program profilaktyczny zespołu szkół nr 7 w suwałkach szkoły
Transkrypt
program profilaktyczny zespołu szkół nr 7 w suwałkach szkoły
PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ NR 7 W SUWAŁKACH SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 7 W SUWAŁKACH NA LATA 2015/2018 Myśleć to, co prawdziwe, czuć to, co piękne, i kochać, co dobre w tym cel życia. Platon Profilaktyka jest procesem wspierającym zdrowie poprzez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego i bogatego życia. Jest to wspomaganie radzenia sobie z trudnościami, ograniczanie czynników zagrażających i wzmacnianie tych, które sprzyjają rozwojowi. Szkolny program profilaktyki jest związany z głównymi blokami tematycznymi funkcjonującego w szkole programu wychowawczego oraz z treściami zawartymi w planach pracy wychowawców. Został opracowany dla uczniów klas I – VI w oparciu o przeprowadzone obserwacje, ankiety i rozmowy z rodzicami. Z badań wynika, że dzieci nie przejawiają postaw dysfunkcji, zatem niniejszy program przygotowany jest dla grupy niskiego ryzyka, z myślą o ochronie dzieci przed złem i patologią. Stanowi on uzupełnienie programu wychowawczego i został ukierunkowany na wszechstronny rozwój ucznia. Obejmuje działania podejmowane wobec wszystkich uczniów, nauczycieli i rodziców. Opracowany poniżej szkolny program profilaktyki sporządzony został w oparciu o aktualne przepisy prawa oświatowego. AKTY PRAWNE Podstawę prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu profilaktyki stanowią: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78 poz.483 ze zm.); Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009 r. Nr 4 poz.17); Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. poz.977); Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem ( Dz. U. z 2006 r. Nr 26 poz.226 ); Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego ( Dz. U. z 2011 r. Nr 231 poz.1375 ze zm.); Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2007 roku Nr.70 poz.472 ze zm.); Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz.U. z 2012 r. poz.124); Ustawa z 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz. U. z 1996 r. Nr.10 poz.55 ze zm.); Program polityki prorodzinnej państwa z dnia 3 listopada 1999 roku przygotowany przez Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r., poz. 1249). CELE GŁÓWNE PROGRAMU tworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły; zapobiegania takim uzależnieniom, jak : nikotynizm, alkoholizm, lekomania, narkomania; rozwijanie zdolności podejmowania racjonalnych decyzji; kształtowanie osobowości dziecka oraz umiejętności współżycia z otoczeniem; wypracowywanie postaw i wartości pomagających w zachowaniu zdrowia psychicznego i fizycznego; ograniczenie i likwidowanie barier, które blokują prawidłowy rozwój. CELE OPERACYJNE tworzenie w szkole atmosfery akceptacji i poczucia bezpieczeństwa wszystkim uczniom; kształtowanie czynnych podstaw wobec zdrowia i bezpieczeństwa swojego i innych; rozwijanie samokontroli, samoobserwacji, samopielęgnacji zdrowia oraz umiejętności wspierania innych w podejmowaniu właściwych zachowań; ukazywanie uczniom różnorodnych zagrożeń, które mogą występować w najbliższym otoczeniu; kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach, a także zapobiegania ich powstawaniu; budowanie poczucia wartości i wiary w siebie oraz akceptacji innych poprzez budowanie właściwych relacji z rówieśnikami i najbliższym otoczeniem; rozpoznawanie możliwości rozwojowych wychowanków oraz podejmowanie wczesnej interwencji specjalistycznej w przypadku dzieci wymagających wsparcia specjalistów. CELE SZCZEGÓŁOWE wdrażanie do opanowania czynności samoobsługowych związanych z higieną ciała; opanowanie nawyków higienicznych związanych z systematyczną i prawidłową pielęgnacją jamy ustnej; kształcenie nawyków właściwego odżywiania; udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej; poznawanie konsekwencji palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania narkotyków; promowanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu; propagowanie aktywnego wypoczynku i zdrowego trybu życia; uczenie się zdecydowanego reagowania na wszelkie objawy agresji, nietolerancji i wandalizmu; zapobieganie występowaniu agresji słownej i fizycznej wśród młodzieży; przestrzeganie przepisów ruchu drogowego; wyrabianie umiejętności prawidłowej komunikacji i zrozumienia poprzez słuchanie i mówienie oraz liczenie się z odczuciami innych; rozwijanie