specyficzne i niespecyficzne trudności w uczeniu się
Transkrypt
specyficzne i niespecyficzne trudności w uczeniu się
DOJRZAŁOŚĆ DO UCZENIA SIĘ MATEMATYKI W WARUNKACH SZKOLNYCH WG GRUSZCZYK - KOLCZYŃSKIEJ NPDN PROTOTO - J. Morawska ZAKRES DOJRZAŁOŚCI DO UCZENIA SIĘ MATEMATYKI DZIECIĘCE LICZENIE ROZUMOWANIE OPERACYJNE NA POZIOMIE KONKRETNYM ZDOLNOŚĆ DO ODRYWANIA SIĘ OD KONKRETÓW I POSŁUGIWANIA SIĘ REPRZENTACJAMI SYMBOLICZNYMI DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNA ZDOLNOŚĆ DO SYNTETYZOWANIA ORAZ ZINTEGROWANIA FUNKCJI PERCEPCYJNO-MOTORYCZNYCH NPDN PROTOTO - J. Morawska 1. Dziecięce liczenie: sprawne liczenie i rozróżnianie błędnego liczenia od poprawnego, umiejętność wyznaczania wyniku dodawania i odejmowania w zakresie 10 w pamięci, na liczmanach lub na palcach. NPDN PROTOTO - J. Morawska 2. Operacyjne rozumowanie na poziomie konkretnym w zakresie: uznawania stałości ilości nieciągłych – zdolność do wnioskowania o równoliczności mimo obserwowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów, wyznaczania konsekwentnych serii – zdolność do ujmowania każdego z porządkowanych elementów jako mniejszego od nieuporządkowanych i jednocześnie jako największego w zbiorze już uporządkowanym. NPDN PROTOTO - J. Morawska 3. Zdolność i posługiwanie do odrywania się się reprezentacjami od konkretów symbolicznymi w zakresie: pojęć liczbowych – aspekt językowo-symboliczny, działań arytmetycznych – formuła arytmetyczna i jej przekształcenie, schematu graficznego – grafy strzałkowe, drzewka, tabele i inne uproszczone rysunki. NPDN PROTOTO - J. Morawska 4. Dojrzałość emocjonalna wyrażająca się w: pozytywnym nastawieniu do samodzielnego rozwiązywania zadań, odporności emocjonalnej na sytuacje trudne intelektualnie – zdolność do kierowania swym zachowaniem w sposób racjonalny mimo przeżywanych napięć. NPDN PROTOTO - J. Morawska 5. Zdolność do syntetyzowania oraz zintegrowania funkcji percepcyjno-motorycznych, która wyraża się w sprawnym odwzorowywaniu złożonych kształtów, rysowaniu i konstruowaniu. NPDN PROTOTO - J. Morawska PRZYCZYNY NADMIERNYCH TRUDNOŚCI W MATEMATYCE Rozpoczęcie nauki bez odpowiedniej dojrzałości do uczenia się matematyki NPDN PROTOTO - J. Morawska PRZYCZYNY DYDAKTYCZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI przekonanie, że za pomocą słów można małemu uczniowi wyjaśnić sens pojęć i umiejętności matematycznych preferowanie rysunków w nauczaniu zbytni pospiech matematycznych w na realizowaniu poziomie symbolicznym, uprzednich doświadczeń manipulacyjnych NPDN PROTOTO - J. Morawska czynności bez EMOCJONALNE PRZYCZYNY TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI Reakcja na sytuację trudną, jaką jest rozwiazywanie zadań Dziecko odporne emocjonalnie – trudność wywołuje w nim wzrost napięcia i emocji ujemnych, które wzmagają koncentrację na zadaniu i aktywizują intelekt; Dziecko z niską odpornością emocjonalną – samo dostrzeżenie trudności w zadaniu wyzwala frustrację, narastające napięcia blokują aktywność intelektualną, wyzwalają się reakcje obronne. NPDN PROTOTO - J. Morawska OBJAWY ZABURZEŃ FUNKCJI PERCEPCYJNO - MOTORYCZNYCH Objawy zaburzeń percepcji wzrokowej: niepełne odczytywanie informacji przekazanych rysunkiem, grafem, tabelką itd., gubienie mylenie błędne cyfr i znaków działań, cyfr i liczb o podobnym obrazie graficznym, odczytywanie znaków i wzorów matematycznych, problem z rysowaniem figur płaskich i przestrzennych, trudności w zapamiętywaniu wzorów, nazw figur NPDN PROTOTO - J. Morawska OBJAWY ZABURZEŃ FUNKCJI PERCEPCYJNO - MOTORYCZNYCH Objawy zaburzeń funkcji motorycznych: nieczytelny zapis, brzydkie pismo utrudniające precyzyjny zapis matematyczny (dotyczy zapisu działań pisemnych), nienadążanie z przepisywaniem z tablicy, wolne