zestawienie zmian

Najistotniejsze zmiany w systemie ochrony terenów zielni i zadrzewień
BYŁO
JEST
Zezwolenie na wycinkę drzew i krzewów
Trudność w określeniu czy dane drzewo podlega
obowiązkowi uzyskania zezwolenia na wycinkę,
tj. czy ma powyżej 10 lat. W praktyce określenie
wieku drzewa może stwarzać pewne trudności i
wymaga nieraz specjalistycznego sprzętu.
Wymóg uzyskania zezwolenia na usunięcie
drzew jest uzależniony od obwodu pnia drzew
przy podstawie pnia, tj. na wysokości 5 cm od
gruntu. Kryterium to jest łatwo mierzalne i
jednoznaczne.
Obwody te wynoszą na wysokości 5 cm:
 35 cm - w przypadku topoli, wierzb,
kasztanowca
zwyczajnego,
klonu
jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii
akacjowej, platanu klonolistnego,
 25 cm - w przypadku pozostałych gatunków
drzew.
Jednocześnie są to średnie obwody drzew 10letnich.
Brak uregulowania w zakresie usuwania drzew i Ustawa wprowadziła szereg zwolnień od
krzewów w szczególnych sytuacjach, np. podczas obowiązku uzyskiwania zezwolenia na wycinkę
akcji ratowniczej czy usuwania skutków wichury. drzew i krzewów:
 usuwanych podczas akcji ratowniczej np.
przez straż pożarną,
 usuwanych w celu uprzątnięcia złomów i
wywrotów powstałych np. po burzy albo
powodzi, czy odłamanych przez bobra; do
usuwania tych drzew i krzewów zostały
uprawnione odpowiednie służby m.in.
jednostki oczyszczania miasta czy zarządcy
dróg; również prywatne osoby będą mogły
usuwać złomy i wywroty po oględzinach
pracownika gminy,
 należących do inwazyjnych gatunków obcych
wymienionych w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w
sprawie listy roślin i zwierząt gatunków
obcych, które w przypadku uwolnienia do
środowiska przyrodniczego mogą zagrozić
gatunkom
rodzimym
lub
siedliskom
przyrodniczym (Dz. U. Nr 210, poz. 1260);
obecnie z drzew i krzewów jest tam ujęty
bożodrzew
gruczołkowaty
(Ailanthus
altissima) – drzewo z Chin i Tajwanu, które
szczególnie
rozprzestrzenia
się
na
południowym-zachodzie Polski oraz w
miastach i zagraża rodzimym siedliskom
nadrzecznym,
 w przypadku realizacji planów ochrony dla
obszarów chronionych, np. w celu ochrony
łąk górskich na obszarach Natura 2000.
Opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu
Brak zróżnicowania opłat ze względu na różnice
w kosztach wyhodowania drzewa lub krzewu np.
w warunkach miejskich i wiejskich czy w pasie
drogowym gdzie jest duże zanieczyszczenie
gleby.
Zbyt wysokie opłaty za usunięcie drzew
Brak zwolnienia z opłat w przypadku zarośnięcia
nieużytkowanej nieruchomości przez tzw.
samosiew.
Zwolnienie z opłat, jeżeli drzewa lub krzewy
posadzono po zakwalifikowaniu działki w
miejscowym
planie
zagospodarowania
przestrzennego na cele budowlane. W
niektórych miastach dotyczyło to większości
drzew.
Wprowadzenie współczynnika lokalizacji, który
umożliwi obniżenie opłat za usunięcie drzewa
lub krzewu na terenach niezurbanizowanych, a
podwyższenie na terenach zabytkowych czy w
parkach.
Zmiana ustawy pozwala na aktualizację stawek
opłat na podstawie nowej metodyki. Stawki
będą odzwierciedlały koszt odtworzenia drzewa
o podobnej wielkości. Dla przykładu, opłata za
usunięcie świerka pospolitego o obwodzie 100
cm (na wysokości 130 cm), rosnącego w parku
wyniesie ok. 9600 zł, podczas gdy obecnie
wynosi ok. 18 000 zł. Niebawem do konsultacji
społecznych trafi projekt rozporządzenia
Ministra Środowiska precyzujący wysokość
opłat.
