Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym

RAPORT
Z WYNIKÓW
EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 48 W SZCZECINIE
ROK SZKOLNY 2009/2010
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku
w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 168, poz. 1324)
Opracowała
przewodnicząca zespołu ewaluacyjnego
mgr Beata Kłosowska
1. Cele ewaluacji wewnętrznej:
Ocena wykorzystania wniosków z analizy wyników sprawdzianów do poprawy
jakości pracy szkoły oraz wzrostu efektów kształcenia.
2. Obszar ewaluacji:
Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej oraz innej
działalności statutowej szkoły.
Kryteria będące podstawą oceny realizacji zadań w obszarze:
Szkoła osiąga cele zgodne z polityką oświatową państwa.
Szkoła doskonali efekty swojej pracy.
3. Wymaganie podlegające ewaluacji:
Analizuje się wyniki sprawdzianów.
4. Pytania kluczowe.
Jakie metody wykorzystywane są do przeprowadzania analizy wyników
sprawdzianów?
W jakiej formie i jak często wnioski z analiz przedstawiane są na posiedzeniach
rady pedagogicznej?
W jaki sposób szczegółowe opracowania wyników i wynikające z nich wnioski
przekazywane są uczniom i rodzicom?
Jakimi sposobami zespoły samokształceniowe dokonują analizy wyników
kształcenia?
W jakim stopniu wdrażane działania przyczyniają się do wzrostu efektów
kształcenia?
2
5. Kryteria ewaluacji:
Użyteczność, trafność i efektywność stosowanych metod analizy wyników.
Ciągłość i trafność prowadzonych analiz.
Użyteczność
i
trafność
sposobów
analizy
stosowanych
przez
zespoły
samokształceniowe.
Trafność i skuteczność sposobów oraz form przekazywania informacji o wynikach
analiz Radzie Pedagogicznej i nauczycielom poszczególnych przedmiotów.
Trafność i użyteczność rekomendacji.
Skuteczność, efektywność i trwałość wdrażanych działań.
6. Metody zbierania danych:
Obserwacja.
Wywiad (załącznik nr 1 – kwestionariusz wywiadu indywidualnego).
Analiza dokumentów (protokoły posiedzeń rad pedagogicznych, sprawozdania
z prac zespołów samokształceniowych, sprawozdania z pracy nauczycieli).
3
Z WYWIADU SKIEROWANEGO DO NAUCZYCIELI KLAS IV – VI
WYNIKA, ŻE:
Wyniki sprawdzianów próbnych i końcowych klas VI są omawiane
i
interpretowane
na
posiedzeniach
rady
pedagogicznej.
Prezentacje
przygotowywane są w sposób profesjonalny w programie PowerPoint. Są one
jasne, czytelne, zrozumiałe, rzetelne, pozwalają na właściwą interpretację
wyników sprawdzianu uczniów i poszczególnych klas. Omawiane są konkretnie
i wyczerpująco. Dokonywana jest analiza ilościowa i jakościowa. Umiejętności
z pięciu obszarów standardów wymagań są rozpisane w tabelach i wskazują
wynik uczniów i poszczególnych klas. Tego typu prezentacja wyników sprzyja
obserwacji, jakie umiejętności są najlepiej opanowane, a które najsłabiej.
Indywidualna i zespołowa analiza jest podstawą do wyciągnięcia wniosków do
dalszej pracy. Rada pedagogiczna podejmuje decyzję, co do dalszych działań.
Wyniki sprawdzianów próbnych i końcowych klas VI omawiane są na
zebraniach z rodzicami. Nauczyciele – wychowawcy zapoznają rodziców
z arkuszami sprawdzianów, z ich budową, wynikami klasy na tle szkoły,
a poszczególnych rodziców o wyniku ich dziecka (w formie pisemnej). Rodzice
zapoznawani są również z zaświadczeniem, które otrzymuje uczeń klasy VI po
sprawdzianie końcowym. Wskazują mocne i słabe strony uczniów. Rodzice mają
możliwość wglądu do arkusza testów próbnych swojego dziecka. Po testach
próbnych przekazywane są wnioski, nad jakimi umiejętnościami uczniowie
powinni pracować.
Wyniki sprawdzianów próbnych i końcowych klas VI są omawiane
i analizowane na lekcjach. Po sprawdzianach nauczyciele – przedmiotowcy
analizują z uczniami poszczególne zadania ze swojego obszaru, sposoby ich
rozwiązania, wskazują, które umiejętności zostały przez nich opanowane, a które
wymagają ćwiczeń. Każdy uczeń indywidualnie otrzymuje informację o jego
umiejętnościach i stopniu ich opanowania. Nauczyciele matematyki zwracają
uwagę na zapis i jednostki, wybierają na kolejne lekcje odpowiednie zadania, aby
4
usunąć niedociągnięcia, ćwiczą niektóre typy zadań. Podawane są sposoby
uzupełniania braków i rozwijania mocnych stron.