tempo wykonywania obliczeń, dłuższy czas pisania sprawdzianów, pomyłki w zapisie obliczeń, pomijanie części działań, znaków, cyfr. NPDN PROTOTO - J. Morawska OBJAWY ZABURZEŃ FUNKCJI PERCEPCYJNO - MOTORYCZNYCH Objawy zaburzeń w orientacji schematu ciała i przestrzeni: zapisywanie cyfr w odbiciu lustrzanym, przestawianie cyfr w liczbach, np.56-65, odczytywanie mylenie liczb od prawej do lewej strony, znaków : „<’’- „>”, trudności w orientacji na kartce (uczeń ma kłopoty z wykonaniem polecenia typu: rozwiąż zadanie znajdujące się w dole kartki), zakłócenia kłopoty w wyobraźni przestrzennej (trudności w nauce geometrii), w operowaniu pojęciami, np.: proste równoległe i prostopadłe, liczby ujemne, przeciwne, pierwsze, złożone, oś liczbowa, osie prostokątnego układu współrzędnego, kłopoty ze stosowaniem kolejności wykonywania działań. NPDN PROTOTO - J. Morawska OBJAWY ZABURZEŃ FUNKCJI PERCEPCYJNO - MOTORYCZNYCH Objawy zaburzeń funkcji słuchowo-językowych: trudności w zapamiętywaniu wzorów i definicji, w uczeniu się nazw dni tygodnia, miesięcy, tabliczki mnożenia (obniżona słuchowa pamięć sekwencyjna), trudności w różnicowaniu wyrazów o podobnym brzmieniu, np.: przyprostokątna i przeciwprostokątna, sześciokąt i sześcian, wolne tempo lub częste błędy w wykonywaniu prostych operacji rachunkowych w pamięci, problemy z zapamiętaniem procedury „krok po kroku”, problemy ze zrozumieniem poleceń i objaśnień nauczyciela, kłopoty z rozwiązaniem niezbyt złożonych zadań tekstowych (niska sprawności czytania oraz rozumienia czytanych tekstów) NPDN PROTOTOsamodzielnie - J. Morawska METODY DIAGNOZOWANIA NPDN PROTOTO - J. Morawska BADANIE POZIOMU OPERACYJNEGO ROZUMOWANIA STAŁOŚĆ ILOŚCI NIECIĄGŁYCH „KRĄŻKI MAŁE I DUŻE”, „KOSTKI UŁADANE W PACZKI” WYZNACZANIE KONSEKWENTNYCH SERII USTALANIE STAŁOŚCI MASY PLASTELINA” „20 PATYCZKÓW” USTALANIE STAŁOŚCI DŁUGOŚCI USTALANIE STAŁOŚCI OBJĘTOŚCI DRUTY”, „ŚCIEŻKI Z PATYCZKÓW” WODA W BUTELKACH NPDN PROTOTO - J. Morawska CHARAKTERYSTYKA STYLÓW POZNAWCZYCH style poznawcze stonoga skoczek NPDN PROTOTO - J. Morawska ANALIZA ZADANIA „STONOGA” Rozkłada je na małe kawałki i próbuje każdy kawałek rozpracować oddzielnie. „SKOCZEK” NPDN PROTOTO - J. Morawska Stara się spojrzeć na całość i np. dokonać uproszczenia ,które pozwoliłoby od razu zobaczyć rozwiązanie. WYKONYWANIE DZIAŁAŃ ARYTMETYCZNYCH „STONOGA” Poszukuje formułek, rozwiązuje zadanie krok po kroku. Używa danych dokładnie takich, jak ma w zadaniu. Chętnie dodaje i mnoży, nie lubi dzielić i odejmować. Wykonuje działania pisemnie. Niechętnie sprawdza wyniki, a jeśli, to tą samą metodą. „SKOCZEK” Zmienia metody – skacze wokół zagadnienia, na oślep Zmienia dane, upraszcza je, żeby ułatwić sobie rachunki. Traktuje wszystkie działania arytmetyczne jednakowo. Woli liczyć w głowie i w przybliżeniu. Wszystko sprawdza kilka razy, różnymi sposobami. NPDN PROTOTO - J. Morawska „STONOGA” CZY „SKOCZEK”? Aby odróżnić stonogę od skoczka, należy np. dać dziecku do przerysowania jakiś rysunek. „Stonoga” – zaczyna od szczegółów, pracuje po kolei, ma trudności z postrzeganiem złożonego rysunku jako całości. „Skoczek” – rysuje ogólny zarys, a dopiero potem zajmuje się szczegółami. Niechętnie wykonuje prace graficzne na materiale geometrycznym. NPDN PROTOTO - J. Morawska wśród dyslektyków są przypadki bliskie i stonogom, i skoczkom, nieco częściej występują stonogi niż skoczki, konkretny uczeń może zmieniać swój styl postępowania w zależności od zadania, stonogi ze słabą pamięcią mogą mieć duże trudności z matematyką, „dyslektyczne skoczki”, które nie potrafią dobrze zapisywać lub zaznaczać graficznie swoich myśli, muszą się tego nauczyć; inaczej gubią się w nadmiarze w pamięci. NPDN PROTOTO - J. Morawska działań wykonywanych