Tabgha - Ks. Adam Piekarzewski SDB

Ks. Adam Piekarzewski SDB – „Z pamiętnika pielgrzyma”
Tabgha
Około 10 km na północ od Tyberiady i 3 km od Kafarnaum, na
północno-zachodnim brzegu Jeziora Galilejskiego znajduje się
miejsce, określane mianem Tabgha. Nazwa ta to efekt zniekształcenia
greckiego słowa Heptapegon, oznaczającego „miejsce siedmiu
źródeł”. Pierwotna tradycja chrześcijańska przypisała tej okolicy dwa
istotne, ewangeliczne wydarzenia: cud rozmnożenia chleba i nadanie
prymatu św. Piotrowi.
Miejsce rozmnożenia chleba
Odwiedzamy najpierw miejsce dedykowane rozmnożeniu
chleba. Teren należy dziś do Ojców Benedyktynów z Kolonii. W IV w.
znajdował się tu mały kościół, w którym, wg świadectwa Egerii,
(pielgrzymującej w Ziemi Świętej w latach 381-384) jako ołtarz służyła
„skała na której Pan położył chleb”: „Wieczorem podeszli do Niego
uczniowie i rzekli: «Miejsce to jest odludne i jest już późno. Odeślij
ludzi do wsi, aby kupili sobie żywności.» Lecz Jezus odpowiedział: «Nie
muszą odchodzić. Wy dajcie im jeść!» A oni na to: «Mamy tylko pięć
chlebów i dwie ryby.» Wtedy On polecił: «Przynieście Mi je tutaj!»”(Mt
14,15-18)
Świątynia została zniszczona przez osunięcie się ziemi z
pobliskiego wzgórza. W czasach bizantyjskich, na ruinach
zniszczonego kościółka powstaje piękna bazylika, przyozdobiona
mozaikami z motywami fauny i flory Nilu oraz fauny i flory Jeziora
Galilejskiego. Do dziś można podziwiać fragmenty tej niesamowitej
mozaiki – jednej z najpiękniejszych, zachowanych w Ziemi Świętej z
czasów Bizancjum. Pod ołtarzem widzimy fragment skały,
wspomnianej przez Egerię, i słynną mozaikę kosza z czterema
chlebami i dwiema rybami po lewej i prawej stronie. Przesłanie
mozaiki jest bardzo wymowne: w koszu znajdują się cztery chleby (z
pięciu wspomnianych w Ewangelii) ponieważ jeden chleb leży na
ołtarzu, gotowy na słowa kapłana przemienić się w Ciało Pańskie.
Bizantyjska bazylika, upamiętniająca cud rozmnożenia chleba,
nie przetrwała najazdu Persów w 614 r. Miejsce poszło w
zapomnienie na wieki. Dopiero w latach 30-tych ubiegłego wieku
ruszyły prace archeologiczne. W 1934 roku wybudowano kościół,
mający chronić odkryte mozaiki. Spełniał swoją rolę, aż do lat 70-tych
XX wieku. W 1982 r., na fundamentach bizantyjskiej bazyliki
wzniesiono obecną świątynię. Kontemplując surowe wnętrze
benedyktyńskiego kościoła, możemy wyobrazić sobie, z jaką prostotą
Jezus „wziął pięć chlebów i dwie ryby, spojrzał w niebo i odmówił
modlitwę uwielbienia. Potem łamał chleby i dawał uczniom, a oni
ludziom. Wszyscy jedli do syta, a zebranymi resztkami napełniono
dwanaście koszy. Tych zaś, którzy jedli, było około pięciu tysięcy
mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci.”(Mt 14,19-21)
Kościół Prymatu św. Piotra
Opuszczamy teren, należący do Ojców Benedyktynów, i
wychodzimy na drogę w stronę Kafarnaum. Do Kościoła Prymatu św.
