Poradnik dla budujących ogrodzenie

Zadaniem ogrodzenia, oprócz wyznaczenia granic działki, jest dopełnienie architektury budynku,
ochrona przed nieproszonymi gośćmi i hałasem. Zwłaszcza ogrodzenie frontowe stanowić będzie
o spójności architektonicznej z powstałym domem i estetyce wyglądu działki. Zapewnienie obu
tych aspektów nie może stać jednak w konflikcie z obowiązującym prawem budowlanym.
O budowie ogrodzenia powiadom gminę
Ogrodzenie nie powinno więc stać na linii granicy działki - powinno znajdować się na jej terenie. Nie
może też stanowić zagrożenia dla ludzi i zwierząt, do wysokości 1,8 m nie może mieć ostro
zakończonych elementów. Bramy i furtki umieszczone w ogrodzeniu muszą otwierać się do środka.
Wysokość podmurówki nie może być większa niż 60 cm, powyżej ogrodzenie musi mieć konstrukcję
ażurową. W uzasadnionych przypadkach (np. wobec hałasu wynikającego z sąsiedztwa ruchliwej
ulicy) można ubiegać się o pozwolenie na budowę ogrodzenia pełnego.
Jeśli ogrodzenie nie jest przewidziane w pozwoleniu na budowę domu, o zamiarze jego budowy od
strony ulicy, placu lub innego miejsca publicznego należy powiadomić urząd gminy.
Siatka, drewno, beton, kamień, stal
Oferta materiałów do budowy ogrodzenia nie jest niczym ograniczona - poza ewentualnie finansami
lub fantazją inwestora. Dlatego przed podjęciem decyzji o wyborze któregoś z nich, warto zastanowić
się, spełnienia jakich funkcji oczekiwać się będzie od ogrodzenia. Czy ma ono wyłącznie spełniać
kryteria estetyczne, czy też wypełniać względy praktyczne: stanowić ochronę posesji, zabezpieczać
przed hałasem lub może zasłaniać niepożądany widok. Można oczywiście łączyć ze sobą te cechy,
ważne, by odbyło się to z zastosowaniem odpowiednich dla osiągnięcia tych celów materiałów.
Najtańszym, lecz przy tym najmniej efektownym materiałem jest siatka metalowa. Stosowana jest
zazwyczaj do odgradzania się od innych posesji - przepuszcza światło a z daleka jest mało widoczna.
Mocuje się ją do słupków umieszczonych w fundamencie z betonu. Po jej rozpięciu należy
zabezpieczyć ją przed korozją. W tym celu używa się podkładu antykorozyjnego, a następnie farby
nawierzchniowej. Siatki często są już ocynkowane lub powleczone tworzywem sztucznym, co podnosi
ich trwałość.
Popularne są też prefabrykowane elementy z betonu. Ich użycie pozwala na szybkie i łatwe
postawienie ogrodzenia, ponieważ producenci oferują zestawy gotowe do montażu. Istotną ich cechą
jest trwałość utrzymująca się bez konieczności konserwacji nawet kilkadziesiąt lat. Elementy
betonowe mogą być lite lub ażurowe, zbudowane z nich ogrodzenie można malować lub posadzić
przy nim pnące rośliny.
Najstarszym przydatnym do budowy ogrodzeń materiałem jest drewno, które występuje w postaci
desek, żerdzi lub bali. Dobrze prezentuje się zarówno samo, jak i w towarzystwie cegieł, kamienia lub
betonu. Powinno być zabezpieczone przed wilgocią, pleśnią i grzybami (poprzez impregnację lub
zagruntowanie). Niezależnie jednak od sposobu zabezpieczenia ogrodzenie drewniane wymaga
systematycznej konserwacji. Ogrodzenie takie dłużej zachowa trwałość, jeśli postawi się je na
betonowej podmurówce.
Murki i ogrodzenia można też budować z kamienia. W zależności od jego rodzaju, wielkości, barwy,
sposobu obróbki czy ułożenia można uzyskać różne typy murów (tzw. dziki, cyklopowy lub rzędowy).
Ogrodzenia metalowe mogą być stalowe, żeliwne lub kute. Pierwsze są najczęściej spawane lub
zgrzewane z drutów i profili stalowych. Oferta jest niezwykle zróżnicowana, a wiele firm (w tym
TEKLA) oferuje wykonanie ogrodzenia wg projektu inwestora, ściśle dopasowanego do całej
inwestycji. Drugie z nich są odlewane w formach, co przekłada się na ich niższą cenę. Można je
zamawiać w odlewniach lub w zakładzie ślusarskim na podstawie projektu własnego lub
zaproponowanego przez wykonawcę. Ogrodzenia kute są bardzo efektowne, ale ponieważ ich
wykonanie jest bardziej pracochłonne, są droższe. Powstają w pracowniach kowalstwa artystycznego.
