FS Tax Monthly

FS Tax
Monthly
Polska
Nr 2, luty 2012
CIT
Upływ terminu przedawnienia wierzytelności nie wyklucza jej odpisania
jako nieściągalnej
W dniu 24 stycznia 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok
(sygn. akt III SA/Wa 1048/11), w którym orzekł, że upływ terminu przedawnienia
wierzytelności, której nieściągalność została udokumentowana lub uprawdopodobniona nie
wpływa na możliwość zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.
Wyrok powyższy zapadł w wyniku skargi banku
banku na interpretację indywidualną dotyczącą
sytuacji, gdy bank, mimo upływu terminu przedawnienia, dochodzi swojej wierzytelności
kredytowej, a dłużnik nie podnosi zarzutu przedawnienia. Zdaniem banku, w takim przypadku
bank ma prawo:
 odpisać wierzytelność jako nieściągalną i zaliczyć jej wartość w poczet kosztów
uzyskania przychodów – pod warunkiem udokumentowania nieściągalności jednym
 z dokumentów wymienionych w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT,
 zaliczyć w poczet kosztów uzyskania przychodów utworzony uprzedni
uprzednio (przed
upływem terminu przedawnienia) zgodnie z MSR odpis aktualizujący – pod
warunkiem uprawdopodobnienia nieściągalności jednym z określonych w art. 16 ust.
2a ustawy o CIT sposobów.
Ponadto, zdaniem banku, sam upływ terminu przedawnienia, jeśli dłużni
dłużnik nie podniósł
zarzutu przedawnienia, nie powoduje konieczności rozwiązania utworzonego odpisu
aktualizującego i zaliczenia jego wartości do przychodów podatkowych.
Bank podniósł, że zgodnie z art. 117 Kodeksu cywilnego przedawnienie stanowi zarzut
procesowy,
owy, na który dłużnik może, ale nie musi się powołać, uchylając się od spełnienia
roszczenia. Sam upływ terminu przedawnienia powoduje zaś jedynie stan, w którym mogą,
ale nie muszą powstać skutki niekorzystne dla wierzyciela. Wierzyciel, mimo upływu termi
terminu
przedawnienia ma prawo dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności.
Zdaniem banku, ilekroć w ustawie o CIT mowa o „przedawnieniu” należy przez to rozumieć
sytuację, gdy nie tylko upłynął termin przedawnienia, ale i został przez dłużnika skutecznie
podniesiony
niesiony zarzut przedawnienia. Co więcej, zdaniem banku, zakaz zaliczania w poczet
kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione dotyczy
wyłącznie sytuacji, gdy w związku z przedawnieniem wierzytelność została dokonana
odpowiednia
a czynność rachunkowa (odpisanie). W sytuacji, gdy do odpisania dla celów
rachunkowych nie doszło – zakaz wynikający z art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT nie ma
zastosowania. Przy tym, zdaniem banku, z MSR nie wynika obowiązek odpisania
wierzytelności w przypadku
pr
upływu terminu przedawnienia.
W wydanej na wniosek banku interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej
w Warszawie nie potwierdził stanowiska banku, argumentując że art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy
o CIT odnosi się do wierzytelności przedawnionych, a nie wierzytelności, „co do których ustała
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 2
możliwość ich dochodzenia”. Zdaniem organu, podniesienie zarzutu przedawnienia przez
dłużnika jest nieistotne podatkowo. Znaczenie podatkowe ma natomiast upływ terminu
przedawnienia. Dyrektor podniósł również, że faktyczne dokonanie odpisania wierzytelności
jako przedawnionej nie ma znaczenia dla zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT,
bowiem przepisy prawa rachunkowego nie mogą być podatkotwórcze.
Na skutek skargi banku powyższa interpretacja indywidualna została uchylona przez WSA
w Warszawie. Sąd uznał bowiem, że rację ma bank, iż w przypadku, gdy dłużnik nie podniósł
zarzutu przedawnienia wierzytelności nie można uznać jej za przedawnioną. Zakaz
przewidziany w art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT nie ma więc zastosowania tak długo, jak
długo podatnik ma prawną możliwość dochodzenia roszczenia na drodze sądowej.
