(Microsoft PowerPoint - Monitoring projekt\363w europejskich)
Transkrypt
(Microsoft PowerPoint - Monitoring projekt\363w europejskich)
Fundusze UE, jako środki publiczne, wymagają starannego wydatkowania. Głównym narzędziem dbania o wydatkowanie funduszy europejskich jest monitoring i ewaluacja. Korzystanie z funduszy UE oznacza konieczność poddania się procedurom oceny. Ewaluacja, monitoring i kontrola to niezależne elementy procesu zarządzania projektem. Ewaluacja projektu Oszacowanie jakości oraz stopnia realizacji projektu w stosunku do wcześniej zdefiniowanych kryteriów, na podstawie odpowiednich informacji. Ewaluacja odnosi się do efektów długoterminowych oddziaływania, analizuje wpływ projektów na specyficzne problemy strukturalne. Celem ewaluacji jest ustalenie kluczowych czynników sukcesu i przyczyn niepowodzenia projektu. Podstawowym kryterium oceny jest efektywność i wpływ działań realizowanych w ramach projektów na osiąganie celów strategicznych. Proces ewaluacji to proces etapowy i regularny, realizowany najczęściej w tych samych przedziałach czasowych. Ewaluacja odnosi się do długoterminowych efektów projektu, oddziaływania i rezultatów projektu. Rodzaje ewaluacji: Przed rozpoczęciem wdrażania projektu (ex ante); W trakcie realizacji projektu; W połowie; Po zakończeniu projektu (ex post). Monitorowanie projektu Proces systematycznego zbierania i analizowania informacji ilościowych i jakościowych dotyczących wdrażania projektów. Celem monitoringu jest zapewnienie zgodności realizacji projektu z wcześniej zatwierdzonymi założeniami. Monitorowanie finansowe – monitorowanie zarządzania środkami z funduszy europejskich przyznanymi na realizację projektu. Podstawa oceny sprawności ich wydatkowania. Monitorowanie rzeczowe – monitorowanie postępu realizacji projektu. Ze względu na to, kto wykonuje działania monitoringowe, monitoring możemy podzielić na wewnętrzny i zewnętrzny. Monitoring wewnętrzny – przeprowadzany przez projektodawcę. Polega na kontrolowaniu działań (czy przebiegają zgodnie z harmonogramem realizacji projektu), nadzorowaniu przebiegu projektu oraz szybkiemu reagowaniu w przypadku odchyleń od planu. Monitoring zewnętrzny – przeprowadzany przez instytucję przekazującą dotację na sfinansowanie projektu, poprzez: Kontrole dokumentacji; Wizyty monitorujące w miejscu realizacji projektu; Raportowanie. Celem monitorowania jest zapewnienie zgodności projektu z wcześniej przyjętymi założeniami i celami, bieżące wykrywanie nieprawidłowości i ich korygowanie. Proces monitorowania to proces ciągły, często pokrywa się z okresem wdrażania projektu. Monitoring odnosi się do wskaźników: Rezultatu; Produktu; Oddziaływania; Nakładu. Wskaźniki rezultatu (rezultaty): Natychmiastowe i bezpośrednie efekty projektu odczuwane przez beneficjentów na skutek zastosowania produktów projektu. Rezultaty „Rezultaty – odzwierciedlają efekty, które powstaną w wyniku podjętych działań w ramach projektu, np. udzielenia wsparcia danej osobie/ grupie osób/ instytucji w ramach projektu.” Przykładem rezultatu jest: Liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje dzięki uczestnictwu w szkoleniach, Liczba utworzonych miejsc pracy. Główną funkcją rezultatów jest zmierzenie na ile cel ogólny i cele szczegółowe projektu zostały zrealizowane. Wskaźniki produktu (produkty): Dobra materialne lub usługi, które powstają bezpośrednio w wyniku realizacji projektu. Produkty „Produkty – określają „dobra i usługi”, które powstaną w wyniku działań podjętych w ramach projektu.” Produktem (skwantyfikowanym za pomocą wskaźnika