Żądanie pismo urlopu bezpłatnego

IVP 151/15
UZASADNIENIE
Pełnomocnik powódki B. W. , po ostatecznym sprecyzowaniu pozwu w piśmie procesowym z dnia 09 grudnia 2015r.
(k. 72 akt) wniósł o ustalenie , że łączyła powódkę z pozwanym Zespołem (...) w D. umowa o pracę na czas nieokreślony
oraz o dopuszczenie powódki do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy ewentualnie o ustalenie , że łączyła
powódkę z pozwanym Zespołem (...) w D. umowa o pracę na czas nieokreślony oraz o przywrócenie powódki do
pracy u pozwanego na dotychczasowym stanowisku pracy oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty
po 3013,10zł. brutto miesięcznie poczynając od 1 sierpnia 2015r. do dnia wyrokowania w niniejszej sprawie tytułem
wynagrodzenia za czas pozostawania (k. 88akt).
Na uzasadnienie zgłoszonych żądań pełnomocnik powódki podniósł, że nie doszło do wygaśnięcia stosunku pracy na
mocy art. 74 par. 1kp z uwagi na to , że powódka w dniu 09.12.2014r. a więc dochowując terminowi określonemu w
powołanym przepisie, zgłosiła dyrektorowi pozwanego gotowość powrotu do pracy , podtrzymując wolę korzystania
z wcześniej udzielonego jej urlopu bezpłatnego.
Pozwany Zespół (...) w D. wniósł o oddalenie powództwa, zaprzeczając , aby pracodawcy było złożone przez powódkę
pismo z dnia 09 grudnia 2014r. z racji tego, że w dzienniku korespondencji ani w aktach osobowych brak było dowodu
złożenia takiego dokumentu w pozwanej placówce . Strona pozwana zgłosiła też podejrzenia spreparowania pisma
noszącego datę 09.12.2014r. najprawdopodobniej w chwili powzięcia przez powódkę wiedzy o fakcie rozwiązania z
nią stosunku pracy na skutek niezłożenia w terminie określonym w art. 74kp stosowanego oświadczenia .
Pełnomocnik pozwanego podniósł nadto , że powódka nie zgłosiła gotowości do pracy w rozumieniu art. 74 par. 1
kp ,bowiem w tym czasie miała problemy zdrowotne.
Pełnomocnicy stron wnieśli o zasądzenie od drugiej strony kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych .
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
B. W. była zatrudniona jako nauczyciel katechezy i w świetlicy na umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia
01.09.1986r.
Przez 3 kolejne kadencje , poczynając od roku 2004r. pełniła ona funkcję Burmistrza D. i w tym czasie korzystała z
urlopu bezpłatnego w pozwanej placówce. / bezsporne/
Jesienią 2014r. odbywały się wybory samorządowe , powódka startowała w nich jako kandydat na Burmistrza na
kolejną kadencję. Powódka uczestniczyła jako kandydat w pierwszej i drugiej turze wyborów.
W tym czasie dyrektorem Zespołu (...) w D. była U. K..
W listopadzie 2014r. podczas spotkania powódki z ówczesnym dyrektorem pozwanego , powódka zgłosiła , że ma
zamiar powrotu do pracy . Jako że dyrektor nie spotkała się wcześniej z takim przypadkiem , zwróciła się o poradę do
radcy prawnego. Po naradzie padła propozycja , aby powódka zgłosiła wniosek o urlop bezpłatny , aby nieoczekiwanym
powrotem do pracy nie zaburzać pracy szkoły i arkusza organizacyjnego na bieżący rok szkolny.
Dnia 04 listopada 2014r. powódka zwróciła się na piśmie do ówczesnego dyrektora pozwanej placówki z wnioskiem
o udzielenie jej urlopu bezpłatnego na okres do dnia 30.czerwca 2015r. Powódka zdawała sobie sprawę , że może
nie wygrać wyborów na stanowisko Burmistrza a chciała uniknąć sytuacji , że w związku z jej powrotem do pracy
dyrektor pozwanego będzie miał trudności w utworzeniu dla niej etatu w ciągu trwającego roku szkolnego. Na piśmie
tym dyrektor pozwanego złożyła oświadczenie , że udziela takiego urlopu. Pismo z dnia 03.11.2014r. znalazło się w
aktach osobowych powódki , ale pismo to nie przeszło przez sekretariat – brak było adnotacji o piśmie w dzienniku
korespondencji .
