Dbajmy o język - Politechnika Gdańska

44
PISMO PG
Dbajmy o jêzyk !
O wyrazach czêsto mylonych
Jak podaje S³ownik jêzyka polskiego PWN (wersja internetowa
<http://sjp.pwn.pl/>), paronim to «wyraz wi¹¿¹cy siê z innym albo
ze wzglêdu na wspólnoœæ rdzenia (np. abstrakcja i dystrakcja), albo
ze wzglêdu na podobieñstwo brzmieniowe (np. adaptowaæ i adoptowaæ), mog¹ce wywo³ywaæ w u¿yciu zamieszanie». Te cechy paronimów powoduj¹, ¿e wyrazy te s¹ czêsto mylone. M. Kita i E. Polañski, autorzy S³ownika paronimów, czyli wyrazów mylonych (Wyd.
Nauk. PWN 2004), pisz¹, ¿e „wœród przyczyn mylenia wyrazów podobnych znajduj¹ siê: brak wiedzy, b³êdne przyswojenie lub zapamiêtanie formy akustycznej b¹dŸ graficznej wyrazu i skojarzenie jej
z jego stron¹ graficzn¹. Dzia³aj¹ tu tak¿e trudno uchwytne czynniki
natury psychicznej: byæ mo¿e niektóre pomy³ki s³owne s¹ «pomy³kami freudowskimi»” (s. 7).
Poni¿ej wybór kilku par takich wyrazów.
adaptowaæ ‘przystosowaæ, dostosowaæ’, np. Adaptowaæ strych na
mieszkanie; adaptowaæ siê ‘przystosowaæ siê, dostosowaæ siê’,
np. Adaptowaæ siê w obcym œrodowisku.
adoptowaæ ‘przysposobiæ, usynowiæ’, np. Adoptowaæ ch³opca,
dziewczynkê.
abiturient ‘uczeñ koñcz¹cy szko³ê œredni¹’.
absolwent ‘osoba (uczeñ, student) koñcz¹ca szko³ê dowolnego szczebla, uczelniê lub jakiœ kurs’.
arbitralny ‘narzucaj¹cy komuœ swoje zdanie, nieznosz¹cy sprzeciwu; apodyktyczny’.
arbitra¿owy ‘zwi¹zany z arbitra¿em, czyli postêpowaniem rozjemczym, polubownym’.
bynajmniej ‘wcale, zupe³nie, ani trochê, zgo³a (zwykle w po³¹czeniu z partyku³¹ nie)’, np. G³os mia³ donoœny, ale bynajmniej nie
przykry. Bohater piosenki W. M³ynarskiego Bynajmniej mówi nieprawid³owo: Za kim to [...], przez t³oczny peron siê przepycha³em? Za pani¹, bynajmniej za pani¹.
przynajmniej ‘minimum konieczne w jakiejœ sytuacji; choæ, choæby, chocia¿, bodaj, co najmniej’, np. PrzyjdŸ przynajmniej na godzinê. Przynajmniej ty zostañ ze mn¹.
efektowny‘przyci¹gaj¹cy uwagê sw¹ urod¹, oryginalnoœci¹ itp.’
efektywny ‘przynosz¹cy efekty, skuteczny, sprawny, wydajny’.
ewaluowaæ ‘oceniaæ, szacowaæ’.
ewoluowaæ ‘przechodziæ ewolucjê, zmieniaæ siê; rozwijaæ siê.
formowaæ ‘nadawaæ czemuœ okreœlon¹ formê; ustanawiaæ, powo³ywaæ do ¿ycia, organizowaæ’, np. formowaæ ekipê, rz¹d.
formu³owaæ ‘krótko i zwiêŸle wyra¿aæ jak¹œ myœl; nadawaæ œciœle
okreœlon¹ formê s³own¹; precyzowaæ, okreœlaæ’, np. Formu³owaæ
myœli, pojêcia, przepisy, prawa, s¹dy, zasady, zarzuty.
predestynowany ‘przeznaczony’, np. predestynowany przez Boga
do zbawienia.
predysponowany ‘usposobiony, przejawiaj¹cy wrodzone zdolnoœci do czegoœ’, np. Jego warunki psychofizyczne predysponuj¹
go do tego zawodu.
wypadek ‘to, co siê zdarzy³o, zasz³o, wydarzenie, zdarzenie, fakt’,
np. Nieprzewidziany, odosobniony, sensacyjny wypadek. Tak¿e:
‘nieszczêœliwe wydarzenie’, np. Wypadek uliczny, drogowy.
przypadek ‘zdarzenie, zjawisko, których siê nie da przewidzieæ na
podstawie znanych praw naukowych i doœwiadczenia; zdarzenie
niespodziewane, zrz¹dzenie losu, zbieg okolicznoœci, traf’, np.
Przypadek zrz¹dzi³, ¿e siê spotkaliœmy. Tak¿e: ‘pojedyncza postaæ choroby’, np. Ciê¿ki przypadek ¿ó³taczki.
Nr 9/2004
reprezentacyjny ‘reprezentuj¹cy kogoœ, coœ; s³u¿¹cy do reprezentacji, przeznaczony na reprezentacjê’, np. fundusz, strój reprezentacyjny. Tak¿e: ‘nadaj¹cy siê do reprezentowania kogoœ, czegoœ,
dobrze siê prezentuj¹cy; okaza³y, wystawny, wytworny’, np. reprezentacyjny apartament.
reprezentatywny ‘maj¹cy charakterystyczne cechy reprezentanta
jakiejœ zbiorowoœci; typowy’, np. Postaæ reprezentatywna dla
ca³ego œrodowiska.
rzewnie ‘czule, tkliwie, smêtnie, ¿a³oœnie’, np. p³akaæ, zawodziæ
rzewnie.
