Fragment 3 - AlmaPress

24
najsłynniejsze czołgi XX wieku
25
Typ 95 Ha-Go (1934)
45 km/h, miał nitowane płyty pancerza i niewielką,
ciasną wieżę, w której przeciążony zadaniami
dowódca czołgu musiał ładować amunicję do
działa i prowadzić z niego ostrzał. Wieża była
umiejscowiona nie pośrodku, lecz bliżej lewego
boku kadłuba, a dodatkowe uzbrojenie w postaci
km Typ 97 kal. 7,7 mm znajdowało się w tylnej
części wieży czołgu, również nieco na lewo od
środka. Taka konfiguracja miała zapewniać większe
pole ostrzału i skuteczniej razić nieprzyjacielską
piechotę, ale w praktyce rozwiązanie to się nie
sprawdziło.
W kadłubie czołgu stanowisko kierowcy znajdowało
się po prawej stronie, a strzelec siedział obok niego
po lewej, obsługując drugi km Typ 97. Oprócz 2970
sztuk amunicji do broni maszynowej czołg przewoził
119 nabojów odłamkowych i przeciwpancernych do
działa.
Trudne warunki
Dość wysoka sylwetka czołgu Typ 95 rzuca się w oczy
zwłaszcza na tym widoku z tyłu; ona również obniżała
wartość bojową tego wozu pancernego. Działa
nieprzyjacielskich czołgów o większym kalibrze oraz
armaty przeciwpancerne zniszczyły w czasie wojny wiele
japońskich czołgów Typ 95.
DANE TECHNICZNO-TAKTYCZNE
Wymiary
długość: 4,38 m
szerokość: 2,06 m
wysokość: 2,18 m
Masa
7,4 t
Napęd
6-cylindrowy, chłodzony
powietrzem silnik
wysokoprężny Mitsubishi
NVD 6120 (moc 120 KM)
Jednostkę napędową czołgu Typ 95
stanowił montowany w tylnej części kadłuba
sześciocylindrowy, chłodzony powietrzem silnik
wysokoprężny Mitsubishi NVD 6120 o mocy 120
KM. Pięć biegów, w tym jeden wsteczny, kierowca
zmieniał za pomocą ręcznej przekładni. Wstrząsy
podczas jazdy po bezdrożach Chin wpływały na
poważne wyczerpanie załóg; azbestowa okładzina
wewnętrznych powierzchni pancerza zredukowała
nieco dyskomfort odczuwany przez czołgistów,
a także zmniejszała wysoką temperaturę we wnętrzu
czołgu podczas tropikalnych upałów.
Rzadkie warianty
Najważniejszym wariantem czołgu lekkiego Typ
95 była pływająca wersja Typ 2 Ka-Mi, używana
przez oddziały desantowe cesarskiej floty
japońskiej zarówno w działaniach ofensywnych,
jak i obronnych. W czołgach Typ 2 dodatkowy,
czwarty członek załogi zajmował się demontażem
pływaków po dotarciu wozu bojowego na brzeg.
Eksperymenty z czołgiem Ke-Ri, uzbrojonym
w armatę kal. 57 mm zostały szybko zarzucone,
natomiast wyprodukowano około stu czołgów KeNu z działem kal. 57 mm w wieży czołgu Typ 97.
Samobieżny niszczyciel czołgów Ho-Ru nie wyszedł
poza stadium prototypu, a działo szturmowe Ho-To,
z haubicą kal. 127 mm, pozostało w fazie projektów.
Prędkość
maksymalna
na drodze: 45 km/h
Uzbrojenie
główne: działo Typ 98
kal. 37 mm
pomocnicze: 2 km Typ
97 kal. 7,7 mm
Opancerzenie
6–14 mm
Zasięg
250 km
Czas niepowodzeń
Załoga
3
Kiedy Armia Kwantuńska starła się z Sowietami
w Mandżurii w 1939 roku, załogi czołgów Typ 95
Japońscy czołgiści podczas przeglądu technicznego czołgu Typ 95 podczas przerwy w walkach w Chinach.
Wprowadzony do służby w 1936 roku Typ 95 miał być bronią wsparcia piechoty i, jak się okazało, ustępował klasą
alianckim czołgom.
odnotowywały ograniczone sukcesy, jednak szybko
się okazało, że potężniejsze, 45-milimetrowe armaty
czołgów BT-5 i BT-7 na uzbrojeniu Armii Czerwonej
niszczyły japońskie wozy pancerne w trakcie
wymiany ognia prowadzonej na określonym
dystansie. Z kolei 37-milimetrowe działa czołgów
Typ 95 mogły przebić pancerze radzieckich czołgów
tylko z niewielkiej odległości. Szczerze mówiąc,
czołg Typ 95 był w zasadzie przestarzały w chwili
wybuchu II wojny światowej. Nowocześniejsze
czołgi sowieckie, amerykańskie czołgi lekkie M3
Stuart i średnie M4 Sherman, a nawet brytyjskie
Matildy bez trudu dowodziły swej wyższości
w starciach z czołgiem Typ 95.
Zagrożenia na Oceanii
Pomimo że czołgi lekkie Typ 95 uczestniczyły w zwycięskiej dla Japończyków kampanii na Malajach i zdobyciu
brytyjskiej twierdzy w Singapurze, to w Azji i na wyspach Oceanii rzadko zdarzały się starcia czołgów japońskich
z alianckimi. A gdy już do takiej konfrontacji dochodziło, Typ 95 często ponosił w nich porażkę.
Pierwsze pojedynki między amerykańskimi czołgami lekkimi M3 Stuart a czołgami Typ 95 miały miejsce na
Filipinach 22 grudnia 1941 roku – starcie to zakończyło się wynikiem nierozstrzygniętym. Jednak rychło wyszła na
jaw przewaga Stuartów, jeśli chodzi o opancerzenie, co Amerykanie nauczyli się wkrótce wykorzystywać.
W czasie zmagań na Pacyfiku siedem czołgów Typ 95 okopano na plażach Tarawy, gdzie miały stawiać opór
desantowi amerykańskiej piechoty morskiej w listopadzie 1943 roku. Doszło tam do krótkiego pojedynku, w którego
trakcie amerykański M4 Sherman zaatakował czołg Typ 95. Japoński pocisk z działa czołgowego kal. 37 mm
nie przebił kadłuba Shermana, a tylko zażółcił jego powierzchnię w miejscu trafienia. Z kolei pocisk kal. 75 mm
wystrzelony z armaty Shermana zniszczył czołg japoński. Typ 95 nie miał większych szans w starciach z czołgami
Stuart i Sherman, a także w walce z działami przeciwpancernymi kal. 37 mm oraz pancerzownicami Bazooka
w zmaganiach na wyspach Saipan, Tinian, Guam, Peleliu i na Okinawie.