orientacja w przestrzeni

Transkrypt

orientacja w przestrzeni
Nabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju
umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej
i samoregulacji.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
KOORDYNACJA WZROKOWO - RUCHOWA
Zdolność
przekazanych
osoby
przez
do
oczy
koordynowania
do
kontroli,
informacji
prowadzenia
i kierowania rąk w celu realizacji danego zadania, takiego
jak pisanie odręczne.
Współdziałanie
funkcji
wzrokowych
współpraca „oka i ręki”.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
i
ruchowych
–
DLACZEGO KOORDYNACJA OCZU I RĘKI
JEST WAŻNA?
W trakcie roku szkolnego dzieci muszą często
spoglądać na materiały instruktażowe różnych typów, np.
liczby na tablicy, tekst, rysunek, mapę, listę instrukcji
i prezentacje, i jednocześnie stworzyć odpowiedni fizyczny
zapis w odpowiedzi na to, co widzą, w formie pisemnej lub
rysunku.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
Rosyjski psycholog Leonid Venger określił ważność
koordynacji oczu i ręki mówiąc, że palce powinny być
w stanie „usłyszeć” informacje przekazywane im przez
oczy.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
RYSOWANIE Z PAMIĘCI
Dla wielu dzieci rysowanie z pamięci jest łatwiejsze od
rysowania
z
obserwacji.
Dziecko
nie
potrzebuje
koordynować rysowania i patrzenia, gdyż wizualna forma
rysunku istnieje już w jego umyśle.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
RYSOWANIE Z OBSERWACJI
Podczas
rysowania
z
obserwacji,
uwaga
musi
być
podzielona pomiędzy patrzenie i zapisywanie. Dla małego
dziecka jednoczesna koordynacja ruchu oczu i rąk jest
trudna.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
OCENA ROZWOJU KOORDYNACJI
WZROKOWO-RUCHOWEJ
PRZERYSUJ I POKOLORUJ CIĘŻARÓWKĘ – PRZYKŁADOWY TEST
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ORIENTACJA W PRZESTRZENI
NPDN PROTOTO - J. Morawska
Świadomość własnego „Ja” i orientacja przestrzenna
kształtuje się w umyśle człowieka przez całe życie, choć
w różnych okresach przebiega to inaczej.
Jest
warunkiem
dobrego
funkcjonowania
w otaczającej rzeczywistości.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
człowieka
JAK KSZTAŁTUJE SIĘ
ORIENTACJA PRZESTRZENNA
U DZIECI?
NPDN PROTOTO - J. Morawska
Orientacja przestrzenna wywodzi się z poczucia to
jestem ja, a to jest moje otoczenie, a także ze
świadomości schematu własnego ciała.
Najwcześniej dziecko uczy się określać kierunki
i położenie przedmiotów w stosunku do swego ciała:
najpierw to, co jest bliżej, w zasięgu ręki, a następnie to, co
znajduje się dalej w obszarze wzroku.
NPDN PROTOTO - J. Morawska

Kształtowanie świadomości własnego ciała, określanie
kierunków w przestrzeni od osi własnego ciała oraz
ustalenie położenia obiektów względem siebie.

Rozpatrywanie otoczenia z punktu widzenia drugiej
osoby.
NPDN PROTOTO - J. Morawska

Określanie
miejsc
wprowadzenie
do
różnych
nich
obiektów
kierunków
wzajemnego położenia.

Orientacja na kartce papieru.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
i
w
przestrzeni,
określanie
ich
Orientację przestrzenną kształtuje się poprzez dotyk,
gest, ruch ciała i obserwację efektu przemieszczania. Słowa
jedynie towarzyszą tym doświadczeniom.
Dziecko musi samo doznać, poczuć, wykonać i nazwać
swe doświadczenia, aby zrozumieć na czym polega
orientacja w przestrzeni.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ORIENTACJA PRZESTRZENNO - KIERUNKOWA

zdolność odróżniania strony lewej od prawej oraz określania
relacji przestrzennych typu nad, pod, za.
Dlaczego jest ważna?
Umożliwia piszącemu dziecku orientację na kartce papieru
oraz podjęcie decyzji, jak względem siebie ułożyć elementy
graficzne pisma, które jest przecież zestawem kresek i kółek
położonych
względem
siebie
przestrzennych.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
w
różnych
relacjach
ZNACZENIE ORIENTACJI KIERUNKOWOPRZESTRZENNEJ W NAUCE MATEMATYKI
rozwiązywanie grafów
•
Nauka geometrii
•
Orientacja w układzie współrzędnym
NPDN PROTOTO - J. Morawska
OBNIŻONA ORIENTACJA
W SCHEMACIE CIAŁA I PRZESTRZENI