Zespoły przedmiotowe dokonują analizy wyników sprawdzianów próbnych
i
końcowych
klas
VI.
Zespoły
przedmiotowe
szczegółowo
analizują
poszczególne zadania (współczynnik łatwości). Wskazywane są te umiejętności,
które zostały słabo opanowane przez uczniów i opracowuje się wnioski do dalszej
pracy. Ustalany jest zakres działań, mających na celu poprawę efektywności
kształcenia, określa się sposoby pracy, metody, formy, które służą doskonaleniu
umiejętności gorzej opanowanych przez uczniów.
Wdrażane działania przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Szkoła
podejmuje działania, które służą wzrostowi efektów kształcenia – wprowadzone
są
dodatkowe
godziny
zajęć
wyrównawczych,
bogaty
program
zajęć
pozalekcyjnych, modyfikowanie planów dydaktycznych. Pomagają one uczniom
uzupełnić braki w wiadomościach i umiejętnościach oraz umożliwiają utrwalenie
trudnych partii materiału. Uczniowie uzyskują wysoki wynik ze sprawdzianu klas
VI, który utrzymuje się na tym samym poziomie od kilku lat. Odnoszą
spektakularne sukcesy w konkursach wiedzowych, dostają się do gimnazjów
pozarejonowych. Nauczyciele jednakże wskazują na nie zawsze odpowiednie
nastawienie uczniów do oferowanych im form pomocy i działań podejmowanych
przez szkołę.
5
W celu podwyższenia efektów kształcenia, w tym wyników sprawdzianu
zewnętrznego klas VI, doskonaleniem obejmuje się proces edukacyjny w nauczaniu
początkowym. Od roku 2001 uczniowie klas trzecich piszą test kompetencji – od
roku 2008 zewnętrzny Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty
Wydawnictwa OPERON. Zespół samokształceniowy nauczania początkowego
dokonuje analizy jego wyników, interpretuje je, opracowuje wnioski, wskazuje
umiejętności słabo opanowane i sposoby wyrównywania braków. Analiza wyników
testu klas trzecich i wnioski do dalszej pracy przedstawiane są corocznie na
plenarnych posiedzeniach rady pedagogicznej przez przewodniczącą zespołu
samokształceniowego nauczania początkowego (w formie prezentacji w programie
PowerPoint).
Nauczyciele
nauczania
początkowego
wdrażają
wnioski
ze
sprawdzianu, wprowadzając na zajęciach różnorodne metody i formy pracy ( w tym
metody aktywizujące), indywidualizując pracę z uczniami. Duże korzyści przynoszą
prowadzone w klasach I – III zajęcia wyrównawcze, koła zainteresowań, konkursy
matematyczne, ortograficzne, przyrodnicze. Wyniki testu kompetencji klas trzecich
utrzymują się od kilku lat na równym, dobrym poziomie, a uczniowie klas młodszych
odnoszą
wiele
spektakularnych
sukcesów
w
konkursach
ogólnopolskich,
wojewódzkich i międzyszkolnych.
6
WYNIKI TESTÓW KOMPETENCJI KLAS TRZECICH
W OBRĘBIE STANDARDÓW NAUCZANIA
NA PRZESTRZENI PIĘCIU OSTATNICH LAT
OPERON
„TRZECIOTEŚCIK”
TRZECIOKLASISTY
TRZECIOKLASISTY
PRAKTYCE
E WIEDZY W
WYKORZYSTANI
INFORMACJI
KORZYSTANIE Z
ROZUMOWANIE
PISANIE
SZKOLNY
SPRAWDZIAN KOMPETENCJI
TESTU
WEWNĘTRZNY TEST
ROK
OGÓLNOPLOLSKI
RODZAJ
CZYTANIE
STANDARDY NAUCZANIA
2005/06
84%
62%
73%
-
69%
2006/07
94%
81%
87%
-
77%
2007/08
89%
75%
82%
67%
80%
2008/09
84%
78%
74%
75%
85%
2009/10
87%
84%
87%
65%
91%
7
Podsumowanie:
W szkole analizuje się wyniki sprawdzianów w celu poprawy jakości pracy
szkoły. Analiza dokonywana jest na poziomie wyników pojedynczych uczniów i na
poziomie zespołów klasowych, z zastosowaniem jakościowych i ilościowych metod
analizy. Pierwszej analizy dokonuje dyrekcja szkoły, która prowadzi zestawienie
i porównanie wyników klasowych do średnich szkolnych, miejskich, wojewódzkich
i krajowych. Następnie wyniki są prezentowane, omawiane i interpretowane na
posiedzeniu rady pedagogicznej. Zespoły przedmiotowe nauczycieli wypracowują
wnioski do pracy i plan działań na poszczególnych przedmiotach. Zadaniem
wychowawców
klas
jest
przeprowadzenie
szczegółowej
analizy
wyników
sprawdzianów próbnych i sprawdzianu końcowego pod kątem danej klasy
i poszczególnych uczniów. Na zebraniach zapoznają rodziców z wnioskami z analizy
sprawdzianu, wskazują mocne i słabe strony. Po sprawdzianach próbnych rodzice
otrzymują informacje o słabo opanowanych wiadomościach i wskazówki dotyczące
sposobów wspierania dziecka.