skutecznego komunikowania się; kształtowanie umiejętności pracy w zespole; kształtowanie umiejętności budowania poczucia własnej wartości doskonalenie umiejętności wyrażania i nazywania swoich uczuć, myśli, przekonań; uświadamianie przyczyn oraz konsekwencji zachowań aspołecznych; eliminowanie zachowań agresywnych i przemocy wśród młodzieży; FORMY I METODY PRACY praca w parach; praca w małych grupach; mini wykłady; wykłady; rozmowy indywidualne; pogadanki; dyskusje; „burze mózgów”; zajęcia w ramach godzin wychowawczych; zajęcia w trakcie realizacji poszczególnych przedmiotów; warsztaty; techniki uzupełniania zdań; gry i zabawy dydaktyczne; metody pedagogiki i zabawy; krąg uczuć; drama; projekcje filmów; zajęcia pozalekcyjne uroczystości szkolne (wigilie klasowe, Dzień Babci itd.); ZADANIA DO REALIZACJI budowanie pozytywnych więzi ucznia ze szkołą poprzez stwarzanie mu możliwości pozytywnego zaistnienia w środowisku szkolnym ( rozwijanie poczucia bezpieczeństwa, prawidłowe relacje z rówieśnikami i osobami dorosłymi, stwarzanie możliwości odnoszenia sukcesów); współpraca z poradniami specjalistycznymi,instytucjami, stowarzyszeniami działającymi na rzecz dzieci, młodzieży i rodziny; przekazywanie wiedzy o zdrowym stylu życia oraz zachowaniach sprzyjających i zagrażających zdrowiu; kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych; uczenie nawiązywania bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi osobami oraz odnajdywania swojego miejsca w grupie rówieśniczej; identyfikowanie i nazywanie różnych stanów emocjonalnych, uczenie się radzenia sobie z nimi; budowanie systemu wartości dziecka – rozróżnianie dobra i zła, prawdy i fałszu, piękna i brzydoty, miłości i nienawiści, złości; uświadamianie wychowankom ich praw i obowiązków; REALIZACJA PROGRAMU Realizacja programu przebiega w obrębie trzech obszarów: działania ogólnoszkolne; działania wewnątrzklasowe; działania indywidualne. OBSZARY SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI OBSZAR I.HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA 1. Mycie się higiena ciała. 2. Czynności życiowe człowieka ze szczególnym dojrzewania biologicznego; zasady higieny. 3. Higiena miejsca pracy i odpoczynku. uwzględnieniem OBSZAR II. ŻYWNOŚĆ I ŻYWIENIE 1. Urozmaicanie i regularność posiłków; zabezpieczenie żywności przed zanieczyszczeniem i zepsuciem; zasady zdrowego odżywiania. OBSZAR III. AKTYWNOŚĆ RUCHOWA I UMYSŁOWA 1. Promowanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu. 2. Propagowanie zdrowego trybu życia. 3. Zabawy ruchowe i rekreacja. OBSZAR IV. ZACHOWANIA SPRZYJAJĄCE I ZAGRAŻAJĄCE ZDROWIU. 1. Ochrona przed zagrożeniami naturalnymi i cywilizacyjnymi. OBSZAR V.PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ 1. Używki. 2. Profilaktyka uzależnienia od komputera. OBSZAR VI. BEZPIECZEŃSTWO I PIERWSZA POMOC. 1. Bezpieczne, kulturalne zachowanie się w szkole i miejscach publicznych. 2. Przestrzeganie norm i zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych. 3. 4. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Pierwsza pomoc w niektórych urazach. OBSZAR VII. ELIMINOWANIE PRZEJAWÓW AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE. 1. Uczenie zdecydowanego reagowania na wszelkie przejawy agresji, nietolerancji i wandalizmu. 2. Prawa i obowiązki człowieka. 3. Przemoc i procedury postępowania w stosunku do uczniów przejawiających zachowania agresywne. OBSZAR VIII. KOMUNIKOWANIE SIĘ Z INNYMI LUDŹMI 1. Rozpoznawanie swoich mocnych i słabych stron, zalet i wad. 2. Uczeń wśród innych. 3. Problemy i potrzeby kolegów niepełnosprawnych, osób chorych i starszych. Szkolny program profilaktyki będzie realizowany: w korelacji z różnymi przedmiotami w ramach zajęć edukacji społecznej, przyrodniczej, polonistycznej, lekcji wychowania fizycznego oraz godzin z wychowawcą klasy, w czasie zajęć wychowania do życia w rodzinie; podczas przerw, zebrań z rodzicami oraz spotkań ze specjalistami; w czasie spacerów, wycieczek i imprez okolicznościowych. OCENA EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU I EWALUACJA Ocena efektywności szkolnego programu profilaktyki będzie odbywać się poprzez: obserwację zachowań uczniów; przeprowadzanie rozmów z uczniami klas IV-VI na temat programu; zbieranie opinii rodziców na temat przydatności programu i jego realizacji; pozyskiwanie opinii wychowawców klas I-VI na powyższy temat; przeprowadzenie ankiety wśród uczniów klas IV-VI ankiety „Moja szkoła jest