produktu) może być: liczba publikacji wytworzonych w ramach projektu, liczba udzielonych porad, liczba osób, które otrzymały dotacje, liczba szkół, które zrealizowały programy rozwojowe. Wskaźniki oddziaływania: Stanowią integrację projektu wykraczającą poza bezpośrednie i natychmiastowe efekty (rezultaty) projektu. Wskaźniki nakładu (nakłady): Środki wykorzystywane w trakcie realizacji projektu do osiągnięcia wyznaczonych celów (rezultatów). Są to środki finansowe, zasoby ludzkie oraz inne zasoby niematerialne. Monitorowanie wskaźnika nakładu stanowi podstawę monitorowania finansowego. Wskaźniki monitorowania muszą być: trafne, mierzalne, wiarygodne, dostępne. Przedmiotem zainteresowania monitorowania są dostarczone w ramach projektu produkty oraz rezultaty, a także terminowość wydatkowania środków w ramach dofinansowania projektu. Główna różnica między produktami i rezultatami polega na tym, że produkty określają „dobra i usługi” powstałe w toku realizacji projektu, natomiast rezultaty odzwierciedlają efekty działań podjętych w ramach projektu i w związku z tym z reguły są dostępne dopiero po jego zakończeniu. Produkty i rezultaty projektu powinny wynikać bezpośrednio z działań i odnosić się do celów projektu. Rezultaty to opis zmian jakie zajdą w wyniku wdrożenia projektu, związane są z korzyściami jakie osiągną uczestnicy projektu po zakończeniu uczestnictwa. Przykład: „spośród 30 osób uczestniczących w szkoleniu (produkt) 20 osób podniosło swoje kwalifikacje (rezultat) np. zaliczyło test końcowy.” Innymi słowy, udział osób w szkoleniu przyczynił się osiągnięcia oczekiwanej zmiany (rezultatu), jakim było podniesienie kwalifikacji. Kontrola projektu Proces, który ma na celu porównanie istniejącego stanu z postulowanym, ustalenie nieprawidłowości oraz przekazanie wyników w formie wniosków i zaleceń do uprawnionego organu. Kontrola finansowa Mechanizmy i środki zapewniające prawidłowe funkcjonowanie procesu gromadzenia i dysponowania funduszami UE. Obejmuje: kontrolę zarządzania i audyt. Kontrola na miejscu Kontrola operacji finansowych i systemów zarządzania, prowadzona na miejscu realizacji projektu. Kontrola wyrywkowa Kontrola dokonywana na reprezentatywnej próbie zatwierdzonych do realizacji projektów (przynajmniej 5% kwalifikujących się wydatków). Cel kontroli: Porównanie istniejącego stanu z postulowanym z punktu widzenia prawa, wykrywanie nieprawidłowości oraz przekazywanie wyników w formie wniosków i zaleceń do uprawnionego organu, a dzięki temu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania procesu gromadzenia i dysponowania funduszami UE. Kontrole dokonywane są w trakcie projektu (kontrola faktyczna) i po zakończeniu realizacji projektu (kontrola następcza). Przedmiotem kontroli są dostarczone w ramach projektu produkty, aspekty finansowo-prawne, zarządzanie i poprawność wydatkowania środków. Monitoring Dla skutecznego wdrażania projektu, zwłaszcza na etapie jego uruchamiania, jednym z ważniejszych zadań dla zespołu zarządzającego projektem jest opracowanie niezbędnych narzędzi monitoringowych, (formularzy, druków, wzorów, tabel, arkuszy), które umożliwiają pomiar postępu rzeczowego i finansowego. Terminarz zadania: Monitoring Wskaźniki rezultatu, produktu, nakładu Np. liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje Narzędzie monitoringu Data badania Miejsce Ankieta ex ante 1.05.13 Rzeszów Ankieta ex post 30.10.13 Rzeszów Bibliografia: M. Szwabe, Zarządzanie projektami współfinansowanymi z funduszy publicznych. Kraków 2007. A. Zajączkowska, Koordynator projektu. Gdańsk 2010.