Drzewa Życia

REFERAT I MATERIAŁ NA GAZETKĘ
Historia Święta Drzewa
Święto Drzewa (Arbor Day) wymyślił w 1872 roku w Stanach
Zjednoczonych znawca i miłośnik przyrody Juliusz Morton,
kierując się powiedzeniem, że „inne święta służą jedynie
przypomnieniu, dzień drzewa wskazuje zaś na przyszłość”.
Idea ta spotkała się z szerokim odzewem. Tylko w 1872 roku
na apel Mortona posadzono w USA ponad milion drzew. Od
1892 roku w USA corocznie obchodzi się Dzień Drzewa - w
drugą środę kwietnia. Jedno z najpiękniejszych arboretów
świata, w Waszyngtonie, nosi imię pomysłodawcy Dnia
Drzewa. Do Europy idea trafiła w 1951 roku. Organizacja ds.
Wyżywienia i Rolnictwa ONZ (FAO) postanowiła, że we
wszystkich krajach członkowskich obchodzony będzie
każdego roku Światowy Dzień Drzewa. W akcjach sadzenia
drzew uczestniczą znani ludzie, a także młodzież i dzieci.
Drzewa Życia
Człowiek od początku swego
istnienia zauważał drzewa.
Podobnie jak on miały pozycję
wertykalną, unikalną w świecie
przyrody i może dlatego były
postrzegane jako coś
osobliwego i niezwykłego. Dla
archaicznej osobowości drzewo
stanowiło cały kosmos powtarzało go, reasumując i
symbolizując. Było tą cząstką
świata, która najpełniej
odtwarzała całość.
We wszystkich kulturach istniały Święte drzewa, zwane
różnie, w zależności od tego, którą właściwość
wszechświata przywoływały bądź uosabiały. Istniały więc
drzewa: Życia, Wiedzy, Drzewa Kosmiczne.
Drzewo Życia istniało już w najstarszych warstwach
życia religijnego(Australia, Chiny, Indochiny, Indie,
Fenicja, Mezopotamia). Utożsamiane było ze źródłem
nieśmiertelności. Oznaczało moc. Moc porządku życia.
Przez swoje cykliczne obumieranie i odradzanie się
obrazowało niewyczerpalną płodność absolutnej
rzeczywistości. Posiadało zdolność ciągłego wzrostu i
regeneracji, w nim krążyła też żywica (samo słowo
nawiązuje już do elementu życia). Drzewo Życia
powraca do nas w wielu baśniach, legendach i
opowieściach, wspominając choćby biblijny Raj, gdzie
oprócz intrygującego Drzewa Poznania, istniało właśnie
ono, obdarzające życiem, młodością i nieśmiertelnością.
Drzewo Wiedzy
(Poznania, Wiadomości)
istniało w starożytnym
Egipcie, Indiach, występuje
w Starym i Nowym
Testamencie, a przez nie
żyło w umysłach ludzi
średniowiecznej i
nowożytnej Europy. Jego
owoce dawały zdolność
rozróżniania dobra od zła,
umożliwiały głębszy wgląd w
otaczającą rzeczywistość. Cena tych owoców była jednak
niezmiernie wysoka, a ich zdobycie trudne i ryzykowne.
Drzewo Kosmiczne
Drzewo Kosmiczne występuje we wszystkich kulturach.
Gigantyczne drzewo obrazujące Kosmos. W
Upaniszadach zwane jest Aśwattha. Opisywane jest w
pozycji odwróconej, symbolizującej zstępujący ruch
stwarzania. Pokazujący, że korzenie życia tkwią w
Niebie, a nasze życie, wszystko, co nas otacza, to
Gałęzie, Konary splecione ze wszystkich Żywiołów:
Ziemi, Wody, Powietrza, Ognia i Eteru. Odwrócone
drzewo kojarzy się też ze stwierdzeniem Platona, o nie
do końca uznanej autentyczności, które ukazuje
człowieka jako odwrócone drzewo. Tak jakbyśmy mieli
chodzić konarami po Ziemi, a głowę, czyli korzenie, mieć
w słońcu. W dziwny sposób wiąże się to ze
stwierdzeniem niektórych naukowców dotyczącym
lokalizacji roślinnych mózgów właśnie w korzeniach.
Drzewo Duchowe
Zawsze istniały miejsca Święte, miejsca "Sacrum", gdzie
człowiek mógł się skontaktować ze sferą Ducha. Do
stworzenia takiej przestrzeni niezbędne było Drzewo i
Kamień. Często też pojawiała się Woda. Tworzyło to
mikrokosmiczny krajobraz odzwierciedlający całość.
Takim miejscem były Święte Gaje. W nich to oddawano
cześć nie drzewom, ale temu, co sobą reprezentowały.
Szacunek im okazywany był wyrazem uznania dla
przyrody za jej niezmordowaną i płodną twórczość oraz
dla Życia we wszystkich jego odmianach.
Ludzi z drzewami zawsze łączyły więzy mistyczne, ale
przede wszystkim biologiczne. Przetrwanie lasów to
warunek ciągłości istnienia biosfery, a w niej naszej
kultury i cywilizacji. Drzewa pełnią rolę swoistych
"sejsmografów" biosfery, ale tez pneumatosfery - sfery
ducha, emocji i nastroju. Stan otaczających nas drzew
określa stan kultury, który sobą prezentujemy. Często
zapominamy, że drzewa oprócz wartości ekonomicznej
posiadają i inne wartości. Drzewa współtworzą logikę,
piękno i dobro świata. Stanowią wartość estetyczno etyczną.
Zanikanie lasów to katastrofa ekologiczna, która z
trudem dociera do świadomości ogółu. Pomimo licznych
ostrzeżeń i uwag ludzie nie potrafią uwierzyć, że sami
codziennie przyczyniają się do swojej własnej zagłady.
Ciągle popularny jest typ prymitywnej świadomości
charakteryzujący się lekkomyślnością,
krótkowzrocznością i lekceważeniem groźnych zjawisk.
Skrajnym przykładem współczesnego podejścia do drzew
jest traktowanie pseudonormatywne, które degraduje
drzewa do roli obiektów wywołujących kolizje,
zagrażających mieniu i życiu ludzi, za usuwanie których
wystarczy pobrać opłaty lub kary.
Warto byśmy dziś nauczyli się spoglądać na drzewa z
dawno zapomnianym szacunkiem i zrozumieli, że nadal
warunkują one nasze życie. Że ich potrzebujemy, a one
nie są w stanie przed nami uciec. Najwyższy czas zacząć
je chronić i kochać tak, jak na to zasługują. I jak tylko
my to potrafimy.