Debata „Ziemia – warsztat pracy rolnika” z cyklu „Z Marszałkiem o
Transkrypt
Debata „Ziemia – warsztat pracy rolnika” z cyklu „Z Marszałkiem o
Debata „Ziemia – warsztat pracy rolnika” z cyklu „Z Marszałkiem o rolnictwie”, Koszalin 3 czerwca 2011r. Wystąpienie Prezesa Związku Przedsiębiorców Rolnych: Panie Ministrze, Panie Marszalku, Szanowni Państwo, Pragnę podziękować za zaproszenie mnie na dzisiejszą debatę "Ziemia - warsztat pracy rolnika". Reprezentuję organizację stowarzyszeniową Związek Przedsiębiorców Rolnych, która powstała w 1986 r. po rozwiązaniu centralnych Zarządów i Zjednoczeń Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej. Organizacja ta reprezentowała interesy państwowych gospodarstw rolnych przekazywanych pod Zarząd Wojewodów . Współuczestniczyliśmy w opracowaniu ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa uchwalonej przez Sejm 19 października 1991 r. powołującej Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa . Związek reprezentuje interesy dzierżawców i właścicieli rolnych utworzonych na majątku byłych PGR. Mam w bardzo telegraficznym skrócie przedstawić „Gospodarowanie ziemią Skarbu Państwa w odniesieniu do dzierżawców i właścicieli rolnych, która z mocy Ustawy została przejęta przez AWRSP”. Poczynając od 1992 r. dzierżawcy zawierali umowy na wyraźnie określonych zasadach, spośród których dzierżawa była dominującą formą zagospodarowania ziemi wraz z majątkiem i pracownikami. Określone były warunki ich przedłużania, a wypracowana procedura w ramach Porozumienia Federacji z Kierownictwem ANR dawała dzierżawcom pewność automatycznego ich prolongowania, w szczególności dzierżawcom, którzy rzetelnie wywiązywali sie z nałożonych obowiązków. Agencja zastrzegła sobie jedynie prawo do podnoszenia czynszu dzierżawnego o 25% w momencie prolongaty. Uznając ten obowiązujący obydwie strony pakt, dzierżawcy planowali, a następnie realizowali wieloletnie plany rozwojowe swych gospodarstw, przeznaczając na to własne środki oraz pozyskiwane inne środki w postaci kredytów. Zagrożeniem dla rolnictwa towarowego jest mała stabilność prawna i polityczna naszego kraju, która może powodować rożnego rodzaju trudności. Wśród towarowych gospodarstw rolnych znaczące miejsce zajmują dzierżawcy rolni. Dotychczasowe doświadczenia funkcjonowania dzierżaw rolnych w Polsce wskazują na konieczność stworzenia stabilnych uregulowań prawnych (najlepiej w formie ustawy) związanych z funkcjonowaniem dzierżawy rolnej, które zagwarantują równowagę pomiędzy interesami właściciela a dzierżawcy rolnego, włącznie z zagwarantowaniem dziedziczności dzierżawy rolnej oraz prawa pierwokupu dzierżawionego majątku. Dzisiaj państwo zamierza odebrać możliwość kontynuowania dzierżaw. To skrajna nieuczciwość oraz działanie podważające zaufanie do władz państwowych. Kompletny brak szacunku dla wieloletniego trudu dzierżawców, którzy swoim działaniem uratowali mienie państwowe, stworzyli wiele stanowisk pracy dla pozostawionych samym sobie przez państwo dawnych pracowników PGR, a przede wszystkim podnieśli technologicznie i organizacyjnie dzierżawione gospodarstwa i przedsiębiorstwa do wysokiego poziomu. Mogą one dzisiaj skutecznie konkurować z europejskim i światowym rolnictwem. Proponowane w nowelizacji ustawy rozwiązanie dobrowolnego zrzeczenia sie części dzierżawy w zamian za możliwość zachowania prawa pierwokupu części gruntów, to pozbawienie posiadanego prawa nabytego, gdyż w przypadku odmowy nosi znamiona szantażu. Proponowana nowelizacja tworzy całkowicie fałszywą iluzję, że oddając dobrowolnie 30% dzierżawionego areału, dzierżawca może nabyć prawo do wykupienia pozostałej części dzierżawionego gruntu, do wysokości 300 i 500ha przez podmioty prawne. Nic bardziej mylącego. Każdy dzierżawca ma dzisiaj niezbywalne prawo pierwokupu dzierżawionego areału. Jest ono zapisane w umowach dzierżawy. Dzierżawcy rolni w ramach unijnych środków pomocowych modernizują swoje gospodarstwa rolne, aktywizują obszary wiejskie, a przede wszystkim realizują programy bezpieczeństwa żywnościowego. Nie do zaakceptowania jest wyłączanie przez ANR gruntów rolnych ponad 20% z zawartych umów wieloletnich dobrym dzierżawcom, które często nie są zagospodarowane bądź nie znajdują nabywców - przy ok. 17 % skuteczności przetargów. Bywa, że na wyłączanych gruntach realizowany winien być, uzgodniony z AR i MR, program rolno-środowiskowy. Muszę także wskazać, że w zasobie TO ANR w Szczecinie jest niezagospodarowanych ok. 56 tys. ha gruntów, które wcześniej były w użytkowaniu przez dzierżawców, co wymaga intensywnych prac w pierwszej kolejności. To dzierżawcy przez wieloletni okres płacenia wysokich czynszów umożliwili uzyskanie środków zasilających budżet Państwa, pokrywając koszty działalności rozbudowanej administracji ANR. Opowiadamy się aby wszystkimi kanałami decyzyjnymi wspierać instytucję dzierżawy, której odpowiedni zapis winien znaleźć się w procedowanym przez Sejm projekcie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi SP oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Wstrzymać należy sprzedaż ziemi wraz z aktualnymi dzierżawcami. Każde dzierżawione gospodarstwo rolne jest żywym i specyficznym (specjalistycznym) organizmem gospodarczym. Dlatego ustawodawca musi znaleźć formułę rozwiązań dla indywidualnych przypadków. Szczególnych rozwiązań wymagają dzierżawy spółek pracowniczych w których 100 % akcji lub udziałów należy do pracowników zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej. Spółki te winny być uznane jako gospodarstwa wielorodzinne. W ustawie powinna być wskazana forma i metoda zagospodarowania dzierżawionych budynków i budowli. W naszym województwie będąca w zasobie ziemia rolnicza winna być racjonalnie zagospodarowana, tak aby nie rujnować dobrze zorganizowanych gospodarstw, a faktycznie aby była warsztatem dla rolnika. Przykładem niech będzie wielu dzierżawców i podmiotów prawnych, w tym także spółek strategicznych ANR oraz Spółdzielczej Agrofirmy Witkowo, które realizują program produkcji żywności na gruntach dzierżawionych z ANR. Pozdrawiam Feliks Skotnicki Prezes Zarząd