Wykład 3. Własnosci grafów
Transkrypt
Wykład 3. Własnosci grafów
Podstawowe własności grafów Wykład 3. Własności grafów 1 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Suma grafów Niech będą dane grafy proste G1 = (V1 , E1 ) oraz G2 = (V2 , E2 ). 2 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Suma grafów Niech będą dane grafy proste G1 = (V1 , E1 ) oraz G2 = (V2 , E2 ). Wówczas Definicja Graf G = (V , E ) nazywamy sumą grafów G1 i G2 i oznaczamy G = G1 ∪ G2 , gdy V = V1 ∪ V2 oraz E = E1 ∪ E2 3 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Suma grafów Niech będą dane grafy proste G1 = (V1 , E1 ) oraz G2 = (V2 , E2 ). Wówczas Definicja Graf G = (V , E ) nazywamy sumą grafów G1 i G2 i oznaczamy G = G1 ∪ G2 , gdy V = V1 ∪ V2 oraz E = E1 ∪ E2 G1 a c b e G2 d 4 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Zespolenie grafów Definicja Graf G = (V , E ) nazywamy zespoleniem grafów G1 i oznaczmy G2 G = G1 + G2 , gdy V = V1 ∪ V2 oraz E = E1 ∪ E2 ∪ {{v1 , v2 } : v1 ∈ V1 , v2 ∈ V2 } 5 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Zespolenie grafów Definicja Graf G = (V , E ) nazywamy zespoleniem grafów G1 i oznaczmy G2 G = G1 + G2 , gdy V = V1 ∪ V2 oraz E = E1 ∪ E2 ∪ {{v1 , v2 } : v1 ∈ V1 , v2 ∈ V2 } G+ 1 a G2 c d b e 6 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Zespolenie grafów Definicja Graf G = (V , E ) nazywamy zespoleniem grafów G1 i oznaczmy G2 G = G1 + G2 , gdy V = V1 ∪ V2 oraz E = E1 ∪ E2 ∪ {{v1 , v2 } : v1 ∈ V1 , v2 ∈ V2 } G+ 1 a G2 c d b e Twierdzenie Jeśli G = G1 + G2 , to |V | = |V1 | + |V2 | oraz |E | = |E1 | + |E2 | + |V1 | ∗ |V2 |. 7 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf regularny Definicja Graf prosty, w którym wszystkie wierzchołki mają ten sam stopień nazywamy grafem regularnym. 8 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf regularny Definicja Graf prosty, w którym wszystkie wierzchołki mają ten sam stopień nazywamy grafem regularnym. Jeżeli każdy wierzchołek grafu ma stopień r , to graf ten nazywamy grafem regularnym stopnia r lub grafem r-regularnym. Graf regularny stopnia 3 nazywamy grafem kubicznym. 9 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf regularny Definicja Graf prosty, w którym wszystkie wierzchołki mają ten sam stopień nazywamy grafem regularnym. Jeżeli każdy wierzchołek grafu ma stopień r , to graf ten nazywamy grafem regularnym stopnia r lub grafem r-regularnym. Graf regularny stopnia 3 nazywamy grafem kubicznym. a) b) c) d) e) Własność Graf r -regularny o n wierzchołkach posiada nr 2 krawędzi. 10 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf silnie regularny (ang. strongly regular graph) Definicja k-regularny graf G nazywamy grafem k-silnie regularnym, jeżeli istnieją nieujemne liczby λ i µ takie, że 11 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf silnie regularny (ang. strongly regular graph) Definicja k-regularny graf G nazywamy grafem k-silnie regularnym, jeżeli istnieją nieujemne liczby λ i µ takie, że 1 dla każdej pary wierzchołków u i v połączonych krawędzią istnieje dokładnie λ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v , 12 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf silnie regularny (ang. strongly regular graph) Definicja k-regularny graf G nazywamy grafem k-silnie regularnym, jeżeli istnieją nieujemne liczby λ i µ takie, że 1 dla każdej pary wierzchołków u i v połączonych krawędzią istnieje dokładnie λ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v , 2 dla każdej pary wierzchołków u i v nie połączonych krawędzią istnieje dokładnie µ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v 13 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf silnie regularny (ang. strongly regular graph) Definicja k-regularny graf G nazywamy grafem k-silnie regularnym, jeżeli istnieją nieujemne liczby λ i µ takie, że 1 dla