SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY „JAK ŻYĆ DOBRZE

GIMNAZJUM NR 1 W BYTOWIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY
„JAK ŻYĆ DOBRZE, ZDROWO I MĄDRZE ? ”
I. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO
Diagnoza środowiska szkolnego została przeprowadzona przez pedagoga,
psychologa i wychowawców klas. Opierała się na:






analizie wyników ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i
nauczycieli
analizie frekwencji uczniów w dziennikach lekcyjnych
analizie dokumentów szkolnych
informacjach uzyskanych z sądu, policji i innych instytucji
obserwacji zachowań uczniów
interpretacji danych uzyskanych w trakcie prowadzonych rozmów z uczniami,
rodzicami i nauczycielami
W wyniku przeprowadzonych działań i analizy otrzymanych danych dokonano
identyfikacji najistotniejszych problemów istniejących w środowisku szkolnym:







zachowania agresywne i przemoc
inicjacja zachowań ryzykownych: nikotynizm, spożywanie alkoholu, odurzanie,
uzależnienia od TV i komputera, zagrożenie psychomanipulacją ze strony sekt
i subkultur młodzieżowych
niskie aspiracje edukacyjne, brak motywacji do nauki
niesystematyczne uczęszczanie do szkoły, wagary
niska kultura osobista przejawiająca się w zachowaniach w stosunku do
dorosłych i rówieśników
niewłaściwe spędzanie czasu wolnego, zaniedbywanie potrzeb zdrowotnych
niskie kompetencje zdrowotne .
II. ODBIORCY PROGRAMU
 uczniowie Gimnazjum nr 1 w Bytowie
 rodzice uczniów
 nauczyciele
III. OKRES REALIZACJI PROGRAMU
 trzy lata
IV. ZASTOSOWANE STRATEGIE
 informacyjna
 edukacyjna
 alternatywna
 interwencyjna
V.




VI.










NADRZĘDNE CELE PROFILAKTYKI
Eliminowanie przemocy i agresywnych zachowań uczniów .
Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm i wartości społecznych oraz
kulturalnego zachowania.
Motywowanie uczniów do systematycznego uczęszczania na zajęcia lekcyjne
i wykorzystywania własnego potencjału poznawczego.
Wykształcenie właściwej postawy wobec problemu uzależnień i decyzji
zdrowotnych.
CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
promocja zdrowego stylu życia
upowszechnianie wiedzy o szkodliwości zażywania substancji uzależniających
i mechanizmach powstawania uzależnień
przeciwdziałanie przemocy i agresji
nauka technik radzenia sobie ze stresem i rozładowywania napięć
emocjonalnych
opóźnienie wieku inicjacji seksualnych
podnoszenie poziomu bezpieczeństwa uczniów
uświadomienie zagrożeń płynących z przynależności do sekt religijnych i
subkultur młodzieżowych
zapobieganie niepowodzeniom szkolnym i drugoroczności
integracja uczniów poprzez tworzenie warunków do różnorodnej ich
aktywności w szkole
przeciwdziałanie zaburzeniom emocjonalnym:
- rozwijanie zachowań asertywnych
- umiejętności rozwiązywania konfliktów
- rozładowywania napięć emocjonalnych
- podnoszenia samooceny
- komunikacji interpersonalnej
Szkolny program profilaktyczny
został opracowany zgodnie z potrzebami
rozwojowymi uczniów. Zakłada ewaluację działań w określonych obszarach po
zakończeniu cyklu realizacyjnego oraz diagnozę pod kątem osiągnięcia założonych
celów.
I. AGRESJA I PRZEMOC W SZKOLE
Lp.
Działania
Klasa
Odpowiedzialni
Termin
1. Prowadzenie zajęć o tematyce przemocy wśród
uczniów. Agresor i ofiara.
I - II
Wychowawcy
Pedagog
Dyrekcja
Praca ciągła
2. Prowadzenie zajęć z proponowanej tematyki
( ćwiczenia grupowe, zajęcia warsztatowe,
pogadanki):
 Asertywność – nauka umiejętności
wyrażania własnych opinii
 Stres i napięcia emocjonalne – nauka
rozładowywania napięć emocjonalnych,
radzenia sobie ze stresem, relaksacji
 Nauka
umiejętności
rozwiązywania
konfliktów
 Rozwój osobisty – akceptacja samego
siebie, poznawanie własnych mocnych i
słabych stron
 Komunikacja – skuteczne sposoby
komunikacji, komunikowanie bez użycia
przemocy, agresji werbalnej i fizycznej
 Inteligencja emocjonalna – właściwe
rozpoznawanie własnych emocji, nauka
wyrażania ich .