Powyższy wyrok WSA w Warszawie może mieć charakter przełomowy. Do tej pory nie było
bowiem kwestionowane w orzecznictwie, że termin przedawnienia wierzytelności stanowi datę
graniczną, po której nie jest już możliwe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów
odpisanej jako nieściągalna wierzytelności ani odpisu aktualizującego taką wierzytelność (por.
np. wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2005 r., sygn. II FSK 13/05, wyrok WSA w Gdańsku z dnia
22 listopada 2011 r., sygn. I SA/Gd 967/11).
Czy cash pool leader jest osobą uprawnioną do odsetek (“beneficial
owner”)?
W dwóch wydanych w lutym 2012 r. wyrokach sądów administracyjnych zapadły sprzeczne
rozstrzygnięcia na temat tytułowego pytania.
W orzeczeniu z dnia 2 lutego 2012 r. (sygn. II FSK 1398/10) NSA uznał, że na gruncie polskoszwedzkiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zwolnienie z podatku u źródła
odsetek wypłacanych w ramach cash poolingu ma zastosowanie wyłącznie w przypadku
„uprawnionego odbiorcy”, choć nie wynika to wprost z polskiego tekstu umowy. Zdaniem NSA,
kluczowe dla właściwej analizy intencji, które przyświecały rządom Polski i Szwecji jest jednak
posłużenie się w angielskiej wersji umowy słowami „interest beneficially owned”. Tym samym
NSA uchylił wcześniejszy wyrok WSA w Warszawie w tej sprawie (z dnia 24 marca 2010 r.,
sygn. III SA/Wa 2055/09).
Podkreślenia wymaga, że NSA wydając wyrok uchylający orzeczenie I instancji, jednocześnie
oddalił skargę spółki na interpretację indywidualną, w której wyrażono stanowisko, iż pool
leader nie jest rzeczywistym odbiorcą odsetek. Warto przy tym zaznaczyć, że NSA w pisemnym
uzasadnieniu wyroku nie odniósł się w ogóle do tej kwestii, niejako przyjmując a priori, że pool
leader rzeczywistym odbiorcą odsetek nie jest.
Całkowicie odmienne stanowisko w tym względzie zaprezentował natomiast w wyroku z dnia
17 lutego 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 1287/11) WSA w Warszawie. Potwierdził on bowiem, że
pool leader jest „osobą uprawnioną do odsetek” wypłacanych w systemie cash poolingu. Tym
samym, zdaniem sądu, do wypłacanych pool leaderowi z siedzibą w Finlandii odsetek ma
zastosowanie obniżona 5% stawka podatku u źródła przewidziana w polsko-fińskiej umowie
o unikaniu podwójnego opodatkowania z 2009 r. (w tym przypadku nie było wątpliwości co do
zastosowania w niej klauzuli „beneficial owner”).
WSA uznał za trafne argumenty spółki, która w uzasadnieniu swojego stanowiska stwierdziła,
że pool leader może być uznany za „uprawnionego do odsetek”, gdyż jest właścicielem
rachunku grupowego oraz rachunków transakcyjnych biorących udział w systemie. Tym
samym wypłacane odsetki stają się faktycznie jego własnością, a prawo do dysponowania nimi
nie ma tylko formalnego charakteru. Dodatkowo, zdaniem spółki, odsetki wypłacane pool
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 3
leaderowi nie są tożsame z odsetkami wypłacanymi następnie innym uczestnikom systemu
przez pool leadera. Wręcz przeciwnie – świadczenia te mogą różnić się np. wysokością kwot
lub oprocentowaniem.
WSA za nietrafne uznał natomiast argumenty Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, który
w wydanej na wniosek spółki interpretacji indywidualnej uznał, że pool leader jest odbiorcą,
ale nie właścicielem odsetek, gdyż zobowiązany jest przekazać je dalej – podmiotom, które
faktycznie udzieliły spółce finansowania. Jednocześnie organ nie wykluczył zastosowania
zwolnienia lub obniżonej stawki opodatkowania jeśli wynikałoby to z umowy o unikaniu
podwójnego opodatkowania zawartej przez Polskę z krajami rezydencji poszczególnych
uczestników cash poolingu.