bezpieczna”. Szczegółowa realizacja treści nauczania Szkolnego Programu Profilaktyki OBSZAR I. HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA Szczegóło we treści Sposoby i formy realizacji Klasy I-III Higiena ciała Rozwijania zainteresowania higieną własnego ciała. Ćwiczenia samoobsługi: mycia rąk przed posiłkiem i po nim oraz po wyjściu z toalety. Pozostawianie po sobie Dbanie o porządku w łazience. zęby Higiena osobista Sposoby i formy realizacji Osoby odpowiedzialne Klasy IV-VI za realizację. Terminy realizacji. Wykazywanie troski o Wychowawcy klas Ihigienę ciała- codzienne VI, mycie z użyciem mydła i nauczyciele przyrody, detergentów. pielęgniarka szkolna/ Dawanie praktycznych cały rok szkolny rad np. w przypadku trądziku i inne. Pogadanki wokół Opanowywanie nawyków zagadnień: „ Zadbaj o higienicznych związanych z zdrowie swoich zębów i systematyczną i prawidłową świeżość oddechu już pielęgnacją jamy ustnej. dziś.” Rozbudzanie motywacji do Uświadamianie starannego i konieczności mycia systematycznego dbania o zębów po każdym stan uzębienia poprzez posiłku. fluoryzację połączoną z Uświadamianie korzyści nauką prawidłowego jakie przynosi szczotkowania,lakowaniem i fluoryzacja(wzmocnienie okresowymi kontrolami u zębów,zapobieganie stomatologa. próchnicy) Kształtowanie nawyków higieniczno - zdrowotnych. Uświadamianie konieczności codziennej zmiany bielizny osobistej i odzieży. Przebieranie się w strój gimnastyczny na zajęciach Pielęgniarka szkolna/cały rok szkolny Nabywanie nawyków Wychowawcy klas, higienicznych. nauczyciele przyrody, Dyskusje i pogadanki na zaproszeni temat dojrzewania oraz specjaliści, potrzeb organizmu w pielęgniarka szkolna, tym okresie. nauczyciel Traktowanie zmian przedmiotu zachodzących w wychowanie do życia organizmie jako w rodzinie/ cały rok Higiena miejsca pracy i odpoczynku wychowania fizycznego. Wietrzenie pomieszczeń. Dostosowanie krzeseł i ławek do wzrostu uczniów. Kształtowanie nawyku dbania o czystość i estetykę pomieszczeń. Poznawanie ogólnych zasad higieny pracy umysłowej. naturalnej konsekwencji dojrzewania. Wietrzenie pomieszczeń. Odpowiednie planowanie i urządzanie pomieszczeń do pracy. Poszerzanie i utrwalanie ogólnych zasad higieny pracy umysłowej. Kształtowanie współodpowiedzialności za stan higieny, ład i porządek w szkole. szkolny Wychowawcy klas/cały rok szkolny OBSZAR II. ŻYWNOŚĆ I ŻYWIENIE Zdrowe Rozmowy wokół zagadnień : odżywia „Jedz zdrowo”. nie Rozumienie pojęcia zdrowej Kształtowanie prawidłowych postaw zgodnych z założeniem żywności. wiedzy o zdrowiu. Kształtowanie nawyków Uświadamianie groźnych zdrowego i racjonalnego następstw anoreksji i odżywiania. bulimii. Uświadomienie potrzeby Kształtowanie zachowania umiaru w umiejętności jedzeniu słodyczy. przewidywania skutków Konkurs plastyczny w ramach niewłaściwego realizacji programu „ Trzymaj odżywiania. formę”. Organizowanie i Udział w programie przeprowadzanie akcji w „Trzymaj formę”. ramach programu „Szklanka mleka”. Realizowanie programu Realizowanie programu „Owoce w szkole”, „Owoce w szkole”. „Szklanka mleka”. Nauczyciele przyrody Wychowawcy klas Zaproszeni specjaliści. Dyrekcja szkoły. OBSZAR III. AKTYWNOŚĆ RUCHOWA I UMYSŁOWA Szczegół Sposoby i formy realizacji Sposoby i formy realizacji Osoby owe treści Klasy I - III Klasy IV - VI Pracuję i Wspólne układanie rozkładu Racjonalne planowanie wypo- dnia ucznia z uwzględnieniem pracy i wypoczynku. czywam czasu przeznaczonego na Wykorzystywanie prawa do Profila ktyka zdrowotna odpowiedzialne Wychowawcy klas, nauczyciele przyrody oraz innych przedmiotów, nauczyciele wychowania fizycznego, nauczyciel biblioteki szkolnej. naukę, aktywny wypoczynek oraz sen. Omawianie sposobów spędzania czasu wolnego i ukazywanie alternatywnych form: imprezy klasowe, wycieczki, wyjścia do kina, teatru, muzeum. pracy i nauki, snu i wypoczynku Poznawanie zainteresowań uczniów w ramach kół zainteresowań i poprzez organizację konkursów. Rozwijanie czytelnictwa: stały kontakt z biblioteką, lekcje biblioteczne, konkursy czytelnicze. Prowadzenie różnorodnych zajęć sportowo – rekreacyjnych. Rozróżnianie pojęć : zdrowia i choroby. Podejmowanie działań mających na celu zapobieganie chorobom poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Poznawanie zachowań sprzyjających i zagrażających zdrowiu. Pogadanki na temat „Profilaktyka zdrowotna”. Podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie chorobom. Rozumienie znaczenia hartowania organizmu