pobierz - Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

WOJEWODA LUBELSKI
PN-II.4131.141.2016
Lublin, dnia 25 kwietnia 2016 r.
Rozstrzygnięcie nadzorcze
stwierdzające nieważność uchwały Nr XVIII/98/16 Rady Gminy Dębowa
Kłoda z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie określenia rocznego programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności
zwierząt na terenie Gminy Dębowa Kłoda w 2016 r., w części obejmującej
§ 3 ust. 7 oraz § 4 w brzmieniu: „oraz samodzielnie poprzez uprawniony
Zakład Leczniczy dla zwierząt” Programu, stanowiącego załącznik do
uchwały.
Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446)
stwierdzam nieważność
uchwały Nr XVIII/98/16 Rady Gminy Dębowa Kłoda z dnia 30 marca 2016 r.
w sprawie określenia rocznego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi
oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Dębowa Kłoda
w 2016 r., w części obejmującej § 3 ust. 7 oraz § 4 w brzmieniu:
„oraz samodzielnie poprzez uprawniony Zakład Leczniczy dla zwierząt”
Programu, stanowiącego załącznik do uchwały.
Uzasadnienie
Uchwała Nr XVIII/98/16 Rady Gminy Dębowa Kłoda została doręczona
organowi nadzoru w dniu 4 kwietnia 2016 r.
Przedmiotową uchwałą, podjętą na podstawie art. 11a ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856, ze zm.) Rady
Gminy Dębowa Kłoda uchwaliła Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi
oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Dębowa Kłoda
w 2016 r., stanowiący załącznik do uchwały.
Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy, rada wypełniając obowiązek, o którym
mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca,
program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności
zwierząt. Stosownie do treści art. 11a ust. 2 program obejmuje:
1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
3) odławianie bezdomnych zwierząt;
4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt;
5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6) usypianie ślepych miotów;
2
7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt
gospodarskich;
8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń
drogowych z udziałem zwierząt.
W myśl art. 11a ust. 5 ustawy program, o którym mowa w ust. 1, zawiera
wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację
oraz sposób wydatkowania tych środków. Koszty realizacji programu ponosi
gmina.
Zgodnie z § 3 ust. 7 Programu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej
uchwały, w przypadku ustalenia właściciela wyłapanego zwierzęcia będzie on
zobowiązany do odebrania zwierzęcia i pokrycia kosztów związanych z jego
wyłapaniem, przetrzymywaniem, dowiezieniem do schroniska i pobytem w
schronisku.
W ocenie organu nadzoru powyższe postanowienie regulujące ponoszenie
kosztów przez właścicieli zwierząt, zostało podjęte z przekroczeniem
umocowania wynikającego z art. 11a ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt
oraz z naruszeniem przepisu art. 11a ust. 5 tej ustawy.
Wyliczenie w art. 11a kategorii spraw przekazanych organowi
stanowiącemu gminy do unormowania w programie opieki nad zwierzętami
bezdomnymi ma charakter wyczerpujący, co oznacza, że uchwała rady winna
zawierać pełny zakres regulacji określony w tym przepisie, a jednocześnie nie
powinna zawierać postanowień, które wykraczałyby poza jego zakres.
Gmina nie posiada kompetencji do tego, aby przenieść obowiązek
ponoszenia kosztów za usługi sprawowanej w schronisku opieki nad zwierzęciem
na inny podmiot, bowiem to na niej spoczywa ustawowy obowiązek ponoszenia
tych kosztów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 27
sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 408/14, uznał, iż koszty realizacji programu
opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt
ponosi gmina i ustawa nie przewiduje partycypacji w tych kosztach przez inne
podmioty. Brak jest zatem podstawy do nakładania obowiązku ponoszenia
kosztów związanych z realizacją celów programu przez inne podmioty niż Gmina.
W wyroku z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 82/14 Wojewódzki
Sądu Administracyjny we Wrocławiu wywiódł zaś, iż pojęcie terminu "zwierzęta
bezdomne" znajdujemy w art. 4 pkt 16 u.o.z., przez który rozumie się zwierzęta
domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone
przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby,
pod której opieką trwale dotąd pozostawały. Z analizy powyżej przytoczonej
definicji zwierząt bezdomnych wynika, iż o statusie bezdomności takich zwierząt
możemy mówić tylko w takim przypadku, gdy nie ma możliwości ustalenia ich
dotychczasowych właścicieli lub posiadaczy, czyli jeżeli zwierzęta te są
w potocznym znaczeniu "bezpańskie". Tymczasem zaskarżona (…) regulacja
odnosi się do sytuacji, w której właściciel zwierzęcia jest już znany i możliwym
staje się obciążenie go kosztami poniesionymi przez gminę na wyłapanie,
transport i opiekę weterynaryjną "złapanego" zwierzęcia. Oczywistym jest,
iż w takim przypadku nie można mówić o zwierzęciu bezdomnym w rozumieniu
art. 4 pkt 16 u.o.z., a tym samym ewidentne staje się przekroczenie, zawartego
w art. 11 ust. 3 u.o.z., upoważnienia ustawowego.