¿ywnie tylko w zwi¹zku frazeologicznym: Co (gdzie, ile, jak) siê
komuœ ¿ywnie podoba ‘co (gdzie, ile, jak) ktoœ chce, woli’.
statut ‘zbiór przepisów ustalaj¹cych strukturê, funkcjonowania, zadania organizacji’, np. statut spó³ki.
status ‘pozycja spo³eczna.
spolegliwy ‘taki, na którym mo¿na polegaæ, na którego mo¿na liczyæ, godny zaufania; pewny’; w etyce Tadeusza Kotarbiñskiego: ‘spolegliwy opiekun.
uleg³y ‘daj¹cy sob¹ powodowaæ, sk³onny do ulegania komuœ, pos³uszny; wyra¿aj¹cy pos³uszeñstwo’.
technologia ‘sposób przetwarzania materia³u, surowca na gotowy
produkt’.
technika ‘sposób robienia, wytwarzania czegoœ’.
Oprócz typowych paronimów do wyrazów mylonych nale¿¹ te¿
m.in. nastepuj¹ce pary:
iloœæ ‘kategoria pojêciowa obejmuj¹ca to, co mo¿e byæ mierzone lub
wa¿one; miara czegoœ’, np. iloœæ wody, mleka, cukru.
liczba m.in. ‘stan liczebny’, np. liczba osób, liczba przedmiotów
jaki? ‘zaimek zastêpuj¹cy przymiotniki, u¿ywany m.in. w pytaniach
lub innych zdaniach maj¹cych formê pytañ’, np. Jaki prezent mu
kupimy? Jak¹ mia³eœ podró¿?
który? ‘zaimek pytajny u¿ywany w pytaniach niezale¿nych i zale¿nych’, np. Nie wiem, która wersja jest prawdziwa. Tak¿e: ‘zaimek wzglêdny’, np. Mieszka³ w mieœcie, w którym siê urodzi³.
jubilat ‘osoba, która obchodzi jubileusz, czyli uroczystoœæ dla uczczenia jakiejœ rocznicy’.
solenizant ‘ ktoœ, kto ma danego dnia imieniny lub urodziny’.
recital ‘wystêp solisty (œpiewaka, muzyka), wype³niaj¹cy ca³y program koncertu’. Recital fortepianowy, skrzypcowy, œpiewaczy
(nie: ‘recital chóru’!).
koncert ‘publiczne wykonanie utworów muzycznych; impreza artystyczna wype³niona programem muzycznym (instrumentalnym
lub wokalnym)’.
ustawa ‘akt prawny wydany przez najwy¿szy organ w³adzy pañstwowej’.
uchwa³a ‘tekst bêd¹cy wyrazem woli organu zbiorowego’, np.
uchwa³a rady nadzorczej, komisji, sejmu.
Przy okazji przypominam, ¿e liczebnik porz¹dkowy 2005. nale¿y wymawiaæ: dwa tysi¹ce pi¹ty (a nie: „dwutysiêczny pi¹ty”). ¯yczê zatem wszystkim Czytelnikom pomyœlnoœci w nadchodz¹cym
dwa tysi¹ce pi¹tym roku!
Stefan Zabieglik
Wydzia³ Zarz¹dzania i Ekonomii
PISMO PG
45
W wydanym z okazji Roku Jubileuszowego Politechniki Gdañskiej „Zarysie politechniki w Gdañsku 1904-2004” znalaz³a siê równie¿ opracowana przeze mnie „Chronologia wydarzeñ”. Ze wzglêdu na krótki okres czasu, jaki mia³em na
opracowanie tej chronologii, nie mog³em si³¹ rzeczy umieœciæ wszystkich wydarzeñ, które s¹ wa¿ne dla naszej uczelni.
Bior¹c to pod uwagê, zwracam siê z uprzejm¹ proœb¹ do wszystkich cz³onków Spo³ecznoœci Akademickiej Politechniki
Gdañskiej o przekazanie z jednej strony uwag do obecnego zakresu, a z drugiej strony zg³aszanie wydarzeñ, które mog³yby
siê znaleŸæ w nastêpnym wydaniu. Jestem przekonany, ¿e uzupe³nione i poszerzone wydanie powinno siê w przysz³ym
roku ukazaæ.
Boles³aw Mazurkiewicz
Wydzia³ In¿ynierii L¹dowej i Œrodowiska
Jego Magnificencja Rektor Politechniki Gdañskiej
wœród najstarszych Seniorów uczelni z okazji Ich urodzin
W
przededniu wielkiego jubileuszu
politechniki w Gdañsku – jubileuszu 100 lat jej istnienia – w klubie Seniora narodzi³ siê pomys³ zorganizowania
wspólnych urodzin uczelni oraz tegorocznych Seniorów – najstarszych pracowników uczelni koñcz¹cych w bie¿¹cym roku
80, 85, 90 lat i wiêcej, zd¹¿aj¹c do jubileuszowej setki naszej Alma Mater. Pomys³
zrodzi³ siê spontanicznie, w g³owie przewodnicz¹cej Klubu Seniora – Pani Gizelli Bober, zyskuj¹c natychmiast pe³n¹ aprobatê Zarz¹du Klubu, i przyjêty zosta³ entuzjastycznie. Œwiêtowaæ wspólnie z
uczelni¹? To okazja naprawdê wyj¹tkowa i niecodzienna.
Do tej pory nasi wiekowi i zacni Seniorzy w dniu swoich urodzin byli odwiedzani indywidualnie w ich w³asnych domach, ca³kiem prywatnie przez m³odszych
Seniorów w celu z³o¿enia jubilatom gratulacji, kwiatów, ¿yczeñ zdrowia w imieniu Rektora i Zarz¹du Klubu. W niektórych przypadkach ¿yczenia takie by³y
przesy³ane poczt¹.
Ale od dziœ, czyli od 2004 roku, zwyczaj ten ulegnie chyba ma³ej zmianie. Jubileusz uczelni to rzecz naprawdê wielka,
uczelni „stuknie” bowiem 100 lat, niechaj
wiêc i jej najstarsi pracownicy w³¹cz¹ siê
ju¿ teraz w sposób szczególny do tego
œwiêta.
Uroczystoœæ urodzinowa jubilatów zosta³a pieczo³owicie zaprogramowana i
przygotowana. Na tej mi³ej, choæ bardzo
oficjalnej uroczystoœci JM Rektor uczel-
Zaproszeni jubilaci
ni prof. dr hab. in¿. Janusz Rachoñ osobiœcie uœciœnie d³oñ jubilatom i przeka¿e im
piêknie wypisane na czerpanym papierze
z emblematami uczelni ¿yczenia doczekania w zdrowiu tytu³owych, jubileuszowych 100 lat.