poprzez codzienne przebywanie na powietrzu, niezależnie od pory roku. Pielęgniarka szkolna, nauczyciele przyrody, wychowawcy klas. Edukacja prozdrowotna: wyjaśnianie na czym polega wypoczynek bierny i czynny,zachęcanie do podejmowania aktywności Organizowanie wycieczek ruchowej. bliższych i dalszych oraz Aktywne uczestnictwo w krajoznawczych zgodnie z międzyklasowych i harmonogramem wycieczek międzyszkolnych oraz wyjazdów szkolnych. rozgrywkach sportowych. Korygowanie wad postawy Eksponowanie osiągnięć poprzez organizowanie sportowych na tablicy gimnastyki korekcyjnej. informacyjnej „Sport w Stosowanie ćwiczeń szkole.” relaksacyjnych (rozluźnienie, Organizowanie wycieczek zrelaksowanie się, przedmiotowych i odreagowanie stresu. krajoznawczo – turystycznych. Nauczyciele wychowania fizycznego, Wychowawcy klas, Zdrowy Uprawianie sportu,rekreacja. styl Rozwijanie ogólnej życia sprawności fizycznej poprzez zajęcia rekreacyjno-sportowe. Dyrekcja szkoły. OBSZAR IV. ZACHOWANIA SPRZYJAJĄCE I ZAGRAŻAJĄCE ZDROWIU Szczegół owe treści Zagrożenia naturalne i cywilizacyjn e Sposoby i formy realizacji Klasy I-III Sposoby i formy realizacji Klasy IV-VI Rozróżnianie czynników wpływających negatywnie i pozytywnie na zdrowie. Dostrzeganie konieczności ochrony przed promieniowaniem słonecznym. Poznawanie sposobów zapobiegania chorobom pasożytniczym i zakaźnym. Wskazywanie chorób wywoływanych przez bakterie i wirusy. Nabywanie umiejętności Omawianie procedur właściwego zachowania się w postępowania w przypadku kontaktu z przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi, przedmiotami toksycznymi, niebezpiecznymi, łatwopalnymi,niewypałami. toksycznymi, łatwopalnymi, Rozumienie konieczności wybuchowymi. unikania hałasu. Dostrzeganie czynników mających negatywny Rozpoznawanie wpływ na narząd słuchu. zagrożenia ze strony kleszczy (przenoszenie Poznawanie zasad chorób). bezpiecznego i odpowiedniego Omawianie procedur opiekowania się zwierzętami postępowania w domowymi ( psem, kotem). przypadku ukąszenia przez kleszcza. Osoby odpowiedzialne Wychowawcy klas. Pielęgniarka Nauczyciele przyrody Poznawanie wpływu hałasu na zdrowie człowieka. Akcje promujące ochronę środowiska : „Dzień Ziemi „, „ Tydzień ekologiczny”, „Sprzątanie świata „. OBSZAR V. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ Szczegó Sposoby i formy realizacji Sposoby i formy realizacji Osoby łowe treści Używki Klasy I - III Elementy zajęć psychoedukacyjnych z programu „Spójrz inaczej”. Pogadanki i rozmowy na temat szkodliwości stosowania używek. Uczestnictwo w programie profilaktycznym (SANEPiD) „ Nie pal przy mnie, proszę” Pogadanki i rozmowy na temat umiejętności odmawiania i podejmowania właściwych decyzji w sytuacjach trudnych. Klasy IV -VI Ukazywanie społecznych, ekonomicznych, moralnych i zdrowotnych następstw uzależnień: - edukacja antynikotynowauczestnictwo w programie profilaktycznym (SANEPiD) „Znajdź właściwe rozwiązanie „ odpowiedzialne Wychowawcy klas Pedagog szkolny Zaproszeni specjaliści -program profilaktyczny „Trzeci Elementarz, czyli program siedmiu kroków”, -prelekcje dla uczniów oraz ich rodziców, -organizowanie spotkań ze specjalistami. Rozpowszechnianie broszur tematycznych, ulotek oraz innych materiałów. Propagowanie wśród rodziców i uczniów informacji o instytucjach oraz ośrodkach wsparcia w walce z nałogiem. Prelekcja dla rodziców; Przeprowadzenie diagnozy dotyczącej używek (papierosy, alkohol, dopalacze, narkotyki) i przemocy wśród uczniów klas IV – VI oraz rodziców wybranych klas „Jak chronić dziecko przed nałogami (skutkami picia alkoholu i palenia papierosów). Telewizja i komputer (wady i zalety) Pogadanki dla rodziców i uczniów na temat szkodliwości nadmiernego oglądania telewizji i zbyt długiej pracy przy komputerze. Dostarczanie uczniom i rodzicom podstawowych wiadomości o zagrożeniach wynikających z niekontrolowanego korzystania z mediów Wychowawcy klas Nauczyciele informatyki Pedagog szkolny (przygotowywanie ulotek. Przygotowywanie do świadomego wykorzystywania informacji pochodzących z różnych żródeł medialnych(reklam, internetu, gier komputerowych). Zaproszeni specjaliści Ukazywanie negatywnego wpływu przemocy i wulgaryzmów pojawiających się w środkach masowego przekazu i grach komputerowych na postawy uczniów. Ukazywanie zależności między agresją i nadpobudliwością dzieci a niektórymi programami telewizyjnymi i grami komputerowymi. OBSZAR VI. BEZPIECZEŃSTWO I PIERWSZA POMOC Szczegóło Sposoby