Własność i inne prawa rzeczowe

Własność i inne prawa rzeczowe
MGR JAKOB MAZIARZ
KATEDRA HISTORII PRAWA POLSKIEGO
WYDZIAŁU PRAWA I ADMINISTRACJI
UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
SĄD APELACYJNY W KRAKOWIE
Plan zajęć
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Prawo własności i inne prawa rzeczowe. Różnice między własnością,
użytkowaniem wieczystym a ograniczonymi prawami rzeczowymi (użytkowaniem,
służebnością, spółdzielczym własnościowym prawem do mieszkania). Wymagania
w zakresie formy przy obrocie nieruchomościami.
Prawo rodzinne – alimenty. Krąg osób uprawnionych i zobowiązanych do
alimentów. Obliczanie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Alimenty dla
„wiecznych studentów", rodziców i byłych małżonków.
Prawo spadkowe. Możliwość odrzucenia spadku. Dziedziczenie wprost i z
dobrodziejstwem inwentarza. Testament – forma i treść. Różnica między
spadkobraniem a zapisem. Zachowek. Wydziedziczenie i uznanie za niegodnego
dziedziczenia.
Różnica między przekazaniem majątku za życia (darowizną) a po śmierci
(spadkobraniem). Możliwość i warunki odwołania darowizny.
Prawo zobowiązań. Sprzedaż na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa.
Uprawnienia konsumentów związane z prawem odstąpienia od umowy sprzedaży
i od umowy kredytowej. Niedozwolone klauzule stosowane w umowach z
konsumentami.
Postępowanie sądowe. Jak zachować się w sądzie, jak wygląda rozprawa i
posiedzenie. Dlaczego procesy sądowe trwają tak długo?
Prawa rzeczowe
I.
własność,
II. użytkowanie wieczyste,
III. ograniczone prawa rzeczowe:
a)
b)
c)
d)
e)
użytkowanie,
służebność,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
hipoteka,
zastaw.
Co nie jest prawem rzeczowym?
1.
2.
3.
4.
5.
posiadanie,
spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu,
prawo do grobu,
przewłaszczenie na zabezpieczenie,
prawo najmu i prawo dzierżawy.
Własność
I. Co to jest rzecz?
II. Na czym polega własność?
art. 140 k.c.: w granicach określonych przez ustawy i zasady
współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem
innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społecznogospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w
szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z
rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać
rzeczą.
III. Czy właściciel może zrobić z rzeczą?
Własność = ius possidendi, disponendi, utendi – fruendi et
abutendi.
Jak daleko sięga własność?
W jaki sposób można udowodnić swoją własność
(ruchomości i nieruchomości)?
2. Jakie elementy rzeczy obejmuje własność?
3. „Górna” i „dolna” granica prawa własności
nieruchomości?
4. Co nie może być przedmiotem własności?
1.
woda w rzece, tlen w butli, powietrze, woda w butelce,
nerka ludzka, niewyjęte z ziemi złoża mineralne,
fałszywe pieniądze, piętro budynku, zwierze (pies?
wieloryb?)
Użytkowanie wieczyste
Podobieństwa z prawem własności:
I.
uprawnienie do korzystania z nieruchomości z wyłączeniem
innych osób,
II. uprawnienie do rozporządzania swoim prawem,
III. granice treści prawa własności i użytkowania wieczystego
wyznaczają ustawy i zasady współżycia społecznego.
Różnice między użytkowaniem wieczystym a prawem własności:
I.
granice prawa użytkowania wieczystego określa również
umowa o oddaniu terenu w użytkowanie wieczyste,
II. konieczność uiszczania opłaty,
III. czasowy charakter.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu a prawo do
własności nieruchomości lokalowej.
Podobieństwa:
1) prawo do użytkowania lokalu,
2) prawo do rozporządzania swoim prawem.
Kto jest właścicielem mieszania w którym przysługuje
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu?
Różnice konieczność uzyskania zgody spółdzielni na
pewne działania – np. zmianę charakteru lokalu.
Użytkowanie
Różnica między użytkowaniem a prawem własności?
1. niezbywalne,
2. ustanowione na rzecz osoby fizycznej wygasa
najpóźniej wraz ze śmiercią,
3. użytkowanie wygasa wskutek niewykonywania
przez 10 lat.
Służebność
3 rodzaje służebności:
 osobista,
 gruntowa,
 przesyłu.
Dzieli się je na czynne (np. służebność przejazdu) i
bierne (np. zakaz wznoszenia budynku ponad pewną
wysokość).