jęczmień ozimy

Transkrypt

jęczmień ozimy - wyniki doświadczeń

JĘCZMIEŃ OZIMY - WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
Uwagi ogólne i omówienie wyników.
Jęczmień ozimy uprawiany jest w Polsce głównie na cele pastewne, w niewielkim zaś zakresie jako
surowiec do przemysłu piwowarskiego (niewiele jest odmian browarnych jęczmienia ozimego i są one
zdecydowanie gorsze pod względem wartości browarnej niż odmiany jęczmienia jarego). Powierzchnia
uprawy jęczmienia ozimego w Polsce ma tendencję wzrostową, z niewielkim spadkiem w 2011 roku.
Jednak w strukturze zasiewów zbóż w 2012 roku forma ozima jęczmienia zajmuje tylko 2,9%. Jęczmień
ozimy jest zbożem o dużym potencjale plonowania, które w optymalnych warunkach dorównuje
pszenicy. Cechuje go jednak wyraźnie gorsza niż u innych zbóż ozimych mrozoodporność. Mroźna
zima 2011/2012 pokazała, że postęp w dziedzinie zimotrwałości i mrozoodporności jest
niewystarczający. Jest jednak bardziej tolerancyjny na suszę późnowiosenną. Aby jęczmień ozimy
dobrze przezimował powinien wejść w okres spoczynku dobrze rozkrzewiony, zahartowany, z mocnym
systemem korzeniowym i węzłem krzewienia umieszczonym tuż pod powierzchnią. Zależy to w dużej
mierze od przygotowania roli do siewu. Gleba przed siewem powinna być odleżała i starannie
doprawiona. Ze względu na wczesny siew jęczmienia ozimego, ważnym elementem jest przedplon,
który powinien możliwie wcześnie zejść z pola, aby było dość czasu na właściwe przygotowanie roli.
Bardzo dobrym przedplonem dla jęczmienia ozimego jest rzepak ozimy, wczesne ziemniaki, groch,
mieszanka wyki z żytem, mieszanki roślin strączkowych uprawiane na zielonkę lub susz. W przypadku
braku takiego stanowiska można uprawiać jęczmień po zbożach: żyto, owies. W przypadku uprawy
jęczmienia na cele browarne należy wykluczyć stanowiska po motylkowych i strączkowych.
Niewskazana jest uprawa po pszenicy, ponieważ uprawiane obecnie odmiany pszenicy należą do
późnych i średnio późnych, co powoduje zbyt późny siew jęczmienia. Nie należy uprawiać jęczmienia
po jęczmieniu, głównie ze względu na możliwość silnego porażenia chorobami, szczególnie
podsuszkowymi. Bardzo ważną zaletą jęczmienia ozimego jest wczesność dojrzewania, co znacznie
ułatwia rozłożenie prac żniwnych i jednocześnie jest on najlepszym przedplonem dla rzepaku ozimego,
którego powierzchnia uprawy wzrasta. Ponadto wczesny zbiór jęczmienia umożliwia uprawę poplonów
wysiewanych jako rośliny regenerujące w zmianowaniach z dużym udziałem zbóż. Rozmieszczenie
uprawy jęczmienia ozimego koncentruje się głównie w rejonach zachodniej i południowej Polski, w
których zimy mają łagodniejszy przebieg. Na terenie województwa mazowieckiego powierzchnia
uprawy tego gatunku wynosi 1,0% w strukturze zasiewów. Z uwagi na niewątpliwe zalety tego gatunku
warto dokładnie przeanalizować wyniki plonowania i inne cechy odmian jęczmienia ozimego, badanych
w doświadczeniach w naszym rejonie i podjąć się uprawy tego gatunku.W roku 2012 zarejestrowano
jedną nową odmianę typu pastewnego o kłosie wielorzędowym (Titus). Obecnie w krajowym rejestrze
znajduje się 27 odmian jęczmienia ozimego, w tym 23 odmiany typu pastewnego o kłosie