każdej pary wierzchołków u i v połączonych krawędzią istnieje dokładnie λ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v , 2 dla każdej pary wierzchołków u i v nie połączonych krawędzią istnieje dokładnie µ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v Grafy k-silnie regularne charakteryzuje ciąg (n, k, λ, µ) 14 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Graf silnie regularny (ang. strongly regular graph) Definicja k-regularny graf G nazywamy grafem k-silnie regularnym, jeżeli istnieją nieujemne liczby λ i µ takie, że 1 dla każdej pary wierzchołków u i v połączonych krawędzią istnieje dokładnie λ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v , 2 dla każdej pary wierzchołków u i v nie połączonych krawędzią istnieje dokładnie µ wierzchołków połączonych jednocześnie z u i v Grafy k-silnie regularne charakteryzuje ciąg (n, k, λ, µ) 1 8 2 3 7 4 6 5 (8, 4, 0, 4) 15 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Definicja Grafem trójkątnym Tn nazywamy graf prosty, którego wierzchołki odpowiadają wzajemnie jednoznacznie dwuelementowym podzbiorom zbioru n−elementowego oraz każde dwa wierzchołki połączone są krawędzią wtedy i tylko wtedy gdy przecięcie odpowiadających im zbiorów jest niepuste. 16 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Definicja Grafem trójkątnym Tn nazywamy graf prosty, którego wierzchołki odpowiadają wzajemnie jednoznacznie dwuelementowym podzbiorom zbioru n−elementowego oraz każde dwa wierzchołki połączone są krawędzią wtedy i tylko wtedy gdy przecięcie odpowiadających im zbiorów jest niepuste. {1,3} {1,2} T2 {2,3} T3 17 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf T4 Dla zbioru czteroelementowego mamy 6 podzbiorów dwuelementowych {1, 2}, {1, 3}, {1, 4}, {2, 3}, {2, 4}, {3, 4} 18 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf T4 Dla zbioru czteroelementowego mamy 6 podzbiorów dwuelementowych {1, 2}, {1, 3}, {1, 4}, {2, 3}, {2, 4}, {3, 4} {1,3} {1,4} {1,2} {3,4} {2,4} {2,3} 19 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Własności grafu Tn 1 Graf Tn ma |V | = n 2 = n(n−1) 2 wierzchołków. 20 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Własności grafu Tn n 2 n(n−1) 2 1 Graf Tn ma |V | = 2 Stopień dowolnego wierzchołka wynosi 2n − 4. = wierzchołków. 21 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Własności grafu Tn n 2 n(n−1) 2 1 Graf Tn ma |V | = 2 Stopień dowolnego wierzchołka wynosi 2n − 4. 3 n − 2 jest liczbą wierzchołków sąsiednich jednocześnie do u i v , jeżeli u i v są sąsiednie. = wierzchołków. 22 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Własności grafu Tn n 2 n(n−1) 2 1 Graf Tn ma |V | = 2 Stopień dowolnego wierzchołka wynosi 2n − 4. 3 n − 2 jest liczbą wierzchołków sąsiednich jednocześnie do u i v , jeżeli u i v są sąsiednie. 4 4 jest to liczbą wierzchołków sąsiednich do u i v , jeżeli u i v nie są sąsiednie. = wierzchołków. 23 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Grafy trójkątne Własności grafu Tn n 2 n(n−1) 2 1 Graf Tn ma |V | = 2 Stopień dowolnego wierzchołka wynosi 2n − 4. 3 n − 2 jest liczbą wierzchołków sąsiednich jednocześnie do u i v , jeżeli u i v są sąsiednie. 4 4 jest to liczbą wierzchołków sąsiednich do u i v , jeżeli u i v nie są sąsiednie. = wierzchołków. Wniosek Grafy trójkątne są grafami silnie regularnymi, które charakteryzuje ciąg ! ! n , 2n − 4, n − 2, 4 2 24 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny Definicja Graf prosty, w którym każda para wierzchołków jest połączona krawędzią nazywamy grafem pełnym . Graf pełny o n wierzchołkach oznaczmy symbolem Kn . 25 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny Definicja Graf prosty, w którym każda para wierzchołków jest połączona krawędzią nazywamy grafem pełnym . Graf pełny o n wierzchołkach oznaczmy symbolem Kn . K1 K2 K3 K4 K5 26 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny Własność Stopień każdego wierzchołka w grafie pełnym Kn wynosi n − 1. 