Ze względu na wyższy koszt często stanowią tylko część frontową ogrodzenia - bramę lub furtkę.
Zazwyczaj ogrodzenia nie powstają w całości z jednego tylko materiału. Dla uzyskania ciekawego
efektu łączy się je ze sobą, budując np. cokół i słupki z cegły, kamienia lub betonu, a do wypełnienia
używa drewna lub metalu.
Dla uzyskania stabilności ogrodzenia i uniknięcia zniszczenia z powodu przemarzania gruntu każde
ogrodzenie murowane powinno mieć fundament osadzony na odpowiedniej głębokości: 80-120 cm w
zależności od strefy klimatycznej lub ok. 40 cm przy ogrodzeniach lekkich, ażurowych.
Niezależnie od wyboru materiału warto pomyśleć o żywopłocie, który nie tylko upiększy ogrodzenie,
ale dodatkowo osłoni przed kurzem, spalinami i hałasem.
Furtka i brama - otwierane do wewnątrz
Furtka i brama mają zapewniać wygodny dostęp do działki, chronić posesję przed wejściem osób
niepożądanych. Dlatego ważny jest nie tylko materiał, z jakiego zostaną wykonane, ale również ich
wymiary, sposób zamykania i otwierania. Istotny jest także ich wygląd. To one bowiem - obok
elewacji budynku - stanowią o estetyce posesji.
Wejścia sytuuje się zazwyczaj w linii ogrodzenia. Jednak w przypadku działek przylegających do
wąskiej ulicy może okazać się konieczne cofnięcie bramy wjazdowej w głąb posesji. Ustawia się ją
wówczas ukośnie do ogrodzenia lub umieszcza na terenie działki we wnęce o głębokości 1-2 m.
Wybór jednego z dwóch rozwiązań zależy od usytuowania garażu i możliwości manewrowania na
terenie działki. Podobna zasada dotyczy sytuowania furtek. Dobrze jest ponadto, jeśli furtka jest
widoczna z okien kuchni bądź korytarza.
Bramy wjazdowe mogą być wahadłowe - jedno- lub dwuskrzydłowe, a także przesuwne.
Wykonywane są z profili półzamkniętych lub zamkniętych o przekroju kwadratowym i prostokątnym,
zbudowanych ze stalowych lub aluminiowych kształtowników. Wypełnienie bram zależy od
charakteru całego ogrodzenia, towarzyszącemu działce otoczeniu oraz od upodobań właściciela. Jeśli
doga dojazdowa do posesji jest wąska lub otwarte skrzydła bramy kolidowałyby z innymi
urządzeniami na działce, warto pomyśleć o zamontowaniu bramy przesuwnej. Przy takim rozwiązaniu
przęsło chowa się za ogrodzeniem, a przez to nie zajmuje dużo miejsca. Ponieważ jednym z zadań
bramy, podobnie jak furtki, jest ochrona posesji, warto zainwestować w zabezpieczenia, np. fotokomórki, listwy bezpieczeństwa (elektryczne lub pneumatyczne). Wówczas brama nie tylko
umożliwia wjazd, ale w razie konieczności powinna uniemożliwić wyjazd z posesji, np. w razie próby
kradzieży samochodu.
Bramy mogą być otwierane ręcznie lub automatycznie. Minimalna szerokość bramy powinna wynosić
2,4 m.
Furtka - z godnie z obowiązującym prawem budowlanym - nie powinna otwierać się na zewnątrz
posesji, jej minimalna szerokość powinna wynosić 90 cm, nie może mieć progów utrudniających
wjazd osobom niepełnosprawnym. Materiał, z którego będzie wykonana (drewno lub metal), sposób
jej montażu, rodzaj systemu służącego do otwierania i zamykania (np. zamki drzwiowe z wkładkami,
rygiel elektryczny, system mechanicznego otwierania) pozostaje w gestii inwestora.
Przy projektowaniu bramy i furtki warto zastanowić się nad miejscem przeznaczonym na śmietnik.
Dzięki zaplanowaniu go w systemie ogrodzenia - w postaci altanki, muru lub parkanu wykończonych
od strony ulicy dodatkową furtką, wyglądem nawiązującą do już istniejących, w estetyczny sposób
rozwiąże się kwestię koniecznej przecież, lecz mało urokliwej obecności pojemników na śmieci.
Projekt powinien uwzględniać również zachowanie wygodnego dostępu do nich zarówno
domownikom, jak i służbom zajmującym się wywożeniem śmieci. Przepisy prawa budowlanego
regulują jedynie kwestię koniecznych do zachowania odległości śmietnika: od drzwi i okien budynku
nie może być ona mniejsza niż 3 m, od sąsiedniej działki - 2 m.