Wielkanoc Wielkanoc w Anglii Wielkanoc w Niemczech Wielkanoc

Wielkanoc
Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) - najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające
zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary
chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór),
Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są, jako Triduum Paschalne (Triduum Paschale). Co
prawda każda niedziela jest w chrześcijaństwie pamiątką zmartwychwstania Chrystusa, ale Wielka Niedziela jest pamiątką
najbardziej uroczystą. Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że Wielkanoc będzie się obchodzić w pierwszą
niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Ta skomplikowana zasada jest w istocie przełożeniem na solarny w swej
naturze kalendarz juliański konkretnej daty 14 Nisan z religijnego kalendarza hebrajskiego, który jest kalendarzem lunarnosolarnym. Data 14 Nisan wyznacza w kalendarzu hebrajskim początek święta Paschy, wokół którego działy się wydarzenia
zbawcze. Wielkanoc jest więc świętem ruchomym: może wypaść najwcześniej 22 marca, zaś najpóźniej 25 kwietnia. Z datą
Wielkanocy powiązany jest termin większości ruchomych świąt ogólnochrześcijańskich i katolickich, m.in.: Środa Popielcowa,
Wielki Post, Triduum Paschalne, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało i inne. Po wprowadzeniu
kalendarza gregoriańskiego znów pojawiły się odmienności: w prawosławiu Wielkanoc obchodzi się bowiem zgodnie z
kalendarzem juliańskim. Ostatnio niektóre środowiska chrześcijańskie postulują ustanowienie Wielkanocy, jako święta
stałego. Wiemy bowiem dzisiaj, że Jezus mógł zostać ukrzyżowany 7 kwietnia 30 roku, lub - co znacznie mniej
prawdopodobne - 3 kwietnia 33 roku. W związku z tym znamy prawdopodobną datę zmartwychwstania, to jest 9 kwietnia
30 roku. Kwestia ta była przedmiotem obrad II Soboru Watykańskiego. Wielka Niedziela jest pierwszym dniem
wielkanocnego okresu świątecznego zwanego oktawą wielkanocną. Okres Wielkanocny rozpoczyna się Wigilią Wielkanocną.
Czas Wielkanocnej radości trwa w liturgii 50 dni i kończy się niedzielą Zesłania Ducha Świętego. W 40. dniu (czwartek)
obchodzona jest uroczystość Wniebowstąpienia Pana Jezusa. Z obchodami świąt wielkanocnych związanych jest wiele
zwyczajów ludowych (z których część wywodzi się ze starosłowiańskiego święta Jarego): śniadanie wielkanocne, pisanki,
święcone, śmigus-dyngus, dziady śmigustne, Rękawka, Emaus, walatka, z kurkiem po dyngusie, Siuda Baba, wieszanie
Judasza, pogrzeb żuru i śledzia, pucheroki, palma wielkanocna, Jezusek Palmowy.
Wielkanoc w Anglii
Wielkanoc w Anglii ma swój początek długo przed nastaniem chrześcijaństwa. Wielkanoc swoją nazwę zawdzięcza po
anglosaskiej bogini wiosny - Eostre. Narodziny, szczęście i płodność to niektóre z symboli przypisywanych bogini. Wielkanoc
nie oznacza jedynie końca zimy, ale jest także końcem postu, i dlatego jest czasem radości i świętowania. Jaja, jako symbol
wiosny i nowego życia są nierozerwalnie związane z Wielkanocą w Anglii. Dawniej były dekorowane farbami jak nasze
polskie pisanki. Obecnie zostają wyparte przez czekoladowe jaja wielkanocne. Na północy Anglii w Preston jest zwyczaj
turlania jaj. Jaja ugotowane na twardo są turlane po zboczu i jajo, które najdalej się sturla wygrywa. W innych regionach
ludzie bawią się tak: trzyma się jajko w dłoni i uderza w jajko przeciwnika. Przegrywa ten, którego jajo pierwsze pęknie.