Dowód: pismo z dnia 3.11.2014r. k. 7
Zeznanie U. K. k. 57,58
Zeznanie K. M. k. 88,89
Dnia 09.12.2014r. powódka , w związku z zakończeniem pełnienia funkcji Burmistrza i przegranymi wyborami ,
pismem zgłosiła gotowość do powrotu do pracy u pozwanego . Jednoczenie w tym piśmie powódka podtrzymała wolę
korzystania z urlopu bezpłatnego udzielonego jej w dniu 4 listopada 2014r. Ówczesny dyrektor pozwanego poczynił
na piśmie adnotację „ wyrażam zgodę , wpłynęło dnia 09.12.2014r.”.
Dowód: kopia pisma z dnia 09.12.2014r. k. 10
Zeznanie U. K. k. 57,58
Pismo datowane na dzień 09 grudnia 2014r. dyrektor U. K. przyjęła osobiście , po czym oryginał pisma złożyła
do znajdującj się w jej gabinecie teczki prowadzonej dla powódki. Dyrektor prowadziła dla każdego nauczyciela
teczki , gdzie przechowywała dokumenty dotyczące pracy danego nauczyciela. Oprócz tego w pozwanej jednostce były
prowadzane akta osobowe.
Dowód: zeznanie U. K. k. 57,58
Ówczesny dyrektor miał dwie pieczątki służbowe: jedna była w jej gabinecie , druga w sekretariacie. Po odwołaniu
U. K. z funkcji dyrektora i podczas jej długoterminowej nieobecności w pracy z powodu choroby , pieczątki te były
zamknięte w kasie sekretariatu.
Dowód: Zeznanie M. N. k. 59 ,60
Od końca grudnia 2014r. U. K. przebywała na długoterminowym zwolnieniu lekarskim , obie pieczątki pozostały na
terenie pozwanej placówki .Pod nieobecność ówczesnej pani dyrektor zawartość gabinetu jej została przeniesiona do
innego pomieszczenia. Z czynności tej nie sporządzono protokołu , U. K. nie brała udziału w tej czynności ani nie była
o niej poinformowana.
Dowód: zeznanie U. K. k. 57,58
U pozwanego dokumenty wpływające do placówki powinny być rejestrowane w dzienniku korespondencji , należało je
opatrywać pieczęcią pozwanego , datą wpływu , po czym trafiały do dyrektora, który dekretował pismo do konkretnej
osoby . Nie wszystkim jednak pismom nadawano taki obieg. Te, który wpływały wprost do ówczesnej pani dyrektor ,
ta opatrywała datą wpływu , nanosiła swoją pieczęć . Podejmowała decyzję , co do zawartych w nim wniosków. Jeżeli
pismo pochodziło od nauczyciela to po takim załatwieniu przez panią dyrektor , czasami było wprost przekazywane
do sekretariatu a czasami z pominięciem sekretariatu było wkładane do akt osobowych bądź do teczki nauczyciela.
Dowód : zeznanie U. K. k. 57,58
Zeznanie M. N. k. 59 ,60
Niespornym było , że od stycznia 2015r. U. K. odwołano z funkcji dyrektora , obowiązki przejęła M. P. do maja 2015r. /
niesporne/
Dnia 10.03.2015r. referent ds. księgowości wydał na jej prośbę zaświadczenie , w którym pozwany stwierdził , że
powódka przebywała od dnia 22.03.2004r. do dnia 30.06.2015r. na urlopie bezpłatnym i jest nadal zatrudniona na
stanowisku nauczyciela na czas nieokreślony.
Dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu k. 9
W pierwszej połowie 2015r. podczas roku szkolnego odbywały się na terenie pozwanego zebrania komisji socjalnych .
Komisja miała wiedzę , że powódka przebywała na urlopie bezpłatnym.
Dowód: zeznanie M. P. k. 85
W czerwcu 2015r. pozwany wypłacił powódce wynagrodzenie .
Dowód: zeznanie W. K. k. 84,85
Od 04 grudnia 2014r. powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim do dnia 03 czerwca 2015r. Od dnia 14.07.2015r.
powódka ponownie znalazła się na zwolnieniach lekarskich do dnia 11 stycznia 2016r. Następnie powódka starała się
o świadczenie rehabilitacyjne, decyzja orzecznika o jej niezdolności do pracy została zakwestionowana przez ZUS ,
obecnie sprawa znalazła się na skutek odwołania wniesionego przez B. W. w Sądzie Ubezpieczeń Społecznych.
