D - Sąd Rejonowy w Kaliszu

Sygnatura akt: V GC 1137/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Kalisz, dnia 3 marca 2016r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:
Przewodniczący: SSR Jan Matecki
Protokolant: Ewelina Bartoszewska
po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2016r. w Kaliszu
na rozprawie sprawy
z powództwa (...) Sp. z o.o. z/s w K.
przeciwko E. T.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej E. T. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z/s w K. kwotę 52,43 zł (pięćdziesiąt dwa złote i czterdzieści
trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 28 maja 2015 roku do dnia zapłaty
2. w pozostałym zakresie powództwo oddala
3. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2 417,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
SSR Jan Matecki
Sygn. akt V GC 1137/15
UZASADNIENIE
Powodowa spółka, (...) Sp. z o.o. z/s w K., złożyła w dniu 28.04.2015r. pozew przeciwko E. T. o zapłatę kwoty
20.682,23zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.05.2015r. do dnia zapłaty. Ponadto wniesiono o zasądzenie od
pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu podano, iż powodowa spółka dochodzi od pozwanej kwoty, która stanowi wartość odsetek za
nieterminowe regulowanie przez nią zobowiązań wynikających z załączonych do pozwu faktur VAT.
W dniu 22.06.2015r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu wydała nakaz zapłaty w postępowaniu
upominawczym w sprawie o sygn. akt V GNc 2510/15, którym orzekła zgodnie z żądaniem pozwu.
Pozwana złożyła w ustawowym terminie sprzeciw od ww. nakazu zapłaty z wnioskiem o oddalenie powództwa w całości
oraz przeprowadzenie postępowania na koszt powoda.
W uzasadnieniu sprzeciwu podała, iż współpracowała z powodową spółką, lecz nie jest prawdą aby regulowała swoje
zobowiązania z opóźnieniem wywołującym powstanie po stronie powodowej spółki roszczenia o zapłatę odsetek.
Pozwana ustaliła bowiem z poprzednim składem zarządu powodowej spółki odrębne reguły płacenia należności za
wystawione faktury VAT w odniesieniu do reguł zawartych w treści faktur załączonych do pozwu.
Sąd ustalił co następuje:
Strony są podmiotami gospodarczymi.
Dowód: KRS powoda k. 7-10; (...) pozwanej.
Pozwana w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zlecała powodowej spółce wykonanie usług
przerobu i składowania owoców i warzyw. Przerób ten polegał na pakowaniu i zamrażaniu dostarczonych przez
pozwaną powodowej spółce owoców i warzyw, które następnie były przez powodową spółkę składowane w należącej
do niej chłodni.
Dowód: zeznania świadka B. D. - min. 00:06:50 protokołu rozprawy z dnia 26.02.2016r.
Z tego tytułu powodowa spółka wystawiła na rzecz pozwanej faktury VAT nr: (...), z odroczonymi terminami płatności.
Dowód: faktury k. 16-35; zeznania świadka B. D. - min. 00:06:50 protokołu rozprawy z dnia 26.02.2016r., k. 106-109.
Termin zapłaty określony na każdej z faktur nie był jednak terminem wiążącym dla pozwanej. Pozwana bowiem,
będąc wówczas jednym ze strategicznych klientów C., zawarła umowę z Zarządem powoda, że jeżeli obroty
między ich firmami przekroczą 400.000,00zł rocznie to powodowa spółka będzie akceptować wydłużone terminy
płatności uzgodnione każdorazowo między stronami ustnie. Z uwagi na duży urodzaj panujący w okresie współpracy
obroty pomiędzy firmami wynosiły około 1.000.000,00zł w 2012r. i ponad 400.000,00zł w roku 2013. Zapłata
za przetworzone i magazynowane przez powódkę warzywa oraz owoce była zatem każdorazowo ustalana ustnie z
Prezesem Zarządu powódki, a pozwana każdorazowo dotrzymywała terminów płatności. Ponadto, za składowanie
towaru pozwana płaciła ceny powyżej cen rynkowych, co dodatkowo czyniło te usługi rentownymi dla powódki,
i powodowało iż im później przetworzony i powierzony powódce został przez pozwaną odebrany to tym samym
powódka pozyskiwała większe środki za składowanie towaru pozwanej. Pozwana odbierając towar regulowała
należność zarówno paczkowanie i zamrażanie towaru jak i za jego składowanie.
Dowód: zeznania świadka B. D. - min. 00:23:12 protokołu rozprawy z dnia 26.02.2016r., k. 106-109.
Po zmianie Prezesa Zarządu, które miało miejsce z końcem października 2013r. powodowa spółka wystawiła w dniu
21.04.2015r. na rzecz pozwanej notę odsetkową nr (...) na kwotę 20.682,23zł z terminem płatności wynoszącym 7
dni od daty jej otrzymania przez pozwaną oraz tym samym wezwała pozwaną do zapłaty należności. Zapłata jednak
nie nastąpiła.