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Zgodnie z
planem
wychowawcy
klasy
3. Rozmowy terapeutyczne z ofiarami przemocy ze
strony rówieśników – zmniejszenie doznanego
urazu psychicznego.
I - III
Pedagog
Psycholog
Praca ciągła
5. Prowadzenie
indywidualnych
oddziaływań
pedagogiczno- psychologicznych mających na
celu rozładowanie napięć i konfliktów wśród
uczniów.
I - III
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy
Praca ciągła
6. Prowadzenie zajęć sportowych obniżających
napięcie
emocjonalne
i
kształtujących
umiejętność współpracy i czystej rywalizacji
między uczniami(SKS, UKS „Jedynka” w ramach
godzin w-f)
I - III
Nauczyciele wych.
fizycznego
Praca ciągła
II. UZALEŻNIENIA( NIKOTYNIZM, ALKOHOLIZM, NARKOMANIA
ZAGROŻENIA PSYCHOMANIPULACJĄ ZE STRONY SEKT I
SUBKULTUR MŁODZIEZOWYCH)
Lp.
Działania
Klasa
Odpowiedzialni
Termin
1. Prowadzenie zajęć z proponowanej tematyki :
- uzależnienia od nikotyny,
- skutki biernego palenia,
- uzależnienia od alkoholu,
- uzależnienia od środków odurzających i
narkotyków,
- nadużywanie leków,
- mechanizm rozwoju uzależnień,
- uzależnienia od komputera ( internetu) i
TV
Uświadomienie zagrożeń płynących z zażywania
wymienionych środków, ich wpływie na organizm
mechanizm rozwoju uzależnień, wskazanie
miejsc gdzie można szukać pomocy.
I - III
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy
Nauczyciele
przedmiotów
Zgodnie z
planem
wychowawcy
klasy,
dodatkowo w
razie potrzeb
3. Eksponowanie w bibliotece szkolnej broszur,
ulotek i artykułów dostarczających informacji o
środkach uzależniających.
I - III
Nauczyciele
biblioteki
Praca ciągla
4. Kształtowanie umiejętności odmawiania i
radzenia
sobie
z
presją
środowiska
rówieśniczego( pogadanki, ćwiczenia grupowe,
zajęcia warsztatowe).
I - III
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy
Dyrekcja
Praca ciągła
5. Realizacja programów i działań profilaktycznych
I-III
Pedagog
Praca ciągła
6. Szkolny konkurs na plakat „Uzależnieniom nie !”
I
Nauczyciele
biologii
II semestr
7. Pogadanki na temat subkultur młodzieżowych –
zapoznanie z ich ideologiami i mechanizmami
działania.
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Zgodnie z
planem
wychowawcy
klasy
8. Upowszechnianie informacji na temat sekt –
psychomanipulacja, (pogadanki, ulotki, broszury)
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Zgodnie z
planem
wychowawcy
klasy
Zorganizowanie dla młodzieży spotkania z
przedstawicielem policji, PTZN – ustawa o
zapobieganiu narkomanii
II- III
Pedagog
Według
potrzeb
9.
10. Stała współpraca z rodzicami – przekazywanie
informacji na temat zagrożeń uzależnieniami,
wpływem
sekt,
nieformalnych
grup
młodzieżowych.
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Praca ciągła
III. NISKIE ASPIRACJE EDUKACYJNE, BRAK MOTYWACJI DO
NAUKI, WAGARY
Lp.
Działania
Klasa
Odpowiedzialni
Termin
1. Systematyczne
sprawdzanie
obecności,
konsekwentne egzekwowanie usprawiedliwień.
Ścisła współpraca z rodzicami – ustalenie zasad
usprawiedliwiania nieobecności w szkole.
I - III
Wychowawcy
Rodzice
Pedagog
Praca ciągła
2. Pomoc uczniom mającym problemy z adaptacją
w szkole – indywidualne rozmowy z uczniami i
rodzicami.