wielorzędowym, jedna typu pastewnego o kłosie dwurzędowym (Metaxa) oraz trzy typu browarnego o
kłosie dwurzędowym. W roku 2013 nie zarejestrowano żadnej nowej odmiany. Udział odmian
zagranicznych w krajowym rejestrze wynosi 85 %. W ostatnich latach zwiększył się znacznie w kraju
udział odmian ze Wspólnotowego Katalogu Roślin Rolniczych (CCA). Należy jednak pamiętać, że
odmiany te w większości nie są badane w naszych warunkach klimatycznych, co może zwiększać
ryzyko uprawy, biorąc pod uwagę chociażby zimę 2011/2012.
W sezonie 2012/2013 na terenie województwa mazowieckiego zostały założone 3 doświadczenia
z 10 odmianami jęczmienia ozimego.Doświadczenia zlokalizowane były w następujących jednostkach:
- Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Seroczynie
- Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Kawęczynie
- Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w Radzikowie
Miniony sezon był niekorzystny do uprawy jęczmienia ozimego. Uzyskane plony były niższe niż w
roku poprzednim. Najlepiej plonowały odmiany Souleyka, Antonella, Holmes oraz nowa odmiana
Titus. W Seroczynie odnotowano duże nasilenie pleśni śniegowej. Mączniak prawdziwy wystąpił w
dużym nasileniu w Seroczynie i Radzikowie i to na obu poziomach agrotechniki. W dość dużym
nasileniu wystąpiła plamistość siatkowa szczególnie w Radzikowie. We wszystkich punktach wystąpiła
w jęczmieniu ozimym fuzarioza kłosów, która miała istotny wpływ wysokość plonu odmian i jakość
ziarna.
-1-
Tabela 1
JĘCZMIEŃ OZIMY. Odmiany badane. Rok zbioru 2013
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania do
Krajowego
Rejestru
Odmian w
Polsce
1
2
3
Adres jednostki zachowującej odmianę,
a w przypadku odmiany zagranicznej- pełnomocnika w Polsce
4
1
FRIDERICUS
2007
KWS Lochow Polska sp. z o.o., Kondratowice,
ul. Słowiańska 5, PL-57-150 Prusy
2
SCARPIA
2007
Saaten Union Polska sp. z o.o.
ul. Straszewska 70, PL-62-100 Wągrowiec
3
LAVERDA
2009
4
SOULEYKA
2010
Saaten Union Polska sp.z o.o.
5
NICKELA *#
2006
Lantmannen SW Seed sp. Z o.o.
ulTerenowa 6g ,PL52-231 Wrocław
6
ANTONELLA
2011
7
HENRIETTE
2011
8
HOLMES
2011
DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
9
KWS
MERIDIAN
2011
KWS Polska sp. z o.o.
Kondratowice,
ul. Słowiańska 5, PL-57-150 Prusy
10
TITUS
2012
„* # - odmiana browarna, dwurzędowa
-2-
Tabela 2
JĘCZMIEŃ OZIMY. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2013
Miejscowość
Powiat
Kompleks rolniczej przydatności gleby
Klasa bonitacyjna gleby
PH gleby w KCI
Przedplon
Data siewu
Obsada nasion
(szt./m2)
Data zbioru
N na poziomie a1
(kg/ha)
N na poziomie a2
(kg/ha)
P2O5
(kg/ha)
K2O
(kg/ha)
Nawożenie dolistne preparatami
wieloskładnikowymi na poziomie a2 (l/ha)
Zaprawa nasienna
(nazwa)
Herbicyd
Insektycyd
(nazwa, dawka)
(nazwa, dawka)
Fungicyd pierwszy zabieg (nazwa, dawka)
Fungicyd
- drugi zabieg
(nazwa, dawka)
Regulator wzrostu
(nazwa, dawka)
SDOO
Seroczyn
Siedlce
4
IVa
5,75
Gorczyca biała
18.09
400
10.07
82
122
36
96
Zaprawa NasiennaT
ZDOO
Kawęczyn
Sochaczew
4
III a
7,37
Gorczyca biała
19.09
400
10.07
80
120
45
90
Insol 3 – 1,0 l
Insol 3 – 1,0 l
Vitavax 2000 FS
Legato Plus 600SC – 1,3 l
Legato Plus 600SC – 1,4 l