Uchylając powyższą interpretację, WSA podkreślił, że organ powinien był wziąć pod uwagę
szczególny charakter systemu cash pooling, w którym rola pool leadera nie ogranicza się do
pośredniczenia między stronami udzielającymi finansowania a stronami uzyskującymi
finansowanie. Zdaniem sądu, specyficzna rola pool leadera pozwala na uznanie go za osobę
uprawnioną do odsetek w rozumieniu polsko-fińskiej umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania.
Warto zaznaczyć, że choć w orzecznictwie sądów administracyjnych zdarzały się już orzeczenia
potwierdzające, że wypłata odsetek w ramach cash poolingu może korzystać ze zwolnienia lub
preferencyjnego opodatkowania przewidzianego w umowach o unikaniu podwójnego
opodatkowania, to jednak wyroki te zapadały na gruncie umów nieprzewidujących klauzuli
„beneficial owner” (zob. np. prawomocny wyrok WSA w Kielcach z 22 kwietnia 2010 r., sygn.
I SA/Ke 176/10 - dotyczący poprzedniej umowy polsko-fińskiej z 1977 r. oraz wyrok NSA z dnia
7 grudnia 2010 r., sygn. II FSK 1277/09 zapadły na gruncie umowy polsko-norweskiej z
1977 r.).
Orzeczenie WSA w Warszawie może się zatem okazać przełomowe, jako że po raz pierwszy
wskazuje ono, że pool leader może być uznany za uprawnionego do odsetek. Warto jednak
zaznaczyć, że w chwili obecnej dysponujemy jedynie uzasadnieniem ustnym tego wyroku,
które może acz nie musi różnić się od uzasadnienia pisemnego.
Czym jest „kurs faktycznie zastosowany”?
Kurs faktycznie zastosowany nie jest równoznaczny z kursem faktycznie zrealizowanym –
orzekł NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2012 r. (sygn. akt II FSK 1502/10). Zdaniem sądu nie
ma znaczenia fakt, że do faktycznego zbycia czy nabycia waluty nie doszło. Przy dokonywaniu
transakcji za pomocą walutowego rachunku bankowego uzasadnione jest przyjęcie do
obliczenia różnic kursowych kursu ogłoszonego w danym dniu przez bank podatnika.
Powyższe orzeczenie NSA zapadło w wyniku skargi kasacyjnej spółki od niekorzystnego
dla niego wyroku WSA w Szczecinie z dnia 8 kwietnia 2010 r. (sygn. akt I SA/Sz 72/10), który
utrzymał w mocy interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w
Bydgoszczy uznającą stanowisko spółki w zakresie zastosowania kursu faktycznie
zastosowanego przy obliczaniu różnic kursowych za nieprawidłowe.
Spółka dążyła bowiem do potwierdzenia, że w przypadku, gdy otrzymuje na swój walutowy
rachunek bankowy pożyczki w walutach obcych lub z tego rachunku pożyczki takie spłaca –
dla wyliczenia ewentualnych różnic kursowych zastosowanie powinien mieć kurs średni NBP.
Spółka podniosła, że zgodnie z art. 15a ust. 4 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym do
końca 2011 r.) w przypadku, gdy nie jest możliwe uwzględnienie kursu faktycznie
zastosowanego stosuje się kurs średni ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego
poprzedzającego dzień operacji. Zdaniem spółki z sytuacją taką mamy do czynienia
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 4
w przypadku, gdy wpływy i wypływy walutowe dokonywane są z rachunku walutowego.
Tymczasem organ podatkowy oraz WSA w Szczecinie stanęły na stanowisku, że „w świetle
wykładni językowej faktycznie zastosowany kurs walutowy jest nie tylko kursem
zrealizowanym i nie należy go wiązać wyłącznie z sytuacjami związanymi z wymianą walut,
bowiem kurs faktycznie zastosowany to taki, po jakim dokonuje się wyceny w danym dniu
transakcji walutowej (przeliczenia waluty obcej na walutę polską)”. Innymi słowy, dla potrzeb
obliczenia różnic kursowych spółka powinna przyjąć kurs kupna/sprzedaży (w zależności od
rodzaju operacji) ogłoszony w danym dniu przez bank, w którym posiada ona rachunek
walutowy. W opinii organu i WSA w Szczecinie kurs średni NBP mógłby mieć zastosowanie
jedynie w przypadku, gdyby spółka korzystała z usług banku zagranicznego, który nie ogłasza
kursu danej waluty do złotego.
