WIZERUNKI MARYJNE W SZTUCE – ĆWICZENIA

WIZERUNKI MARYJNE W SZTUCE – ĆWICZENIA
1. Podaj nazwy przedstawionych na rysunkach motywów.
typ ............................................. typ ............................................. typ .............................................
Michał Anioł (1498–1500)
Bazylika Św. Piotra, Rzym
typ .........................................
El Greco (ok. 1585-1590)
typ .................................... typ .....................................................
Rogier van der Weyden „Zdjęcie z krzyża” (1435)
2. Przeczytaj uważnie definicje. Wymień utwory literackie, w których występują wskazane motywy.
Wizerunek
Mater Dolorosa, Matka Boża Bolesna, szt. plast. przedstawienie Marii cierpiącej, zwykle z
narzędziami męki lub mieczem w piersi; głównie w malarstwie gotyckim;
Stabat Mater [łac. Stabat Mater dolorosa ‘stała Matka boleściwa (pod krzyżem)’],
sekwencja autorstwa prawdopodobnie franciszkanina Jacopone da Todi (XIII w.)
Pieta [wł. pietà ‘miłosierdzie’], szt. plast. przedstawienie martwego Jezusa Chrystusa
leżącego na kolanach boleściwej Marii;
Deesis [gr. déēsis ‘prośba’, ‘modlitwa wstawiennicza’], ikon. scena przedstawiająca
Chrystusa Pantokratora pomiędzy Marią i świętym Janem Chrzcicielem w pozach
modlitewnych, wyrażająca ideę ich wstawiennictwa za ludzkością
Theotokos – [gr.] Matka Boża, Boża Rodzicielka; jeden z dwóch (obok „Najświętszej Maryi
Panny”) oficjalnych tytułów Marii z Nazaretu, matki Jezusa; wizerunek dogmatyczny;
sobór efeski, III sobór powszechny zwołany 431 do Efezu w celu rozstrzygnięcia sporu
dotyczącego określenia zjednoczenia natury ludzkiej i boskiej w Jezusie Chrystusie oraz
tytułu Marii jako Matki Bożej: Maryja zrodziła cieleśnie Słowo będące z Boga, które stało się
Człowiekiem, dzięki czemu w Osobie Jezusa Chrystusa są dwie natury: odwieczna Boska i
ludzka. Dając ciało Osobie Syna Bożego, stała się Matką Boga (Theotókos). Taką wykładnię
potwierdził sobór efeski w 431 r., ogłaszając dogmat o Boskim Macierzyństwie Maryi
1 stycznia - uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi
Compassio Mariae – współcierpienie Marii
Tytuł utworu
-------------