Wprowadzono zwolnienie z opłat w takich
przypadkach dla drzew o określonym obwodzie i
krzewów w wieku do 25 lat.
Zniesiono to zwolnienie z opłaty.
W odniesieniu do osób fizycznych, tak jak
dotychczas, nigdy nie ponoszą one opłat, jeżeli
uzyskały zezwolenie na cele niezwiązane z
prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jeżeli ktoś prowadzi działalność gospodarczą
nadal może uzyskać zwolnienie z opłaty, jeżeli
wykona nasadzenia zastępcze w odpowiedniej
ilości.
Kary dot. drzew i krzewów
Kara za usunięcie drzewa lub krzewu bez
zezwolenia albo ich zniszczenie w wysokości
opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu x 3
Brak możliwości obniżenia kary ze względu na
okoliczności
Kara za usunięcie drzewa lub krzewu bez
zezwolenia albo ich zniszczenie w wysokości
opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu x 2
 Kara będzie zmniejszana o 50% w sytuacji:
1) gdy usunięto złom, wywrot, drzewo lub
krzew martwy albo nierokujący szans na
przeżycie
2) gdy czyn został popełniony przez osobę o
bardzo
niskich
dochodach
(dochód
miesięczny
na
jednego
członka
gospodarstwa domowego nie przekracza
50% minimalnego wynagrodzenia za pracę w
danym roku)

Kara nie będzie nakładana, jeżeli osoba
działała w okolicznościach uzasadnionych
stanem wyższej konieczności.
Brak przedawnienia obowiązku wymierzenia Przedawnienie po 5 latach od popełnienia czynu
kary
Ogławianie
Brak sankcji karnej za nieprzestrzeganie
przepisów
dotyczących
dopuszczalnych
zabiegów w koronie drzewa
Niepełny katalog dopuszczalnych zabiegów w
koronie drzewa
Brak określenia co oznacza zniszczenie korony
drzewa
Sankcja karna za ogłowienie drzewa nie spełnia
roli prewencyjnej. Kara w pełnej wysokości może
być odroczona i umorzona po 3 latach, jeżeli
drzewo przeżyło. Zdarzały się przypadki, gdy kara
była umarzana nawet jeśli tylko pojedyncze
gałęzie zachowały żywotność.
Wprowadzono karę za uszkodzenie korony
drzewa, która będzie wynosić 0,6 opłaty za
usunięcie drzewa
 Rozszerzono zakres możliwej ingerencji w
koronę drzewa do 30% korony, która
rozwinęła się w całym okresie rozwoju
drzewa. Wielkość ta jest bezpieczna dla
drzewa i daje większą możliwość
kształtowania korony, jeśli jest to potrzebne.
 Uzupełniono również listę dopuszczalnych
cięć o wykonywanie specjalistycznych,
udokumentowanych zabiegów w celu
przywrócenia statyki drzewa, np. gdy jeden
duży konar się odłamał i zachwiana została
równowaga. Tylko w takiej sytuacji, jak
również w przypadku młodych drzew i gałęzi
obumarłych czy nadłamanych, będzie
możliwe usunięcie więcej niż 30% korony. W
przypadku planowanej większej ingerencji
będzie konieczne uzyskanie zezwolenia na
usunięcie drzewa.
Za zniszczenie drzewa poprzez usunięcie zbyt
dużej liczby gałęzi uznawane będzie usunięcie
powyżej 50% korony.
 30% kary za zniszczenie korony drzewa
będzie pobierana od razu.
 Odroczenie pozostałej części kary na 5 lat,
ponieważ dopiero po takim czasie można
stwierdzić czy drzewo obumarło w wyniku
przeprowadzonych cięć.
 Wprowadzono definicję określającą kiedy
można uznać, że drzewo zachowało
żywotność.