Dowód: zeznanie powódki k. 87 , 88
Dnia 23 czerwca 2015r. pojawiła się w sekretariacie pozwanego powódka i złożyła pismo , w którym poinformowała ,
że w związku z upływem urlopu bezpłatnego chciałaby powrócić do pracy z dniem 01.07.2015r.
Dowód: pismo z dnia 23.06.2015r. k. 6
Zeznanie M. N. k. 59 ,60
Zeznanie powódki k. 87,88
Dnia 01 lipca 2015r. powódka spotkała się z dyrektorem pozwanego K. M. (2) . Zobrazowała dyrektorowi swoje
problemy zdrowotne i prosiła , aby z tych powodów i z uwagi na to , że oczekiwała na operację kręgosłupa powierzyć
jej stanowisko pracy w świetlicy. Dyrektor K. M. (2) bliżej zapoznał się ze sprawą powódki i stwierdził , że w aktach
osobowych brak było zgłoszenia powódki powrotu do pracy w ustawowymi terminie i uznał , że stosunek pracy wygasł.
Dyrektor zorientował się , że w roku szkolnym 2015/16 w arkuszu organizacyjnym brakowało godzin do przydzielenia
nauczycielom a tym bardziej dla powódki .
Dowód: zeznanie K. M. k. 89
Pismem z dnia 13.07.2015r. pozwany poinformował powódkę , że zgodnie z treścią art. 74par. 1 kp , mając na uwadze
ze stosunek pracy wynikający z wyboru wygasł z dniem 05 grudnia 2014r. , a powódka nie zgłosiła w ustawowym
terminie swojego powrotu do pracy u pozwanego , stosunek pracy z pozwanym wygasł.
Dowód: pismo z dnia 13 lipca 2015r. k. 8
Niespornym było , że miesięczne wynagrodzenie powódki wynosiło 3013,10zł. brutto.
Sąd zważył , co następuje:
W niniejszej sprawie strona pozwana stanęła na stanowisku , że na skutek spełnienia przesłanek określonych w art. 74
par. 1kp doszło do wygaśnięcia stosunku pracy. W tej sytuacji strona powodowa wniosła o ustalenie , że strony nadal
łączy stosunek pracy na czas nieokreślony i o dopuszczenie do pracy na dotychczasowym stanowisku i zgłosiła żądania
ewentualne. W pierwszej kolejności Sad przystąpił do oceny czy zaszła przesłanka , która dawałaby pozwanemu
podstawę do uznania , że stosunek pracy wygasł. Przepis art. 74 par. 1kp stanowił , że pracownik pozostający w związku
z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy , który go zatrudniał w chwili wyboru ,
na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym , jeżeli zgłosi swój powrót w
ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśniecie stosunku
pracy , chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika. Jako że powódka była nauczycielem zatrudnionym
na umowę o pracę na mocy art. 91 c ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela mają zastosowanie w niniejszej
sprawie przepisy kodeksu pracy. Podstawą dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych były zeznania świadków
przesłuchanych w sprawie , którym nie było podstaw odmówić wiarygodności. Z ich zeznań wynikało , że u pozwanego
powinien obowiązywać następujący obrót dokumentów wpływających do jednostki : dokumenty powinny wpływać
do sekretariatu , tam powinny być wciągane do dziennika korespondencji , opatrywane pieczęcią i datą wpływu a
następnie przekazywane do dyrektora celem dalszej dekretacji . Jednakże od tej zasady faktycznie były czynione
odstępstwa: gdy pismo wpływało wprost do ówczesnego dyrektora U. K. ta sama opatrywała je datą wpływu , swoją
pieczęcią , poczym podejmowała decyzję . Czasami takie pismo ówczesna dyrektor przekazywała do sekretariatu celem
odnotowania w dzienniku korespondencji ale bywało też tak , że z pominięciem sekretariatu pismo wkładane było do
akt osobowych albo dyrektor wkładała je do teczki nauczyciela ( takie teczki , oprócz akt osobowych , pani dyrektor
zakładała dla każdego nauczyciela i przechowywała je u siebie w gabinecie ). Przykładem takiej praktyki ówczesnego
dyrektora było pismo z dnia 3 listopada 2014r. – pismo to nie było odnotowane w dzienniku korespondencji ,
sekretariat nie naniósł na nim stosowanych adnotacji czyli pismo to nie przeszło przez sekretariat a mimo to znalazło
się w aktach osobowych powódki . Skutkiem zaniedbań ówczesnego dyrektora U. K. było nie zamieszczenie pisma z
dnia 09 grudnia 2014r. w aktach osobowych i nie przekazanie pisma do sekretariatu celem nadania mu prawidłowego
biegu. Zaniedbania te nie mogą skutkować negatywnymi skutkami dla powódki a zwłaszcza nie mogą być podstawą
do przyjęcia , że powódka w ustawowym terminie nie zgłosiła powrotu do pracy. B. W. , przebywając -za zgodą osoby
uprawnionej do reprezentacji pozwanego – na urlopie bezpłatnym , w związku z wygaśnięciem stosunku pracy z
wyboru , osobie reprezentującej na tamten czas pozwanego złożyła oświadczenie woli o zamiarze powrotu do pracy.
