Wasze dzieci nie są waszymi dziećmi. Są one

Wasze dzieci nie są waszymi dziećmi.
Są one synami i córkami tęsknoty śycia.
Przyszły one przez was, ale nie od was.
I choć zostają z wami,
jednak nie naleŜą do was.
MoŜecie usiłować upodobnić się do nich,
ale nie czyńcie ich na swoje podobieństwo...
Kahil Gibran
JAK RODZIC MOśE POMÓC SWOJEMU DZIECKU PODJĄĆ DECYZJĘ
O WYBORZE SZKOŁY
W wielu rodzinach o sprawach waŜnych dla dziecka i dotyczących bezpośrednio
jego osoby decydują tylko i wyłącznie rodzice. To oni ustalają gdzie pociecha ma jechać
na wakacje, jak ma się ubierać, z kim ma się przyjaźnić itd. Taką „dominację” rodziców
da się nawet uzasadnić wtedy gdy dziecko jest małe, ale dobrze jeśli rodzic zdaje sobie
sprawę z tego, Ŝe z czasem dziecko musi samo zacząć podejmować decyzje dotyczące
własnej osoby.
Nauka podejmowania decyzji to proces długotrwały i naleŜy go rozpocząć jak
najwcześniej, gdyŜ jest to taka sama umiejętność jak kaŜda inna i tak jak inne naleŜy ją
wyćwiczyć. Dobry trening w podejmowaniu decyzji, prowadzony pod okiem rodziców,
pozwoli dziecku w przyszłości funkcjonować dojrzale, odpowiedzialnie, mądrze i bez lęku
przed samodzielnym decydowaniem o sobie.
Początkowo decyzje są „małe” i „niegroźne” i dotyczą np. sposobu ubierania się,
ale wraz z dojrzewaniem młodego człowieka wiąŜą się z coraz powaŜniejszymi sprawami,
w tym z wyborem dalszej drogi Ŝyciowej. Stopniowe kształtowanie umiejętności
podejmowania decyzji w coraz trudniejszych sprawach znacznie ułatwi młodemu
człowiekowi decyzję o wyborze szkoły, a później zawodu.
tak więc
rodzic moŜe uczyć swoje dziecko umiejętności podejmowania decyzji
CóŜ jednak z tego, Ŝe dziecko potrafi podejmować decyzje, jeśli jest
niesystematyczne i niesolidne przez co jego wiedza jest niepełna. Trudno wymagać Ŝeby
nagle w wieku 14-15 lat zaczęło się pilnie uczyć i wywiązywać ze wszystkich obowiązków
kiedy nigdy wcześniej nikt od niego tego nie wymagał. Umiejętność systematycznej pracy
nie pojawia się z dnia na dzień ale jest efektem wieloletnich wysiłków rodziców, którzy
wychowują dziecko tak by było solidne i wytrwałe w dąŜeniu do celu. Taka postawa
pomoŜe dziecku przejść przez kolejne etapy edukacji, a w przyszłości być moŜe osiągnąć
wymarzony zawód.
tak więc
rodzic moŜe uczyć swoje dziecko właściwego stosunku do obowiązków
Pomocne w podejmowaniu decyzji są wielorakie doświadczenia i wiedza wynikająca
z szerokich zainteresowań. Kolebką dla rozwoju zainteresowań dziecka i wielu jego
umiejętności jest dom rodzinny, w którym moŜe ono nauczyć się interesować się światem
i zacząć zbierać bagaŜ doświadczeń, z którym powędruje w Ŝycie.
Kiedy dziecko jest małe w duŜej mierze to właśnie mama i tata odpowiadają za to
jaki świat pokaŜą swojemu dziecku i najlepiej jeśli będzie to świat pełen róŜnych barw,
smaków, doświadczeń, świat na tyle interesujący, Ŝe dziecko polubi poznawanie go i wciąŜ
będzie chętne go odkrywać, z czasem coraz bardziej samodzielnie.
To prawda, Ŝe kiedy dziecko jest małe sprawa jest łatwiejsza bo wtedy zazwyczaj
godzi się ono ze wskazówkami rodziców którzy np. dobierają mu właściwe lektury czy teŜ
programy TV, organizują wolny czas itp., ale równieŜ i w czasie dorastania kiedy to młody
człowiek ma własny, czasem dość nieugięty pogląd na świat, rodzice wciąŜ mogą
podpowiadać mu tematy, którymi warto się zająć, podsuwać ciekawą lekturę, dzielić się
doświadczeniami.
Jeśli przez lata dziecko było uczone, Ŝe interesowanie się światem jest wartością,
a nie pozostawiano je samo sobie i dla "świętego spokoju" sadzano przed telewizorem, w
którym przez kilka godzin oglądało wszystkie moŜliwe programy, tym większa szansa na
to, Ŝe wyrośnie na człowieka mądrze szukającego odpowiedzi na pytania, które będzie
stawiać przed nim Ŝycie, a szerokie zainteresowania oparte o róŜnorodne wiadomości i
umiejętności oraz zdobyte dzięki nim doświadczenia pomogą młodemu człowiekowi w
wyborze dalszej drogi Ŝyciowej.
tak więc
rodzic moŜe uczyć dziecko interesowania się otaczającym je światem
To oczywiste, Ŝe kaŜdy rodzic chce dla swego dziecka jak najpiękniejszej
przyszłości, ale najlepiej (i jednocześnie najtrudniej) jeśli rodzic troskliwie towarzyszy
dziecku w jego drodze, a nie narzuca mu z góry zaplanowany scenariusz Ŝycia i nawet
jeśli w dobrej wierze, juŜ przy narodzinach swego potomka miał szczegółowo
zaplanowane elementy jego przyszłej kariery, powinien z nich zrezygnować jeśli jego
marzenia nie pokrywają się z planami, a tym bardziej moŜliwościami dziecka.