Udział mieszkańców w zarządzaniu zielenią
Dotychczas istniał wymóg dołączania do wniosku 
o wycinkę drzew i krzewów zgód wszystkich
właścicieli nieruchomości. W przypadku dużych
spółdzielni mieszkaniowych spełnienie tego
wymogu często było bardzo czasochłonne i
praktycznie niemożliwe. Z drugiej strony istniały
sytuacje gdy mieszkańcy osiedli dowiadywali się
„po fakcie” o wycięciu drzew.

Zniesiono
wymóg
dołączania
zgód
wszystkich właścicieli nieruchomości w
przypadku
wspólnot
i
spółdzielni
mieszkaniowych. Decyzja o złożeniu wniosku
o wycięcie drzew i krzewów będzie więc
podejmowana na ogólnych zasadach
określonych w prawie dot. spółdzielni i
wspólnot.
Natomiast w celu włączenia mieszkańców do
konsultacji planowanej wycinki zadrzewień,
spółdzielnia oraz zarząd wspólnoty będą
miały
obowiązek
poinformowania
mieszkańców, w sposób zwyczajowo
przyjęty, o zamiarze złożenia wniosku o
usunięcie drzew lub krzewów. Termin na
zgłaszanie uwag nie może być krótszy niż 30
dni. Rozwiązanie to pozwoli mieszkańcom
spółdzielni i wspólnot na podjęcie
ewentualnych
działań
zapobiegających
usunięciu drzew lub krzewów (np. złożenie
protestu, zwołanie walnego zgromadzenia,
dokonanie wspólnych oględzin drzew).
Oświadczenie
o
przeprowadzonych
konsultacjach
społecznych
będzie
wymogiem formalnym wniosku o wydanie
zezwolenia.
W ten sposób społeczeństwo zyska nowy
instrument w zarządzaniu zielenią na terenie
zamieszkiwanych przez nich osiedli.
Ochrona drzew w procesie inwestycyjnym
Dotychczas możliwe było wycięcie drzew i
krzewów na podstawie zezwolenia jeszcze przed
otrzymaniem
pozwolenia
na
budowę.
Powodowało to, że zadrzewienia mogły być
usunięte nawet gdy inwestycja nie została
zrealizowana.
Podczas prac budowlanych często dochodzi do
zniszczenia istniejącego drzewostanu, ze
względu na nieprawidłowe zabezpieczenie
drzew, np. przed składowaniem materiałów
budowlanych w strefie korzeniowej drzew.
Drzewa i krzewy będą mogły być usunięte tylko
na dalszym etapie przedsięwzięcia, tj. gdy
inwestor uzyska pozwolenie na budowę lub
rozbiórkę.
Minister Środowiska został upoważniony do
wydania rozporządzenia określającego zasady
ochrony drzew i krzewów na placach budowy.
Kompetencje organów
Prezydent miasta na prawach powiatu powinien
podlegać wyłączeniu od wydawania zezwoleń na
usunięcie drzew lub krzewów rosnących na
nieruchomościach miasta. Wynika to z tego, że
zgodnie z prawem, jeżeli nieruchomość należy
do gminy, zezwolenie na wycinkę wydaje
starosta. W przypadku miast na prawach
powiatu zachodził więc konflikt interesów.
Marszałek województwa będzie nowym
organem do wydawania zezwolenia na usunięcie
drzewa lub krzewu na terenie należącym do
miast na prawach powiatu. Również kary w
zakresie ochrony zadrzewień będzie nakładał
marszałek województwa.
Organ ten jest kompetentny w tych sprawach,
ponieważ jest przedstawicielem samorządu i
zarazem organem ochrony przyrody, zgodnie z
art. 91 ustawy o ochronie przyrody.
Wpływy z opłat i kar pobieranych przez
marszałka, pomniejszone o m.in. koszty
zatrudnienia pracowników, przekazywane będą
do Narodowego i wojewódzkiego funduszu
ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Wpływy z opłat oraz kar dot. drzew i krzewów Wpływy pobierane przez starostę będą zasilały
nakładanych na gminy przez starostę, kierowane budżet powiatu przeznaczony na ochronę
były do budżetu gmin. Mimo, że wpływy te były środowiska i gospodarkę wodną.
przeznaczane na ochronę środowiska i
gospodarkę wodną, rozwiązanie to nie spełniało
funkcji prewencyjnej.