i formy realizacji we Klasy I-III treści Bezpieczne, kulturalne zachowy-wanie się w szkole i miejscach publicznych Podnoszenie kultury osobistej dotyczącej w właściwego zachowywania się w szkole i poza nią ( używanie zwrotów grzecznościowych, poznawanie sposobów rozwiązywania konfliktów i sytuacji spornych). Kształtowanie nawyku kulturalnego zachowywania się w miejscach publicznych. Sposoby i formy realizacji klasy IV - VI Propagowanie kulturalnych sposobów komunikowania . Walka z wulgaryzmamiuczenie słownego wyrażania swoich emocji bez używania wulgaryzmów. Rozwijanie umiejętności posługiwania się poprawną polszczyzną oraz zwrotami grzecznościowymi. Kształtowanie nawyku kulturalnego zachowywania się w miejscach publicznych. Poszanowanie pracy Wdrażanie do poprawnego innych i właściwe zachowywania się w szkole korzystanie z wyposażenia oraz poza jej terenem szkoły. Przestrzeganie zasad Osoby odpowiedzialne Wychowawcy klas Nauczyciele języka polskiego Pedagog szkolnych Dyrekcja szkoły Nauczyciele wychowania fizycznego Poznawanie obowiązujących regulaminów z zakresu bhp. bezpieczeństwa związanego z prawidłowym zachowaniem się w czasie zajęć wychowania fizycznego. Poznawanie zasad bezpieczeństwa obowiązujących na terenie szkoły,w drodze do szkoły oraz podczas spędzania wolnego czasu. Omawianie planu ewakuacji oraz zasad postępowania w razie pożaru lub innego zagrożenia. Umiejętne,szybkie reagowanie na polecenia nauczyciela. Wdrażanie do zachowania ostrożności w nawiązywaniu kontaktów z nieznajomymi. Omawianie drogi ewakuacyjnej i jej oznakowania. Nabywanie umiejętności prawidłowego postępowania podczas alarmu. Wyrabianie nawyku przestrzegania zasad bezpieczeństwa w kontaktach z nieznajomymi(ograniczania zaufania). Prawidłowe korzystanie z miejsc wypoczynku i kąpieli. Utrwalanie zasad bezpiecznego wypoczynku w czasie wakacji(kąpania się w zbiornikach wodnych, opalania). Bezpieczeństwo w ruchu drogowym Wdrażanie zasad przechodzenia przez jezdnię bez wyznaczonego miejsca dla pieszych oraz zasad poruszania się w mieście i poza nim. Poznawanie podstawowych Wychowawcy klas przepisów ruchu drogowego, przestrzeganie zasad Dyrekcja szkoły bezpiecznego poruszania się na drodze do szkoły i z Nauczyciel powrotem. techniki Kształtowanie umiejętności rozpoznawania znaków drogowych, nazywanie ich i klasyfikowanie. Uczestnictwo w imprezie środowiskowej „Bezpieczne miasto”. Szkolenie w zakresie podstawowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego. Spotkania z pracownikami policji. „Bezpieczna droga do szkoły”-spotkania z policjantem połączone z konkursem plastycznym. Pierwsza pomoc w Teoretyczne i praktyczne przygotowanie do egzaminu na kartę rowerową. Udzielanie pierwszej Omawianie zasad udzielania Wychowawcy klas pomocy w sytuacji upadku: pierwszej pomocy(pogadanki, niektórych urazach otarcia naskórka,kolana lub łokcia. Poznawanie podstawowych przyczyn i objawów przeziębienia,oparzenia, odmrożenia. pokazy, filmy). Kształtowanie umiejętności określania występującego urazu oraz udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. Pielęgniarka szkolna Zaproszeni specjaliści Poznawanie sposobów Udzielanie pierwszej umożliwiających pomocy podczas krwotoku zatamowanie krwotoków. z nosa. Wdrażanie procedur Pamiętanie numerów zachowania się w nagłych alarmowych pogotowia wypadkach oraz w sytuacjach ratunkowego, policji, straży zagrożenia życia. pożarnej. OBSZAR VII. ELIMINOWANIE PRZEJAWÓW AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE Szczegółowe treści Sposoby i formy realizacji Klasy I- III Uczenie zdecydowa- nego reagowania na wszelkie przejawy agresji, nietoleracji i wandalizmu Zapobieganie przemocy i agresywnym zachowaniom pojawiającym się w formie przezywania,wyśmiew ania obgadywania,grożenia, zastraszania,bicia,kopa nia lub popychania. Uświadamianie na czym polegają zachowania agresywne. Zajęcia psychoedukacyjne „Spójrz inaczej na agresję”. Rozwiązywanie na bieżąco konfliktów zaistniałych w obrębie zespołu klasowego. Organizowanie spotkań z Sposoby i formy realizacji Klasy IV-VI Realizowanie programów profilaktyki dotyczących mobbingu i przemocy w szkole. „Co to jest przemoc?” zajęcia profilaktyczno wychowawcze. Organizowanie konkursów na temat przemocy. Osoby odpowiedzialne Wychowawcy klas. Pedagog szkolny Zaproszeni specjaliści Przygotowywanie plakatów, gazetek,wystaw. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z trudnymi uczuciami oraz obrony przed czyjąś agresją. Pogadanki i dyskusje na zajęciach wychowawczych na temat agresji słownej i umiejętności radzenia sobie ze stresem i napięciem psychicznym. Przeciwdziałanie agresji: Przedstawiciel Policji psychologiem i pedagogiem. Bieżące i wnikliwe obserwowanie zachowań uczniów. Prowadzenie klasowych zeszytów uwag. rozwijanie postaw prospołecznych, zapewnianie poczucia bezpieczeństwa w szkole, uczenie rozwiązywania sporów i trudnych sytuacji, uczenie zapobiegania stresowi. Pedagog szkolny Ćwiczenia i zajęcia na temat komunikacji interpersonalnejKształcenie zajęcia socjoterapeutyczne umiejętności zachowań „Poznaj samego siebie”-klasy uległych, asertywnych i IV agresywnych Rozwiązywanie problemów i Nabywanie konfliktów w zespole, techniki umiejętności negocjacji. prawidłowego komunikowania się z Poznawanie procedur rówieśnikami. postępowania z uczniami agresywnymi. Kształtowanie pozytywnych wzorów zachowań. Włączanie uczniów do zajęć socjoterapeutycznych. Prawa i obowiązki człowieka Przemoc i procedury postępowania w stosunku do uczniów przejawiających zachowania agresywne Uświadamianie sobie swoich praw do nietykalności osobistej i godności. Zdobywanie wiedzy na temat praw i obowiązków człowieka, dziecka,ucznia(dyskusje,prez entacje). Umieszczanie na gazetce szkolnej wykazu instytucji,do których można się zwrócić z prośbą o pomoc. Poznawanie roli instytucji w przeciwdziałaniu przemocy i agresji (HELP, telefon zaufania, policja, sąd, MOPS). Zapobieganie przemocy i agresji w rodzinach uczniów naszej szkoły. Obserwowanie uczniów poznawanie ich sytuacji rodzinnej, rozmowy z rodzicami. Kierowanie do odpowiedniej instytucji,organizowani Poznawanie ofiar oraz skutków przemocy. Wychowawcy klas. Udostępnianie wykazu różnych instytucji przeciwdziałających agresji. Wdrażanie i przestrzeganie procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia przestępczością i demoralizacją młodzieży. Przedstawiciel Policji Wychowawcy klas. Samorząd Uczniowski Pedagog szkolny. Pedagog szkolny e pomocy. Zapoznawanie uczniów rodziców, nauczycieli, oraz pracowników szkoły z procedurami postępowania w stosunku do uczniów przejawiających zachowania agresywne. Rozmowy z rodzicami uczniów zachowujących się agresywnie, współpraca z rodzicami w celu wyeliminowania niewłaściwych zachowań. Działania informacyjno – profilaktyczne na rzecz środowiska, szkoły oraz indywidualnych osób (udział uczniów w akcji „Biała wstążka”). OBSZAR VIII. KOMUNIKOWANIE SIĘ Z INNYMI LUZDZMI Szczegóło we treści Sposoby i formy realizacji Klasy I-III Poczucie własnej wartości Pogadanka na temat „Pozytywny obraz samego siebie”. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. Emocje: - uczenie się rozpoznawania swoich emocji, - zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze swoimi emocjami, - poznawanie wpływu stresu na codzienne funkcjonowanie człowieka. Uczeń wśród innych Sposoby i formy realizacji Klasy IV-VI Samodzielne wyznaczanie potrzeb z zakresu doskonalenia umiejętności komunikowania się w oparciu o analizę swoich mocnych i słabych stron. Kształtowanie umiejętności samooceny. Wychowawcy klas. Pedagog szkolny Zaproszeni specjaliści Kształtowanie pozytywnego obrazu samego siebie, istoty pozytywnego myślenia i samoakceptacji. Organizowanie zajęć z psychologiem lub pedagogiem. Uczenie się bezstronności i obiektywizmu w wygłaszaniu opinii. Uczenie się umiejętności Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z emocjami. interpersonalnych. Uczenie się empatii, czyli sztuki wczuwania się w sytuację innych, zwłaszcza słabszych. Osoby odpowiedzialne Budowanie pozytywnego klimatu w szkole. Traktowanie uczniów z życzliwością i poszanowaniem dla odmienności. Rozwijanie umiejętności Uczenie się prawidłowej nawiązywania kontaktów komunikacji i zrozumienia z koleżeńskich,przyjacielskic drugą osobą poprzez słuchanie Wychowawcy klas. Pedagog szkolny h. Wzbudzanie szacunku dla drugiego człowieka oraz poszanowania jego godności. Rozpoznawanie i nazywanie zachowań agresywnych, uległych, asertywnych. Pomaganie w minimalizowaniu postaw agresywnych oraz odreagowywaniu napięć i konfliktów psychicznych. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach. Problemy i potrzeby kolegów niepełnospr awnych, osób chorych i starszych Uwrażliwianie uczniów na potrzeby innych. Rozumienie, że wszyscy mają prawo do godnego życia. jej, mówienie do niej oraz liczenie się z jej odczuciami. Wzmacnianie poczucia przynależności do zespołu klasowego. Przedstawianie zasad i reguł współżycia w klasie i szkole. Kształtowanie umiejętności odkrywania, rozpoznawania oraz wyrażania uczuć i emocji. Kształtowanie zachowań prospołecznych. Uczenie się konstruktywnego komunikowania się i uważnego słuchania drugiego człowieka. Zdobywanie umiejętności panowania nad negatywnymi emocjami oraz radzenia sobie z sukcesem i niepowodzeniem. Pokonywanie własnej nieśmiałości, lęku, uległości. Tworzenie pozytywnego obrazu samego siebie. Dostrzeganie i rozumienie problemu ludzi niepełnosprawnych. Niesienie pomocy innym. Wychowawcy klas OCZEKIWANE EFEKTY I OSIĄGNIĘCIA PO REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI OBSZAR I. Higiena osobista i otoczenia. UCZEŃ; - utrzymuje w czystości swoje ciało, - rozumie potrzebę przestrzegania osobistej higieny ciała, - zna podstawowe wymagania dotyczące właściwej pielęgnacji zębów, - dba o schludny i estetyczny wygląd, - dostrzega zmiany zachodzące w organizmie w okresie dojrzewania, - planuje i organizuje swoje miejsce nauki oraz wypoczynku, - pamięta ogólne zasady higieny pracy umysłowej, - rozumie szkodliwy wpływ nadmiernego oglądania telewizji i zbyt długiej pracy przy komputerze na samopoczucie. OBSZAR II. Żywność i żywienie. UCZEŃ; - stosuje zasady racjonalnego odżywiania się, - rozumie potrzebę zachowania umiaru w jedzeniu słodyczy, - zna wartości odżywcze warzyw, owoców oraz nabiału, - rozumie konsekwencje nieprawidłowego żywienia, - pamięta zasady higienicznego przygotowywania posiłków. OBSZAR III. Aktywność ruchowa i umysłowa. UCZEŃ; - racjonalnie planuje pracę i wypoczynek, - chętnie uczestniczy w spacerach, wycieczkach,zajęciach rekreacyjnosportowych, - zna sposoby wykorzystania wolnego czasu, - rozumie znaczenie hartowania organizmu poprzez codzienne przebywanie na powietrzu o każdej porze roku, - pamięta i stosuje zasady bezpiecznego zachowania się w czasie zabawy, - utrwala zasady bezpiecznego wypoczynku w czasie ferii zimowych i wakacji. OBSZAR IV. Zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu. UCZEŃ; - zna procedury postępowania w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi, toksycznymi, łatwopalnymi, wybuchowymi, - dostrzega konieczność ochrony przed promieniowaniem słonecznym, - zna procedury postępowania w czasie pożaru, powodzi i innych zjawisk, - wie w jaki sposób zapobiegać chorobom pasożytniczym i zakaźnym, - pamięta zasady prawidłowego postępowania w przypadku ukąszenia przez kleszcza, - zna sposoby zachowania się w przypadku kontaktu zagrażającymi zdrowiu i życiu. OBSZAR V. Profilaktyka uzależnień. UCZEŃ; - rozumie i określa zjawiska ułatwiające popadania w nałóg oraz jego konsekwencje, - rozumie szkodliwy wpływ palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków na zdrowie oraz na wyniki w nauce i sporcie, - uczy się odmawiania spożywania substancji psychoaktywnych i halucynogennych, - zna konsekwencje i rozumie szkodliwość nadmiernego oglądania telewizji i zbyt długiej pracy przy komputerze. OBSZAR VI. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc. UCZEŃ; - prawidłowo i kulturalnie zachowuje się w miejscach publicznych, - rozumie konieczność zachowania zasad bezpieczeństwa podczas uprawiania sportów zimowych oraz letnich wakacji, - zachowuje ostrożność w nawiązywaniu kontaktów z nieznajomymi, - przestrzega przepisów ruchu drogowego niezbędnych do prawidłowego poruszania się po drodze, - wyrabia nawyk zachowania ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię, - zna zasady udzielania pierwszej pomocy w sytuacji upadku, otarcia naskórka, kolana lub łokcia, - wie, jak postępować w przypadku krwotoku z nosa, - pamięta numery alarmowe: pogotowia ratunkowego, policji, straży pożarnej, - respektuje zarządzenia dyrektora szkoły. OBSZAR VII. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. UCZEŃ; - rozróżnia pojęcia: agresji, przemocy, mobbingu, asertywności, - odczuwa empatię, czyli wczuwa się w sytuację innych, zwłaszcza słabszych, - rozumie istotę asertywności i asertywnego zachowania, agresji i uległości, - rozwiązuje problemy i konflikty w zespole, - nabywa umiejętności prawidłowego komunikowania się z rówieśnikami, - posiada wystarczającą wiedzę na temat praw i obowiązków człowieka, dziecka, ucznia, - rozumie znaczenie i rolę instytucji w przeciwdziałaniu przemocy i agresji (HELP, telefon zaufania, policja, sąd, MOPS). - zna procedury postępowania w stosunku do uczniów przejawiających zachowania agresywne, OBSAR VIII. Komunikowanie