o coachingu - ludzki wymiar

O
coachingu
Coaching
(czyt.
kołczing)
jest
metodą
caraz
szerzej
wykorzystywaną
w
organizacjach
w
celu
zwiększania
indywidualnej
skuteczności
poszczególnych
pracowników
i
całych
zespołów.
Celem
artukułu
jest
przybliżenie
metody
coachingu
oraz
zaprezentowanie
możliwości
jego
wykorzystania
w
rozwoju
osobistym.
Według
International
Coach
Federation
(ICF
–
czyli
najstarsza
organizacja
skupiającą
profesjonalnych
coachów,
stworzona
w
1995
r.,
obecna
w
ponad
90
krajach,
w
tym
również
w
Polsce)
coaching
jest
interaktywnym
procesem,
który
pomaga
pojedynczym
osobom
lub
organizacjom
w
przyspieszeniu
tempa
rozwoju
i
polepszeniu
efektów
działania.
Coachowie
pracują
z
klientami
w
zakresach
związanych
z
biznesem,
rozwojem
kariery,
finansami,
zdrowiem
i
relacjami
interpersonalnymi.
Dzięki
coachingowi
klienci
ustalają
konkretniejsze
cele,
optymalizują
swoje
działania,
podejmują
trafniejsze
decyzje
i
pełniej
korzystają
ze
swoich
naturalnych
umiejętności.
Definicji
coachingu
jest
wiele,
przynajmniej
tyle,
ile
szkół
coachingu
i
równocześnie
jest
kilka
wspólnych
cech
łączących
różne
definicje
i
modele
coachingu:
‐ założenie,
że
klient
jest
pełen
zasobów,
‐ założenie,
że
klient
chce
się
zaangażować
w
szukanie
rozwiązania,
‐ coaching
jest
aktywnością
zorientowaną
na
osiągnięcie
określonych
wyników,
szukającą
sposobów
na
rozwój
klienta
poprzez
wspólne
z
coachem
ustalanie
celów,
burzę
mózgów
i
planowanie
działań.
Ważne!
Zasoby
człowieka
–
klienta
coachingowego
można
rozpatrywać
w
różnych
wymiarach:
−
intelektualnym
np.
wiedza
i
umiejętności
np.
język
obcy,
organizacja
i
planowanie
−
emocjonalnym
np.
morale,
zaangażowanie,
entuzjazm,
radzenie
sobie
z
emocjami
−
społecznym
np.
rodzina,
przyjaciele,
wspólnicy,
zespoły,
mentorzy
−
fizycznym
np.
dom,
samochód,
pieniądze,
telefon,
biuro,
czas
źródło:
Coachwise
Coaching
jako
metoda
rozwijania
ludzkiego
potencjału
pojawił
się
w
latach
90.
ubiegłego
wieku,
znajdując
zastosowanie
w
świecie
korporacyjnym.
Idea
samorozwoju,
na
której
coaching
się
opiera,
rozwijała
się
od
początków
dwudziestego
wieku.
Korzenie
coachingu
obejmują
takie
dyscypliny
jak:
edukacja,
psychoterapia,
komunikacja,
społeczna
teoria
systemowa,
motywacja
sportowców,
ruch
zorientowany
na
samorozwój,
teorie
nauki
dorosłych,
ruch
holistyczny
a
także
zarządzanie
i
przywództwo.
Organizacje
wykorzystują
coaching
do
rozwoju
swoich
pracowników
podczas
sesji
indywidualnych,
do
coachingu
zespołu,
a
nawet
do
konkretnej
relacji.
Rynek
coachingu
w
Polsce
i
na
świecie
stale
dynamicznie
rośnie.
Na
język
polski
słowa
coach
lub
personal
coach
tłumaczy
się
jako
trener
rozwoju
osobistego
(za
ICF
Polska).
W
praktyce
częściej
używa
się
jednak
skróconej
nazwy
angielskiej
z
zachowaniem
angielskiej
pisowni
–
coach.
Zawód
ten
jest
stosunkowo
„młody”
na
świecie
i
w
Polsce
(początek
lat
90.
ubiegłego
wieku).
To
sprawia,
że
nie
ma
ustalonych
wytycznych,
które
zezwalają
na
użycie
terminu
coach.
Dlatego
wybierając
coacha
dla
siebie
lub
swojej
organizacji,
dopytaj
o:
‐ rodzaj
wykształcenia
coachingowego,
www.ludzkiwymiar.pl
strona 1/4
O
coachingu,
Magda
Rodak
‐ zdobyte
certyfikaty
i
uzyskane
akredytacje,
‐ doświadczenie
zawodowe
(liczbę
odbytych
godzin
coachingu)
i
referencje,
‐ przynależność
do
uznanych
organizacji
skupiających
coachów
–
największą
z
nich
jest
ICF
www.icf.org.pl,
‐ możliwość
odbycia
sesji
próbnej.
W
coachingu
indywidualnym
liczy
się
relacja
–
ta
magiczna
siła,
która
spaja
ludzi:
przyjaciół,
znajomych,
współpracowników,
rodzinę.
Od
siły
relacji
pomiędzy
coachem
a
klientem
zależy
skuteczność
coachingu.