Analiza wyników sprawdzianów wykorzystywana jest w szkole w celu
formułowania wniosków do dalszej pracy prowadzącej do udoskonalenia procesu
dydaktycznego na każdym etapie kształcenia. Wnioski z analiz sprawdzianów
wdrażane są m. in. przez modyfikację planów dydaktycznych, przedmiotowych
systemów
oceniania,
weryfikację
programów
nauczania
i
podręczników.
Z obserwacji wynika, że nauczyciele utrwalają umiejętności uczniów, zwiększają
liczbę zagadnień, z którymi są największe problemy oraz zwiększając liczbę ćwiczeń
praktycznych. Wprowadzają zadania o różnym stopniu trudności i motywują uczniów
do szukania wielu metod rozwiązań. Dbają o poprawę jakości pisemnych
wypowiedzi uczniów, zwracając uwagę na prawidłowe słownictwo. Na zajęciach
stosuje się indywidualizację pracy. Dla uczniów mających problemy w nauce
zorganizowano zajęcia wyrównawcze, a dla uczniów uzdolnionych – koła
zainteresowań. Na lekcjach dostosowuje się metody i formy pracy do potrzeb
uczniów. Nauczyciele udzielają rodzicom wskazówek do pracy w domu.
8
SŁABE STRONY
MOCNE STRONY
Wyniki sprawdzianów zewnętrznych
Mała motywacja i niewłaściwe nastawienie
utrzymują się na stałym, dobrym poziomie.
do sprawdzianów nielicznych uczniów.
Przeprowadzanie próbnych sprawdzianów
Zbyt mało nauczycieli egzaminatorów oraz
w klasach czwartych, piątych i szóstych.
nauczycieli, którzy ukończyli kursy na temat
Praca wyrównawcza z uczniami mającymi
pomiaru dydaktycznego.
trudności w nauce.
Niewystarczający przekaz informacji
Bogata oferta kół zainteresowań.
między wychowawcami klas trzecich,
Sukcesy w konkursach ogólnopolskich,
a nauczycielami przedmiotowcami w klasie
wojewódzkich i międzyszkolnych.
czwartej.
Wnioski:
Wypracowanie mechanizmów zwiększających motywację uczniów do osiągania
lepszych wyników w nauce oraz sprawdzianów próbnych i zewnętrznych.
Doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie pomiaru dydaktycznego,
ukończenie przez nauczycieli kursów na egzaminatora sprawdzianu.
Udoskonalenie systemu przekazywania informacji nauczycielom klas czwartych
przez wychowawców klas trzecich.
Zorganizowanie szkolenia w ramach WDN na temat wykorzystania wyników
egzaminu zewnętrznego do podniesienia jakości pracy w szkole.
9
Zał. nr 1
10. 06. 2010 r.
Wywiad indywidualny
Wywiad skierowany jest do nauczycieli klas IV – VI. Wyniki posłużą do sporządzenia raportu z
przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej w obszarze
EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ
ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY.
Wymaganie podlegające ewaluacji:
ANALIZUJE SIĘ WYNIKI SPRAWDZIANU KLAS VI.
1. W
jaki
sposób
wyniki
sprawdzianu
(próbnego
i
końcowego)
są
omawiane
i interpretowane na posiedzeniach rady pedagogicznej?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
2. W jaki sposób wyniki sprawdzianu (próbnego i końcowego) są omawiane na zebraniach
z rodzicami?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
3. W jaki sposób wyniki sprawdzianu (próbnego i końcowego) są omawiane i analizowanie na
lekcjach?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
4. W jaki sposób zespoły przedmiotowe nauczycieli dokonują analizy wyników sprawdzianu
(próbnego i końcowego)?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
5. W jakim stopniu wdrażane działania przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
Dziękuję za udzielenie rzetelnych informacji i zwrot kwestionariusza do 15. 06. 2010 r.
Przewodnicząca zespołu ewaluacyjnego
Beata Kłosowska
10