Inną grą jest polowanie na jaja poukrywane w zakamarkach ogrodu. Zając wielkanocny był symbolem pradawnej bogini
księżyca i stanowi element dekoracyjny stołu wielkanocnego. Dawniej po okresie świąt wielkanocnych rozpoczynano
polowania na zające. Wielkanoc była dniem dla par biorących ślub. Dlatego być może w okresie Wielkiej Nocy ludzie
ubierali się w odświętne stroje. Kobiety przywdziewały specjalne czepki ozdabiane wstążkami i kwiatami. Dziś można
obejrzeć te nakrycia w Londynie na specjalnej paradzie wielkanocnej.
Wielkanoc w Niemczech
Wielkanoc zaczyna się świętem w Wielki Piątek. Szczególnie uroczyście obchodzona jest niedziela i poniedziałek, nie
związany jednak w krajach niemieckojęzycznych ze zwyczajem "lanego poniedziałku". Charakterystyczny dla Świąt
Wielkanocnych jest w tych krajach bukiet Wielkanocny. Są to zielone gałązki przybrane wydmuszkami i postawione w
wazonie. Przybrany też bywa Np. krzak przed domem w ogródku. Ważnym elementem dekoracji wielkanocnego stołu jest
zajączek, który może być z cukru, czekolady czy z materiału. Według tradycji pisanki są chowane w specjalnych gniazdach,
ukrywanych w mieszkaniu lub w ogrodzie. Natomiast głównym zajęciem dzieci w niedzielę wielkanocną jest ich szukanie.
Na Wielkanoc daje się także często drobne prezenty. Są one przeważnie umieszczane w dużych, barwnych jajkach z
tektury. Kulminacyjnym punktem obchodów Świąt Wielkanocnych w Niemczech jest Wielki Piątek. Jest on dniem ustawowo
wolnym od pracy i przeznaczonym na wspólne modlitwy w kościołach towarzyszące złożeniu Pana Jezusa do grobu. Po
zakończeniu nabożeństwa, wierni zapraszani są przez księdza do sali katechetycznej na agapę. Jest to wspólny
symboliczny posiłek składający się z chleba, wina oraz wody. W domach niemieckich nie przestrzega się rygorystycznie
zasad ścisłego postu, a na stołach pojawia się tradycyjna ryba i jaja w kwaśnym sosie obok codziennych potraw. W Wielką
Sobotę wieczorem przed kościołami katolickimi rozpalane są ogromne ogniska. Następuje poświęcenie ognia, sprowadzenie
go do kościoła i zapalenie świecy paschalnej, a następnie obdarowywanie ogniem wiernych, którzy za pomocą swoich świec
wielkanocnych zabierają go do domów, aby w czasie świąt towarzyszył im przy posiłkach. Poniedziałek Wielkanocny jest
dniem wypoczynku, odwiedzania rodzin i znajomych.
Wielkanoc we Francji
Właściwie to jeśli zapomnicie o dacie Świąt Wielkanocnych, to możecie ich we Francji nie zauważyć. Zważywszy na to, że
święta mają charakter świecki, w Wielką Niedzielę otwarte są sklepiki, restauracje, puby i inne niedzielne geszefty. Zatem
wszystko toczy się starym, codziennym rytmem. Jeszcze niedawno kultywowano wiele tradycji, jak malowanie jajek,
przygotowywanie święconki, czy poranny zwyczaj mycia się w strumyku. Do dzisiaj zachował się zwyczaj obdarowywania
czekoladowymi jajkami. Dzieci już w czwartek rozpoczynają budowę gniazd w przydomowych ogródkach, aby wcześnie
rano znaleźć w nich jajka czekoladowe, zostawione przez wielkanocnego zajączka. Prawdę mówiąc i ten zwyczaj już powoli
zanika i rodzina, w której dzieci już dorosły, właściwie nie zna smaku i czaru Wielkanocnych Świąt.