Piotra przejdziemy się na pieszo, bo jest on niedaleko. Wchodzimy
tym razem na teren franciszkański, kierując się w stronę jeziora. „Gdy
nastał poranek, Jezus stanął na brzegu jeziora, lecz uczniowie nie
poznali, że to jest Jezus. Jezus zapytał ich: «Dzieci! Nie macie nic do
jedzenia?» Odpowiedzieli mu: «Nie.» On zaś polecił im: «Zarzućcie
sieć po prawej stronie łodzi, a złowicie.» Zarzucili więc, ale nie mogli
jej już wyciągnąć z powodu mnóstwa ryb. Wtedy uczeń, którego Jezus
miłował, powiedział do Piotra: «To jest Pan.» Skoro tylko Szymon
Piotr usłyszał, że to jest Pan, nałożył ubranie, bo był rozebrany, i rzucił
się do jeziora. Pozostali uczniowie przypłynęli łodzią, ciągnąc sieć
wypełnioną rybami, ponieważ nie byli daleko od lądu, tylko około
dwustu łokci.”(J 21,4-8)
Zanim wejdziemy do środka świątyni, spoglądamy na jego
wschodnią stronę (od strony jeziora). Widzimy tutaj bardzo wyraźnie
wycięte w skale schodki oraz część fundamentu pierwszej świątyni,
która stanęła w tym miejscu pod koniec IV w. W V w. kościół został
odnowiony i od tego czasu skała, którą za chwilę zobaczymy również
wewnątrz otrzymała nazwę Mensa Christi (Stół Chrystusa). To tutaj
Jezus przygotował swoim uczniom śniadanie: „Gdy wysiedli na brzeg,
zobaczyli rozniecone ognisko, położoną na nim rybę oraz chleb. Jezus
poprosił ich: «Przynieście kilka ryb, które teraz złowiliście.» Poszedł
więc Szymon Piotr i wyciągnął na ląd sieć wypełnioną stu
pięćdziesięciu trzema wielkimi rybami. A chociaż ryb było tak dużo,
sieć się nie rozerwała. Jezus zaś im powiedział: «Chodźcie coś zjeść.»
Żaden z uczniów nie odważył się za pytać Go: «Kim jesteś?», ponieważ
wiedzieli, że to Pan. A Jezus podszedł, wziął chleb i podał im; podobnie
uczynił z rybą.”(J 21,9-13)
Kościół bizantyjski uległ zniszczeniu wraz z inwazją Persów, w
pierwszej połowie VII w. Odbudowa świątyni nastąpiła na początku
VIII w., ale ta budowla z biegiem czasu też popada w ruinę. Krzyżowcy
na fundamentach poprzednich kościołów stawiają swój własny, który
na początku XIII w. także ulega zniszczeniu. W tym miejscu historii
następuję dość długa pauza, ponieważ dopiero w 1933 r.
Franciszkanie z Kustodii Ziemi Świętej wznoszą mały kościółek,
odnowiony następnie w roku 1982. Wchodzimy do środka przez
drzwi z brązu, upamiętniające pielgrzymkę papieża św. Jana Pawła II
do Ziemi Świętej w 2000 r. Od razu rzuca się w oczy Mensa Christi
oraz prostota tej małej świątyni. Możemy tutaj, za wzorem Pawła VI
(1964 r.) i Jana Pawła II (2000 r.), zatopić się w modlitwie za Kościół,
który tu, nad brzegami Jeziora Galilejskiego, przygotowywał się do
wielkiej misji ewangelizacji świata.
Wychodząc na zewnątrz, spoglądamy na posąg odlany z brązu,
upamiętniający wydarzenie nad jeziorem – jest to dzieło włoskiego
artysty, franciszkanina A. Martini’ego. Ta okolica dobrze pamięta
tamten dzień, tamto śniadanie, grono uczniów siedzących w kręgu
wraz z Jezusem… Ta okolica dobrze pamięta trzykrotnie powtórzone
przez Jezusa pytanie: „«Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie?»
Wtedy Piotr się zasmucił, że już trzeci raz go zapytał: «Czy kochasz
Mnie?» I odpowiedział Mu: «Panie, Ty wiesz o wszystkim. Ty wiesz, że
Cię kocham.» Jezus rzekł do niego: «Paś moje owce. Uroczyście
zapewniam cię: Kiedy byłeś młodszy, przepasywałeś się i szedłeś,
dokąd chciałeś. Kiedy jednak się zestarzejesz, wyciągniesz swoje ręce,
a ktoś inny cię przepasze i poprowadzi, dokąd nie chcesz.» Powiedział
to, aby wskazać, jaką śmiercią uwielbi Boga. Następnie rzekł do
niego: «Pójdź za Mną!»”(J 21,17b-19)
Teksty biblijne: Mt 14,13-21; Mk 6,34-44; Łk 9,12-17; J 6,1-15
(rozmnożenie chleba); J 21,1-14 (spotkanie Zmartwychwstałego z
uczniami w Galilei); J 21,15-19 (powierzenie Piotrowi zadań
pasterskich)
Copyright © by Adam Piekarzewski
[email protected]