W tym roku owo jubileuszowe spotkanie wyznaczone zosta³o na dzieñ 8 czerwca (po³owa roku) na godzinê 11 w pracowniczym klubie PG. Sto³y w sali klubowej ozdobione zosta³y bukietami kwiatów i czeka³y niecierpliwie na swoich goœci. Czeka³y tak¿e przygotowane dyskret-
nie bia³e koperty ozdobione kolorowymi
kwiatkami i napisem : „z najlepszymi ¿yczeniami”, zawieraj¹ce po dwa nowiutkie
banknoty (dodam tak¿e dyskretnie, ¿e
odbiór owych bia³ych kopert trzeba by³o
pokwitowaæ w³asnorêcznym podpisem).
Pan Rektor osobiœcie podchodzi³ do
jubilatów i sk³ada³ ¿yczenia, œciskaj¹c serdecznie i z mi³ym uœmiechem ich prawice. ¯yczenia te uzupe³nia³a piêkna ró¿a
herbaciana oraz s³odka bombonierka. W
tym roku ze wszystkich wydzia³ów uczelni i z pionu administracyjno-gospodarcze-
Nr 9/2004
46
PISMO PG
go uzbiera³o siê a¿ 70 osób obchodz¹cych
w tym roku swoje szczególne urodziny.
Niestety, nie wszyscy zaproszeni Seniorzy zjawili siê na tym urodzinowym przyjêciu i nie uda³o im siê tak¿e skomunikowaæ telefonicznie z Klubem Seniora,
aby wyt³umaczyæ swoj¹ nieobecnoœæ, a
¿yczenia przes³aæ im indywidualnie.
Prawdopodobnie stan ich zdrowia i ogólna niedyspozycja uniemo¿liwi³a im przybycie do Klubu. Naprawdê, wielka to
szkoda, gdy¿ atmosfera spotkania przesz³a wszelkie oczekiwania. Zaproszeni
zostali tak¿e przedstawiciele kierownictwa poszczególnych wydzia³ów i komórek administracyjnych uczelni, aby i oni
swoj¹ obecnoœci¹ uœwietnili to urodzinowe spotkanie ze swoimi „osobistymi”
by³ymi pracownikami, nadaj¹c temu spotkaniu szczególny i bardziej intymny
charakter. Niestety, nie wszyscy zaproszeni przedstawiciele wydzia³ów przybyli na spotkanie ze „swoimi” jubilatami.
Nie trzeba dodawaæ, ¿e jubilaci byli bardzo zawiedzeni i tak¿e zasmuceni, widz¹c, ¿e macierzyste ich wydzia³y nie
pamiêta³y o ich wrêcz jubileuszowych
urodzinach. Mimo to, atmosfera ogólna
tej niecodziennej uroczystoœci by³a bardzo mi³a, serdeczna i rodzinna, a wzruszenie prawdziwie widoczne by³o w
oczach 80 i 90-latków. Z pewnoœci¹ niejeden z nich oczyma wyobraŸni przypomina³ sobie swoje lata studiów i m³odoœæ,
nuc¹c w myœlach s³owa pieœni studenckiej : „gaudeamus igitur iuvenes dum
sumus... „ i dalej : „post iucundam iuventutem, post molestam senectutem...”,
by na koniec ju¿ z najwiêkszym smutkiem i prawie niedos³yszalnie zakoñczyæ
w duchu s³owami: „venit mors velociter,
rapid nos atrociter, nemini parcetur...”.
No có¿, taka jest kolej rzeczy na tym najlepszym ze œwiatów i lepiej nie rozmyœlaæ nad tym za wiele, a cieszyæ siê mi³¹
chwil¹ wspólnego spotkania.
Spe³niony zosta³ urodzinowy toast, zaœpiewano ¿ywio³owo 100 lat, pokrzepiono siê alkoholizowanym lekko tortem, z³o¿ono sobie nawzajem ¿yczenia najlepszego zdrowia i rozpoczê³y siê wspólne i
¿ywe urodzinowe „rodaków rozmowy”,
a Jego Magnificencja z mi³ym uœmiechem
kr¹¿y³ ¿yczliwie wœród zacnych jubilatów.
Organizatorzy spotkania zabezpieczyli pieczo³owicie i troskliwie powrót do
domów sêdziwych jubilatów, którzy wracali mo¿e nieco zmêczeni, odwo¿eni miniautobusem zamówionym specjalnie na
tê okazjê, a prowadzonym przez pracownika Dzia³u Transportu PG, pana Józefa
Ogorza³ka, wypróbowanego przyjaciela
politechnicznego Klubu Seniora.
Sympatyczny i niecodzienny przebieg
urodzinowej uroczystoœci zostanie na
pewno na d³ugo w pamiêci tak wiekowych
jubilatów.
Jadwiga Lipiñska
Klub Seniora
Fot. Jerzy Kulas
Rektor PG prof. dr hab. in¿. Janusz Rachoñ wrêcza list gratulacyjny pani Irenie Dombrzalskiej
Szanowna Redakcjo !
Jako absolwent Politechniki Gdañskiej (lata studiów: 1951–55) z uwag¹ œledzê artyku³y w „Piœmie PG”, zwi¹zane z
jubileuszem mojej uczelni. Ze szczególnym zainteresowaniem czyta³em bardzo ciekawe i pisane z pasj¹ wspomnienia mojego
kolegi ze studiów: Stefana Nawrockiego, zamieszczone w numerach 7, 8, 9 z 2003 roku oraz 1, 3, 6 z 2004 roku. Wspomnienia
takie, czytane po prawie 50 latach od ukoñczenia studiów, odœwie¿aj¹ pamiêæ, przywo³uj¹ zdarzenia mi³e i trudne, s¹ powodem do refleksji nad warunkami studiów w naszych czasach i obecnie. Chcia³bym wyraziæ uznanie koledze Nawrockiemu za
podjêty trud, zebranie i przedstawienie tych wspomnieñ, a Redakcji „Pisma” za udostêpnienie swoich ³amów takim artyku³om. Wyra¿am nadziejê, ¿e w latach tak donios³ych, rocznicowych wydarzeñ bêdê móg³ przeczytaæ w Waszym „Piœmie”
podobne wspomnienia, obrazuj¹ce dawne warunki studiów, interesuj¹ce zdarzenia, przedstawiaj¹ce ciekawe postacie profesorów.
