Odpowiedzi na pytania

Bytów, dn. 20.05.2013 r.
Znak pisma OR.271.17-1.2013.OR
Stosownie do art. 38 ust 1 i ust. 2. ustawy z dnia 24 stycznia 2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz.
U. z 2010r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) Gmina Bytów, udziela odpowiedzi na zadane pytania.
Pytanie 1.
Zgodnie z punktem I.1.4.o. SIWZ Wykonawca jest zobowiązany odbierać odpady poza godzinami
szczytu ulicznego tj. poza godzinami 7:00-8:00 rano oraz poza 15:00-16:00 po południu. Czy
zamawiający przewiduje wskazania konkretnych ulic na których ograniczenie będzie obowiązywać.
Pytanie 2.
Wykonawca zarzuca Zamawiającemu, iż ten w sposób nieuprawniony połączył w ramach jednego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dwie odrębne usługi tj. odbieranie odpadów
oraz utworzenie punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (zwanego dalej: PSZOK).
O ile zaś Gmina uprawniona jest zlecić zbieranie lub odbiór i zagospodarowanie odpadów z PSZOK
podmiotowi zewnętrznemu, normy Ustawy o utrzymaniu czystości nie dozwalają na delegowanie
obowiązku (i prawa) do utworzenia PSZOK czy też wskazania jego lokalizacji na podmiot trzeci.
Tymczasem Zamawiający nie wskazał chociażby i nie udostępnił wykonawcy nieruchomości, na której
dopuszczalne byłoby utworzenie PSZOK, mimo iż przepisy w/wym. ustawy to właśnie na Gminę
nakładają obowiązek utworzenia PSZOK (a więc także wskazania jego lokalizacji). Co więcej,
Zamawiający żąda od wykonawców, aby już przed złożeniem oferty dysponowali tytułem prawnym
do nieruchomości, na której zamierzają utworzyć PSZOK w przypadku wyboru ich oferty
Powyższe działanie stanowi naruszenie przepisów Ustawy o utrzymaniu czystości, jak również, norm
PZP - narusza bowiem uczciwą konkurencję oraz ogranicza dostęp do zamówienia. Przepisy Ustawy
o utrzymaniu czystości nie dają zamawiającym legitymacji do łączenia w ramach jednego
postępowania usług odbierania i zagospodarowywania odpadów oraz tworzenia PSZOK. Łączenie
tych dwóch odmiennych usług w ramach jednego zamówienia - w sposób, jaki uczynił to Zamawiający
- niewątpliwie ogranicza także konkurencję. Ilość potencjalnych wykonawców - podmiotów
zainteresowanych oraz zdolnych do wykonania zamówienia na odbieranie i zagospodarowywanie
odpadów jest bowiem niewspółmiernie większa od ilości podmiotów, które równocześnie zdolne są
do utworzenia PSZOK. Utworzenie PSZOK wymaga bowiem m.in. uzyskania tytułu prawnego do
odpowiedniej nieruchomości położonej na terenie gminy zamawiającego oraz szeregu decyzji
administracyjnych wymaganych do zorganizowania PSZOK. Podmioty które nie dysponują taką
nieruchomością już w terminie składania ofert nie będą zaś obiektywnie w stanie uruchomić PSZOK.
Połączenie obydwu usług w ramach jednego postępowania ogranicza zatem dostęp do zamówienia,
jak i ilość potencjalnych wykonawców ubiegających się o jego udzielenie.
W świetle powyższego, Wykonawca wnosi o usuniecie zapisów dotyczących PSZOK.”
Odpowiedzi Zamawiającego:
Ad. 1.
Zamawiający nie przewiduje wskazania konkretnych ulic, na których odpady będą odbierane poza
godzinami szczytu ulicznego. Odbiór odpadów komunalnych poza godzinami 7:00-8:00 rano oraz
poza 15:00-16:00 po południu dotyczy wszystkich ulic na terenie gminy.
Ad. 2.
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie odbioru i transportu odpadów komunalnych oraz
utworzenie i obsługa punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142,
poz. 1591, z późn. zm.) gmina w celu wykonywania swych zadań może tworzyć jednostki
organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami. Natomiast formy prowadzenia przez
gminę gospodarki określa ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2011 r.
nr 45, poz. 236). Z art. 3 tej to ustawy wynika, ze jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzać
wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom fizycznym w drodze umowy, osobom
prawnym lub jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej. Oznacza to więc, że
gmina jest uprawniona do wykonywania zadań własnych albo za pomocą podmiotów pozostających
pod jej kontrolą (np. zakład budżetowy gminy, gminna spółka prawa handlowego) albo też może
w całości powierzyć ich wykonanie na zewnątrz, tj. innemu podmiotowi, w tym także na podstawie
umowy cywilnoprawnej. Co do zasady prawo przyznaje bowiem gminie swobodę decydowania o
sposobie i formie wykonywania zadań własnych.