Potwierdzenie powyższej wykładni przez NSA może być pewnym zaskoczeniem.
We wcześniejszych swoich orzeczeniach w podobnych sprawach: z dnia 3 lutego 2011 r.
(sygn. akt II FSK 1682/09) oraz z dnia 27 września 2011 r. (sygn. akt II FSK 524/10) NSA
orzekł bowiem, że „faktycznie zastosowany kurs waluty oznacza taki kurs, po jakim podatnik
rzeczywiście sprzedał lub nabył walutę”. Natomiast w każdym przypadku, gdy do
przewalutowania nie doszło – do obliczenia różnic kursowych powinien mieć zastosowanie
kurs średni NBP.
Opodatkowanie pośrednictwa w handlu walutami
W dniu 10 lutego 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wydał interpretację indywidualną
(sygn. IPTPB3/423-280/11-4/MF), w której stwierdził, że w przypadku prowadzenia
działalności gospodarczej polegającej na pośrednictwie w zakupie i sprzedaży walut we
własnym imieniu i na własny rachunek, całość kwoty otrzymanej ze sprzedaży waluty stanowi
przychód oraz całość kwoty wydatku poniesionego na nabycie sprzedanej waluty stanowi koszt
podatkowy.
Interpretacja została wydana na rzecz spółki, która prowadzi działalność gospodarczą
polegającą na pośrednictwie w zakupie i sprzedaży walut. Działalność spółki opiera się na
prostym mechanizmie, w ramach którego spółka otrzymuje od swoich klientów wpłaty na
swoje konto złotowe. Następnie przelewa je na swoje konto walutowe (dokonuje więc nabycia
waluty we własnym imieniu i na własny rachunek) i wreszcie, po potrąceniu opłat za przelewy,
wypłaca klientom odpowiednią kwotę w dewizach. Oczywiście mechanizm jest możliwy do
zastosowania także przy wymianie dewiz na złotówki.
Zysk spółki na powyższych operacjach wynika z marży, rozumianej jako różnica między
kursem wymiany prezentowanym klientowi a kursem wymiany wynegocjowanym przez spółkę
z bankiem, w którym posiada ona swoje rachunki.
Spółka miała wątpliwość dotyczącą ustalenia kwoty przychodów i kosztów dla potrzeb CIT.
We wniosku o wydanie interpretacji spółka zaprezentowała swoje stanowisko, zgodnie z
którym jej przychód stanowić będzie kwota marży. Natomiast uznania rachunków (wpłaty od
klientów) i ich obciążenia (wypłaty na rzecz klientów) nie będą stanowić odpowiednio
przychodów i kosztów podatkowych.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
w Łodzi stwierdził, że rozpatrywanej sprawie przedmiotem transakcji (towarem) są wartości
pieniężne - waluta. Jego zdaniem wynika z tego, że do opodatkowania dokonywanych
przepływów finansowych nie będą mieć zastosowania przepisy o różnicach kursowych.
O różnicach kursowych można bowiem mówić tylko w przypadku, gdy przychód z tego tytułu
powstaje w sposób wtórny w stosunku do uzyskanego uprzednio przychodu z zasadniczych
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 5
operacji gospodarczych. Dlatego też, zdaniem organu, przychody i koszty spółki należy
opodatkować na zasadach ogólnych.
Skoro zaś przyjmuje się a contrario, że każde przysporzenie majątkowe niewymienione
w katalogu art. 12 ust. 4 ustawy o CIT stanowi przychód, zaś na podstawie art. 15 ust. 1,
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub
zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, to w konsekwencji, kwoty otrzymane ze
sprzedaży waluty należy ująć w całości w przychodach podatkowych, a wydatki poniesione na
nabycie sprzedanej waluty zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w tym okresie, w którym
osiągnięto przychód z tego tytułu.
Wydatki na usługi doradcze w ramach procesu pozyskiwania kapitału
mogą być kosztem podatkowym
W dniu 1 lutego 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał wyrok
(sygn. akt I SA/Po 839/11), w którym stwierdził, że wydatki poniesione na usługi doradcze przy
procesie pozyskiwania kapitału mogą być zaliczone w poczet kosztów uzyskania przychodów.