Z powa¿aniem
Janusz Uziêb³o
Absolwent PG
Nr 9/2004
PISMO PG
47
Nazywam siê Bogus³aw Olszonowicz, jestem absolwentem PG (rocznik 1978), ale te¿ od kilkunastu lat pracujê w zawodzie dziennikarza. Otrzyma³em Wasze „Pismo PG”, wydanie paŸdziernikowe, nawi¹zuj¹ce do setnej rocznicy naszej uczelni. Jeœli przyda³by siê
Pañstwu mój artyku³, bedê wielce rad. Serdecznie pozdrawiam.
Kiedy mia³em niespe³na rok ¿ycia, Politechnika Gdañska obchodzi³a swoje pó³wiecze. Trudno by³o wtenczas wyobra¿aæ sobie, ¿e
uczelnia ta za kilkanaœcie lat stanie siê dla mnie nie tylko kamieniem milowych na drodze poznania tajników wiedzy, ale równie
skuteczn¹ nauczycielk¹ szeroko pojêtej kultury.
Jestem absolwentem Politechniki Gdañskiej – stwierdzenie to niby niczym szczególnym nie wyró¿nia siê spoœród podobnych,
jakie wypowiadaj¹ osoby, które ukoñczy³y ka¿d¹ inn¹ uczelniê, jednak w miarê up³ywu lat, coraz bardziej doceniam walory edukacyjne tej uczelni.
W latach 1972-1978 studiowa³em na Wydziale Budowy Maszyn, szczegó³owo zg³êbiaj¹c tajniki urz¹dzeñ ch³odniczych i klimatyzacyjnych. Dziœ ju¿ tego Wydzia³u nie ma, gdy¿ kilka lat temu utworzony zosta³, z po³¹czonych Wydzia³ów Mechaniczno-Technologicznego i Budowy Maszyn, jeden – Mechaniczny.
Spogl¹daj¹c na wydzia³owe „tablo”, na którym uwiecznione zosta³y nazwiska i twarze zarówno profesorów, jak i kole¿anek oraz
kolegów z roku, trudno opanowaæ westchnienie… gdzie¿ to nas ¿ycie rozrzuci³o po œwiecie.
Wiem, ¿e niektórych ju¿ nie ma wœród nas, tak profesorów, jak i studentów. Patrz¹c na dostojne twarze, umieszczone na pierwszej
stronie absolwenckiego albumu, zdajê sobie sprawê z tego, ¿e w³aœnie oni – jak ich nazywaliœmy – „profesorowie dawnej generacji”,
czêsto rodem z Wilna czy ze Lwowa, stanowili nie tylko o wyj¹tkowym poziomie naukowym tej uczelni, ale nadawali jej nieporównywalny z innymi uczelniami klimat. Umiejêtnoœæ przekazywania rzetelnej wiedzy, w po³¹czeniu z wysok¹ osobist¹ kultur¹ cechowa³a wszystkich. Jednak wyj¹tkowo wspominam takie indywidualnoœci, jak: prof. Marian Pi¹tek od mechaniki czy prof. Kowalczyk,
roztaczaj¹cy przed nami zawi³oœci teorii maszyn i mechanizmów. Albo docent Dziêgielewski, który skutecznie pracowa³ nie tylko
nad wyrobieniem w naszych g³owach wyobraŸni, ale systematycznie wpaja³ starannoœæ, m.in. rozpoczynaj¹c naukê geometrii przestrzennej od instrukta¿u, jak trzeba ostrzyæ o³ówek o okreœlonej twardoœci grafitu i w jaki sposób prowadziæ go przy linijce, aby ledwo
widoczna, narysowana przezeñ kreska wyznaczy³a dok³adnie okreœlony punkt, w którejœ tam p³aszczyŸnie. Ile¿ trzeba by³o siê natrudziæ, ¿eby zadowoliæ wymagaj¹cego profesora…
Ale jak to siê w ¿yciu przyda³o, zw³aszcza w czasach, kiedy jeszcze nikomu nawet siê nie œni³o o kreœl¹cych skomplikowane figury
komputerach, a dostêp do jedynej uczelnianej „Odry” utrudnia³ skomplikowany jêzyk ALGOL i kilometry taœm perforowanych.
Czasami zastanawiam siê, czy dzisiejsi studenci potrafiliby wyliczyæ skomplikowane dzia³ania suwakiem logarytmicznym, bez
u¿ycia kalkulatora…
Ech, ³za siê w oku krêci, bo przecie¿ w tamtych czasach, kiedy czu³o siê niedostatek wolnoœci osobistej, nauka i edukacja przenosi³y w przestrzeñ czegoœ niepodwa¿alnego, gdzie lewa strona równania musia³a równaæ siê prawej. Polityka by³a gdzieœ poza szacownymi murami tej uczelni i specjalnie nie przenosi³a siê do jej codziennoœci. M³odzieñczemu zapatrzeniu w przysz³oœæ towarzyszy³o
spojrzenie wstecz, w wymiarach bardzo konkretnych, gdy¿ wiele przyrz¹dów, z których korzystaliœmy podczas zajêæ laboratoryjnych, pamiêta³o czasy dla nas zamierzch³e. Mimo m³odego wieku, docenialiœmy precyzjê wskazañ – osadzonych na marmurowych
tablicach – du¿ych, mosiê¿nych mierników pr¹du, które znacznie przewy¿sza³y sprawnoœci¹ i dok³adnoœci¹ te tzw. nowoczesne.
Albo prastara turbina parowa w laboratorium maszynowym. Ta nie mia³a sobie równych i s³u¿y³a wdziêcznie bardzo wielu pokoleniom ¿akowskim. Docenialiœmy solidne niemieckie wykonanie pomocy naukowych, mimo ¿e oficjalna propaganda w mediach ugruntowywa³a powojenne stereotypy patrzenia na ludzi zza zachodniej granicy NRD.