Dowód: nota odsetkowa wraz z z.p.o. k. 12-15.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody w postaci dokumentów, których
prawdziwość i autentyczność nie budziła żadnych zastrzeżeń i wątpliwości Sądu, oraz na podstawie zeznań świadka
B. D. oraz częściowych zeznań świadka A. Ż..
Zeznaniom świadka B. D. Sąd dał w pełni wiarę gdyż były logiczne, przekonywujące, a nadto w powiązaniu ze
zgromadzonymi w sprawie dokumentami tworzą one logiczny i spójny obraz treści łączących stron umów.
Zeznaniom świadka A. Ż. Sąd nie dał wiary w zakresie w jakim ona stwierdziła, iż należności nie były przez pozwaną
regulowane terminowo oraz w zakresie w jakim świadek zeznała, że nie wie czy w 2012r. miała czy też nie polecenie
wystawienia not odsetkowych pozwanej. W ocenie Sądu świadek A. Ż. nie mogła mieć polecenia ze strony Zarządu
spółki do wystawienia not odsetkowych, gdyż jak zeznała wcześniej - k. 68-69 akt, to prezes spółki powodowej decyduje
o tym czy ma wystawić notę odsetkową. Świadczy to o tym, iż skoro świadek nie wystawiła jako księgowa firmy
powodowej noty odsetkowej pozwanej w latach 2012 i 2013 to oznacza, iż nie było podstaw do wystawienia noty
odsetkowej, i że w ocenie powoda w tamtym okresie należności były płacone w terminach uzgodnionych przez strony
ustnie. Świadek stwierdziła, że noty odsetkowe są ujmowane w księgach rachunkowych. Z zestawienia salda na k. 46
wynika, że na koniec listopada 2013r. nie było żadnych zaległych należności pozwanej względem powoda z tytułu not
odsetkowych. Wnioski te w pełni korelują z treścią zeznań Prezesa Zarządu powoda B. D.. Świadek przesłuchiwana
na rozprawie zeznała, iż każdorazowo termin zapłaty należności przez pozwaną był przez nią uzgadniany z pozwaną.
Pozwana miała obowiązek zapłaty należności za świadczone przez powoda usługi w terminach uzgodnionych ustnie ze
świadkiem. Świadek zeznała, iż w czasie kiedy ona pełniła funkcję Prezesa Zarządu - tj. do końca października 2013r.
to pozwana nigdy nie pozostawała w zwłoce z zapłatą swoich należności względem powoda. Świadek potwierdziła,
że strony ustnie każdorazowo uzgadniały termin płatności należności i zawsze kiedy powódka ustnie ustaliła termin
zapłaty z pozwaną to pozwana tego terminu dochowywała. Świadek potwierdziła, że umowa ustna łącząca strony
ustalała, że każdorazowo termin zapłaty w jakim pozwana ma dokonać zapłaty należności będzie ustalony ustnie przez
strony pod warunkiem, że obroty między firmami przekroczą 400.000,00zł rocznie. Taka sytuacja miała miejsce
w roku 2012 i 2013r. Zeznania świadka B. D. są logiczne, spójne, konsekwentne i z tych względów zasługują na
wiarę. W ocenie sądu skoro pozwana płaciła należności za zamrażanie i przechowywanie towaru to tym samym w
interesie powódki było by towar należący do pozwanej był jak najdłużej przechowywany w chłodniach należących
do powódki. Powódka otrzymywała bowiem oddzielną zapłatę za usługę zamrażania i oddzielną należność za
przechowywanie towaru, a cena za przechowywanie towaru ustalana była na poziomie rynkowym opłacalnym dla
powoda. Nielogicznym i wręcz szkodliwym w tej sytuacji byłoby dla powoda aby obciążać pozwaną odsetkami za
niezapłacenie należności w terminie wynikającym z wygenerowanego przez system księgowy terminu zapłaty, gdyż
tym samym powód pozbawiałby się dochodu za przechowywanie towaru pozwanego. Powód otrzymywał należność
za usługę zamrażania oraz za składowanie w terminie uzgodnionym przez strony. Jak zeznała świadek B. D. pozwana
była klientem strategicznym dla powoda z uwagi na znaczne obroty między firmami. Takie postępowanie zarządu
spółki powodowej miało pełną akceptację rady nadzorczej jak również biegłego rewidenta dokonującego weryfikacji
bilansów powodowej spółki. Rada nadzorcza, ani biegły nigdy nie zwrócili uwagi zarządowi na konieczność obciążania
pozwanej notami odsetkowymi. Jak wynika z zeznań świadka rada nadzorcza wiedziała, że umowa łącząca strony
ustna określała termin płatności należności, i że nie był on przekraczany. Termin wynikający z faktur nie był terminem
wiążącym, był jedynie terminem narzucanym przez system księgowy, którym posługiwała się firma powodowa. Z całą
pewnością; zdaniem sądu gdyby sytuacja wyglądała w ten sposób jaki przedstawił powód w pozwie, iż termin zapłaty
należności był uzgodniony między stronami i wpisany na fakturze to z pewnością powód obciążyłby odsetkami za
nieterminową zapłatę pozwaną już w 2012 i 2013r. Zdaniem sądu zasady prawidłowej księgowości i rachunkowości
jak i rzetelnego prowadzenia księgowości nakazywałyby na koniec każdego roku obrachunkowego wystawienie not
odsetkowych kontrahentowi, który spełniał swoje świadczenie z opóźnieniem. Skoro tego nie uczyniono, to jest
to dodatkowy argument, który przemawia za przyznaniem wiarygodności twierdzeniom pozwanej oraz zeznaniom
świadka B. D., iż termin zapłaty każdorazowo strony ustalały ustnie i był on przez pozwaną dochowywany.