się z innymi ludźmi. Uczeń; - rozumie potrzebę bycia, przebywania z drugim człowiekiem, - uczy się prawidłowej komunikacji ( słucha oraz liczy się z potrzebami i odczuciami innych osób), - rozwija umiejętność nawiązywania kontaktów koleżeńskich i przyjacielskich, - kształtuje umiejętność okazywania i kontrolowania emocji, - dostrzega i rozumie problemy ludzi niepełnosprawnych, - wyraża chęć niesienia pomocy innym, - rozumie, że wszyscy mają prawo do godnego życia. WARUNKI POBYTU W SZKOLE ZGODNE Z ZASADAMI BHP, OCHRONĄ PRZED PRZEMOCĄ, UZALEŻNIENIAMI, DEMORALIZACJĄ ORAZ INNYMI PRZEJAWAMI PATOLOGII SPOŁECZNEJ 1. Szkoła gwarantuje uczniom prawo do warunków pobytu zgodnych z zasadami bhp, ochroną przed przemocą, uzależnieniami, demoralizacją oraz innymi przejawami patologii społecznej. 2. Z prawem tym wiąże się również obowiązek przestrzegania przez uczniów zasad i norm obowiązujących na terenie obiektu szkolnego. 3. Dyrektor szkoły w uzgodnieniu z radą pedagogiczną, radą rodziców, oraz samorządem uczniowskim wydaje stosowne zarządzenia porządkowe. Do podstawowych zarządzeń obowiązujących niezmiennie należą następujące ustalenia : - za bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć obowiązkowych, nadobowiązkowych odpowiada prowadzący je nauczyciel, - za bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i przed lekcjami odpowiada nauczyciel dyżurujący, - podczas imprez szkolnych organizowanych po zajęciach lekcyjnych za bezpieczeństwo uczniów odpowiada dyrektor szkoły oraz osoba organizująca. 4. Rada pedagogiczna w porozumieniu z radą rodziców oraz samorządem uczniowskim opracowuje procedurę w przypadku agresji: - jeśli stała ci się krzywda, jeśli zostałeś ofiarą napaści, agresji lub przemocy, nie ukrywaj tego, tylko przyjdź do dyrektora,wychowawcy, pedagoga lub do dowolnego nauczyciela – każdy ci pomoże; - jeśli byłeś świadkiem agresji lub przemocy, zgłoś to dorosłym w szkole i pamiętaj, że jeśli nie reagujesz na przemoc, to akceptujesz taki sposób postępowania; - wszyscy w szkole będziemy solidarnie stawali po stronie słabszego; nic nie usprawiedliwia przemocy; - dyrektor poinformowany o przypadku przemocy decyduje, czy sprawa wymaga zwołania rady pedagogicznej. 5. Rada pedagogiczna ma wiele możliwości działania .Może: - rozmawiać z uczniem (agresorem) indywidualnie lub w obecności rodziców, - skłonić ucznia do przeproszenia i zadośćuczynienia osobie skrzywdzonej; - ukarać ucznia zgodnie z systemem kar zapisanym w statucie szkoły. 6. Rada pedagogiczna powinna ogłosić publicznie swoje stanowisko w każdym przypadku przemocy. W przypadkach wyjątkowo brutalnych lub powtarzających się zachowań agresywnych dyrektor może rozważyć decyzję o przekazaniu sprawy do sądu lub prokuratury. W celu dalszego doskonalenia pracy szkoły umożliwiającej osiągnięcia zamierzonych celów planuje się wdrożenie następujących sposobów poprawy bezpieczeństwa: - organizowanie spotkań tematycznych młodzieży szkolnej z policjantami między innymi na temat odpowiedzialności nieletnich za popełnione czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii i wychowania w trzeźwości; - branie wspólnego (szkoły i policji) udziału w lokalnych programach profilaktyki związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich; - organizowanie przy współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną spotkań na temat zapobiegania agresji oraz jej skutkom przeznaczonych dla nauczycieli, rodziców i uczniów; - organizowanie zajęć psychoedukacyjnych dla uczniów z zakresu komunikacji, rozwiązywania konfliktów, rozumienia siebie, umiejętności podejmowania decyzji oraz radzenia sobie z emocjami; - analizowanie dokumentów szkolnych pod kątem precyzyjności zasad dotyczących zachowań agresywnych i pełnych przemocy; przygotowywanie i upowszechnianie nowych instrumentów wychowawczych, umożliwiających skuteczne przeciwdziałanie agresji i przemocy; - ujmowanie w programach wychowawczych i profilaktycznych działań z zakresu dbałości o kulturę języka; - prowadzenie obserwacji zajęć edukacyjnych pod kątem stopnia przestrzegania zapisów statutowych dotyczących zachowania ucznia podczas tych zajęć oraz wypełniania obowiązku przygotowywania się do nich; - dokonywanie diagnozy poziomu znajomości praw ucznia oraz regulaminów obowiązujących na terenie szkoły, a także poza jej terenem. Program został pozytywnie zaopiniowany: na posiedzeniu rady pedagogicznej w dniu 16 lutego 2016 r. przez radę rodziców w dniu 19 lutego 2016 r.