pobierz/download - Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu

Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Polish Association for Landscape Ecology
Problemy Ekologii Krajobrazu
The Problems of Landscape Ecology
Tom XXIII
Volume XXIII
EKOLOGIA KRAJOBRAZU
– PROBLEMY BADAWCZE I UTYLITARNE
THE LANDSCAPE ECOLOGY
– RESEARCH AND USAGE ASPECTS
Redakcja tomu/Volume edited by: Jarosław Balon, Miłosz Jodłowski
Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej,
Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Institute of Geography and Spatial Management
Jagiellonian University, Cracow
Wydawca/ Published by:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński
Rada Programowa Czasopisma/Programme Council of the Journal:
Przewodniczący/President: Andrzej Richling
Sekretarz/Secretary: Agata Cieszewska
Członkowie/Members: Tadeusz Chmielewski, Marian Drużkowski, Krystyna German,
Andrzej T. Jankowski, Mariusz Kistowski, Ryszard Klimko, Leon Kozacki, Maciej Pietrzak,
Zbigniew Podgórski, Jerzy Solon, Adolf Szponar, Krzysztof Wojciechowski, Wiesław Ziaja.
Strona internetowa PAEK/ Website of PALE: www.paek.ukw.edu.pl
Redaktor Naczelny Czasopisma/ Chief Editor of the Journal: Andrzej Richling
Adres Redakcji Czasopisma: Editorial Office of the Journal:
Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Tel.: 48 22 55 20 755, Fax: 48 22 55 21 521
e-mail: [email protected], [email protected]
Redakcja tomu/Technical editing of volume: Jarosław Balon, Miłosz Jodłowski
Recenzenci naukowi tomu /Scientific reviewers of volume: Mariusz Kistowski, Maciej Pietrzak,
Wiesław Ziaja
Tłumaczenie/ Translation: autorzy/by authors
Skład I łamanie/Volume prepared for printing: Małgorzata Ciemborowicz
Zdjęcie na okładkę/Photo on cover: Jarosław Balon
Projekt logo PAEK/ PALE logo projekt: Andrzej Dąbrowski
Publikacja dofinansowana przez/ Volume publication sponsored by: Uniwersytet Jagielloński
© 2009 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
ISSN 1899-3850
ISBN 978-83-88424-30-4
Druk i oprawa: Drukarnia „Eikon Plus”, ul. Wybickiego 46, 31-302 Kraków, tel. 012 636 27 13,
www.eikon.net.pl, e-mail: [email protected]
Kraków 2009
Spis treści
Table of contents
W poszukiwaniu syntez badawczych i utylitarnych
Andrzej Richling
Perspektywy rozwoju ekologii krajobrazu
Development prospects of landscape ecology .......................................................................
7
Maciej Pietrzak
Aktualne i nieaktualne problemy ekologii krajobrazu
Current and out-of-date problems of landscape ecology ........................................................
11
Jerzy Solon
O potrzebie standaryzacji badań ekologiczno-krajobrazowych dla celów praktycznych
On the need of standardizationof landscape-ecological approaches for practical purposes ..
19
Krzysztof Badora
O potrzebie i możliwościach przebudowy Krajowego Systemu Ochrony Krajobrazu
About need and possibilities of reconstruction of the National Landscape
Conservation System .............................................................................................................
29
Mariusz Kistowski
Zastosowanie koncepcji ekologii krajobrazu w planowaniu przestrzennym
na szczeblu regionalnym
The application of landscape ecology conception a regional level of spatial planning ...........
37
Sylwia Kulczyk
Ekologia – krajobraz – turystyka: w poszukiwaniu wspólnego mianownika
Ecology – landscape – tourism: in search of a common denominator ...................................
47
Marek Degórski
Krajobraz jako odbicie przyrodniczych i antropogenicznych procesów zachodzących
w megasystemie środowiska geograficznego
Landscape as the reflection of natural and antropogenic processes in the megasystem
of the geographical environment ............................................................................................
53
Jarosław Balon
Porządki przestrzenne – syntetyczna wizja krajobrazu
Spatial orders – a synthetic vision of landscape .....................................................................
61
Miłosz Jodłowski
Geoekologia wysokogórska w Polsce – ograniczenia i perspektywy rozwoju
High-mountain geoecology in Poland – limits and perspectives of development ...................
71
Agata Ćwik
Czy biolodzy potrzebują geografii? Perspektywa akademicka
Do biologists need geography? The academic view ..............................................................
77
W poszukiwaniu optymalnych metod
Krystyna German
Metody geoekologiczne w badaniach funkcjonowania środowiska przyrodniczego
Geoecological methods in the research on the natural environment’s functioning ................
85
Wojciech Lewandowski
W poszukiwaniu uniwersalnej typologii jednostek przyrodniczych
In search of the universal typology of nature units .................................................................
91
Jarosław Czochański
System monitoringu regionalnego jako narzędzie badań krajobrazowych
i zarządzania przestrzenią
Regional monitoring system as a tool of landscape research and spatial management .......
97
Sylwia Horska-Schwarz
Wskaźniki ekologiczne w badaniach jakości krajobrazu
Ecological indicators in the studies of landscape quality .......................................................
105
Wojciech Maciejowski
Regionalizacja fizycznogeograficzna – przeszłość czy przyszłość geografii fizycznej?
Physical-geographical regionalization – past or future of physical geography? .....................
115
Zbigniew Borkowski
Czym jest zgodność krajobrazu i jak ją szacować?
What is conformity of landscape and how to estimate it? ......................................................
129
Jan Niedźwiecki
Badanie mozaikowości krajobrazu wysokogórskiego Tatr z wykorzystaniem
transektów geoekologicznych
The research of patchiness of high-mountain landscape
of Tatra Mountains with the application of the geoecological cross-sections .........................
137
Tomasz Tłuszcz
Metodologiczne problemy wykorzystania metody kartowania fizycznogeograficznego
na obszarach wyżynnych
Methodological problems of using the landscape mapping method in upland areas .............
149
W poszukiwaniu rozwiązań szczegółowych
Anna Orczewska
Wykorzystanie historycznych źródeł kartograficznych we współczesnych badaniach
z zakresu ekologii lasu
The application of historic cartographic sources in current studies on woodland ecology .....
155
Anatolij Melnyk
Badania przyrodniczych zasobów turystycznych – perspektywiczny kierunek badań
ekologii krajobrazu(na przykładzie Czarnohory)
Studying of natural tourism resources – perspective field of research
for landscape ecology (based on the Czarnohora Mts.) .........................................................
161
Rafał Kot
Próba ujednolicenia rangi jednostek rzeźby terenu dla delimitacji geokompleksów
wybranych krajobrazów nizinnych
The attempt at unification of a rank of relief units for delimitation
of geocomplexes in given lowland landscapes ......................................................................
167
Paulina Łukaszewska (Drelich) , Czesław Wysocki
Waloryzacja fitocenoz dla potrzeb planowania przestrzennego
The evaluation of plant communities units for the needs of spatial planning .........................
181
Adolf Szponar, Pavlo Shuber, Ewa Bilińska
Metale ciężkie w glebach i szpilkach świerka w ekotopie regla górnego Czarnohory
(Karpaty Wschodnie)
Heavy metals in soils and in the needles of spruce in ecotope
of the subalpine forests in Czarnohora (Eastern Carpathians) ..............................................
191
Karol Augustowski
Charakterystyka korytarzy i ich rola w środowisku geograficznym okolic Gładyszowa
w Beskidzie Niskim
Characteristics of corridors and their role in geographic environment
of Gladyszow region in the Beskid Niski Mts. ........................................................................
203