27 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny Własność Stopień każdego wierzchołka w grafie pełnym Kn wynosi n − 1. Twierdzenie Graf pełny Kn ma |EKn | = n (n − 1) 2 krawędzi. 28 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pusty Definicja Grafem pustym nazywamy graf, którego zbiór krawędzi jest pusty (nie jest pusty zbiór wierzchołków, czyli |V | > 0 oraz |E | = 0). Graf pusty mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Nn . 29 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pusty Definicja Grafem pustym nazywamy graf, którego zbiór krawędzi jest pusty (nie jest pusty zbiór wierzchołków, czyli |V | > 0 oraz |E | = 0). Graf pusty mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Nn . N8 30 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pusty Definicja Grafem pustym nazywamy graf, którego zbiór krawędzi jest pusty (nie jest pusty zbiór wierzchołków, czyli |V | > 0 oraz |E | = 0). Graf pusty mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Nn . Własność 1 Graf Nn składa się z n wierzchołków izolowanych. N8 31 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pusty Definicja Grafem pustym nazywamy graf, którego zbiór krawędzi jest pusty (nie jest pusty zbiór wierzchołków, czyli |V | > 0 oraz |E | = 0). Graf pusty mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Nn . Własność 1 Graf Nn składa się z n wierzchołków izolowanych. 2 Graf Nn jest grafem regularnym stopnia 0. N8 32 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf cykliczny Definicja Graf spójny regularny stopnia 2 nazywamy grafem cyklicznym. Graf cykliczny mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Cn . 33 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf cykliczny Definicja Graf spójny regularny stopnia 2 nazywamy grafem cyklicznym. Graf cykliczny mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Cn . C5 34 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf cykliczny Definicja Graf spójny regularny stopnia 2 nazywamy grafem cyklicznym. Graf cykliczny mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Cn . Własność 1 W grafie cyklicznym każde dwie sąsiednie krawędzie są połączone szeregowo. C5 35 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf cykliczny Definicja Graf spójny regularny stopnia 2 nazywamy grafem cyklicznym. Graf cykliczny mający n wierzchołków oznaczamy symbolem Cn . Własność 1 W grafie cyklicznym każde dwie sąsiednie krawędzie są połączone szeregowo. 2 Graf cykliczny Cn posiada n krawędzi. C5 36 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf liniowy Definicja Jeżeli z grafu Cn usuniemy dokładnie jedną krawędź, to otrzymany graf nazywamy grafem liniowym o n wierzchołkach i oznaczamy symbolem Pn . 37 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf liniowy Definicja Jeżeli z grafu Cn usuniemy dokładnie jedną krawędź, to otrzymany graf nazywamy grafem liniowym o n wierzchołkach i oznaczamy symbolem Pn . P6 38 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf liniowy Definicja Jeżeli z grafu Cn usuniemy dokładnie jedną krawędź, to otrzymany graf nazywamy grafem liniowym o n wierzchołkach i oznaczamy symbolem Pn . Własność 1 Graf Pn nie jest grafem regularnym. P6 39 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf liniowy Definicja Jeżeli z grafu Cn usuniemy dokładnie jedną krawędź, to otrzymany graf nazywamy grafem liniowym o n wierzchołkach i oznaczamy symbolem Pn . Własność P6 1 Graf Pn nie jest grafem regularnym. 2 Graf Pn posiada zawsze 2 wierzchołki stopnia pierwszego, a pozostałe n − 2 wierzchołki są stopnia drugiego. 40 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Koło Definicja Kołem Wn nazywamy graf Wn = Cn−1 + N1 . 