PDFotwiera się w nowym oknie

Sygn. akt I ACa 196/06
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 lipca 2006 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA – Lidia Sularzycka (spr.)
Sędzia SA
– Elżbieta Gellert
Sędzia SO (del.)
– Przemysław Kurzawa
Protokolant
– sekr. sąd. Agnieszka Nazar
po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2006 r. w Warszawie
na rozprawie sprawy z powództwa Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
w W.
przeciwko […] Sp. z o.o. z siedzibą w W.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanej
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie
z dnia 30 listopada 2005 r.
sygn. akt I C 1107/05
I. oddala apelację,
II. zasądza od […] Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz Stowarzyszenia
Autorów ZAiKS w W. kwotę 1.800,000 zł (jeden tysiąc osiemset
złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.
2
UZASADNIENIE
Powód Stowarzyszenie Autorów ZAiKS z siedzibą w W. wniósł o
zasądzenie od pozwanej […] Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 45.619,32 zł z
ustawowymi odsetkami od dnia 01 stycznia 1998 r. tytułem wynagrodzenia
należnego autorom scenariusza, utworów muzycznych i słowno-muzycznych,
wykorzystanych w filmie […], emitowanym w latach 1995-1996.
Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa.
Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 30 listopada 2005 r.
I. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 45.619,32 zł z ustawowymi
odsetkami od dnia 21 grudnia 2004 r. do dnia zapłaty; II. oddalił powództwo
w pozostałej części; III. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.693,40
zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i
prawne.
Powód jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Na
podstawie decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 01 lutego 1995 r.,
zmienionej decyzją z dnia 28 października 1998 r., uzyskał on zezwolenie na
zbiorowe zarządzanie m.in. prawami autorskimi
słowno-muzycznych
i
muzycznych,
do utworów słownych,
wykorzystywanych
w
filmach
wyświetlanych w kinach.
Pozwana jest producentem filmu […], emitowanego od dnia […] 1995 r.
Z tytułu wyświetlania tego filmu w latach 1995-1996 uzyskała wpływy łącznie
w kwocie 2.393,50 zł brutto.
Wobec niewypłacenia przez pozwaną autorom scenariusza, utworów
muzycznych i słowno-muzycznych stosownego wynagrodzenia, powód wezwał
pozwaną do jego zapłaty.
3
Roszczenie zostało uwzględnione w oparciu o art. 70 ust. 3 ustawy o
prawie autorskim i prawach pokrewnych w brzmieniu obowiązującym do dnia
22 lipca 2000 r.
Nie była w sprawie kwestionowana legitymacja czynna powoda ani
odpowiedzialność pozwanej co do zasady jakom producenta filmu. Sąd
Okręgowy nie podzielił stanowiska pozwanej wskazującej na konieczność
wykazania zasadności wyliczenia dochodzonego wynagrodzenia w sytuacji
niezatwierdzenia tabel wynagrodzeń w okresie spornym. W dacie, kiedy
roszczenie powoda stało się wymagalne (a więc w dniu […] 2004 r.,
wyznaczonym datą wezwania do zapłaty) istniały już tabele stawek
wynagrodzeń autorskich zatwierdzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego. Nie było żadnej przeszkody do wyliczenia wysokości
dochodzonego roszczenia w oparciu o te tabele, tym bardziej, że w przypadku
innego
rozwiązania,
tj.
porozumienia
stron,
znalazłyby
zastosowanie
postanowienia art. 109 prawa autorskiego.
Zgodnie z zatwierdzonymi w dniu 05 maja 2000 r. tabelami
wynagrodzenie
autorów utworów wymienionych w art. 70 ust. 3 ustawy
o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynosi 2,1% wpływów brutto
z biletów wstępu do kin, co w tej konkretnej sprawie daje kwotę 50.268,57 zł.
Wobec uregulowania przez pozwaną części (4.649,25 zł) do zapłaty pozostaje
dochodzona należność.
Wyrok Sądu Okręgowego w części zasądzającej zaskarżyła pozwana,
która w swej apelacji zarzuciła:

sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału
dowodowego, polegającą na przyjęciu, iż stawki stanowiące podstawę do
obliczenia należnego powodowi wynagrodzenia w wysokości 2,1%
obowiązywały w latach 1995-1996;

naruszenie prawa materialnego przez błędne zastosowanie art. 70 ust. 3
ustawy
z dnia 04 lutego 1994 r. o prawie autorskim im prawach
4
pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83, ze zm.) w brzmieniu do dnia 22 lipca
2000 r. w zw. z art. 108 ust. 3 i art. 110 tej ustawy.
Wskazując na powyższe pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego
wyroku i oddalenie powództwa ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania.
Powód wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.
Apelacja jest bezzasadna.
Zarzut sprzeczności ustaleń Sądu Okręgowego z treścią zebranego w
sprawie materiału oraz naruszenia prawa materialnego nie może się może
odnieść zamierzonego skutku. Przyjęcie przez
ten Sąd, iż tabele stawek
wynagrodzeń autorskich, zatwierdzone później, ale istniejące w okresie
spornym, mogą stanowić podstawę obliczenia wynagrodzenia za lata 19951996 – jest prawidłowe.
Organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi może domagać
się zapłaty wynagrodzenia na podstawie art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 04 lutego
1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83, ze
zm.) bezpośrednio na podstawie przepisu ustawy, chociaż nie została zawarta
uprzednio umowa w tym przedmiocie. Na taką umowę strony się nie powołują,
ale gdyby została ona zawarta, to jej postanowienia mniej korzystne
dla twórców niż wynikałoby to z tabel zatwierdzonych przez Komisję Prawa
Autorskiego, byłyby nieważne, a ich miejsce zajęłyby odpowiednie
postanowienia tych tabel (art. 109 prawa autorskiego). Te bowiem mają chronić
twórców.
Pozwana nie kwestionuje swej odpowiedzialności co do zasady.
Jednocześnie nie zgadzając się z przeprowadzonym przez powoda wyliczeniem
nie wskazuje, jakimi kryteriami strony winny się kierować przy obliczaniu
wynagrodzenia należnego autorom, w szczególności – jakie stawki w okresie
spornym (lata 1995-1996) powinny być uwzględniane. Już tu wskazać należy,
5
iż nie może zachodzić sytuacja, w której w istocie – przy jednoczesnym
obowiązywaniu zasady wynagradzania twórców – twórcy ci pozbawieni
zostaliby wynagrodzenia autorskiego.
Stawki zastosowane przez powoda nie miały ostatecznie charakteru
stawek ustalonych arbitralnie, mogły bowiem zostać i zostały zweryfikowane w
toku postępowania zmierzającego do zatwierdzenia tabel obejmujących je. Jak
sama skarżąca przyznaje, wprowadzenie systemu zatwierdzania tabel
wynagrodzeń dokonane zostało w celu wzmocnienia pozycji organizacji
zarządzającej prawami oraz jako gwarancja pewnej kontroli ustalania stawek.
Zatem wypada przyjąć, iż w przypadku stawek stosowanych przez powoda taka
kontrola miała miejsce, co powoduje, iż nie mogą być one uznane za narzucone
i niewłaściwe. Ich stosowanie w okresie spornym nie może być kwestionowane
tylko dlatego, że wówczas nie były jeszcze zatwierdzone. Brak w pewnym
tylko określonym czasie zatwierdzonych prawomocnie i ostatecznie takich tabel
nie może zwalniać podmiotu korzystającego z praw autorskich lub praw
pokrewnych z obowiązku zapłaty wynagrodzenia autorskiego w ogóle (por.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1999 r. I CKN 1139/97 OSNC
2000/1/6).
Reasumując, z braku uzasadnionych zarzutów, apelację należało
oddalić. O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 i art. 108 § 1 k.p.c.