Zapisywanie cyfr w odbiciu lustrzanym,

Przestawianie cyfr w liczbach (56 – 65),

Odczytywanie liczb od prawej do lewej strony (345 jako pięćset
czterdzieści trzy),

Mylenie znaków <, >,

Trudności w orientacji na kartce papieru (uczeń ma kłopoty
z poleceniami typu: narysuj kwadrat po prawej stronie, rozwiąż
zadanie znajdujące się na dole kartki),

Mylenie kierunków (lewa, prawa strona),

Słabe
rozumienie
określeń
słownych
dotyczących
stosunków
NPDN PROTOTO
- J. Morawska
przestrzennych (w, nad, pod,
za, obok,
przed, poprzedni, następny),

Trudności z prawidłowym umieszczaniem liczb w kolumnach,

Zakłócenia w wyobraźni przestrzennej, stąd trudności w nauce
geometrii,

Kłopoty z przeliczaniem i porównywaniem jednostek czasu,

Trudności w rysowaniu figur płaskich i przestrzennych,

Kłopoty w operowaniu pojęciami, proste równoległe i prostopadłe, oś
liczbowa,

Trudności w zrozumieniu odwrotności działań rachunkowych,

Kłopoty ze znalezieniem odpowiedniej strony i zadania w podręczniku.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ĆWICZENIA ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ ETAPY

ETAP 1 – uświadomienie dziecku położenia przedmiotów
względem własnego ciała i względem drugiej osoby oraz
położenia przedmiotów względem innych przedmiotów.

ETAP 2 – kształtowanie orientacji w zakresie kierunków
w przestrzeni (np. względem własnego ciała: góra –
głowa, dół – nogi, przód – twarz, tył – plecy).

ETAP 3 – rozróżnianie stron lewej – prawej.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ZABAWY UTRWLAJĄCE
ORIENTACJĘ PRZESTRZENNĄ
NPDN PROTOTO - J. Morawska
CHODZENIE POD DYKTANDO
Nauczyciel mówi: „Dwa kroki w prawo... (dzieci
wykonują). Teraz trzy kroki do przodu ... Dwa kroki do tyłu ...
Pięć kroków w lewo ... itd.”
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ZABAWA 2
CEL- UTRWALANIE POJĘĆ: PRZED-ZA, Z TYŁU-Z PRZODU, Z
PRAWEJ-Z LEWEJ

Nauczyciel mówi, gdzie dziecko ma położyć woreczek: przed sobą, za
sobą, z tyłu, po lewej stronie, po prawej stronie itd.

Dzieci wykonują polecenia. Następnie bawią się w parach i co jakiś
czas zamieniają się rolami. Jedno dziecko mówi, gdzie położyć woreczek, a drugie wykonuje usłyszane polecenie.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
ZABAWA 3 – LUSTRZANE ODBICIE
CEL – KSZTAŁTOWANIE UMIEJETNOSCI NAŚLADOWANIA
RUCHÓW
NPDN PROTOTO - J. Morawska
WERBALIZACJA RELACJI PRZESTRZENNEJ
Dziecko nazywa lub układa podpisy pod odpowiednie układy
przestrzenne.
NPDN PROTOTO - J. Morawska
w, przed, nad, pod, na, za
NPDN PROTOTO - J. Morawska
na, z, obok, pomiędzy, przed, za
NPDN PROTOTO - J. Morawska
NPDN PROTOTO - J. Morawska
NPDN PROTOTO - J. Morawska
NPDN PROTOTO - J. Morawska
NPDN PROTOTO - J. Morawska
BIBLIOGRAFIA:
Gruszczyk
– Kolczyńska E., Zielińska E. (2000) Wspomaganie rozwoju umysłowego
trzylatków
i
dzieci
starszych
wolniej
rozwijających
się,
Wydawnictwa
Szkolne
i
Pedagogiczne, Warszawa
Gruszczyk
– Kolczyńska E., Zielińska E. (2004) Wspomaganie rozwoju umysłowego
czterolatków i pięciolatków, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
Gruszczyk
– Kolczyńska E., Zielińska E., Kupisiewcz M. (1999) Dziecięca matematyka.
Książka dla rodziców i nauczycieli dzieci z wadą słuchu, Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne, Warszawa
Gruszczyk
– Kolczyńska E. (red.) Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja
matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku
szkolnej edukacji, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa
Winiarek
I.: Czy ręka słyszy oko? Bliżej przedszkola, 2012,
NPDN PROTOTO - J. Morawska