3
Zdaniem organu nadzoru przedstawiona wykładnia zachowuje aktualność
także w obecnym stanie prawnym, na gruncie art. 11a ustawy o ochronie zwierząt
stanowiącym podstawę prawną do uchwalenia gminnego programu opieki nad
zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.
Jednocześnie należy wskazać, że w przypadku odebrania zwierzęcia
w trybie art. 7 ustawy o ochronie zwierząt kwestię obciążenia dotychczasowego
właściciela lub opiekuna kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia
zwierzęcia reguluje wprost ust. 4 tego artykułu.
Zgodnie z § 4 Programu Gmina realizuje obligatoryjną sterylizację zwierząt
w schronisku dla zwierząt na zasadach ustalonych z jednostką prowadzącą
schronisko oraz samodzielnie poprzez uprawniony Zakład Leczniczy dla zwierząt
w celu zapobiegania bezdomności.
W ocenie organu nadzoru powyższy zapis Programu w brzmieniu:
„oraz samodzielnie poprzez uprawniony Zakłada Leczniczy dla zwierząt” został
podjęty z istotnym naruszeniem art. 11a ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 4 pkt 25 ustawy
o ochronie zwierząt.
W myśl wyżej cytowanego art. 11a ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie zwierząt
program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności
zwierząt obejmuje obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt
w schroniskach dla zwierząt.
W tym miejscu należy wskazać, iż stosownie do treści art. 4 pkt 25 ustawy
o ochronie zwierząt, ilekroć w ustawie jest mowa o „schronisku dla zwierząt" rozumie się przez to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi
spełniające warunki określone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie
zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r.
Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.).
Przepisy ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt precyzyjnie określają wymagania dla podejmowania
i prowadzenia działalności nadzorowanej – w tym także – prowadzenia schronisk
dla zwierząt (Rozdział 2 ustawy).
W myśl art. 5 tej ustawy, podjęcie działalności nadzorowanej, w zakresie
prowadzenia schroniska dla zwierząt jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu,
w formie pisemnej, zamiaru jej prowadzenia powiatowemu lekarzowi weterynarii
właściwemu ze względu na przewidywane miejsce jej prowadzenia, a następnie
po wydaniu decyzji tego organu dotyczącej nadania podmiotowi numeru
identyfikacyjnego.
Jednocześnie, powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr podmiotów
prowadzących działalność nadzorowaną na obszarze jego właściwości,
w omawianym zakresie oraz przedsiębiorstw i zakładów zatwierdzonych
lub warunkowo zatwierdzonych na podstawie art. 24 ust. 1 lub art. 44 ust. 2
rozporządzenia nr 1069/2009, na obszarze jego właściwości (art. 11 ust. 1 ustawy
o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt).
Tym samym należy stwierdzić, iż bliżej nieokreślonego przez Gminę
Zakładu Leczniczego dla Zwierząt nie można uznać za schronisko dla zwierząt
w myśl przytoczonych powyżej przepisów ustaw.
Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że nie jest dopuszczalne
przeprowadzenie zabiegu sterylizacji lub kastracji przez podmiot niebędący
schroniskiem dla zwierząt. Ustawodawca uznał bowiem za istotne, aby powyższe
4
czynności były przeprowadzane przez uprawniony i nadzorowany przez organy
Inspekcji Weterynaryjnej podmiot będący schroniskiem dla zwierząt. Natomiast
Rada Gminy w sposób nieuprawniony uregulowała realizację obligatoryjnej
sterylizacji zwierząt przez podmiot niebędący schroniskiem dla zwierząt
(por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt II SA/Wr
649/13).
W tym stanie rzeczy stwierdzenie nieważności uchwały Nr XVIII/98/16
Rady Gminy Dębowa Kłoda, we wskazanym zakresie, jest uzasadnione.
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim
pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
WOJEWODA LUBELSKI
Przemysław Czarnek
/podpisano elektronicznie/
Otrzymują:
1. Wójt Gminy Dębowa Kłoda
2. Przewodniczący Rady Gminy Dębowa Kłoda
Potwierdzam zgodność kopii z dokumentem elektronicznym:
Identyfikator dokumentu 1078343.2074060.1798151
RN RG Dębowa Kłoda - program opieki nad
Nazwa dokumentu
zwierzętami.pdf
RN RG Dębowa Kłoda - program opieki nad
Tytuł dokumentu
zwierzętami.doc
Sygnatura dokumentu PN-II.4131.141.2016
Data dokumentu 2016-04-25 15:54:00
943EEFC955408DDD0C909DCD9115D07B984
Skrót dokumentu
CB8CC
Wersja dokumentu 1.2
Data podpisu 2016-04-25 15:53:52
Podpisane przez Przemysław Czarnek wojewoda lubelski
EZD 3.17.1457.1936.6022
Data wydruku:
Autor wydruku:
2016-04-27 11:05:24
Staroch Marta inspektor wojewódzki