Sprawa dotyczyła spółki, która zawarła umowę na usługi doradcze w związku z
przeprowadzeniem procesu pozyskania kapitału. Spółka miała wątpliwość, czy wydatki na
usługi tego typu mogą zostać zaliczone w poczet kosztów podatkowych dlatego też wystąpiła
do Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji
w tym względzie.
We wniosku spółka wyjaśniła, iż przedmiotowe usługi obejmować mają m.in. zebranie
informacji o spółce i przygotowanie pakietu informacyjnego, analizę kondycji finansowej,
przygotowanie strategii pozyskania kapitału oraz ustalenie preferowanego harmonogramu
całego procesu. Celem przygotowania analizy jest uzyskanie kompletnej i rzetelnej informacji
o obecnej i przyszłej pozycji spółki, aby wybrać najkorzystniejsze źródło pozyskania kapitału na
dalszą działalność. Zebrane informacje będą udostępniane potencjalnym dostarczycielom
kapitału, tj. kredytodawcom lub nowym akcjonariuszom i mogą mieć wpływ na podjęcie
decyzji o emisji publicznej. Jednocześnie, spółka zastrzegła, że na moment podpisania umowy,
brak jest uchwały walnego zgromadzenia wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego
w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych akcji.
W powyższym stanie faktycznym, spółka przedstawiła swoje stanowisko, zgodnie z którym
przedmiotowe wydatki mogą stanowić koszty podatkowe jako pośrednio związane z
przychodami spółki. Przywołała przy tym treść uchwały NSA z 24 stycznia 2011 r.
(sygn. akt II FPS 6/10), w której stwierdzono, że „tylko wydatki związane z emisja nowych
akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego,
nie są kosztami uzyskania przychodów”.
W odpowiedzi na wniosek, organ wydał interpretację indywidualną, o quasi-warunkowym
charakterze. Mianowicie, stwierdził że stanowisko spółki co do potrącalności kosztów
doradztwa jest prawidłowe „w zakresie w jakim wydatki nie doprowadzą do podwyższenia
kapitału zakładowego”, zaś nieprawidłowe – „w zakresie w jakim wydatki doprowadzą do
podwyższenia kapitału zakładowego” spółki.
Organ przypomniał, że środki otrzymane na podwyższenie kapitału zakładowego nie stanowią
przychodu podatkowego. Wyprowadził stąd wniosek, że wszelkie wydatki ponoszone w celu
uzyskania tych środków nie są związane z uzyskaniem przychodów, a zatem nie stanowią
kosztów podatkowych. Jednocześnie, organ podkreślił, że przytoczona przez spółkę uchwała
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 6
NSA nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującego. Jej moc wiążąca rozciąga się jedynie
nad sprawą, której uchwała dotyczyła.
Rozpatrując skargę spółki na powyższą interpretację, WSA w Poznaniu nie analizował
szczegółowo przedstawionego problemu. Odwołał się jedynie do uchwały NSA z dnia
24 stycznia 2011 r. i stwierdził, że w jej świetle stanowisko spółki jest prawidłowe. Sąd wyraził
przy tym zdziwienie „lekceważeniem przez organ przy wydawaniu interpretacji uchwał NSA”.
Zdaniem WSA, samo w sobie stanowi to naruszenie zasady prowadzenia postępowania
podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych (art. 121 § 1 Ordynacji
podatkowej).
VAT
Kompleksowe wsparcie świadczenia usług finansowych na gruncie VAT
W dniu 6 lutego 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wydał interpretację indywidualną
(sygn. IPTPP2/443-705/11-4/KW), w której stwierdził, że świadczona na rzecz banku
kompleksowa usługa wsparcia w procesie świadczenia usług finansowych jest zwolniona od
VAT.
Interpretacja została wydana na rzecz spółki będącej wyspecjalizowanym podmiotem,
wydzielonym z grupy bankowo-finansowej w celu zwiększenia efektywności działalności grupy
i optymalizacji kosztów. Spółka świadczy na rzecz banku kompleksową usługę wsparcia w
procesie świadczenia usług finansowych. Usługa jest związana m.in. z otwarciem rachunku
bankowego, realizacją dyspozycji i rozliczeń pieniężnych, obsługą kart debetowych oraz z
prowadzeniem rachunków inwestycyjnych. Podstawą prawną umowy z bankiem jest art.