My mieliœmy swój œwiat. Matematyka, fizyka, chemia, mechanika, wytrzyma³oœæ materia³ów i wiele, wiele innych przedmiotów
œcis³ych, które wype³nia³y wyk³adami i æwiczeniami szar¹ codziennoœæ politechniczn¹, okazuje siê, ¿e nie zag³uszy³y u wielu zdolnoœci humanistycznych i nie st³umi³y wra¿liwoœci ducha. Liczna grupa studentów gdañskiej technicznej Alma Mater oprócz kolejno
zaliczanych semestrów, jakby przy okazji, sukcesywnie wspina³a siê po szczeblach kariery artystycznej.
Sam wielokrotnie uczestniczy³em w „bazunowych” przegl¹dach piosenki poetyckiej, gdzie rodzi³y siê póŸniejsze gwiazdy polskiej
estrady: Rudi Schubert, Grzegorz Buka³a, wybrze¿owe Wa³y Jagielloñskie czy rewelacyjnie œpiewaj¹ca „Sambê Sikoreczkê” grupa
wokalna, o wdziêcznej nazwie, Nasza Basia Kochana, której szefem muzycznym by³ kolega z roku, Andrzej Pawlukiewicz.
A i moja kariera zawodowa, po kilkunastu latach in¿ynierskiej pracy w przemyœle okrêtowym, zewoluowa³a ku dziennikarstwu prasowemu, radiowemu i telewizyjnemu, równoczeœnie wype³niona by³a dzia³alnoœci¹ muzyczn¹. W ka¿dej z tych, wydawa³oby siê skrajnie ró¿nych
dziedzinach aktywnoœci, wielce przydatn¹ okaza³a siê edukacja politechniczna. Dlaczego, to ju¿ jest temat na osobn¹ rozprawkê.
Przyznajê, ¿e choæ z ogromnym sentymentem wraca³em wspomnieniami do okresu studiów, jednak przez wiele lat nie przekracza³em progów mojej uczelni. Zwyczajnie, nie by³o czasu. Ale gdy to nast¹pi³o, kiedy w 2003 roku mia³em zaszczyt koncertowaæ wraz
z moimi przyjació³mi z zespo³u „Duval” w Auli G³ównej naszej uczelni, na zaproszenie Pana Rektora, rozgl¹da³em siê z przejêciem
po znajomych, ale ju¿ jakby nieco inaczej zagospodarowanych wnêtrzach. Wszystko niby takie samo, a jednak up³ywaj¹cy czas
wycisn¹³ piêtno nowoczesnoœci w znajomych przestrzeniach.
Nieraz s³yszy siê pytanie, czy cz³owiek chcia³by coœ zmieniæ w swojej przesz³oœci, gdyby by³a taka mo¿liwoœæ…
Tu logika in¿ynierska nie pozwala na tego rodzaju dywagacje, a jedyne, co chcia³oby siê powiedzieæ – szkoda, ¿e to by³o tak dawno.
Na marginesie obchodów Roku Jubileuszowego
Moja „Polibuda”
Bogus³aw Olszonowicz
Nr 9/2004
Na marginesie obchodów Roku Jubileuszowego
48
PISMO PG
Magnificencjo,
Szanowny Panie Rektorze
Gdañsk 12 paŸdziernika 2004
Z nagannym opóŸnieniem zechce Pan przyj¹æ, w powodzi nadesz³ych s³ów uznania i entuzjazmu, i moje dobre s³owa gratulacji i
wdziêcznoœci za wielkie dzie³o, któremu Pan w heroiczny sposób „stawi³ czo³a”. Nikt inny jak tylko Pan, Panie Rektorze, dokona³
rewelacyjnego cudu w pomyœle i niezwyk³ej organizacji tej uroczystoœci. Wierzê w potêgê metafizyki, która sprawi³a, ¿e to pana
kadencja przypad³a akurat na czas tego Jubileuszu.
By³o to wydarzenie, które poruszy³o wiele serc ludzi, którzy pragn¹ ¿yæ nauk¹ i stawiaj¹ j¹ w hierarchii wartoœci nad wszelkie
doznania. By³am g³êboko i autentycznie roz¿alona na los, który uniemo¿liwi³ mi uczestniczenie w tym historycznym œwiêcie. Sposób,
w jaki zechcia³ Pan mnie osobiœcie (ach, te ró¿e!) zaprosiæ i do³o¿yæ starañ, bym mog³a komfortowo uczestniczyæ w inauguracji –
wzruszy³ mnie i zachwyci³, Panie Rektorze. Nie jest ³atw¹ rzecz¹ maszerowaæ w pojedynkê przez ¿ycie i ka¿dy przyjazny odruch jest
bezcenny.
Równie dotkliwie odczu³am niemo¿noœæ wys³uchania Pana prelekcji, o talencie niezwyk³ego mówcy, o którym ju¿ kr¹¿¹ legendy. Do
koñca ¿ycia mam ¿al do losu, który pos³u¿y³ siê niecn¹ gryp¹, nie mog¹c zaznaæ tej radoœci ze s³uchania naszej piêknej inauguracji.
Panie Rektorze, proszê, aby w rankingu uczelni nikt nie mia³ prawa próbowaæ zaj¹æ naszej pozycji.
Ochroni Pan j¹, maj¹c na uwadze credo „Salus Rei Publicae suprema lex” i przekazaæ je naszej m³odzie¿y, ¿ywi¹cej w jakiejœ
mierze „siermiê¿nie ” inny pogl¹d na Nasz¹ Ojczyznê i powinnoœci, które z tego wynikaj¹.
W koñcu muszê wyznaæ – choæ „to nie uchodzi”, jak mawia³ Fredro starszej pani – wyznaæ Panu sw¹ adoracjê na zawsze.
Proszê przyj¹æ serdeczne ¿yczenia odwagi i sukcesów, w nienagannym zdrowiu, by s³u¿y³o optymizmowi.