W
relacji
coach‐klient
ważne
jest
zaufanie,
szczerość,
partnerstwo,
autentyczność,
współpraca,
zaangażowanie,
emocje,
różnorodność.
Obecność
tych
wartości
jest
podstawą
efektywnej
coachingowej
pracy.
Chodzi
przecież
o
to,
żeby
czas
poświęcony
na
coaching
doprowadził
do
działania
–
wprowadzenia
zmian
tam,
gdzie
klient
chce
je
wprowadzić.
W
coachingu
można
się
spotkać
z
różnymi
specjalizacjami,
np.
coaching
korporacyjny,
small
business,
kariery,
osobisty
(podział
wg
ICF).
Taki
podział
bardziej
odnosi
się
do
rodzaju
klienta,
celu
coachingu
i
doświadczenia
coacha,
niż
do
stosowanych
przez
niego
metod
pracy
i
podejścia.
Jak
wspomniałam
wcześniej,
coaching
może
dotyczyć
poszczególnych
osób,
zespołów,
grup
lub
relacji.
Coaching
osobisty,
czyli
indywidualne
spotkania
klienta
z
coachem,
zawsze
dotyczy
całego
życia
klienta,
nawet
jeśli
jest
to
coaching
korporacyjny
–
firmowy,
organizacyjny.
Niezależnie
bowiem
od
pełnionych
w
życiu
ról
(pracownika,
przedsiębiorcy,
przełożonego,
podwładnego,
matki,
syna
itd.)
każdy
z
nas
jest
przede
wszystkim
człowiekiem,
który
stosuje
działania
i
metody
już
wcześniej
sprawdzone,
przenosi
zatem
nabytą
wiedzę
(np.
nabytą
w
pracy)
na
grunt
osobisty
i
odwrotnie.
Coaching
zespołu
(team
coaching)
polega
na
jednoczesnym
zaangażowaniu
całego
zespołu
w
twórczy
proces
pracy
zorientowany
na
wykorzystanie
wewnętrznych
zasobów
w
celu
stworzenia
sprawnej
organizacji,
zdolnej
do
pełnego
wykorzystania
własnego
potencjału.
Team
coaching
może
być
sposobem
na
przełamanie
niemocy
organizacyjnej,
na
usunięcie
ograniczeń
blokujących
nowe
rozwiązania
i
na
podjęcie
przełomowych
decyzji.
Towarzyszy
organizacjom
w
procesie
zmiany,
otwiera
nowe
horyzonty,
zmienia
nastawienie,
umożliwia
to,
co
wydawało
się
niemożliwe,
pozostawia
zespół
w
poczuciu
zjednoczenia
wobec
wspólnego
celu,
definiuje
i
określa
wzajemne
postawy
i
role
w
zespole,
powoduje
wzajemne
zrozumienie
i
akceptację.
Coaching
relacji
polega
na
jednoczesnym
zaangażowaniu
stron
relacji
np.
dyrektora
i
nauczyciela
w
twórczy
proces
pracy
zorientowany
na
wykorzystanie
wewnętrznych
ich
zasobów
w
celu
stworzenia
takiego
układu,
który
w
pełni
wykorzystuje
tkwiący
w
nim
potencjał.
Coaching
relacji,
sprzyja
zbudowaniu
wzajemnego
zrozumienia
i
szukaniu
najbardziej
korzystnych
dla
stron
relacji
rozwiązań
–
nawet
w
sytuacjach
konfliktowych.
Coaching
indywidualny
to
metoda
wzmacniania
własnej
skuteczności
poprzez
budowanie
świadomości,
rozszerzanie
perspektyw,
odkrywanie
tego,
co
w
życiu
dla
każdego
ważne.
Coach
wspiera
w
odkrywaniu
i
osiąganiu
celów
klieta
bez
mówienia
mu,
co
ma
zrobić
i
bez
robienia
czegokolwiek
za
niego.
Podczas
indywidualnych
sesji
coachingowych
spotyka
się
dwóch
ekspertów:
klient,
jako
ekspert
od
własnego
życia/pracy
i
coach,
jako
ekspert
od
procesu
coachingowego
służącego
klientowi.
Ekspertów
łączy
partnerska
relacja,
która
jest
ważna,
aby
coaching
był
efektywny.
Aby
klient
osiągnął
swoje
cele,
w
pracy
z
nim
coach:
-
słucha
–
tego,
co
zostało
powiedziane,
w
jaki
sposób
zostało
to
powiedziane;
słucha
tego,
co
zostało
przemilczane;
słucha
siebie;
wsłuchuje
się
w
otoczenie,
www.ludzkiwymiar.pl
strona 2/4
O
coachingu,
Magda
Rodak
-
używa
ciekawości
–
bez
oceniania
czy
zdziwienia
zadaje
pytania
płynące
z
czystej,
dziecięcej
ciekawości,
-
wykorzystuje
intuicję
i
dzieli
się
nią
z
klientem,
-
motywuje
klienta
do
podejmowania
działań
i
wyciągania
wniosków
na
przyszłość,
jest
„strażnikiem”
wywiązywania
się
z
podjętych
przez
klienta
zobowiązań,
-
dba
o
to,
aby
jego
własne
opinie,
przekonania
i
prefenrencje
nie
stały
na
drodze
do
osiągnięcia
celów
klienta.