Fastach 100EC – 0,12l
Karate Zeon 050 CS – 0,2 l
-
Bumper 250 EC – 0,5l
Cerone 480 SL – 1,5 l
„ * ” brak danych
„ _ ” nie zastosowano
-3-
Alert375SC – 1l
Amistar 250 SC+Artea 330 EC
–0,6+0,4 l
Cerone 480 SL – 1,5 l
IHAR
Radzików
Błonie
4
IIIa
*
*
22.09
400
10.07
52
90
60
90
Vitavax 2000 FS
Glean 75 WG – 25gl
Karate Zeon 050 CS – 0,2 l
Alert375SC – 1l
Mirage 450 EC – 1l
Cerone 480 SL 1,5 l
Tabela 3
JĘCZMIEŃ OZIMY . Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2013
Seroczyn
Lp.
Cecha
a1
a2
Kawęczyn
a1
Radzików
a2
a2
a1
1
2
3
4
Stan roślin przed zimą
Stan roślin po zimie
Martwe rośliny
Termin kłoszenia
(skala 90)
(skala 90)
(%)
(dzień m-c)
21.05
23.05
21.05
23.05
18.05
20.05
5
Termin dojrzałości woskowej
(dzień, m-c)
22.06
24.06
01.07
03.07
*
*
6
84,4
77,4
100,4
89,6
93,2
89,4
7,8
8,2
9,0
9,0
7,0
8,0
8,0
7,9
9
10
11
12
13
14
15
Wysokość roślin
(cm)
Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej
(skala 90)
Wyleganie roślin przed zbiorem
(skala 9o)
Porażenie przez choroby
(skala 90)
Pleśń śniegowa
Mączniak prawdziwy
Rdza jęczmienia
Rynchosporioza
Plamistość siatkowa
Czarna plamistość
Masa tysiąca ziarn
(g)
3,9
7,8
8,5
7,8
7,6
46,0
4,9
8,5
9,0
8,7
7,8
44,8
7,1
7,5
9,0
7,4
9,0
47,4
8,1
8,9
9,0
7,8
9,0
48,4
5,9
7,2
9,0
5,1
9,0
*
8,1
8,6
9,0
5,3
9,0
*
16
Wilgotność ziarna podczas zbioru
11,4
12,0
13,1
13,8
12,0
13,0
17
Plon ziarna
(dt/ha)
57,4
64,1
Średnie wyniki ze wszystkich badanych odmian
a1 - przeciętny poziom agrotechniki; a2 – wysoki poziom agrotechniki
Skala 9o : 9 – oznacza stan najkorzystniejszy, 1 – oznacza stan najmniej korzystny
„ * „ brak danych
56,3
61,4
72,5
90,8
7
8
( %)
8,9
6,6
5,5
9,0
7,4
8,8
5,5
0,3
*
*
0,0
9,0
8,1
5,8
-4-
9,0
9,0
Tabela 4
JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2013
Seroczyn
Kawęczyn
Radzików
Wzorzec dt/ha
Radzików
Odmiana
Kawęczyn
Lp.
Poziom a2
Seroczyn
Poziom a1
57,4
56,3
72,5
64,1
61,4
90,8
1
Souleyka
96
98
111
91
91
105
2
Nickela
109
102
93
107
104
90
3
Titus
113
112
109
114
112
108
4
Fridericus
98
101
101
102
97
106
5
Scarpia
91
83
97
96
92
96
6
Laverda
88
104
91
84
91
96
7
Antonella
109
102
95
110
107
109
8
Henriette
92
96
102
91
94
94
9
Holmes
99
98
104
100
106
99
10
KWS Meridian
105
103
97
106
106
98
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
-5-
Tabela 5
JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2013, 2012,2011
MrozoPoziom a1
Lp.
Odmiana
odporność
(skala 90)
20122013
2012
2011
2013
20112013
2013
2012
2011
20122013
20112013
Wzorzec dt/ha
Poziom a2
62,0
64,1
77,4
63,1
67,8
72,1
76,5
91,8
74,3
81,0
1
Fridericus
6
100
119
101
110
106
102
117
98
109
105
2
Scarpia
5
91
98
105
95
99
95
101
104
98
100
3
Laverda
5
94
90
97
92
94
91
93
103
92
96
4
Souleyka
4,5
102
85
103
93
97
97
82
104
89
95
5
Nickela
4,5
100
-
90
-
-
99
-
86
-
-
6
Antonella
5
102
113
-
108
-
108
107
-
108
-
7
Henriette
5,5
97
103
-
100
-
93
101
-
97
-
8
Holmes
4,5
101
100
-
101
-
101
104
-
103
-
9
KWS Meridian
5
101
98
-
99
-
102
102
-
102
-
10
Titus
5,5
111
-
-
-
-
111
-
-
-
-
3
2
3
5
8
3
2
3
5
8
Liczba doświadczeń
Skala 9 0 – wyższe stopnie oznaczają lepszą ocenę
-6-
Tabela 6
JĘCZMIEŃ OZIMY. Porażenie przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki – a1 (odchylenie od wzorca).
