WSPÓLNA DEKLARACJA NIEMIECKO

WSPÓLNA DEKLARACJA NIEMIECKO-POLSKA
złożona podczas spotkania pomiędzy
HEIKO MAASEM,
Federalnym Ministrem Sprawiedliwości i Ochrony Konsumentów
a
CEZARYM GRABARCZYKIEM,
Ministrem Sprawiedliwości
w ramach polsko-niemieckich konsultacji międzyrządowych
Warszawa, dnia 27 kwietnia 2015 r.
PROKURATURA EUROPEJSKA
Niemcy i Polska potwierdzają swoje poparcie dla utworzenia Prokuratury
Europejskiej zgodnie z art. 86 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Ministrowie doceniają potencjał tej instytucji w zakresie zwalczania przestępstw
przeciwko interesom finansowym Unii i tym samym ochrony majątku europejskich
podatników. W świetle powyższego z zadowoleniem przyjmują postęp osiągnięty
dotąd w toku dyskusji na forum Rady, jakkolwiek uważają, że szereg elementów
wymaga jeszcze wyjaśnienia.
Mając na uwadze cel w postaci pomyślnego przyjęcia rozporządzenia, kluczowe
znaczenie zarówno dla Niemiec, jak i dla Polski mają następujące kwestie:
-
stworzenie optymalnej struktury zapewniającej równowagę pomiędzy rolami
centrali urzędu oraz Europejskich Prokuratorów Delegowanych działających
na poziomie krajowym,
-
zapewnienie praktycznych i efektywnych ram współpracy pomiędzy organami
krajowymi a Prokuraturą Europejską, w których Europejscy Prokuratorzy
Delegowani z państw członkowskich będą odpowiedzialni za prowadzenie
postępowań, pod kierunkiem Izby Stałej,
-
ugruntowanie koncepcji jurysdykcji dzielonej Prokuratury Europejskiej oraz
krajowych organów ścigania w zakresie prowadzenia postępowań w sprawach
przestępstw przeciwko interesom finansowym Unii w sposób gwarantujący
zaangażowanie
zasobów
Prokuratury
Europejskiej
w
sprawy,
które
rzeczywiście zasługują na rozpoznanie na szczeblu europejskim oraz
zapewnienie
dostosowania
obowiązków
krajowych do rodzaju i wagi sprawy.
sprawozdawczych
organów
POMOC PRAWNA
Niemcy i Polska z zadowoleniem przyjmują planowane wprowadzenie wspólnych
standardów dotyczących pomocy prawnej w sprawach karnych, które powinny
wywrzeć konkretny wpływ na sytuację prawną obywateli. Ministrowie zgodzili się co
do tego, że pomoc prawna jest koniecznym, jakkolwiek stanowiącym duże wyzwanie,
elementem harmonogramu dotyczącego praw procesowych osób podejrzanych i
oskarżonych, zważywszy na istniejące różnice w tradycjach prawnych państw
członkowskich. Polska i Niemcy potwierdzają swoje zaangażowanie w przyjęcie tej
dyrektywy i wyrażają nadzieję na owocny dialog z Parlamentem Europejskim. W tym
kontekście Ministrowie chcieliby zwrócić uwagę na następujące aspekty projektu:
-
zakres dyrektywy powinien koncentrować się na tymczasowej pomocy
prawnej w pierwszej fazie postępowania karnego, ze względu na jej
szczególne znaczenie z punktu widzenia rzetelności całego postępowania, co
wielokrotnie podkreślał Europejski Trybunał Praw Człowieka. O ile kwestia
„zwykłej” (tj. innej niż tymczasowa) pomocy prawnej ma oczywiście znaczenie,
powinno się ją pozostawić do uregulowania w prawie krajowym państw
członkowskich, zgodnie z pierwotnym projektem Komisji Europejskiej; próba
wprowadzenia do tej dyrektywy nowych regulacji będzie niekorzystna z punktu
widzenia skutecznego zamknięcia negocjacji,
-
efektywne wdrożenie dyrektywy do krajowych porządków prawnych wymaga
pewnej dozy elastyczności, m.in. w odniesieniu do drobnych przestępstw oraz
krótkoterminowego ograniczenia wolności (np. na potrzeby pobrania próbki
krwi) lub w celu doprowadzenia podejrzanego przed sąd w przypadku
niestawiennictwa; w takich przypadkach prawo dostępu do adwokata
wystarcza, aby zagwarantować osobie prawo do rzetelnego procesu, podczas
gdy
konieczność
zaangażowania
wszystkich
procedur
związanych
z
tymczasową pomocą prawną byłaby nieproporcjonalna;
-
dla wielu państw członkowskich samo wprowadzenie instytucji tymczasowej
pomocy prawnej oznacza dużą zmianę pociągającą za sobą znaczące
konsekwencje natury organizacyjnej i finansowej, dlatego też należy
przewidzieć odpowiedni czas na implementację dyrektywy, tak aby odbyła się
ona bez szkody dla jakości i skuteczności środków wprowadzanych na
poziomie krajowym.
HEIKO MASS
CEZARY GRABARCZYK
Federalny Minister Sprawiedliwości
Minister Sprawiedliwości
i Ochrony Konsumentów