Wiele
osób
myli
coaching
z
terapią.
A
tymczasem:
Coaching
Terapia
Postrzega
klienta
jako
osobę
pełną
zasobów,
w
Skłonny
bardziej
postrzegać
klienta
z
sposób
naturalny
kreatywną
i
niewymagającą
medycznego
punktu
widzenia.
Stawia
„naprawienia”.
Nie
stawia
diagnozy
i
nie
zaleca
diagnozy
i
zaleca
sposób
leczenia
sposobu
leczenia
Jest
zorientowany
na
podejmowanie
działań
i
Jest
zorientowana
na
wgląd
klienta
doświadczanie
bycia
tu
i
teraz
Zorientowanie
na
rozwiązanie
Zorientowanie
na
problem
Skupienie
na
teraźniejszości
i
przyszłości
Skupienie
na
teraźniejszości
Coach
i
klient
są
partnerami
Hierarchia
w
relacjach
terapeuty
z
klientem
przeszlości
i
Warto
też
powiedzieć,
że
różnice
pomiędzy
coachingiem
a
niektórymi
rodzajami
terapii
nie
są
tak
wyraźne,
i
że
są
terapeuci,
którzy
pracują
z
klientami
w
coachingowy
sposób.
Coaching
mylony
jest
też
często
z
mentoringiem
i
doradztwem.
W
dużym
skrócie
mentor/doradca
jest
ekspertem
w
dziedzinie,
którą
klient
chce
rozwijać,
klient
polega
na
jego
wiedzy
eksperckiej
i
sieci
kontaktów.
Klienci
indywidualni,
którzy
chcą
się
skupić
na
osiąganiu
osobistych
celów,
z
pracy
z
coachem
korzystają
m.in.,
kiedy:

chcą
wprowadzić
więcej
równowagi
w
swoje
życie:
-
zadbać
o
każdy
obszar
swojego
życia
osobistego:
własną
kondycję
i
zdrowie,
relacje
z
rodziną
i
przyjaciółmi,
miłość,
swoje
przyjemności,
własny
rozwój,
pieniądze,
karierę,
swoje
fizyczne
otoczenie,
-
zadbać
o
każdy
obszar
swojej
kariery:
współpracę
z
innymi,
zarządzanie
sobą
w
czasie,
równowagę
praca/życie
osobiste,
relacje
z
przełożonymi
i
podwładnymi,
ścieżkę
zawodową;

chcą
mieć
więcej
czasu
dla
siebie:
-
nauczyć
się
odmawiać
i
być
asertywnym,
-
brać
odpowiedzialność
tylko
za
to,
za
co
rzeczywiście
chcą
wziąć
odpowiedzialność,
-
z
czystym
sumieniem
zająć
się
sobą,
-
znać
swoją
wartość,

chcą
żyć
spełnionym
życiem:
www.ludzkiwymiar.pl
strona 3/4
O
coachingu,
Magda
Rodak
‐
wiedzieć,
co
jest
dla
nich
ważne,
poznać
swoje
życiowe
powołanie/misję,
‐ znać
własny
system
wartości,
‐ żyć
zgodnie
ze
swoimi
wartościami
i
powołaniem.
Osoby
zapytane
przeze
mnie
w
internetowej
ankiecie:
Jakie
jest
Twoje
pierwsze
skojarzenie
z
pojęciem
„rozwój
osobisty”?,
udzielały
różnych
odpowiedzi,
np.:
jest
to
świadomość,
uczenie
się,
poznawanie
siebie,
zdobycie
nowej
umiejętności,
samodoskonalenie,
przekraczanie
barier,
wrost,
samorealizacja,
praca
nad
swoją
osobowością,
otwarcie
na
świat,
pozytywna
praca
nad
sobą,
indywidulny
rozwój
psychiczny
i
fizyczny,
doskonalenie,
rozwój
tego,
co
w
nas
ukryte
I
niewykorzystane,
pójście
do
przodu,
kariera,
motywacja.
Dla
mnie
rozwój
osobisty
jest
procesem,
którego
celem
jest
prowadzenie
życia:
‐ spełnionego
–
robienie
w
życiu
rzeczy
ważnych
dla
mnie,
‐ pełnego
równowagi
–
harmonijne
rozwijanie
różnych
obszarów
życia
i
elastyczność
w
podejściu
do
życiowych
doświadczeń
i
decyzji,
‐ tu
i
teraz
–
bycie
w
pełni
obecnym,
świadomym
i
uważnym
w
każdym
momencie
życia.
Coaching
jest
jedną
z
metod
wspomagających
rozwój
osobisty.
Magda
Rodak
Partner
Zarządzający
tel.
0‐509
109
231
[email protected]
www.ludzkiwymiar.pl
Fragment
artykułu,
który
ukazał
się
w
Poradniku
dyrektora
szkoły,
wydawnictwa
Raabe
www.ludzkiwymiar.pl
strona 4/4