Niezapomniana szkoda z 1997 roku

Z REPERTORIUM
Z REPERTORIUM
Wydłużony okres przedawnienia
Niezapomniana szkoda
z 1997 roku
Marta Izdebska
Krzywda wynikająca z nagłej, niczym niezapowiedzianej śmierci osoby bliskiej jest ogromna. Zupełnie nie do
opisania wydaje się tragedia osoby, która w wyniku jednego zdarzenia straciła nie jedną, ale kilka osób bliskich.
Czy w takiej sytuacji powiedzenie „czas leczy rany” będzie miało jakiekolwiek znaczenie i faktycznie złagodzi
ból po stracie najbliższych osób?
Z
reguły upływ czasu faktycznie powoduje, że osoby, których bliscy ponieśli śmierć w wypadku komunikacyjnym,
w pewnym sensie oswajają się z nową
rzeczywistością i uczą funkcjonować bez
wsparcia i obecności zmarłego. Oczywiście, każdy indywidualnie przeżywa żałobę i nie można jednoznacznie wskazać
sposobu (złotego środka), który pozwoliłby pogodzić się z utratą osoby bliskiej.
!
Pamiętaj: Najbliższemu członkowi
rodziny zmarłego przysługuje na
podstawie art. 448 k.c. w związku
z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie
pieniężne za doznaną krzywdę, gdy
śmierć nastąpiła na skutek deliktu,
który miał miejsce przed 3 sierpnia
2008 roku.
§
Orzecznictwo: uchwała Sądu
Najwyższego z 22 października
2010 roku (III CZP 76/10)
Nie jest tajemnicą, że osoby doświadczające tak ogromnej tragedii nie myślą
bezpośrednio po wypadku o uprawnieniach, które im przysługują jako osobom pośrednio poszkodowanym. Skoro
sprawca został ukarany, wydawało się,
że sprawa została zakończona i trzeba
po prostu „jakoś” żyć dalej. A lata mijały.
Wsparcie profesjonalisty
Dopiero w grudniu 2015 roku pani Bożena natrafiła na informacje o Grupie
Doradczej Prawno-Medycznej, która
pomaga osobom poszkodowanym i ich
rodzinom skutecznie dochodzić należnego zadośćuczynienia i odszkodowania.
W pierwszej kolejności należało dotrzeć
do akt postępowania karnego, ustalić
dane zakładu ubezpieczeń, pozyskać dokumenty z USC, co po upływie kilkunastu
lat nie było łatwym zadaniem. Dodatkowym zagrożeniem mogła być również
możliwość przedawnienia roszczeń, czyli
upływ czasu, po którym domaganie się
roszczeń byłoby wprawdzie teoretycznie
możliwe, jednak praktycznie — bezskuteczne.
Najczęściej mija wiele lat, zanim rodziny
dotknięte tragedią powrócą do „normalnego” trybu życia. Bywa też tak, że
upływa jeszcze kilka lat, zanim pośre‑
dnio poszkodowani zdecydują się skorzystać z przysługujących im uprawnień
i uzyskać należne zadośćuczynienie i odszkodowanie z tytułu śmierci osoby lub
osób bliskich.
Archiwum życia
10
żałobie, najbliżsi zmarłej zajęli się organizacją pochówku, wzajemną pomocą
i wsparciem w tych trudnych chwilach.
Blisko 20 lat temu, w sierpniu 1997 roku,
doszło do tragicznego w skutkach wypadku komunikacyjnego z udziałem aż
pięciu pojazdów. Na miejscu zdarzenia
śmierć poniosły dwie najbliższe osoby
pani Bożeny — siostra i matka.
winnego i został skazany prawomocnym
wyrokiem sądowym.
Sprawca zdarzenia, który wykonując
nieprawidłowo manewr wyprzedzania
spowodował wypadek, został uznany za
Wydawało się, że życie straciło sens, nic
nie było już takie jak przed wypadkiem,
wszystkie plany legły w jednej chwili
WYPADKI i ODSZKODOWANIA 30 PAŹDZIERNIK 2016
w gruzach. Nawet skrucha sprawcy, który nieumyślnie popełnił przestępstwo,
nie rekompensowała krzywdy, jakiej
doświadczyła pani Bożena w obliczu
niespodziewanej śmierci siostry i matki.
Cała rodzina pogrążyła się w ogromnej
Korzystne zmiany
Co istotne, w momencie, kiedy doszło do
wypadku, obowiązywał obecnie uchylony art. 442 k.c., który określał maksymalny termin przedawnienia roszczeń
z czynów niedozwolonych jako okres 10
lat, liczony od dnia, w którym nastąpiło
zdarzenie wywołujące szkodę.
!
Pamiętaj: Po upływie terminu
przedawnienia ten, przeciwko
komu przysługuje roszczenie, może
uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu
przedawnienia.
§
Podstawa prawna: art. 117 § 2
kodeksu cywilnego
W niniejszej sprawie szkoda wynikła
z przestępstwa, co oznacza, że zastosowanie miał wskazany powyżej termin
przedawnienia. Tym samym roszczenia
wynikające z przedmiotowej szkody powinny ulec przedawnieniu po upływie 10
lat, czyli w sierpniu 2007 roku…
Aż 20 lat na dochodzenie roszczeń
10 sierpnia 2007 roku wszedł w życie
nowy przepis, zgodnie z którym w sytuacji, gdy szkoda wynikła ze zbrodni lub
występku (tj. przestępstwa), roszczenie
o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia
przestępstwa, bez względu na to, kiedy
poszkodowany dowiedział się o szkodzie
i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (art. 442¹ § 2 k.c.).
!
Pamiętaj: Jeżeli szkoda wynikła ze
zbrodni lub występku, roszczenie
o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od
dnia popełnienia przestępstwa bez
względu na to, kiedy poszkodowany
dowiedział się o szkodzie i o osobie
obowiązanej do jej naprawienia.
§
Podstawa prawna: art. 4421 § 2
kodeksu cywilnego
Nowa regulacja ma zastosowanie do
wszystkich spraw, które w momencie jej
wejścia w życie nie uległy przedawnieniu, co miało miejsce w przedmiotowej
sprawie i oznaczało wprost „wydłużenie”
okresu przedawnienia z 10 do 20 lat.
Prawnicy z GDPM wiedzieli, jak zwalczyć
ewentualny zarzut przedawnienia, niezwłocznie pozyskali wszystkie wymagane dokumenty i w imieniu pani Bożeny
zgłosili roszczenie z tytułu zadośćuczynienia za śmierć matki i siostry. Jak się
spodziewano, zakład ubezpieczeń nie
kwestionował swojej odpowiedzialności i w decyzji uznaniowej przyznał pani
Bożenie łącznie bezsporną kwotę 12 tys.
złotych zadośćuczynienia za śmierć bliskich osób. Sprawa jest w toku i po wyczerpaniu możliwości ugodowych prawdopodobnie znajdzie swój finał w sądzie.
Jak pokazuje ten przykład, warto znać
swoje prawa i korzystać z pomocy specjalistów, którzy zajmują się kompleksową obsługą osób poszkodowanych,
nawet jeśli sprawa wydaje się trudna
do wygrania.
Z uwagi na fakt, że pani Bożena nie zgłaszała wcześniej swojej szkody do zakładu ubezpieczeń udzielającego ochrony
ubezpieczeniowej posiadaczowi pojazdu,
który spowodował wypadek, kluczowe
znaczenie miała data zdarzenia, a więc
10 sierpnia 1997 roku.
WYPADKI i ODSZKODOWANIA 30 PAŹDZIERNIK 2016
11