41 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Koło Definicja Kołem Wn nazywamy graf Wn = Cn−1 + N1 . N1 C5 W6 W6 = C5 + N1 42 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf dwudzielny Niech G = (V , E ) będzie grafem prostym. Definicja Graf G jest grafem dwudzielnym, jeśli zbiór wierzchołków V jest sumą dwóch niepustych zbiorów rozłącznych V1 i V2 , takich, że każda krawędź tego grafu łączy wierzchołek ze zbioru V1 z wierzchołkiem ze zbioru V2 . 43 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf dwudzielny Niech G = (V , E ) będzie grafem prostym. Definicja Graf G jest grafem dwudzielnym, jeśli zbiór wierzchołków V jest sumą dwóch niepustych zbiorów rozłącznych V1 i V2 , takich, że każda krawędź tego grafu łączy wierzchołek ze zbioru V1 z wierzchołkiem ze zbioru V2 . x1 x2 x3 x3 y2 x2 y3 x1 y1 y1 y2 44 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf dwudzielny Twierdzenie Jeżeli graf G jest grafem dwudzielnym, to każdy cykl w G ma długość parzystą. 45 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf dwudzielny Twierdzenie Jeżeli graf G jest grafem dwudzielnym, to każdy cykl w G ma długość parzystą. Dowód. Niech V = V1 ∪ V2 oraz niech v0 v1 v2 . . . vm v0 będzie cyklem w G . Załóżmy, bez straty ogólności, że v0 ∈ V1 , wtedy v1 ∈ V2 , v2 ∈ V1 , itd. (Wierzchołki o indeksach parzystych należą do zbioru V1 , a o indeksach nieparzystych do zbioru V2 ). Ponieważ cykl jest długości m oraz vm ∈ V2 , więc cykl ma długość parzystą. 46 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny dwudzielny Definicja Graf dwudzielny jest pełnym grafem dwudzielnym, jeśli każdy wierzchołek zbioru V1 jest połączony z każdym wierzchołkiem zbioru V2 dokładnie jedną krawędzią. Graf pełny dwudzielny, w którym |V1 | = r i |V2 | = s oznaczamy symbolem Kr ,s . 47 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny dwudzielny Definicja Graf dwudzielny jest pełnym grafem dwudzielnym, jeśli każdy wierzchołek zbioru V1 jest połączony z każdym wierzchołkiem zbioru V2 dokładnie jedną krawędzią. Graf pełny dwudzielny, w którym |V1 | = r i |V2 | = s oznaczamy symbolem Kr ,s . x2 x3 x2 x1 y1 y1 x1 K 2,2 K 1,3 y2 x3 y3 y2 x1 x1 x3 y2 x2 x3 Własność x2 y1 K 2,3 x1 y1 K 2,3 x2 y2 1 Kr ,s = Nr + Ns x3 x2 x1 K 3,3 y1 y1 y2 K 3,3 y3 48 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny dwudzielny Definicja Graf dwudzielny jest pełnym grafem dwudzielnym, jeśli każdy wierzchołek zbioru V1 jest połączony z każdym wierzchołkiem zbioru V2 dokładnie jedną krawędzią. Graf pełny dwudzielny, w którym |V1 | = r i |V2 | = s oznaczamy symbolem Kr ,s . x2 x3 x2 x1 y1 y1 x1 K 2,2 K 1,3 y2 x3 y3 y2 x1 x1 x3 y2 x2 x3 Własność x2 y1 K 2,3 x1 y1 K 2,3 x2 y2 x3 1 Kr ,s = Nr + Ns 2 Każdy graf Kr ,s ma r + s wierzchołków. x2 x1 K 3,3 y1 y1 y2 K 3,3 y3 49 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf pełny dwudzielny Definicja Graf dwudzielny jest pełnym grafem dwudzielnym, jeśli każdy wierzchołek zbioru V1 jest połączony z każdym wierzchołkiem zbioru V2 dokładnie jedną krawędzią. Graf pełny dwudzielny, w którym |V1 | = r i |V2 | = s oznaczamy symbolem Kr ,s . x2 x3 x2 x1 y1 y1 x1 K 2,2 K 1,3 y2 x3 y3 y2 x1 x1 x3 y2 x2 x3 Własność x2 y1 K 2,3 x1 y1 K 2,3 x2 y2 K 3,3 y1 y1 y2 K 3,3 Kr ,s = Nr + Ns 2 Każdy graf Kr ,s ma r + s wierzchołków. 3 Każdy graf Kr ,s ma r · s krawędzi. x3 x2 x1 1 y3 50 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Algorytm testowania dwudzielności grafu BIPART(G , s; S, T , bip) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Algorytm Dane: G spójny graf, dowolny Q ← 0, bip ← true, S ← ∅ wierzchołek s grafu G for każdy v ∈ V Wynik: jeżeli graf jest dwudzielny, do wówczas bip ma wartość true oraz d(v ) ← ∞ generowane są zbiory S i T , takie, d(s) ← 0, s ⇒ Q że S ∪ T = V i S ∩T =∅ while Q 6= ∅ and bip = true do u ← head [Q] for każdy v ∈ Adj[u] do if d(v ) = ∞ then d(v ) ← d(u) + 1; v ⇒ Q else if d(u) = d(v ) then bip ← false if bip = true then for v ∈ V do if d(v ) = 0(mod2) then S ← S ∪ {v } T ←V \S 51 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Kostki Definicja Graf, którego wierzchołki odpowiadają ciągom binarnym (a1 , a2 , . . . , an ), oraz którego krawędzie łączą ciągi różniące się dokładnie jednym wyrazem nazywamy n−kostką Qn . 