Janina Szewalska
Nr 9/2004
PISMO PG
49
Z kalendarza JM Rektora
Wrzesieñ 2004
" 1-4 wrzeœnia. Turku. Rektor wzi¹³
udzia³ w konferencji “The First Turku
Development Forum Science Park as a
Tool for Regional Development: Possibilities and Limitations”.
" 6 wrzeœnia. Sala Senatu Politechniki
Gdañskiej. Rektor spotka³ siê z delegacj¹ studentów ze Studentenwerk z Bonn.
" 7 wrzeœnia. Rektor przyj¹³ w gabinecie
pana Piotra Ostrêgê oraz pana Marka
Œlebiodê z Perlan Technologies Polska
sp. z o.o. w Warszawie, w sprawie podpisania umowy o wspó³pracy w zakresie
rozwoju metod chromatograficznych.
" 8-12 wrzeœnia. Barcelona. Rektor wzi¹³
udzia³ w konferencji “23rd Conference
of Rectors and Presidents of European
Universities of Technology”.
" 13 wrzeœnia. Udzia³ w spotkaniu Kapitu³y Nagrody Prezydenta Miasta Sopotu w dziedzinie nauki.
" 14 wrzeœnia. Urz¹d Marsza³kowski Województwa Pomorskiego. Podpisanie
porozumienia o wspó³pracy pomiêdzy
Politechnik¹ Gdañsk¹ a Urzêdem Marsza³kowskim Województwa Pomorskiego w zakresie wymiany informacji, baz
danych, opracowañ kartograficznych
oraz innych materia³ów tworz¹cych
System Informacji Przestrzennej dla
obszaru województwa pomorskiego w
celu wykorzystania ich przy wykonywaniu zadañ statutowych i ustawowych.
" 17 wrzeœnia. Audytorium 1 Wydzia³u
Zarz¹dzania i Ekonomii PG. Rektor
wzi¹³ udzia³ w otwarciu I Miêdzynarodowej Konferencji Naukowej ENTIME 2004 nt.: „Przedsiêbiorstwa we
wspó³czesnej gospodarce – szanse i zagro¿enia”.
" 22 wrzeœnia. Hotel Holiday Inn w
Gdañsku. Seminarium robocze organizowane przez Instytut Badañ nad Gospodark¹ Rynkow¹ w ramach Polskiego Forum Strategii Lizboñskiej, zatytu³owane „Rozwój przedsiêbiorczoœci a
pomoc publiczna – perspektywa polska
i europejska”.
" 24 wrzeœnia. Hotel Haffner w Sopocie.
Spotkanie przedstawicieli nauki i ¿ycia
gospodarczego województwa pomorskiego na konferencji pod has³em: „Nauka i praktyka gospodarcza wobec wyzwañ wspó³czesnoœci”.
" 24 wrzeœnia. Dom Kultury w Tczewie.
Uroczystoœæ ods³oniêcia tablicy pami¹tkowej z okazji wpisania Mostu Lisewskiego w Tczewie do ksiêgi Miêdzynarodowych Zabytków In¿ynierii Budowlanej.
" 28 wrzeœnia. Punkt informacyjny PG.
Konferencja prasowa inauguruj¹ca obchody Roku Jubileuszowego Politechniki Gdañskiej.
" 30 wrzeœnia. Auditorium Novum Politechniki Gdañskiej. Inauguracja Roku
Akademickiego 2004/2005 Wydzia³u
Chemicznego PG.
PaŸdziernik 2004
" 1 paŸdziernika. Inauguracja Roku Akademickiego 2004/2005 w uczelniach
województwa pomorskiego, na przebieg
której z³o¿y³y siê:
l
msza œwiêta w Bazylice Archikatedralnej w Gdañsku,
l
z³o¿enie kwiatów pod Pomnikiem Poleg³ych Stoczniowców,
l
inauguracja roku akademickiego 2004/
2005 w Uniwersytecie Gdañskim,
l
uroczysty koncert w Pañstwowej Operze Ba³tyckiej w Gdañsku.
" 4 paŸdziernika. Rektor przyj¹³ Janusza
Œniadka – przewodnicz¹cego Komisji
Krajowej NSZZ „Solidarnoœæ”. Omawiane by³y zagadnienia zwi¹zane z Jubileuszowym Rokiem Akademickim
2004/2005 Politechniki Gdañskiej oraz
25-leciem zwi¹zku NSZZ Solidarnoœæ.
" 4 paŸdziernika. Oddzia³ 3 programu Telewizji Polskiej w Gdañsku. Udzia³ w
programie „Gdañski Dywanik”.
Inauguracja Roku Jubileuszowego
2004/2005 na Politechnice Gdañskiej
5-6 paŸdziernika 2004
" 5 paŸdziernika. Campus Politechniki
Gdañskiej. Wmurowanie kamienia wêgielnego pod nowy budynek Wydzia³u
Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki
Politechniki Gdañskiej. W uroczystoœci
wziêli udzia³ m.in. ksi¹dz arcybiskup Tadeusz Goc³owski oraz minister edukacji
narodowej i sportu Miros³aw Sawicki.
" 5 paŸdziernika. Sala Senatu PG. Posiedzenie Prezydium Konferencji Rektorów
Akademickich Szkó³ Polskich.
" 5 paŸdziernika. Hol przed aul¹ PG.
Rektor wraz z wicewojewod¹ Krystyn¹
Gozdaw¹-Nocoñ otworzy³ wystawê
„Przystanki historii – 100 lat politechniki w Gdañsku”.
" 5 paŸdziernika. Jubileuszowe Spotkanie w Klubie Akademickim „Kwadratowa” zorganizowane przez Stowarzyszenie Absolwentów PG oraz Samorz¹d
Studentów PG.
" 6 paŸdziernika. Plac Solidarnoœci w
Gdañsku. Z³o¿enie kwiatów pod Pomnikiem Poleg³ych Stoczniowców.
" 6 paŸdziernika. Bazylika Konkatedralna p.w. Wniebowziêcia NMP w Gdañsku. Nabo¿eñstwo ekumeniczne z udzia³em przedstawicieli koœcio³a greckokatolickiego, rzymskokatolickiego, protestanckiego, prawos³awnego, judaistycznego oraz Muzu³mañskiego Zwi¹zku
Religijnego.