Art. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391, poz. 951, z 2013
r. poz. 21, poz. 228) stanowi, iż utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do
obowiązkowych zadań własnych gmin (zadanie to wynika również z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o
samorządzie gminnym), a skonkretyzowane ono zostało w kolejnych przepisach przedmiotowej
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach). Tak więc gminy zobowiązane są stworzyć
warunki do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na swoim terenie lub
zapewnić wykonywanie tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych, a w ich
braku wykonanie tych prac zobowiązane są powierzyć w drodze umowy podmiotowi zewnętrznemu
– przedsiębiorcy odbierającemu odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wybranemu
w drodze przetargu.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach obowiązkiem gminy jest również utworzenie punktów selektywnego zbierania odpadów
komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy. Wobec
powyższego należy stwierdzić, że gmina ma prawo przekazać realizację tego obowiązku w drodze
umowy innemu podmiotowi.
Nie stanowi również naruszenia prawa - zasady uczciwej konkurencji, połączenie w ramach jednego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dwóch odrębnych usług tj. odbierania odpadów
oraz utworzenie punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (zwanego dalej: PSZOK) gdyż
zakres czynności jest równy dla każdego uczestnika postępowania. Wykonawcom pozostawiono
pełną swobodę w doborze na terenie miasta miejsca świadczenia tej usługi. Ponadto zgodnie
z przedmiotem zamówienia zamawiający wskazał termin 1 stycznia 2014 r. jako dzień uruchomienia
punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych zapewniając wykonawcom wystarczająco
dużo czasu na organizację i uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych z zakresu gospodarki
odpadami i ochrony środowiska. Zamawiający nie wymaga, aby na etapie prowadzenia
postępowania, tj. w ofercie lub przed podpisaniem umowy, Wykonawca przedłożył dokument
o dysponowaniu tytułem prawnym do nieruchomości, na której zamierza utworzyć PSZOK. Taki
dokument należy posiadać w chwili otwarcia punktu, tj. na dzień 1 stycznia 2014 r.
W powyższych kwestiach stanowisko zajęła również Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 15
kwietnia 2013 r. (sygn. akt: KIO 771/13) w którym czytamy: „ Izba nie podzieliła argumentacji
odwołującego, że poprzez zobowiązanie wykonawców, w ramach realizacji przedmiotu zamówienia,
do utworzenia i obsługi punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK), zamawiający
naruszył zasady uczciwej konkurencji. Wymóg ten został sformułowany w sposób jednakowy dla
wszystkich wykonawców, którzy ubiegają się o udzielenie przedmiotowego zamówienia.
Wykonawcom pozostawiono pełną swobodę w doborze na terenie miasta miejsca świadczenia tej
usługi”
i „Niezasadne jest także twierdzenie odwołującego co do utrudnienia przez zamawiającego
uczciwej konkurencji poprzez łączenie w jednym postępowaniu zamówienia na odbiór odpadów
komunalnych oraz utworzenie i prowadzenie PSZOK i brak podziału zamówienia na części
i wyodrębnienia jako odrębnej części zamówienia zorganizowania i prowadzenia PSZOK jest
suwerenną decyzją zamawiającego, jako gospodarza postępowania o udzielenie zamówienia” oraz w
wyroku z dnia 16 kwietnia 2013r. (sygn. Akt KIO766/13, 767/13) „Zdaniem Izby, nie ma prawnych
przeszkód, by wymóg utworzenia i prowadzenia punktów odbioru odpadów był nałożony na
wykonawcę odbierającego odpady komunalne, tym bardziej, że takie rozwiązanie jest racjonalne
i korzystne przede wszystkim dla mieszkańców. Skupia w jednym miejscu działania oraz
odpowiedzialność za odbiór odpadów komunalnych od mieszkańców gminy. Należy przy tym zwrócić
uwagę, że zamawiający nie połączył usługi odbierania odpadów z inną, nie wiążącą się rzeczowo
i funkcjonalnie, np. utrzymaniem parków. Zamawiający ustalając zakres zamówienia porusza się w
obszarze odbierania odpadów komunalnych, tworząc optymalny dla gminy system. Jeżeli wykonawca
nie jest w stanie sprostać wymogom zamawiającego, a zwrócić należy szczególną uwagę na nową
sytuację wywołaną znowelizowanymi przepisami o odpadach, to w ustawie - Prawo zamówień
publicznych, brak jest przymusu składania oferty skoro zakres czynności opisanych przez
zamawiającego przekracza możliwości techniczno-organizacyjne odwołującego tzn. że wykonawca
ten nie jest w stanie sprostać nowym wyzwaniom wynikającym z nowych przepisów.”- wyrok Zespołu
Arbitrów z dnia 16 kwietnia 2013r (sygn. Akt KIO766/13, 767/13).
W związku z powyższym Zamawiający pozostawia zapisy dotyczące PSZOK bez zmian.