Wydaje się, Ŝe rodzice znają swoje dzieci najlepiej, jednak czasem widząc je
przez pryzmat własnych oczekiwań nie dostrzegają, Ŝe wymagania jakie stawiają swym
pociechom są zbyt wygórowane lub zbyt niskie jak na moŜliwości dziecka. Recepty na
znalezienie właściwej proporcji oczywiście nie ma, poza ta Ŝe trzeba być ostroŜnym i z
uwagą obserwować swoje dziecko tak by zauwaŜyć moment kiedy zbyt duŜe wymagania
go zniechęcają, a zbyt niskie rozleniwiają.
Zastanawiając się razem z dzieckiem nad wyborem szkoły naleŜy mieć świadomość
umiejętności ale i braków w moŜliwościach pociechy by uniknąć błędu np. przez wysłanie
dziecka do klasy o profilu matematycznym, podczas gdy od dawna wiadomo, Ŝe dziecko
świetnie liczy tylko przy pomocy kalkulatora.
tak więc
rodzic moŜe stawiać wymagania dostosowane do moŜliwości dziecka
Jeśli rodzic ma świadomość wszelkich zalet ale i wad, umiejętności ale i
ograniczeń swego dziecka, wtedy być moŜe będzie mu łatwiej zaakceptować plany
potomka, które nie zawsze bywają zgodne z rodzicielską wizją jego przyszłości. Jest to
trudne ale i konieczne jeśli dziecko ma być w przyszłości samodzielną, odpowiedzialną,
wierzącą w siebie i szczęśliwą osobą. Rodzice muszą się więc mieć na baczności by w
odpowiedniej chwili oprzeć się pokusie uczynienia ze swej latorośli własnej kopii lub
elementu podtrzymującego rodzinne tradycje, bo przecieŜ np. fakt Ŝe od stuleci w
rodzinie synowie idą na medycynę wcale nie oznacza, Ŝe o takiej drodze marzy teŜ
przedstawiciel najmłodszego pokolenia i nie moŜna mu czynić zarzutu z faktu, Ŝe chce
zostać bibliotekarzem.
Tym bardziej niedopuszczalne jest np. by mama, która chciała kiedyś zostać tancerką,
za wszelką cenę skłaniała córkę do wyboru takiej właśnie drogi Ŝyciowej, wbrew
odmiennym zainteresowaniom głównej zainteresowanej. Rodzic nie moŜe po przez Ŝycie
dziecka realizować swoich własnych, niespełnionych marzeń, bo jego pociecha jest
zupełnie oddzielną, odmienną istotą, która ma prawo do własnych marzeń i planów.
tak więc
rodzic moŜe pozwolić dziecku realizować jego własne marzenia, zgodne
z jego zainteresowaniami i moŜliwościami
Między innymi takie właśnie działania rodzic moŜe podjąć w trakcie wychowywania
młodego człowieka, by przygotować go do podejmowania w przyszłości powaŜnych
wyborów Ŝyciowych i to nie tylko tych związanych z wyborem szkoły, choć w momencie
gdy pociecha dotarła juŜ do trzeciej klasy gimnazjum to właśnie ten wybór wydaje się
być na ten czas najwaŜniejszym.
śadne skrajności nie są właściwe dlatego ani wybór szkoły za dziecko, bez jego
udziału w tej decyzji, ani teŜ pozostawienie go z takim tematem samemu sobie nie jest
dobrą metodą. Najlepiej jeśli rodzice współuczestniczą i w troskliwy sposób towarzyszą
dziecku w wyborze szkoły lub zawodu, czyli prowadzą z nim na ten temat rozmowy,
odwiedzają z nim szkoły w trakcie organizowanych przez nie „dni otwartych”, zachęcają
do zdobywania informacji z róŜnych źródeł, są gotowi do odpowiadania (w ramach w
swych moŜliwości) na róŜne pytania dziecka związane z wybraną przez nie szkołą,
zawodem, podpowiadają mu róŜne rozwiązania i moŜliwości, ale teŜ liczą się z tym, Ŝe
dziecko moŜe nie skorzystać z ich rad i wskazówek.
Najlepiej, gdy decyzja zostaje podjęta wspólnie, a rodzice akceptują plany
dziecka. W razie róŜnicy zdań rodzice mogą postarać się dociec przyczyny takiej a nie
innej decyzji syna czy córki, mogą zastanowić się czym podyktowany jest wybór (np. czy
wynika z zainteresowań dziecka), oraz w jaki sposób decyzja ta została podjęta (np. pod
wpływem kolegów).
W razie trudności mogą poprosić o pomoc wychowawcę, zwrócić się do pedagoga,
psychologa szkolnego lub do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Osoby te pomogą
określić poziom wiadomości i moŜliwości dziecka, a takŜe będą słuŜyć radą, którą
dziecko i rodzice mogą wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o kierunku dalszego
kształcenia.
tak więc
rodzic moŜe wspierać dziecko w wyborze szkoły i dalszej drogi Ŝyciowej