Pracodawca uzgodnił z powódką , co było korzystne dla obu stron , że do dnia 30 czerwca 2015r. nadal powódka będzie
przebywać na urlopie bezpłatnym . Takie porozumienie obu stron odsuwało problem dokonania zmian w arkuszu
organizacyjnym celem zapewnienia w bieżącym roku szkolnym powódce etatu. O tym , że pracodawca uznawał , że
powódka nadal była ich pracownikiem i że nie doszło do spełnienia przesłanek skutkujących wygaśnięciem stosunku
pracy świadczy to , że w marcu 2015r. powódce wystawiono zaświadczenie potwierdzające fakt dalszego zatrudnienia ,
wypłacono jej w miesiącu czerwcu wynagrodzenie . W toku postępowania strona pozwana kwestionowała istnienie
między stronami stosunku pracy. Stąd roszczenie zgłoszone przez powódkę o ustalenie istnienia stosunku pracy na
podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony , oparte o art. 189kpc , należało uznać za zasadne a w ustaleniu
tym powódka z racji charakteru roszczenia miała interes prawny . Należy w tym miejscu podeprzeć się stanowiskiem
Sądu Najwyższego ,w świetle którego w wypadku zawarcia z nauczycielem kontraktowym umowy o pracę na czas
określony przy braku ustawowych przesłanek z art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j.
Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), po wręczeniu nauczycielowi świadectwa pracy oraz odmowie dopuszczenia
go do pracy wskutek błędnego uznania przez pracodawcę, że umowa o pracę rozwiązała się z upływem czasu, na jaki
była zawarta, nauczyciel może żądać ustalenia istnienia stosunku pracy (art. 189 KPC).
Odnośnie roszczenia o dopuszczenie do pracy : w sytuacji negowania przez
pracodawcę istnienia stosunku pracy, roszczenie to nie zostało zawarte w Kodeksie pracy, ale
zostało ukształtowane w judykaturze. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 września
1997 r., w sprawie I PKN 233/97, wyraził pogląd, że podstawą roszczenia o dopuszczenie do pracy może być art.
22 § 1 k.p., nakładający na pracodawcę obowiązek zatrudniania pracownika, co oznacza obowiązek faktycznego
umożliwienia wykonywania przez niego pracy, czyli dopuszczenia do pracy . Również w wyroku z dnia 4 października
2000 r., I PKN 65/00 Sąd Najwyższy zaakceptował takie powództwo.
Jako że powódka dopełniła obowiązku wynikającego z art. 74par. 1 kp , należało ją dopuścić do pracy ale na
stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym . Na marginesie należy podkreślić ,
że pracodawca nie może się bronić przed roszczeniem o dopuszczenie do pracy , podnosząc że żądanie pracownika jest
niecelowe czy niemożliwe. Sąd pracy nie może zasądzić odszkodowania na rzecz pracownika , który powraca po urlopie
bezpłatnym . Do sytuacji gdy pracownik , któremu pracodawca udzielił urlopu bezpłatnego w związku z pełnieniem
funkcji z wyboru , nie mają zastosowania art. 45 par. 2 kp ani art. 56 par. 2 kp. Oznacza to , że w niniejszej sprawie
podstawą prawną żądania powódki o wynagrodzenie za pracę mógł być wyłącznie art. 81par. 1 kp. Przepis ten daje
podstawę do zasądzenia wynagrodzenia pracownikowi , który był gotów do świadczenia pracy lecz doznał przeszkód
z przyczyn dotyczących pracodawcy . W takim przypadku pracownikowi przysługuje wynagrodzenie obliczone wg
zasad określonych w przepisie. Powódka domagała się wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 01.08.2015r. do dnia
wyrokowania w sprawie.
