sprawowanie opieki nad
zwierzęciem może mieć postać: stałą lub ograniczoną w czasie, na czas
określony, zwaną dalej „domem tymczasowym”, (ust. 2), osoba sprawująca
opiekę nad zwierzęciem w ramach domu tymczasowego, po upływie 30 dni
ma prawo ubiegać się o nieodpłatną adopcję, chyba że dopuściła się
zaniedbań bądź w inny sposób naruszyła warunki umowy o prowadzenie
domu tymczasowego (ust. 4).
4
Z treści cytowanego wyżej art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie
zwierząt wynika, iż zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom polega na
zapewnieniu im miejsca w schronisku.
Tym samym nie jest dopuszczalne tymczasowe przetrzymywanie
odłowionych zwierząt w miejscu innym niż schronisko.
Tylko nad schroniskami lekarze weterynarii sprawują nadzór
umożliwiający kontrolę sprawowanej opieki nad umieszczonymi w nich
zwierzętami, co stanowi gwarancję właściwego wykonywania tej opieki,
trzymania zwierząt w odpowiednich warunkach do życia.
Zapewnienie schroniska dla bezdomnych zwierząt jest ustawowym
obowiązkiem gminy, z którego nie zwalnia choćby brak miejsc w schroniskach
istniejących.
Żaden przepis ustawy o ochronie zwierząt nie zezwala na
przetrzymywanie
wyłapanych
zwierząt
w
miejscu
tymczasowego
przetrzymywania (zob. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17
września 2014 r.- sygn. akt II SA/Go 576/14).
W związku z powyższym należy stwierdzić, iż regulacja zawarta w § 8
ust. 1, 2 i 4 uchwały dopuszczając możliwość przetrzymywania bezdomnych
zwierząt w bliżej nieokreślonym terminie w miejscu, które nie jest schroniskiem
stanowi naruszenie art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie zwierząt.
W § 8 ust. 3 Programu uregulowano kwestię ponoszenia kosztów przez
osobę adoptującą bezdomne zwierzę – „przekazanie zwierzęcia do adopcji
odbywa się nieodpłatnie bądź za zwrotem wydającemu podstawowych
kosztów opieki medycznej nad zwierzęciem”.
Zdaniem organu nadzoru postanowienie § 8 ust. 3 Programu zostało
podjęte z przekroczeniem umocowania wynikającego z art. 11a ust. 1 i 2
ustawy o ochronie zwierząt oraz z naruszeniem przepisu art. 11a ust. 5 tej
ustawy.
Wyliczenie w art. 11a kategorii spraw przekazanych organowi
stanowiącemu gminy do unormowania w programie opieki nad zwierzętami
bezdomnymi ma charakter wyczerpujący, co oznacza, że uchwała rady winna
zawierać pełny zakres regulacji określony w tym przepisie, a jednocześnie nie
powinna zawierać postanowień, które wykraczałyby poza jego zakres.
Gmina nie posiada kompetencji do tego, aby przenieść obowiązek
ponoszenia kosztów za usługi sprawowanej w schronisku opieki nad
zwierzęciem na inny podmiot, bowiem to na niej spoczywa ustawowy
obowiązek ponoszenia tych kosztów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 27
sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 408/14, uznał, iż koszty realizacji programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt
ponosi gmina i ustawa nie przewiduje partycypacji w tych kosztach przez inne
podmioty. Brak jest zatem podstawy do nakładania obowiązku ponoszenia
kosztów związanych z realizacją celów programu przez inne podmioty niż
Gmina.
5
Zgodnie z art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają na
podstawie i w granicach prawa. Oznacza to, iż każda norma kompetencyjna
musi być tak realizowana, aby nie naruszała innych przepisów ustawy. Zakres
upoważnienia musi być zawsze ustalany przez pryzmat zasad
demokratycznego państwa prawnego, działania w granicach i na podstawie
prawa oraz innych przepisów regulujących daną dziedzinę.
W tym stanie rzeczy stwierdzenie nieważności uchwały Nr XIV/65/2016
Rady Gminy Podedwórze, we wskazanym zakresie, jest uzasadnione.
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim
pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
WOJEWODA LUBELSKI
Przemysław Czarnek
/podpisano elektronicznie/
Otrzymują:
1. Wójt Gminy Podedwórze
2. Przewodniczący Rady Gminy Podedwórze
Potwierdzam zgodność kopii z dokumentem elektronicznym:
Identyfikator dokumentu 1057266.2023345.1730888
RN RG Podedwórze - program opieki nad
Nazwa dokumentu
zwierzętamii.pdf
RN RG Podedwórze - program opieki nad
Tytuł dokumentu
zwierzętamii.doc
Sygnatura dokumentu PN-II.4131.93.2016
Data dokumentu 2016-04-01 09:50:16
37E9D1E28EF7ECDC7156E02CDD878B1F1D
Skrót dokumentu
200708
Wersja dokumentu 1.4
Data podpisu 2016-04-01 09:50:08
Podpisane przez Przemysław Czarnek wojewoda lubelski
EZD 3.17.1457.1936.6022
Data wydruku:
Autor wydruku:
2016-04-08 10:31:54
Staroch Marta inspektor wojewódzki