" 6 paŸdziernika. Dwór Artusa w Gdañsku. Uroczyste podpisanie „Karty powinnoœci cz³owieka”.
" 6 paŸdziernika. Wspólne zdjêcie rektorów na schodach przed Dworem Artusa w Gdañsku.
" 6 paŸdziernika. Siedziba Polskiej Filharmonii Ba³tyckiej w Gdañsku. Uroczysta inauguracja Jubileuszowego
Roku Akademickiego 2004/2005 na PG.
W uroczystoœci udzia³ wziêli m.in.:
l
Aleksander Kwaœniewski – Prezydent
RP,
l
prof. Longin Pastusiak – Marsza³ek Senatu RP,
l
Tadeusz Mazowiecki – Polska Fundacja im. Roberta Schumana,
l
ks. abp dr Tadeusz Goc³owski – Metropolita Gdañski,
l
Mieczys³aw Sawicki – Minister Edukacji Narodowej i Sportu,
l
prof. Micha³ Kleiber – Minister Nauki i
Informatyzacji,
l
Dariusz Szymczycha – Sekretarz Stanu
w Kancelarii Prezydenta RP,
l
Jan Koz³owski – Marsza³ek Województwa Pomorskiego,
l
prof. Zygmunt Meyer – Marsza³ek Województwa Zachodnio-Pomorskiego,
l
Cezary D¹browski – Wojewoda Pomorski,
l
Pawe³ Adamowicz – Prezydent Gdañska,
l
Wojciech Szczurek – Prezydent Gdyni,
l
Jacek Karnowski – Prezydent Sopotu,
l
prof. Marian ¯enkiewicz – Przewodnicz¹cy Senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu,
l
prof. Ryszard Krystek – Podsekretarz
Stanu w Ministerstwie Infrastruktury,
l
ks. bp. prof. Jan Bernard Szlaga – Ordynariusz Diecezji Pelpliñskiej
l
ks. bp. Micha³ Warczyñski – Biskup Pomorsko-Wielkopolski Koœcio³a Ewangelicko-Augsburskiego,
l
ks. bp. Jakub Kostiuczuk – Biskup Bia³ostocki i Gdañski Koœcio³a Prawos³awnego,
l
Mufti Tomasz Miœkiewicz,
l
ks. mitrant Józef Ulicki – Proboszcz Parafii greckokatolickiej œw. Bart³omieja
w Gdañsku,
l
ks. bp. dr Wies³aw Mering – Ordynariusz Diecezji W³oc³awskiej,
l
Roman Krzy¿elewski – Dowódca Marynarki Wojennej RP,
l
Stanis³aw Ciosek – Kancelaria Prezydenta RP,
l
Krystyna Gozdawa-Nocoñ – Wicewojewoda Pomorski,
l
Marek Biernacki – Wicemarsza³ek Województwa Pomorskiego,
l
Bogdan Borusewicz – Cz³onek Zarz¹du Województwa Pomorskiego,
l
Waldemar Bartelik – Prezes Zarz¹du
ENERGA Gdañska Kompania Energetyczna SA,
l
Pawe³ Olechnowicz – Prezes Zarz¹du
Grupa Lotos SA,
l
Krzysztof Szama³ek – Sekretarz Stanu
Nr 9/2004
50
PISMO PG
Z kalendarza JM Rektora
l
l
l
l
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
w Ministerstwie Œrodowiska, G³ówny
Geolog Kraju,
prof. Maciej W. Grabski – Prezes Zarz¹du Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej,
prof. Andrzej Jamio³kowski – Przewodnicz¹cy Pañstwowej Komisji Akredytacyjnej,
prof. Jerzy B³a¿ejowski – Przewodnicz¹cy Rady G³ównej Szkolnictwa Wy¿szego,
Jan Zarêbski – Przewodnicz¹cy Gdañskiego Zwi¹zku Pracodawców.
6 paŸdziernika. Aula PG. Spotkanie ministra edukacji narodowej i sportu Miros³awa Sawickiego z rektorami szkó³
wy¿szych
6 paŸdziernika. Siedziba Polskiej Filharmonii Ba³tyckiej w Gdañsku. Jubileuszowy Koncert „Carmina Burana”.
7 paŸdziernika. Siedziba ASP w Gdañsku. Uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego 2004/2005 w Akademii
Sztuk Piêknych w Gdañsku.
7 paŸdziernika. Audytorium Chemiczne PG. Sesja popularnonaukowa „60
lat biotechnologii na Politechnice
Gdañskiej” poœwiêcona ods³oniêciu tablicy upamiêtniaj¹cej nadanie budynkowi Chemii „B” Wydzia³u Chemicznego PG imienia Profesora W³adys³awa
Szybalskiego.
8 paŸdziernika. Gmach Collegium Biomedicum AMG. Uroczystoœæ Inauguracji Roku Akademickiego 2004/2005 w
Akademii Medycznej w Gdañsku.
9 paŸdziernika. Aula PG. Spotkanie
promocyjne autorki ksi¹¿ki „Przystanek
Politechnika” Barbary Szczepu³y z czytelnikami, kadr¹ akademick¹ i absolwentami uczelni.
10 paŸdziernika. Klub Studentów PG
„Kwadratowa”. Ogólnopolskie Posiedzenie Rady Studentów Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.
11 paŸdziernika. Klub „Kwadratowa”.
Spotkanie z organizatorami Uroczystej
Inauguracji Roku Jubileuszowego
2004/2005 na Politechnice Gdañskiej.
Rektor wrêczy³ listy gratulacyjne osobom, które wnios³y najwiêkszy wk³ad w
organizacjê uroczystoœci.
13 paŸdziernika. Aula PG. Uroczyste,
otwarte posiedzenie Senatu PG poœwiêcone wrêczeniu orderów, odznaczeñ
pañstwowych i nagród Rektora PG
pierwszego stopnia.
14 paŸdziernika. Warszawa. Udzia³ w
programie TVP 1 „Kawa czy herbata”.