I - III
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy
Praca ciągła
3. Zajęcia integrujące zespół klasowy – ćwiczenia
grupowe – wzmocnienie identyfikacji z grupą,
motywacji do współpracy, budowanie zaufania.
I - III
Wychowawcy
Psycholog
Praca ciągła
4. Warsztaty integracyjne dla uczniów klas
pierwszych – wzajemne poznanie, odnalezienie
wspólnych wartości i celów, budowanie poczucia
bezpieczeństwa. Wycieczki integracyjne
I
Psycholog,
Wychowawcy
I semestr
5. Diagnoza
zespołu
klasowego
testy
socjometryczne- wyłonienie uczniów izolowanych
i odrzucanych przez klasę.
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Według
potrzeb
6. Indywidualne doradztwo pedagogiczne dla
uczniów i rodziców:
- motywowanie do nauki,
- budowanie pozytywnej samooceny,
- zapoznanie z technikami uczenia się,
ćwiczenia koncentracji uwagi
I- III
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy
Praca ciągła
7. Cykl lekcji wychowawczych z zakresu:
I -III
Wychowawcy
Praca ciągła
-
kształtowania umiejętności postrzegania
sukcesu,
budowania poczucia własnej wartości,
dostarczania informacji pomocnych w
wyborze zawodu i dalszego kierunku
kształcenia.
Psycholog
Pedagog
Doradca
zawodowy
8. Wspieranie
uczniów
z
trudnościami
dydaktycznymi:
- indywidualna pomoc dydaktyczna,
- zajęcia wyrównywania wiedzy,
- zajęcia dla uczniów ze specyficznymi
problemami w nauce,
- stwarzanie
okazji
do
odnoszenia
sukcesów,
- wzmacnianie pozytywne i motywowanie
do nauki,
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Dyrekcja
Nauczyciele
przedmiotów
Praca ciągła
9. Organizacja grupy pomocy rówieśniczej – pomoc
koleżeńska w nauce.
I - III
Wychowawcy
Praca ciągła
10. Kierowanie uczniów z niskimi możliwościami
poznawczymi i nie rokującymi nadziei na
ukończenie szkoły w terminie do klas –oddziałów
przysposabiających do pracy
I - II
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Dyrekcja
Według
potrzeb
11. Informowanie rodziców o postępach , lub
brakach edukacyjnych ich dzieci – spotkania
indywidualne, dni otwarte szkoły.
I - III
12. Rozpoznawanie
trudności
materialnych
i
bytowych
uczniów,
udzielanie
w
miarę
możliwości pomocy materialnej( komplety
książek do wypożyczenia z biblioteki szkolnej,
pomoc rzeczowa, stypendia szkolne)
I - III
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Nauczyciele
biblioteki
Według
potrzeb
13. Stosowanie aktywnych metod nauczania,
wykorzystywanie
multimedialnych
środków
dydaktycznych.
I - III
Nauczyciele
przedmiotów
Praca ciągła
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Dyrekcja
Nauczyciele
przedmiotów
Praca ciągła
IV. NIEWŁAŚCIWE SPĘDZANIE CZASU WOLNEGO.
Działania
Lp.
Klasa
Odpowiedzialni
Termin
1. Propagowanie aktywnego sposobu spędzania
czasu wolnego( klasowe wycieczki rowerowe,
ogniska, rozgrywki sportowe, SKS, imprezy
klasowe i szkolne.
I - III
Wychowawcy
Pielęgniarka
Nauczyciele w- f
Rodzice
Praca ciągła
Działania
wychowawcze
kształtujące
umiejętność właściwego planowania dnia i
gospodarowania własnym czasem
- opracowanie przykładowego planu dnia
dla ucznia,
I -III
Wychowawcy
Rodzice
Nauczyciele w -f
Praca ciągła
I - III
Dyrekcja
Nauczyciele
Wrzesieńpaździernik
4. Wzbudzanie zainteresowania uczniów:
- książką,
- muzyką,
- sportem,
- rozwijaniem hobby,
- poszukiwaniem i rozwijaniem wiedzy
I - III
Biblioteka szkolna
Wychowawcy
Nauczyciele
przedmiotów
Praca ciągła
5. Higiena pracy i wypoczynku( pracy umysłowej,
pracy przy komputerze i oglądania TV)
I - III
Wychowawcy
Rodzice
Pielęgniarka
Nauczyciele
Informatyki
Praca ciągła
6. Propagowanie
bezpiecznego zachowania na
ulicy, w miejscach publicznych i w szkole oraz
podczas gier i zabaw ruchowych.
