Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Choroby

Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Choroby Alergiczne i POCHP
{youtube}IIq0bo5Ax6o{/youtube}
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) znajduje się na trzecim miejscu jako przyczyna
umieralności ludzi na świecie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na
POChP choruje ok. 210 mln ludzi, a co roku 3 mln umiera z powodu tej choroby. W Polsce
choruje 2 500 000 osób ale tylko 500.000 wie że ma POCHP i przyjmuje leki. 80 %
chorych nie wie że u podstawy ich duszności leży POCHP. Oni maja szanse umrzeć 10
lat wcześniej niż ich rówieśnicy bez POCHP.
Przewlekłą obturacyjną chorobę płuc rozpoznajemy najczęściej w grupie osób po 40 roku życia
aktywnie palących tytoń lub takich, które wcześniej paliły przez wiele lat. Bierne palenie ma
także charakter obciążający ryzykiem rozwoju POChP. Według statystyk spośród osób
palących tytoń 40% ma szansę zachorować na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.
Chorzy na POChP kaszlą i okresowo odksztuszają gęstą plwocinę. Niestety osoby palące
tytoń nie przejmują się przewlekającym się kaszlem uważając go za objaw „oczyszczania się”
płuc. Osoba niepaląca, kaszląc kilka dni poszukuje odpowiedzi dlaczego tak się dzieje. Palacz
kaszląc wiele lat znajduje usprawiedliwienie dla swoich objawów, co powoduje, że dopiero wyk
onując badanie spirometryczne rozpoznajemy chorobę
- niestety czasami w ciężkiej postaci.
Główne czynniki ryzyka wystąpienia POChP to palenie tytoniu i oddychanie
zanieczyszczonym powietrzem.. Narażenie zawodowe na szkodliwe pyły, gazy i dymy może
także powodować rozwój choroby. Dzieje się tek w około 30% zachorowań.
Dym tytoniowy wnikający do płuc wywołuje nadmierną odpowiedź obronną organizmu
–przewlekłe zapalenie - prowadzące do włóknienia małych dróg oddechowych i uszkodzenia
1/3
Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Choroby Alergiczne i POCHP
miąższu płucnego (powodując rozedmę).
W zakresie obwodowych dróg oddechowych dochodzi do pogrubienia ścian i włóknienia około
oskrzelowego, co wraz z wysiękiem zapalnym doprowadza do rozwoju zwężenia światła
oskrzeli.
Ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe ma podstawowe znaczenie
w ocenie stopnia ciężkości POChP. Objawy takie jak kaszel, duszności, wykrztuszanie
plwociny mogą towarzyszyć chorobie, ale ich brak nie jest ograniczeniem przy stawianiu
rozpoznania. W większości przypadków rozpoznanej POChP jeden z wyżej wymienionych
objawów był zgłaszany lekarzowi prowadzącemu. Zdarzają się również pacjenci z umiarkowaną
lub ciężką postacią choroby, nie podający żadnych objawów.
Chorzy na POChP często dysymulują. Lekarz prowadzący, pytając o duszności słyszy
w odpowiedzi – „ja duszności nie odczuwam”. Wnikliwie pogłębiając wywiad, pyta
o duszność wysiłkową i słyszy – „nie mam duszności”, ale „chory przyparty do muru” ,
po którymś z kolei pytaniu, przyznaje się, że nie wykonuje żadnego wysiłku fizycznego, a
przejście kilkunastu metrów sprawia mu trudność.
Chorzy z POChP dostosowują swoje życie do przebiegu choroby, która nie powstaje z dnia
na dzień. Lata palenia i przewlekający się proces zapalny wpływają na zachowanie chorego.
Stopniowo rezygnuje on z aktywności i przyzwyczaja się do ograniczeń wywołanych objawami
choroby. Przewlekłe niedotlenienie organizmu wraz z często występującymi zaburzeniami
krążenia mózgowego może prowadzić do zaburzeń funkcji poznawczych oraz zmian nastroju i
zachowania. Okazuje się, że POChP jest czynnikiem ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej w tym
zawału mięśnia sercowego i nagłej śmierci sercowej. Przyczynia się do rozwoju
nadciśnienia tętniczego powodując zwiększenie ryzyka udaru mózgu i zaburzeń krążenia
mózgowego. Palenie tytoniu zwiększa 10 krotnie ryzyko wystąpienia raka płuca. Rak płuca
to nie jedyny nowotwór częściej występujący u chorych na POChP. Raki żołądka, jelita
grubego, pęcherza moczowego, macicy częściej występują u osób palących tytoń u których
rozwija się POChP.
2/3
Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Choroby Alergiczne i POCHP
Leczenie POChP to w większości terapia lekami wziewnymi. Niestety to nie są tabletki, które
po połknięciu wywierają za każdym razem działanie terapeutyczne.
Jeśli leki wziewne zastosujemy bez odpowiedniego szkolenia w 50-70% przypadków zostaną
zainhalowane w sposób błędny. Każdy chory powinien przejść instruktarz poprawnego
stosowania inhalatorów, najlepiej w specjalnej szkole dla chorych na POCHP. Odpowiednio
dobrane leki wziewne jeśli chory stosuje je prawidłowo są podstawa leczenia POCHP. Wszelkie
nagłe zmiany w zakresie inhalatora lub sposobu terapii powodują zwiększenie ryzyka
zaostrzenia choroby i negatywnie wpływają na jakość zycia chorych.
Leczenie farmakologiczne w POChP stosuje się głównie w celu zmniejszenia objawów
choroby oraz redukcji częstości jak i ciężkości zaostrzeń. Leki poprawiają ogólny stan zdrowia
oraz powodują zwiększenie tolerancji wysiłku fizycznego.
Inhalatory różnią się między sobą w zakresie depozycji płucnej leku i łatwości obsługi. Obowi
ązuje zasada „pokaż i wytłumacz jak stosować inhalator, który wypisałeś choremu na
recepcie”.
Powiedz także jak postępować w przypadku zaostrzenia choroby i napisz to choremu na kartce.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc to choroba wielonarządowarozpoczynająca się w
płucach, ale dotykająca również: układ krążenia, układ krzepnięcia, układ mięśniowy,
układ kostny, ośrodkowy układ nerwowy. Im dłużej trwa choroba, tym większe
spustoszenie powoduje w całym organizmie.
Rozpoznaj POCHP zanim Cię udusi!!!
Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki
3/3