52 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Kostki Definicja Graf, którego wierzchołki odpowiadają ciągom binarnym (a1 , a2 , . . . , an ), oraz którego krawędzie łączą ciągi różniące się dokładnie jednym wyrazem nazywamy n−kostką Qn . 101 100 110 010 000 111 011 001 53 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne W trakcie przyjęcia pan Szaradek udał się do toalety. W tym czasie goście rozłożyli na stole w jednym rzędzie (w losowy sposób) n > 1 monet i podali liczbę ze zbioru {1, ..., n}. Pani Szaradkowa odwróciła do góry nogami dokładnie jedną monetę. Czy patrząc na układ monet na stole Pan Szaradek, który wrócił z toalety już po odwróceniu monet, jest w stanie odpowiedzieć na pytanie jaką liczbę podali goście? Wskazówka: Rozstrzygnąć, dla jakich n jest to możliwe. 54 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf krawędziowy Definicja Grafem krawędziowym L(G ) grafu G , nazywamy graf, którego wierzchołki odpowiadają wzajemnie jednoznacznie krawędziom G oraz dowolne dwa wierzchołki w grafie L(G ) są sąsiednie wtedy i tylko wtedy, gdy odpowiadające im krawędzie są sąsiednie w G . 55 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf krawędziowy Definicja Grafem krawędziowym L(G ) grafu G , nazywamy graf, którego wierzchołki odpowiadają wzajemnie jednoznacznie krawędziom G oraz dowolne dwa wierzchołki w grafie L(G ) są sąsiednie wtedy i tylko wtedy, gdy odpowiadające im krawędzie są sąsiednie w G . 56 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Dopełnienie grafu Definicja Dopełnieniem grafu G = (V , E ) nazywamy graf G , którego zbiór wierzchołków jest taki sam, jak grafu G oraz w którym dwa wierzchołki są sąsiednie wtedy i tylko wtedy, gdy nie są sąsiednie w grafie G . 57 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Dopełnienie grafu Definicja Dopełnieniem grafu G = (V , E ) nazywamy graf G , którego zbiór wierzchołków jest taki sam, jak grafu G oraz w którym dwa wierzchołki są sąsiednie wtedy i tylko wtedy, gdy nie są sąsiednie w grafie G . u u v y x w y x v w Własność 1 Dopełnieniem grafu pełnego Kn jest graf pusty Nn . 58 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Dopełnienie grafu Definicja Dopełnieniem grafu G = (V , E ) nazywamy graf G , którego zbiór wierzchołków jest taki sam, jak grafu G oraz w którym dwa wierzchołki są sąsiednie wtedy i tylko wtedy, gdy nie są sąsiednie w grafie G . u u v y x w y x v w Własność 1 Dopełnieniem grafu pełnego Kn jest graf pusty Nn . 2 Dopełnieniem grafu pełnego dwudzielnego Kr ,s są dwa grafy pełne Kr i Ks . 59 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Podgraf grafu Definicja Graf H = hVH , EH , γH i jest podgrafem grafu G = hVG , EG , γG i wtedy i tylko wtedy, gdy spełnione są warunki: VH ⊂ VG EH ⊂ EG γH = γG |EH x5 f x4 b a x1 c G x3 x5 e g x3 x4 g d x2 x5 b a d e f G’1 x3 x1 c x4 G’2 60 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Własności podgrafów Własność 1 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. 61 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Własności podgrafów Własność 1 2 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. Podgraf G 00 podgrafu G 0 grafu G jest podgrafem grafu G tzn G 0 ⊂ G ∧ G 00 ⊂ G 0 ⇒ G 00 ⊂ G . 62 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Własności podgrafów Własność 1 2 3 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. Podgraf G 00 podgrafu G 0 grafu G jest podgrafem grafu G tzn G 0 ⊂ G ∧ G 00 ⊂ G 0 ⇒ G 00 ⊂ G . Pojedynczy wierzchołek grafu G jest podgrafem grafu G . 