Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w

Wielkopolski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i
Rolniczego
Wyniki
Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych
w Wielkopolsce
ZBOŻA, RZEPAK OZIMY. 2014
SDOO Słupia Wielka
ZDOO Śrem Wójtostwo
styczeń 2015
1
Przewodniczący Wielkpolskiego Zespołu Porejestrowego
Doświadczalnictwa Odmianowego
mgr inż. Bolesław Maćkowiak
Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Słupi Wielkiej
Dyrektor: mgr inż. Grzegorz Koszucki
Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Śremie Wójtostwie
63-100 Śrem
ul. Wiosny Ludów 27
faks. (0-61) 283-46-07
tel. i faks. (0-61) 283-45-91
[email protected] [email protected] www.slupia-wielka.coboru.pl
Z-ca dyrektora: mgr inż. Wiesław Małkowski
Opracowała:
inż. Irena Perczak
Redakcja merytoryczna: mgr inż. Wiesław Małkowski
Publikacja współfinansowana ze środków Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego
oraz Wielkopolskiej Izby Rolniczej
Publikacja chroniona prawem autorskim. Przedruk
dozwolony tylko po uzyskaniu zgody przewodniczącego
Wojewódzkiego Zespołu PDOiR
Wydawca: SDOO Słupia Wielka, ZDOO Śrem Wójtostwo
2
JĘCZMIEŃ OZIMY
UWAGI OGÓLNE
W sezonie 2013/2014 na terenie województwa wielkopolskiego założono pięć
doświadczeń z odmianami jęczmienia ozimego, podobnie jak w roku poprzednim.
Zlokalizowano je w zakładach doświadczalnych oceny odmian: Śrem Wójtostwo, Kościelna
Wieś i Nowa Wieś Ujska oraz w jednostce hodowli: Wiatrowo (PHR Tulce) i w Rolniczym
Gospodarstwie Doświadczalnym w Dłoni (UP Poznań).
Jedno doświadczenie (Wiatrowo) zdyskwalifikowano statystycznie, pozostałe uznano
za udane i przyjęto do zestawień.
Łącznie w sezonie 2013/2014 badano jedenaście odmian jęczmienia ozimego, trzy z nich
wybrane jako wzorcowe przez Centralny Ośrodek (Souleyka, Titus i SU Melania), pozostałe
osiem wybrał Zespół Wojewódzki PDOiR. Pięć spośród nich włączono do LOZ. (tab. 1).
Omawiane doświadczenia były prowadzone na dwóch poziomach agrotechniki:
a1 - poziom przeciętny (patrz tabela 2),
a2 - poziom wysoki; w porównaniu z poziomem przeciętnym zwiększono nawożenie
azotowe o 40 kg N/ha zastosowano ochronę przed chorobami (pierwszy zabieg
ochrony podstawy źdźbła i liści, drugi - dla ochrony liści i kłosa), nawożenie
dolistne preparatem wieloskładnikowymi (tab. 2).
Doświadczenia zostały zasiane w dniach od 20 do 24 września.
Warunki pogodowe panujące jesienią korzystnie wpłynęły na rozwój i krzewienie
roślin. Panujące wiosną i latem korzystne warunki pogodowe miały pozytywny wpływ na
plonowanie roślin.
Zbioru doświadczenia dokonano w dniach od 03 do 14 lipca.
WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
W roku 2014 plon ziarna na przeciętnym poziomie agrotechniki (a1) był zdecydowanie
wyższy niż w roku 2013 (tab. 5).
Zwyżka plonu na wysokim poziomie agrotechniki wyniosła 11,3 dt/ha i wahała się od
7,0 dt/ha w Dłoni do 15,6 dt/ha w Śremie Wójtostwie (tab. 3).
W roku 2014 na obu poziomach agrotechniki najżej plonowały odmiany Titus,
Henriette, KWS Meridian i Holmes, a najniżej odmiany Kobuz i Karakan (tab. 4).
Na podstawie analizy dwuletnich wyników plonowania najlepiej na obu poziomach
agrotechniki plonowały odmiany Henriette i Titus (tab. 5).
W roku 2014 najbardziej odporną na wyleganie okazała się odmiana Titus, największą
masę 1000 ziarn miały odmiany Henriette i Titus, a najmniejszą masę miały odmiany
Karakan i Kobuz (tab. 6).
Najbardziej wrażliwymi na rynchosporiozę były odmiany Karakan i Kobuz, na
mączniaka prawdziwego odmiana Karakan, a na plamistość siatkową odmiana Fridericus (tab.
7).
