GWIAZDARZ (23) sb m Pierwsze a pochylone. -ĺrz.

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: GWIAZDARZ (stan na dzień: 20-12-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/1
GWIAZDARZ (23) sb m
Pierwsze a pochylone. ◊ -årz. ◊ -arz- (7) SienLek, BudBib, PudłFr, WójNT (2), SkarKaz, PaxLiz,
-årz- (4) RejWiz (2), BielKron, GostGospSieb.
sg N gwiåzdårz (10). ◊ G gwiåzdárza (1). ◊ A gwiåzdarza (1). ◊ pl N gwiåzdarze (7). ◊ G
gwiåzdårz(o)w (1). ◊ A gwiåzdarze (3).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.
Uczony zajmujący się badaniem ciał niebieskich, a także przepowiadający przyszłość z gwiazd;
astronom, astrolog; astrologus Murm, Mymer1, BartBydg, Calep, Cn; astronomus, inspector et
mensurator astrorum BartBydg; in astrologia princeps, inspector siderum, interpres astrorum a. caeli Cn
(23) : Ieden gwiazdarz w niebo pátrzał By przyſzłe rzecży powiedział BierEz L; Murm 178; Mymer1
9; BartBydg 15b, 16; BielŻyw 85; RejWiz 87 marg, Cc6; S tey przycżyny w Egipcie y w Perſyey krole
zwano Magi/ iż muśił być krol ich gwiazdarz/ mądry/ y vcżony. BielKron 138, 255 marg, 269; I
áczkolwiek Gwiazdárze/ od Gwiazd rozlicznych/, rozmáite obyczáie w ludźiech powiedáią/ á wſzákże
temu wiele Náuczonych á mądrych nieprzyzwaláią SienLek 30; PudłFr 36; Calep 107b; WujNT 8 [2
r.]; Vczyń ták ty co do gwiazdárzá idźieſz pytáć/ ktoć co vkradł SkarKaz 518b; PaxLiz Cv.
W połączeniach szeregowych (4): A krotko mowiąc/ kto w potrzebie albo wprzygodzie ſwey
vcieka ſię/ do ſzatana albo czarnokxięſtwa iego do cżarownicz czarow gwiaſdarzow planet SeklKat
D4; BielKron 98; Tedy przyſzli wieſzcżkowie cżárnokśiężnicy/ Káſdeiowie/ y gwiazdárze/ y
powiedziałem iym ſen moy/ lecż wykłádu niepokazáli mi. BudBib Dan 4/7 [4]; puſzcżę mimo
Geometrę/ Gwiazdarzá/ Hiſtoryká/ Poetę/ y inſze vcżonych ludźi potomſtwo GostGospSieb +2v.
Szereg: »gwiazdarz i kosmograf« (1): Tego cżáſu Ptolomeus Alexándriyſki Gwiazdarz y
Kozmograph w Alexándriey známienity był BielKron 150.
Synonimy: astrolog, astronom, matematyk.
Cf
[GWIAZDMISTRZ],
GWIAZDOMĘDRELLA,
GWIAZDOWNIK,
GWIAZDOZORCA
ZZa