Tematem spotkania by³y obchody Inauguracji Roku Jubileuszowego 2004/
2005 na Politechnice Gdañskiej.
14 paŸdziernika. Warszawa. Rektor
spotka³ siê z Ministrem Edukacji Narodowej i Sportu Miros³awem Sawickim.
14-17 paŸdziernika. Politechnika Bia-
Nr 9/2004
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
³ostocka. Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych.
18 paŸdziernika. Dwór Artusa w Gdañsku. Uroczysta sesja z okazji nadania
tytu³u Honorowego Obywatela Miasta
Gdañska ksiêdzu infu³atowi Stanis³awowi Bogdanowiczowi.
19 paŸdziernika. Dwór Artusa w
Gdañsku. Jubileusz 10-lecia Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej.
19 paŸdziernika. Urz¹d Wojewódzki w
Gdañsku. Posiedzenie Regionalnego
Komitetu Steruj¹cego ds. Regionalnej
Strategii Innowacji dla Województwa
Pomorskiego.
20 paŸdziernika. Sala Kameralna Polskiej Filharmonii Ba³tyckiej w Gdañsku.
III Regionalne Forum Innowacyjne Województwa Pomorskiego.
21. paŸdziernika. Auditorium Novum
PG. Rektor otworzy³ konferencjê „Public Relations Instytucji U¿ytecznoœci
Publicznej”.
21 paŸdziernika. Sala Senatu PG. Sesja naukowa z okazji setnej rocznicy
urodzin profesora Kazimierza Kopeckiego.
22 paŸdziernika. Gabinet rektora. Mieczys³aw Niewczas, dyrektor Okrêgu
Poczty w Gdañsku wrêczy³ rektorowi z
okazji jubileuszu politechniki Z³oty Znaczek Poczty Polskiej z wizerunkiem Ojca
Œwiêtego.
25 paŸdziernika. Uroczyste otwarcie
wystawy „Gdyœmy za wolnoœæ wojowali”, przygotowanej z okazji obchodów
300. rocznicy wybuchu powstania Ferenca II Rákócziego.
26 paŸdziernika. Galeria rysunku
Nowa Oficyna w Gdañsku. Rektor
wzi¹³ udzia³ w otwarciu wystawy prac
profesora Tomasza Bogus³awskiego,
rektora Akademii Sztuk Piêknych w
Gdañsku.
28 paŸdziernika. Siedziba GTN. Posiedzenie Zarz¹du Gdañskiego Towarzystwa Naukowego.
28 paŸdziernika. Klub Muzyczny Ucho.
Na zaproszenie konsula honorowego
Hiszpanii w Gdañsku Macieja Dobrzynieckiego rektor wzi¹³ udzia³ w koncercie Tria Jorge Pardo.
29 paŸdziernika. Aula PG. Otwarcie
warsztatów dla dyrektorów szkó³ œrednich, dotycz¹cych zasad przyjêæ na Politechnikê Gdañsk¹.
29 paŸdziernika. Telewizja Gdañsk.
Rektor wzi¹³ udzia³ w Programie
„Punkt”, którego tematem by³a rekrutacja na studia wy¿sze w roku akademickim 2004/2005.
Listopad 2004
" 3 listopada. Klub „Kwadratowa”. Uroczystoœæ oficjalnego otwarcia Akade-
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
mickiego Klubu Studentów Politechniki Gdañskiej „Kwadratowa”.
4 listopada. Sala Senatu PG. Inauguracja dzia³alnoœci Centrum Zaawansowanych Technologii „Pomorze” z
udzia³em Pana Jana Koz³owskiego,
marsza³ka województwa pomorskiego.
4 listopada. Hotel Opera w Sopocie.
Spotkanie Politechnicznego Klubu Biznesu „PKB+” z udzia³em marsza³ka
Marka Biernackiego.
7-13 listopada. Wizyta cz³onków Konferencji Rektorów Polskich Uczelni
Technicznych w Rzymie.
14 listopada. Ratusz Staromiejski w
Gdañsku. Przedpo³udnie z poezj¹ Ksiêdza Jana Twardowskiego pt. „Dziêkujê
ci po prostu za to, ¿e jesteœ”.
14 listopada. Sala Polskiej Filharmonii Ba³tyckiej na O³owiance. Debata
„Miêdzy wolnoœci¹ a odpowiedzialnoœci¹ za s³owo”.
16 listopada. Statek szkolny Akademii
Morskiej „Dar M³odzie¿y”. Spotkanie
Rady Rektorów Województwa Pomorskiego.
17 listopada. Aula PG. Wyk³ad prezesa
NBP Leszka Balcerowicza pt. „Perspektywy rozwoju polskiej gospodarki na
drodze do euro”.
17 listopada. Dwór Artusa w Gdañsku.
Uroczysta promocja monety kolekcjonerskiej z wizerunkiem herbu województwa pomorskiego oraz spotkanie z
udzia³em prof. Leszka Balcerowicza,
prezesa Narodowego Banku Polskiego.
18-20 listopada. Szko³a G³ówna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego
Konferencji Rektorów Akademickich
Szkó³ Polskich.
23 listopada. Sala Senatu PG. Posiedzenie Rady Gospodarczej przy Rektorze PG.
25 listopada. Siedziba GTN. Posiedzenie Zarz¹du Gdañskiego Towarzystwa
Naukowego.
27 listopada. Port Wojenny Gdynia. Ceremonia nadania okrêtowi imienia ORP
„Kondor” oraz jego chrzest.
29 listopada. Sala Prezydialna Pomorskiego Urzêdu Wojewódzkiego w Gdañsku. Spotkanie Zespo³u do spraw Gospodarki Morskiej i Przemys³u Stoczniowego poœwiêcone tematowi „Szkolnictwo i nauka w s³u¿bie gospodarki
morskiej. Stan aktualny i przysz³oœæ.”
29 listopada. Gabinet rektora. Rektor
przyj¹³ pana Krzysztofa Kannenberga,
rektora Wy¿szej Szko³y Zarz¹dzania
Œrodowiskiem w Tucholi oraz Andrzeja
Wegnera, starostê Tucholi.
Piotr Markowski
Rektorat