6a ustawy Prawo Bankowe, a podejmowane przez spółkę czynności stanowią element usług
bankowych, o których mowa w art. 5 oraz 6 tej ustawy. W związku z tym, we wniosku
o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, spółka stwierdziła,
że świadczona przez nią kompleksowa usługa jest objęta zakresem zwolnienia na podstawie
art. 43 ust. 13, w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.
W uzasadnieniu swojego stanowiska spółka wskazała, że zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy
o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się do czynności stanowiących element usług
wymienionych w ust. 1 pkt 7 i 37-41 tego artykułu. Przepisy te obejmują zaś czynności
świadczone przez spółkę na rzecz banku. Dodatkowo, tworzą one jedną całość, gdyż
z perspektywy nabywcy stanowią jedno świadczenie, którego podział byłby sztuczny
i gospodarczo nieuzasadniony. Końcowo, spółka powołała się na prawo wspólnotowe oraz
orzecznictwo TSUE w tym zakresie, który wielokrotnie podkreślał, że w celu skorzystania ze
zwolnienia przewidzianego dla usług finansowych na gruncie Dyrektywy 2006/112/WE, usługa
musi stanowić odróżniającą się całość, być specyficzna dla transakcji zwolnionych oraz mieć
podstawowe znaczenie dla ich realizacji. W ocenie spółki, wykonywane przez nią czynności
spełniają wszystkie te warunki.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za prawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej
wskazał, że przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej
wyraźnego związku z usługami finansowymi świadczonymi przez bank. Czynności
wykonywane przez spółkę dążą do dokonania transakcji zmieniających sytuację finansową
i prawną klientów banku, a całość jest postrzegana przez nich, jako dokonana przez bank,
zatem taki związek z pewnością występuje. Bez czynności wykonywanych przez spółkę nie
byłoby bowiem możliwe świadczenie przez bank usług bankowych, o których mowa w art.
5 ustawy Prawo Bankowe. W konsekwencji, świadczone przez spółkę kompleksowa usługa
wsparcia w procesie świadczenia usług finansowych będzie korzystała ze zwolnienia na
podstawie art. 43 ust. 13, w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT.
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 7
Posiadanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej jest konieczne do
obniżenia podatku należnego
W dniu 3 lutego 2012 r. NSA wydał wyrok (sygn. akt I FSK 589/11), w którym stwierdził, że
warunkiem obniżenia podatku należnego na podstawie wystawionej faktury korygującej jest
posiadanie przez sprzedawcę potwierdzenia jej odbioru przez nabywcę.
Wyrok powyższy zapadł w wyniku skargi kasacyjnej Ministra Finansów na wyrok WSA we
Wrocławiu z dnia 1 grudnia 2010 r. (sygn. akt I SA/Wr 1226/10). W tym ostatnim orzeczeniu
sąd orzekł, że na podstawie wykładni językowej art. 29 ust. 4a ustawy o VAT nie budzi
wątpliwości, iż podatnik zamierzający obniżyć podstawę opodatkowania musi uzyskać dowód
doręczenia korekty faktury nabywcy towaru/usługi. Sąd stwierdził jednak, że regulacja ta jest
sprzeczna z prawem wspólnotowym, gdyż stanowi środek naruszający w nadmiernym stopniu
cele i treść Dyrektywy 2006/112/WE, w tym podstawowe zasady VAT takie jak
proporcjonalność i neutralność. Biorąc pod uwagę powyższe, WSA we Wrocławiu odmówił
zastosowania art. 29 ust. 4a ustawy o VAT i orzekł, że dla obniżenia podstawy opodatkowania
nie jest niezbędne posiadanie przez podatnika potwierdzenia przez nabywcę odbioru faktury
korygującej.
Z poglądem WSA nie zgodził się jednak NSA rozpatrujący skargę kasacyjną Ministra Finansów.
Uchylając wyrok I instancji, NSA przywołał wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej z dnia 26 stycznia 2012 r. (sygn. akt C‑588/10), w którym stwierdzono, że wymóg
posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania korekty faktury doręczonego przez
nabywcę towarów lub usług jest dopuszczalne na gruncie dyrektywy Rady 2006/112/WE.