I - III
Rodzice
Wychowawcy
Nauczyciele
świetlicy i w -f
Praca ciągła
(szczególnie w
miesiącach:
IX, I/II, VI)
2.
3. Organizacja
sportowych
uczniów.
kółek przedmiotowych i zajęć
zgodnie
z
zainteresowaniami
V. NISKA KULTURA OSOBISTA UCZNIÓW.
Lp.
Działania
Klasa
Odpowiedzialni
Termin
1. Pogadanki na temat kulturalnego zachowania
się,
w życiu codziennym i na imprezach klasowych i
szkolnych. Pomagam słabszym.
I - III
Wychowawcy
Praca ciągła
2. Kształtowanie zasad poprawnej komunikacji :
- kultura słowa,
- wulgaryzmy jako sposób uzewnętrzniania
negatywnych emocji – zubożenie języka
- uświadomienie
sposobów
rozładowywania
napięć,
możliwości
funkcjonowania
w
szkole
bez
wulgaryzmów(
próba
wyszukiwania
własnych sposobów na zastąpienie
wulgaryzmów innymi sformułowaniami np.
„motyla noga”).
I - III
Wychowawcy
Nauczyciele
Pracownicy szkoły
Praca ciągła
3. Kultura ubioru – sposób ubierania się jako
komunikat „ kim jestem”.
I - III
Wychowawcy
Praca ciągła
VI.
Lp.
NISKIE KOMPETENCJE ZDROWOTNE
( Dotyczy wszystkich klas)
Działania
Odpowiedzialni
Termin
1. Prelekcje na temat Jak odżywiają się nastolatki ?
Czym jest anoreksja i bulimia ?
Uświadomienie
mechanizmu
zachorowania
na
anoreksję czy bulimię.
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Pielęgniarka
Praca ciągła
2. Otyłość- zagrożenie dla zdrowia, omówienie przyczyn
otyłości. Gimnastyka i ruch jako sposób na zgrabną
sylwetkę .
Pielęgniarka
Pedagog
Nauczyciele w- f
Praca ciągła
3. Promowanie zdrowego trybu życia, kształtowanie
umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych
wyborów, uczenie zachowań chroniących własne
zdrowie.
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Pielęgniarka
Praca ciągła
4. Uświadamianie skutków i następstw zbyt wczesnej Nauczyciel WDŻR
inicjacji seksualnej( antykoncepcja według programu
Pielęgniarka,
WDŻR)
Pedagog, Psycholog
Praca ciągła
5. Przekazywanie uczniom wiedzy z problematyki
dorastania i dojrzewania. Zmiany fizyczne i
psychiczne.
Pielęgniarka
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Nauczyciele biologii
i WDŻR
Praca ciągła
6. Pomoc indywidualna w rozwiązywaniu konkretnych
sytuacji kryzysowych( choroba ,ciąża, kontakt z
lekarzem, rozmowy z rodzicami ).
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Pielęgniarka
Praca ciągła
7. Pogadanki na temat HIV- istota choroby, sposoby
zakażenia , zapobieganie.
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Pielęgniarka
Nauczyciel WDŻR
Praca ciągła
VI. DZIAŁANIA WSPIERAJĄCE REALIZACJĘ PROGRAMU.
Lp.
Działania
Odpowiedzialni
Termin
1. Przeprowadzenie ankiety diagnozującej środowisko
szkolne i opracowanie jej wyników.
Dyrekcja
Pedagog
Psycholog
I semestr
2. Opracowanie szkolnego programu profilaktycznego.
Dyrekcja
Pedagog
Psycholog
I semestr
Wychowawcy
Dyrekcja
Pedagog
Okres realizacji
programu
4.
Pedagogizacja rodziców:
- omawianie na wywiadówkach tematyki ujętej w
programie profilaktycznym,
-
przygotowanie ulotek informacyjnych
rodziców,
rodziców w trakcie wywiadówek
dla
5. Szkolenie nauczycieli na temat agresji wśród uczniów.
Pedagog
Dyrekcja
Okres realizacji
programu