Na stan gotowości do wykonywania pracy składają się następujące elementy: zamiar wykonywania pracy , faktyczna
zdolność do jej wykonywania , przejaw gotowości do jej wykonywania , pozostawanie do dyspozycji pracodawcy.
Wszystkie te przesłanki muszą nastąpić kumulatywnie , aby można było uznać , że powódka była gotowa do podjęcia
pracy a tym samym , aby można było uznać roszczenie o wynagrodzenie na gruncie art. 81 par. 1kp zasadne. Należy
w tym miejscu przywołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2004r. (IPK 486/2003) , w świetle którego przez
faktyczną gotowość do wykonywania pracy należy rozumieć stan , w którym pracownik fizycznie i psychicznie zdolny
jest do jej wykonywania oraz nie występują przeszkody do jej świadczenia . Opierając się na cytowanym orzeczeniu ,
Sąd Rejonowy uznał , że powódka – przebywająca od dnia 14.07.2015r. do dnia 11 stycznia 2016r. na kolejno
następujących po sobie zwolnieniach lekarskich pozbawiona była z powodu stanu zdrowia faktycznej gotowości do
wykonywania pracy u pozwanego . Po 11 stycznia 2016r. nadal nie odzyskała zdolności do wykonywania pracy z
powodu choroby – nie godząc się ze stanowiskiem ZUS uchylającego orzeczenie o jej niezdolności do pracy , wnosiła
odwołanie do Sądu Ubezpieczeń Społecznych . Powódka stoi bowiem na stanowisku , że z powodu stanu zdrowia
ma prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. Powyższe argumenty implikują tezą , że powódka nie była gotowa do
świadczenia pracy w rozumieniu art. 81 par 1kp , co skutkowało oddaleniem powództwa o wynagrodzenie .
Odnośnie kosztów sądowych – powódka była zwolniona od kosztów sądowych z mocy art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z
dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /DZ.U.nr 90, poz.594/ . Art. 97 tej ustawy stanowi ,
że wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. W orzeczeniu kończącym postępowanie Sąd ,
na zasadzie art. 113 ustawy rozstrzyga o tych wydatkach , z tym że obciążenie pracownika nimi może nastąpić
w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Roszczenia powódki okazały się zasadne w części dotyczącej żądania
ustalenia istnienia stosunku pracy i o dopuszczenie do pracy . Należało więc obciążyć pozwanego kosztami sądowymi
w tej części tj. opłatą sądową w kwocie 1883,08zł. zł. jako 5% od wartości tych roszczeń ( wartość roszczenia o ustalenie
i o dopuszczenie to miesięczne wynagrodzenie powódki 3013,10zł. x 12 miesięcy) oraz wydatkami a w pozostałym
zakresie koszty sądowe poniósł Skarb Państwa.
Odnośnie kosztów zastępstwa procesowego każdej ze stron :
od powódki na rzecz pozwanego należałaby się koszty zastępstwa procesowego z tytułu w wynagrodzenia za pracę
wysokości 2400zł. x 0,75 ( par . 11 ust. 1 pkt 2 w zw. z par. 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy
prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 63, , poz. 1349 ze zm. )
-od pozwanego na rzecz powódki należałyby się koszty zastępstwa procesowego z tytułu roszczeń o dopuszczenie do
pracy i ustalenie istnienia stosunku pracy w wysokości 2400zł. ( par .6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu).
Skutkiem wzajemnego rozliczenia kosztów udziału pełnomocników jest rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 4 wyroku.
Podstawą orzeczenia o kosztach postępowania był art. 98 § 1 i3kpc i art. 99kpc, art. 100kpc .
sędzia Wioletta Witkowska – Kowalczyk
ZARZĄDZENIE
1. odnotować
2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego
3. akta z apelacją albo za 14 dni dnia 19 lutego 2016r. sędzia