Prace
legislacyjne
Warto jednak zaznaczyć, że zgodnie z orzeczeniem TSUE, w pewnych przypadkach, warunek
posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej jednak może naruszać zasadę
neutralności VAT. Chodzi tu np. o sytuację, gdy uzyskanie potwierdzenia w rozsądnym
terminie jest niemożliwe lub poważnie utrudnione. Wówczas, zgodnie z orzeczeniem
Trybunału, potwierdzenie odbioru może zostać zastąpione innymi dokumentami, które muszą
jednak wykazywać, że zachodziły przesłanki dokonania korekty i faktura korygująca została
faktycznie wystawiona. Przykładem może być tu kopia faktury korygującej z pismem
przewodnim i dowód zapłaty.
Implementacja dyrektywy UCITS IV
Ministerstwo finansów opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach
inwestycyjnych. W związku z implementacją dyrektywy UCITS IV, nowelizacja zakłada m.in.:
 wprowadzenie ram prawnych dla transgranicznych połączeń funduszy inwestycyjnych
otwartych oraz zmianę obowiązujących zasad połączeń krajowych funduszy
inwestycyjnych;
 zmiany w zakresie tworzenia funduszy podstawowych i powiązanych (master-feeder
funds) oraz uznanie takich funduszy inwestycyjnych otwartych za fundusze typu
UCITS;
 uproszczenie treści i warunków podawania informacji potencjalnym inwestorom
funduszy inwestycyjnych otwartych poprzez zastąpienie uproszczonego prospektu
informacyjnego dokumentem zawierającym tzw. „kluczowe informacje dla
inwestorów”;
 usprawnienie i uproszczenie przepisów dotyczących procedury wprowadzania przez
krajowe fundusze inwestycyjne otwarte swoich jednostek uczestnictwa do obrotu w
innych państwach członkowskich oraz wprowadzania zagranicznych funduszy UCITS
do obrotu na terytorium Polski;
 wprowadzenie „paszportu” dla zarządzających funduszami inwestycyjnymi towarzystwa funduszy inwestycyjnych będą mogły zarządzać funduszami w innych
FS Tax Monthly
Polska
PwC  Nr 2, luty 2012
Strona 8
państwach członkowskich i jednocześnie zarządzający z innych państw członkowskich
będą mogli zarządzać funduszami inwestycyjnymi w Polsce.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Koniec
niec ulg dla NFI
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o uchyleniu ustawy z kwietnia 1993 r. o narodowych
funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Projekt przygotowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa przewid
przewiduje, że znikną ulgi w
podatkach dochodowych dla NFI. Uchylenie ustawy oznacza nowelizację wszystkich przepisów
z nią związanych.
Zwolnienia podatkowe przyznane NFI straciły swoje uzasadnienie. Z chwilą powołania NFI
zwolniono je z płacenia podatków od dochodów pochodzących z dywidend oraz ze sprzedaży
udziałów lub akcji firm wchodzących w skład ich portfela inwestycyjnego. Obecnie, nie
realizując już Programu
Program Powszechnej Prywatyzacji, NFI znajdują się w uprzywilejowanej
sytuacji w stosunku do innych spółek akcyjnych, co zdaniem rządu, jest niezgodne z zasadą
równego traktowania przedsiębiorców.
Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.
Kontakt*
Camiel van der Meij
+(022) 523 4959
[email protected]
Maciej Wilczkiewicz
+(48) 502 18 4533
[email protected]
Wiktor Szczypiński
+(022) 523 4969
[email protected]
*jeśli informacje zawarte w tej publikacji są dla Państwa interesujące, lub też jeśli mają
Państwo pytania lub uwagi, prosimy o kontakt: [email protected]
Więcej informacji o prezentowanych orzeczeniach i interpretacjach znajdą Państwo
w serwisie www.taxonline.pl
www.taxonlin
Niniejszy materiał nie zawiera opinii PwC i w żadnym razie nie powinien być traktowany, jako komentarz PwC w odniesieniu do
podnoszonych tematów. Ponadto niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić jedynej podstawy
podejmowanych
odejmowanych działań. Pragniemy zwrócić uwagę, iż pisemne uzasadnienia orzeczeń niekiedy różnią się od uzasadnień ustnych,
dlatego w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią pisemnego uzasadnienia orzeczenia.
© 2011 PricewaterhouseCoopers
icewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do
PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każ
każda
stanowi odrębny i niezależny
niezal
podmiot prawny.