Sąd zważył co następuje:
Strony w czasie trwania współpracy zawarły dwa rodzaje umów - umowę o paczkowanie i zamrażanie owoców i warzyw
dostarczonych przez pozwaną oraz umowę o składowanie tych wyrobów. W pierwszym przypadku była to umowa o
świadczenie usług. W drugim była to umowa przechowania.
Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się
odpowiednio przepisy o zleceniu.
Natomiast przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej
dla dającego zlecenie (art. 734 § 1 k.c.) Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie
zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma
obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające
wykonanej pracy (art. 734 § 1 i 2 k.c.).
Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą
oddaną mu na przechowanie (art. 835 k.c.). Jeżeli wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w
umowie albo w taryfie, przechowawcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte, chyba że z umowy lub
z okoliczności wynika, iż zobowiązał się przechować rzecz bez wynagrodzenia (art. 836 k.c.).
Zgodnie z przepisem art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel
może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem
okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że obciążenie pozwanej notą odsetkową nie było zasadne za
okres do końca października 2013r. tj. do okresu kiedy funkcję prezesa zarządu pełniła B. D., kiedy to strony łączyła
ustna umowa w zakresie terminów płatności należności z tytułu łączących strony umów. Jak wynika z zeznań byłego
Prezesa Zarządu powodowej spółki (...) sprawującej tą funkcję w latach 2004 - 2013, pozwana E. T. płaciła za faktury
w terminie ustalonym z nią ustnie. Terminy płatności wynikające z faktur VAT wystawionych na rzecz pozwanej
narzucone były natomiast przez system księgowy, nie przystający do sytuacji panującej wtedy w powodowej spółce.
Standardowo na fakturach były określone 30 dniowe terminy płatności, albowiem osoba wystawiająca fakturę musiała
wpisać jakikolwiek termin aby daną fakturę było można było wygenerować. Terminy płatności, które wynikały z
faktur mogły być przekraczane przez kontrahentów powodowej spółki, a zapłata następowała jednak w terminach
uzgodnionych na podstawie ustnych ustaleń. Podkreślenia wymaga fakt, że gdyby pozwana nie zapłaciła należności
w terminie to powodowa spółka dochodziłaby od niej należności od daty ustalonej ustnie, a nie od daty wynikającej
z faktury. Kończąc jednak pełnioną funkcję Prezes Zarządu nie poinformowała swojego następcy o tym sposobie
współpracy z pozwaną. Za zasadne zatem należy przyjąć, że powodowa spółka może jedynie domagać się zapłaty
zaległych odsetek za faktury wystawione na rzecz pozwanej po okresie kiedy to B. D. przestała pełnić funkcję Prezesa
Zarządu (...) Sp. z o.o., czyli od listopada 2013r. Brak bowiem jest dowodów, iż ustna umowa którą zawarła prezes
zarządu powoda B. D. była zawarta i uzgodniona między stronami przez nowy zarząd. Na tą okoliczność pozwana nie
przedstawiła żadnego dowodu.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda
należność z tytułu not odsetkowych, które wynikały za wystawione w listopadzie 2013 i styczniu 2014r. faktury,
oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt. 2 sentencji wyroku).
O kosztach procesu postanowiono na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.
Powodowa spółka prawie w całości przegrała proces (99,5%) dlatego Sąd obciążył ją kosztami postępowania, na które
składa się zwrot kosztów zastępstwa procesowego poniesionego przez pozwaną w wysokości 2.400,00zł wraz z opłatą
skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00zł.