3
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania do
Krajowego
Rejestru
w Polsce
Rok
włączenia
do LOZ
Kod kraju
pochodzenia
Tabela 1
Jęczmień ozimy. Odmiany badane. Rok zbioru: 2014
1
Fridericus
2007
2011
DE
2
Karakan
2007
2010
3
Souleyka
2010
4
Antonella
2011
2014
DE
5
Henriette
2011
2014
DE
6
Holmes
2011
7
KWS
Meridian
2011
8
Titus
2012
9
Kobuz
2013
10
SU Melania
2013
DE
11
Zenek
2013
FR
DE
DK
2014
DE
DE
Adres jednostki zachowującej odmianę,
a w przypadku odmiany zagranicznej –
pełnomocnika w Polsce
KWS Lochow Polska sp. z o.o.,
Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy
DANKO HR sp. Z o.o.,
Choryń 27, 64-000 Kościan
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.,
ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.,
ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.,
ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
DANKO HR sp. Z o.o.,
Choryń 27, 64-000 Kościan
KWS Lochow Polska sp. z o.o.,
Kondratowice, ul. Słowiańska 5, 57-150 Prusy
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.,
ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
PHR sp. z o.o., ul. Kasztanowa 5, 63-004 Tulce
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.,
ul. Straszewska 70, 62-100 Wągrowiec
DANKO HR sp. Z o.o.,
Choryń 27, 64-000 Kościan
Tabela 2
Jęczmień ozimy. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2014
Miejscowość
Kompleks rolniczej przydatności
gleby
Klasa bonitacyjna gleby
PH gleby w KCl
Przedplon
Data siewu
Obsada nasion
Data zbioru
N na poziomie a1
N na poziomie a2
P2O5
K2O
(dzień, m-c)
(szt/m2)
(dzień, m-c)
(kg/ha)
(kg/ha)
(kg/ha)
(kg/ha)
Nawożenie dolistne preparatami
wieloskładnikowymi
(l/ha)
ZDOO
Śrem
Wójtostwo
ZDOO
Kościelna
Wieś
ZDOO
Nowa
Wieś
Ujska
SHZ
Wiatrowo
RGD
Dłoń
4
2
4
-
2
IVa
5,7
Jęczmień
ozimy
20.09
400
04.07
-
III
-
-
Soja
24.09
-
24.09
07.07
116
156
92
122
120
160
40
60
60
100
50
80
Plonvit Z, 1l
x2
Basfoliar, 5,0l
Siarczan
magnezu,
5,0kg
IIIb
IIIa
6,3
6,2
Groch
Groch
siewny
siewny
24.09
24.09
400
350
03.07
14.07
Nawożenie mineralne
83,5
70
123,5
110
37,5
50
37,5
80
DR Green
zboża, 2,0kg
x2
Tytanit, 0,4l
x2
4
Ciąg dalszy tabeli 2
ZDOO
Nowa
Wieś
Ujska
SHZ
Wiatrowo
RGD
Dłoń
Orius 02WS
-
Kinto Duo
Legato Plus
600SC, 1,3l
Komplet 560SC,
0,45l, Nuance
75WG, 10g
Maraton, 4,0l
Karate Zeon
050CS,
0,1l
Danadim, 0,5l
Fastac, 0,1l
0,6l
Capalo
337,5SE,
1,5l
Tilt Turbo
575SC, 1,0l
Fandango, 1,0l,
Wirtuoz +
Lotus, 1,0l
Tilt Turbo,
1,0l
ZDOO
Śrem
Wójtostwo
Miejscowość
Zaprawa nasienna
Herbicyd
(dawka/ha)
Insektycyd
(dawka/ha)
ZDOO
Kościelna
Wieś
Środki ochrony roślin
Funaben
Orius 02WS
Plus 02
Legato Plus
Maraton
600SC, 1,3l 375SC, 4,0l
Karate Zeon
050CS, 0,12l
Karate Zeon
050CS, 0,12l
x2
(dodatkowo na poziomie a2)
Tilt Turbo,
Fungicyd - pierwszy zabieg (dawka/ha) 0,6l, Amistar,
Fungicyd - drugi zabieg
(dawka/ha)
Rubric 125SC,
1,0l
Adexar Plus,
2,0l
Reveller
280SC,1,0l
Wirtuoz +
Lotus, 0,3l
Capalo, 2,0l,
Tilt Turbo,
1,0l
Regulator wzrostu
(dawka/ha)
Moddus
250EC, 0,4l
Cerone
480SL, 1,5l
Moddus 250
EC, 0,6l
Modus, 0,3l
Cerone
„-” - zabiegu nie zastosowano lub brak danych
Tabela 3
Jęczmień ozimy. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2014
Lp.
