Praca z dzieckiem zdolnym w szkole

Praca z dziećmi
zdolnymi w
szkole
Krzysztof T. Piotrowski
Małopolski Niepubliczny ODN
Instytut Psychologii UJ
Studium Pedagogiczne UJ
Kompetencje nauczyciela?
Jak traktujemy ucznia zdolnego?
• Podejście humanistyczne – kim jestem jako
nauczyciel wobec ucznia zdolnego?
• Behawioryzm – jak zachowuję się wobec ucznia
zdolnego?
• Kognitywistyka – co myślę, co sadzę o uczniu
zdolnym?
Dlaczego ważne jest by zwracać
uwagę jak myślimy o uczniu zdolnym?
Rodzaje zdolności
Definicja edukacyjna dzieci uzdolnionych i
utalentowanych wg S. P. Marlanda (1971):
Takie, które osiągają dobre wyniki w przynajmniej
jednej z następujących dziedzin:
• ogólne zdolności intelektualne
• specyficzne uzdolnienia akademickie
• zdolności artystyczne i sceniczne
• umiejętności psychomotoryczne
• umiejętności przywódcze
• twórczy i produktywny sposób myślenia
Jak myślą uczniowie zdolni?
bi
zro
• Szabos, 1989; Kingore, 2004
?
iel
c
y
je aucz
u
k
n
cze
o
ego ie
Cz emn
od
ym
wt
ie
mn je?
u
Co teres
in
a ć?
żn bi
o zro
m
Co tym
z
Reakcja na zadanie
ź!
d
wie
o
dp
o
m
zna
,
O
…
e
, al
k
a
T
Reakcja na pytanie
a
żn iem
o ytan
m
p
Co tym
z
ć?
Konstruktywizm poznawczy
Nowe informacje
konstruowanie
Struktura wiedzy
• Człowiek sam konstruuje swoją wiedzę o świecie
• Uczenie innych to skłanianie ich by skonstruowali
sobie strukturę wiedzy, na podobieństwo tej, którą
posługuje się nauczyciel
Rozwijanie zdolności
• Renzulli (1977)
Zdolności
specjalne
Środowisko
Monks (1992)
OSOBOWOŚĆ
Sękowski (2004)
Zaangażowanie w
zadanie
talent
Twórczość
Zacznijmy od celów
Trzy grupy celów w pracy z
uczniem zdolnym:
1.Rozwijanie wiedzy i umiejętności
specyficznych
2.Motywowanie
3.Wspieranie twórczego myślenia
Zacznijmy od celów
• Taksonomia Blooma
Ocena
Analiza
Zastosowanie
Rozumienie
Wiedza
-Wytłumacz
-Powiedz
-Zinterpretuj
-Przypomnij
-Sklasyfikuj
-Zdefiniuj
-Opisz
-Opisz
-Zastosuj
-Użyj
-Zanalizuj
-Stwórz
klasyfikację
-Porównaj
-Znajdź
powody
-Znajdź
przyczyny i
skutki
Synteza
-Osądź
-Twórz
-Porównaj
-Planuj
-Znajdź
plusy i
minusy
-Wymyślaj
Zacznijmy od celów
• Taksonomia Niemierki (cele motywacyjne):
1.Uczestnictwo w działaniu
2.Podejmowanie działania
3.Nastawienie na działanie
4.System działania
Zacznijmy od celów
• Taksonomia Piotrowskiego (cele twórcze):
1.Otwartość
2.Odwaga tworzenia
3.Łączenie idei
4.Stosowanie technik twórczych
Kompetencje nauczyciela?
Na początek (reszta jest pochodną…)
• Rozpoznawanie uzdolnień
• Dostrzeganie uzdolnionych nie tylko wśród
prymusów
• Dostrzeganie różnorodnych uzdolnień (także
przywódczych i twórczych)
• Rozwijanie uzdolnień
• Wiedza i umiejętności
• Motywowanie (zachęcanie, ośmielanie, okazje do
sukcesów)
• Wspieranie twórczego podejścia do wiedzy