Rok zbioru 2013,2011-2013
Lp.
Odmiana
Wzorzec (skala 90)
Fuzarioza
kłosów
2013
Rdza jęczmienia
Mączniak prawdziwy
Plamistość siatkowa
2013
2012,2013*
2013
2011-2013
2013
2011-2013
6,0
7,5
7,1
5,6
6,7
6,7
7,8
1
Fridericus
-0,3
-0,6
0,4
-0,3
-0,1
0,4
0,0
2
Scarpia
1,0
-0,8
-1,0
-1,5
-1,5
0,3
0,1
3
Laverda
-1,0
-0,1
0,5
-1,5
-0,7
0,1
0,3
4
Souleyka
-0,8
0,0
0,4
0,2
0,5
0,4
0,6
5
Nickela br
1,2
1,1
-
1,4
-
-0,6
-
6
Antonella
-0,8
0,2
0,3
1,9
-
-0,6
-
7
Henriette
-0,3
0,4
0,6
-1,5
-
-0,1
-
8
Holmes
0,0
-1,3
-0,7
0,0
-
-0,1
-
9
KWS Meridian
0,5
0,4
0,2
-1,1
-
-0,2
-
10
Titus
0,2
0,7
-
1,2
-
0,3
-
3
5
3
6
3
6
3
* - dane za dwa lata
-7-
Tabela 7.
JĘCZMIEŃ OZIMY. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian. (odchylenia od wzorca). Rok zbioru: 2013,2011-20123
Wyleganie (skala 90)
Wysokość roślin
Masa 1000 ziarn
w fazie dojrzałości
Liczba
przed zbiorem
(cm)
(g)
Lp.
Odmiana
mlecznej
lat badań
2013
2011-2013
2013
2011-2013
2013
2011-2013
2013
2011-2013
Wzorzec
1 Fridericus
2 Scarpia
3 Laverda
4 Souleyka
5 Nickela br
6 Antonella
7 Henriette
8 Holmes
9 KWS Meridian
10 Titus
Wzorzec
1 Fridericus
2 Scarpia
3 Laverda
4 Souleyka
5 Nickela br
6 Antonella
7 Henriette
8 Holmes
9 KWS Meridian
10 Titus
3
3
3
3
2
2
2
2
2
1
3
3
3
3
2
2
2
2
2
1
7,8
0,3
-2,8
-0,3
0,8
0,8
0,3
-0,3
0,8
-0,3
0,8
-
8,2
-1,2
-1,2
0,3
0,8
0,3
0,3
-1,2
0,3
0,8
0,8
1
-
Poziom agrotechniki a1
7,4
7,0
0,6
0,2
-1,9
-0,8
-0,6
-0,4
0,4
0,5
0,9
-0,1
-0,1
0,6
-0,4
0,6
Poziom agrotechniki a2
8,0
8,0
0,1
-0,3
-1,0
-1,5
-0,2
-0,1
0,7
1,0
0,7
-0,3
-0,1
0,2
-0,3
0,7
3
7
92,7
2,5
5,7
-5,6
1,0
-6,8
-1,1
-1,6
-6,8
-1,3
14,2
85,5
2,5
3,2
-2,9
2,2
-
46,7
2,9
-2,5
-3,2
-0,3
-1,5
-0,8
0,9
-0,8
-0,2
5,6
48,9
0,8
-1,0
-2,7
1,0
-
85,5
3,1
4,2
-4,5
1,7
-6,0
0,4
-2,8
-3,6
-2,6
10,1
3
80,9
3,3
5,9
-3,9
1,6
8
46,6
-1,0
-3,7
-1,9
1,1
-3,2
-1,0
0,9
-0,4
3,4
6,0
2
50,1
0,0
-1,6
-0,9
2,1
5
-8-
JĘCZMIEŃ OZIMY
CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH W ROKU 2013.
(zarejestrowanych w 2012 roku, sporządzona na podstawie listy opisowej odmian)
1.TITUS – Odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej.
Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej.
Mrozoodporność średnia. Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego i rdzę
jęczmienia – dość duża, na plamistość siatkową, rynchosporiozę i czarną plamistość – średnia.
Rośliny wysokie do bardzo wysokich, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny.
Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie średnie, gęstość w stanie zsypnym duża.
Zawartość białka w ziarnie średnia.
Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
9

jęczmień ozimy - wyniki doświadczeń

Transkrypt

Podobne dokumenty

pobierz - Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin

Tabela 1 Jęczmień ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru

Jęczmień ozimy Uwagi ogólne Powierzchnia uprawy

4. Jęczmień ozimy Gatunek ten nie jest zbyt popularny w

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w

Zobacz cały artykuł w PDF - Akademia Jęczmienia Hybrydowego

Mlody jęczmień + Chrom Profit Pharm

Zespół Wojewódzki Porejestrowego Doświadczalnictwa