Śrem
Kościelna
Wójtostwo
Wieś
Wyszczególnienie
a1
a2
a1
a2
Nowa
Wieś
Ujska
a1
a2
Wiatrowo
a1
a2
Dłoń
a1
a2
9,0
8,0
1 Stan roślin przed zimą (skala 9 )
o
8,9
4,8
2 Stan roślin po zimie
(skala 9 )
3 Termin kłoszenia
(dzień, m-c) 03.05 04.05 07.05 08.05 07.05 09.05 06.05 07.05 10.05 10.05
o
4
Termin dojrzałości woskowej
(dzień, m-c)
(cm)
5 Wysokość roślin
Wyleganie roślin w dojrz. mlecznej
6
o
(skala 9 )
7
Wyleganie roślin przed zbiorem
(skala 9o)
8 Mączniak prawdziwy (skala 9o)
9 Rynchosporioza
(skala 9o)
10 Rdza jęczmienia
(skala 9o)
11 Plamistość siatkowa
(skala 9o)
12 Masa 1000 ziarn
(g)
16.06 17.06 02.07 03.07 14.06 16.06
-
15.06 15.06
98
94
108
103
107
101
99
90
109
112
9,0
9,0
4,7
6,0
9,0
9,0
9,0
9,0
7,3
7,2
7,3
8,5
2,4
3,2
8,0
9,0
9,0
9,0
7,3
7,0
8,8
8,9
8,8
8,1
40,9
9,0
9,0
9,0
9,0
44,2
7,8
7,7
36,2
9,0
9,0
40,1
5,3
5,1
7,8
5,8
37,6
9,0
8,2
9,0
7,5
41,2
9,0
7,6
8,2
50,8
9,0
7,9
8,3
49,9
5,6
47,3
4,5
49,5
8,3
8,6
9,6
9,8
-
-
87,1
94,1
Wilgotność ziarna podczas zbioru
11,4 12,6 9,0 10,0 11,8 12,1
(%)
14 Plon ziarna
(dt z ha) 108,2 123,8 95,8 108,5 76,9 86,9
13
-
Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian; a1 – przeciętny poziom agrotechniki; a2 – wysoki poziom agrotechniki;
Skala 90: 9 – oznacza stan najkorzystniejszy, 1 – oznacza stan najmniej korzystny
5
Tabela 4
Jęczmień ozimy. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2014
108,2 95,8
1 Fridericus
92,0 123,8 108,5 86,9
Średnia
Dłoń
Nowa Wieś
Ujska
Kościelna Wieś
87,1
Śrem
Wójtostwo
76,9
Średnia
Dłoń
Wzorzec, dt z ha
Poziom a2
Nowa Wieś
Ujska
Odmiana
Śrem
Wójtostwo
Lp.
Kościelna Wieś
Poziom a1
94,1 103,3
100
100
103
87
98
102
102
104
82
98
2 Karakan
84
97
93
97
92
94
91
91
100
94
3 Souleyka
105
99
106
107
104
95
96
101
105
99
4 Antonella
95
103
112
102
102
97
101
108
104
102
5 Henriette
105
111
93
103
104
103
108
100
101
104
6 Holmes
105
100
105
96
102
108
101
101
101
103
7 KWS Meridian
111
96
104
101
103
104
104
111
95
103
8 Titus
105
111
106
106
107
105
105
105
109
106
90
81
77
103
88
89
86
88
101
91
10 SU Melania
101
102
104
87
100
103
109
104
92
102
11 Zenek
100
100
95
107
101
100
95
88
106
98
9 Kobuz
Wzorzec: wszystkie badane odmiany,
Tabela 5
Jęczmień ozimy. Plon ziarna odmian. (% wzorca). Lata zbioru: 2014, 2013
Lp.
Zimotr
wałość
(skala
9 0)
Odmiana
Wzorzec, dt z ha
Poziom a1
Poziom a2
2014
2013
20132014
2014
2013
20132014
92,0
74,5
83,3
103,3
85,0
94,2
1
Fridericus
LOZ
6,0
98
105
101
98
102
100
2
Karakan
LOZ
5,5
92
88
90
94
93
93
3
Souleyka
4,5
104
104
104
99
100
100
4
Antonella
LOZ
5,0
102
104
103
102
102
102
5
Henriette
LOZ
5,5
104
105
104
104
106
105
6
Holmes
4,5
102
102
102
103
101
102
7
KWS Meridian
5,0
103
99
102
103
104
104
8
Titus
5,5
107
109
108
106
101
104
9
Kobuz
10
11
5
9
LOZ
88
91
SU Melania
100
102
Zenek
101
98
Liczba doświadczeń
4
5
9
4
Wzorzec: wszystkie badane odmiany,
Zimotrwałość : 90- bardzo duża, 50 - średnia, 10 - bardzo mała (wg Listy Opisowej Odmian 2014, COBORU)
6
Tabela 6
Jęczmień ozimy. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca).
Lata zbioru: 2014, 2012 – 2014
Wyleganie (skala 90)
Liczba
lat
badań
Lp. Odmiana
w fazie
dojrz.
mleczn.
