Produkt Krajowy Brutto (PKB) to jeden z

Produkt
Krajowy
Brutto
(PKB)
to
jeden
z
podstawowych mierników dochodu narodowego
stosowanych w rachunkowości narodowej. PKB
opisuje
zagregowaną
wartość
dóbr
i
usług
finalnych wytworzonych na terenie danego kraju
w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu
roku).
Rozstrzyga kryterium geograficzne.
Pomiar wielkości produkcji (dobra finalne –
dobra pośrednie)
Pomiar wielkości dochodów
•
wynagrodzenie za pracę
•
dochody z oprocentowania kapitału netto
•
dochód firmy
Pomiar wielkości wydatków
Inflacja
Deflator PKB (PPI, CPI)
nie uwzględnia produkcji nierejestrowanej (tzw. "szara
strefa")
oraz
produkcji
gospodarstw
domowych
przeznaczanej na własne potrzeby
nie ujmuje tzw. efektów zewnętrznych
nie uwzględnia róŜnic cen w poszczególnych krajach
(parytet siły nabywczej)
jest tym większy im więcej wydaje się np. na zbrojenia,
nie pokazuje jakości usług, zwłaszcza państwowych
wielkie zróŜnicowanie wśród krajów liczbą mieszkańców
(per capita)
Wskaźnik Rozwoju Społecznego - HDI - (ang. Human
Development Index – to syntetyczny miernik opisujący
efekty w zakresie społeczno ekonomicznego rozwoju
poszczególnych
został
przez
krajów.
ONZ
System
dla
ten
wprowadzony
celów
porównań
międzynarodowych. Wskaźnik został opracowany w
roku 1990 przez pakistańskiego ekonomistę Mahbuba
ul Haqa.
Haqa Od 1993 wykorzystuje go w swoich corocznych
raportach oenzetowska agenda ds. rozwoju (UNDP).
Pomimo popularności uwaŜa się go za mniej miarodajny
aniŜeli Wskaźnik Ubóstwa Ludzkiego.
15
Do obliczenia syntetycznego miernika HDI
wykorzystywane są następujące mierniki
podstawowe:
przeciętne dalsze trwanie Ŝycia
ogólny
wskaźnik
skolaryzacji
brutto
dla
wszystkich poziomów nauczania
wskaźnik umiejętności czytania ze zrozumieniem
i pisania
produkt krajowy brutto per capita w USD liczony
wg parytetu nabywczego waluty (PPP $).
1. Iceland
2. Norway
3. Australia
4. Canada
5. Ireland
6. Sweden
7. Switzerland
8. Japan
9. Netherlands
10. France
11. Finland
12. United States
13. Spain
14. Denmark
15. Austria
22. Germany
36. Hungary
37. Poland
44. Estonia
53. Bulgaria
60. Romania
162. Angola
163. Benin
164. Malawi
165. Zambia
166. Burundi
167. Congo,
Congo, Dem. Rep.
168. Ethiopia
169. Chad
170. Central African
171.Republic Mozambique
172. Mali
173. Niger
174. GuineaGuinea-Bissau
175. Burkina Faso
176. Sierra Leone
Kolor
█
█
Grupa
Kraje
wysoko
rozwinięte
█
HDI
0,9 - 1,0
0,8 - 0,9
0,7 - 0,8
Kraje
średnio
rozwinięte
0,6 - 0,7
0,4 - 0,5
█
Kraje
słabo
Rozwinięt
e
█
Brak danych
█
█
█
█
0,5 - 0,6
0,3 - 0,4
0,2 - 0,3
Ustrój gospodarczy jest czynnikiem najwaŜniejszym,
rozstrzygającym
na
dłuŜszą
metę
o
tym,
czy
społeczeństwo będzie ubogie czy bogate. (Korea)
Ustrój gospodarczy stanowią te reguły prawne, które
przesądzają o tym, komu oraz jakie przysługują prawa
do posiadania oraz kto i jakie moŜe bądź musi
wykonywać czynności gospodarcze.
Wiara
w
gospodarkę
centralnie
zarządzaną
początkach XX w.
19
w
Nie jest prawdą, Ŝe w przypadku niektórych społeczeństw etatyzm moŜe działać
lepiej niŜ wolny rynek
Ludzie są wystarczająco podobni, aby mówić o naturze ludzkiej:
na takie same bodźce - zniechęcające/zachęcające do wytęŜonej pracy reagują podobnie, niezaleŜnie od uwarunkowań kulturowych
PKB na mieszkańca w Korei Północnej i Południowej (1950 =100)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z: Maddison A., The World Economy A Millennial Perspective, OECD, Paris
2001