2014
20132014
przed
zbiorem
2014
20122014
Wysokość
roślin
(cm)
2014
Wilgotność
ziarna w
czasie
zbioru
(%)
Masa 1000
ziarn
(g)
20122014
2014
20122014
2014
20122014
Poziom agrotechniki a1
Wzorzec
6,0
5,5
6,3
6,3
104
96
10,0
11,0
42,6
48,6
1 Fridericus
3
-0,5
-0,3
0,0
0,0
2
4
-0,4
-1,0
1,4
-0,2
2 Karakan
3
-0,2
-0,1
-0,6
-0,3
2
3
-0,1
0,3
-4,4
-7,0
3 Souleyka
3
-1,0
-0,5
0,0
-0,2
-2
-2
-0,2
0,8
-1,1
2,1
4 Antonella
3
1,0
0,8
0,5
0,3
-9
-4
0,1
0,5
1,2
0,8
5 Henriette
3
-0,2
-0,1
0,4
0,5
-3
-1
0,3
0,6
1,9
1,2
6 Holmes
3
-1,2
-0,6
-0,4
-0,1
-4
-5
0,4
-0,2
1,3
2,5
7 KWS Meridian
3
-0,5
-0,5
-0,5
-0,3
2
0
-0,4
-1,0
0,5
1,2
8 Titus
2
1,3
0,7
0,9
0,6
10
13
0,7
0,4
2,8
3,3
9 Kobuz
1
-0,2
-0,5
5
-0,5
-2,0
10 SU Melania
1
1,0
0,5
0
0,2
0,6
11 Zenek
1
0,5
-0,1
-4
-0,1
-2,3
Poziom agrotechniki a2
Wzorzec
6,6
6,1
6,9
6,5
100
92
10,6
11,6
45,0
49,1
1 Fridericus
3
-0,6
-0,4
0,1
0,0
5
2
0,0
-0,8
1,6
-0,4
2 Karakan
3
-0,1
-0,1
-0,4
-0,2
-1
3
0,0
0,4
-4,9
-6,9
3 Souleyka
3
-0,3
-0,2
0,1
0,0
-2
0
0,3
1,9
-1,0
2,9
4 Antonella
3
0,4
0,4
-0,2
-0,1
-9
-3
0,0
0,3
0,1
-0,4
5 Henriette
3
0,2
0,3
0,1
0,2
-4
-1
-0,1
0,3
2,2
1,6
6 Holmes
3
-0,1
-0,1
0,1
0,0
-7
-6
0,5
-0,1
1,5
2,2
7 KWS Meridian
3
-0,6
-0,6
-0,2
-0,2
3
2
-0,4
-0,8
0,1
1,9
8 Titus
2
-0,7
0,6
0,5
0,3
10
12
0,4
0,3
3,1
2,7
9 Kobuz
1
0,2
-0,2
7
-0,5
-1,1
10 SU Melania
1
0,2
-0,2
1
-0,1
0,5
11 Zenek
1
0,2
0,2
-3
0,0
-1,9
Liczba doświadczeń
2
3
4
8
5
10
5
11
5
10
Wzorzec: wszystkie badane odmiany w roku,
Wyleganie: wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których miało ono miejsce; wyższa wartość oznacza ocenę
korzystniejszą
7
Tabela 7
Jęczmień ozimy. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie
agrotechniki (a1) w skali 90 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2014, 2012-2014
Lp.
Odmiana
Liczba
lat
badań
Wzorzec, skala 90
Rynchosporioza
Mączniak
prawdziwy
Plamistość
siatkowa
Rdza
jęczmienia
2014
20132014
2014
20122014
2014
20122014
6,4
6,9
7,3
7,6
6,8
7,2
8,3
2014
1 Fridericus
3
0,6
0,1
-0,3
-0,2
-1,0
-0,9
-0,3
2 Karakan
3
-1,1
-1,0
-0,6
0,1
-0,2
-0,5
-0,4
3 Souleyka
3
-0,1
0,8
0,0
-0,1
0,3
0,3
0,1
4 Antonella
3
1,4
1,1
0,7
0,8
0,6
0,8
0,1
5 Henriette
3
-0,6
-1,0
-0,1
-0,3
-0,8
-0,7
0,2
6 Holmes
3
-0,4
-0,9
0,0
0,1
0,7
0,3
0,2
7 KWS Meridian
3
0,4
0,6
0,0
0,1
-0,2
0,0
0,2
8 Titus
2
0,1
0,4
-0,1
0,3
0,0
0,4
-0,3
9 Kobuz
1
-1,6
-0,3
0,7
-0,3
10 SU Melania
1
0,9
0,2
0,6
0,4
11 Zenek
1
0,4
0,4
-0,7
0,1
Liczba doświadczeń
2
3
3
8
4
8
3
Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których dana choroba wystąpiła: wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
Liczba doświadczeń dla okresu 2012-2014 odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio
mniejsza
8