63 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Własności podgrafów Własność 1 2 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. Podgraf G 00 podgrafu G 0 grafu G jest podgrafem grafu G tzn G 0 ⊂ G ∧ G 00 ⊂ G 0 ⇒ G 00 ⊂ G . 3 Pojedynczy wierzchołek grafu G jest podgrafem grafu G . 4 Pojedyncza krawędź grafu G łącznie z jej końcami jest podgrafem grafu G. 64 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Własności podgrafów Własność 1 2 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. Podgraf G 00 podgrafu G 0 grafu G jest podgrafem grafu G tzn G 0 ⊂ G ∧ G 00 ⊂ G 0 ⇒ G 00 ⊂ G . 3 Pojedynczy wierzchołek grafu G jest podgrafem grafu G . 4 Pojedyncza krawędź grafu G łącznie z jej końcami jest podgrafem grafu G. 5 Każdy graf prosty G o n-wierzchołkach jest podgrafem grafu pełnego Kn . 65 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Własności podgrafów Własność 1 2 Każdy graf jest swoim własnym podgrafem. Podgraf G 00 podgrafu G 0 grafu G jest podgrafem grafu G tzn G 0 ⊂ G ∧ G 00 ⊂ G 0 ⇒ G 00 ⊂ G . 3 Pojedynczy wierzchołek grafu G jest podgrafem grafu G . 4 Pojedyncza krawędź grafu G łącznie z jej końcami jest podgrafem grafu G. 5 Każdy graf prosty G o n-wierzchołkach jest podgrafem grafu pełnego Kn . 6 Liczba wszystkich różnych grafów prostych zawierających n wierzchołków jest równa 2 n(n−1) 2 66 / 87 Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podstawowe własności grafów Podgrafy grafu Niech dany będzie graf G = hV , E , γi i krawędź e ∈ E . G − e oznacza podgraf otrzymany z grafu G przez usunięcie krawędzi e. Niech F będzie dowolnym podzbiorem zbioru krawędzi grafu G (F ⊂ E ), wówczas G − F oznacza podgraf grafu G powstały przez usunięcie wszystkich krawędzi należących do zbioru F . u d f e v c b d f e v a G y z u z f x a G - b e v c g g x u z y c g x y a G - {d,b} 67 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podgrafy grafu Niech dany będzie graf G = hV , E , γi i niech wierzchołek v ∈ V . G − v oznacza podgraf grafu G otrzymany z G przez usunięcie wierzchołka v i wszystkich krawędzi do niego incydentnych. Jeżeli S jest dowolnym podzbiorem zbioru wierzchołków V grafu G (S ⊂ V ∧ S 6= V ), to G − S oznacza graf, który otrzymamy z grafu G przez usunięcie wszystkich wierzchołków należących do zbioru S i wszystkich krawędzi incydentnych do dowolnego wierzchołka ze zbioru S. u u f v e v a g x a y G - z g x y G - {z,u} v y G - {z,x} 68 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Graf częściowy Definicja Graf H nazywamy grafem częściowym lub grafem spinającym grafu G jeżeli jest podgrafem G i VH = VG . x5 x5 x4 x3 x1 G x2 x4 x3 x1 H x2 69 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Kliką nazywamy podgraf, w którym każde dwa wierzchołki są połączone krawędzią. 70 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Kliką nazywamy podgraf, w którym każde dwa wierzchołki są połączone krawędzią. 71 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Klikę nazywamy maksymalną, jeśli nie da się dodać do niej wierzchołka tak, aby razem z nią również tworzył klikę. 72 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Klikę nazywamy maksymalną, jeśli nie da się dodać do niej wierzchołka tak, aby razem z nią również tworzył klikę. Klikę nazywamy największą (najliczniejszą), jeśli nie ma w grafie kliki o większej liczbie wierzchołków. 73 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Klikę nazywamy maksymalną, jeśli nie da się dodać do niej wierzchołka tak, aby razem z nią również tworzył klikę. Klikę nazywamy największą (najliczniejszą), jeśli nie ma w grafie kliki o większej liczbie wierzchołków. Ilość wierzchołków największej kliki oznaczamy przez ω(G ). 74 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Klikę nazywamy maksymalną, jeśli nie da się dodać do niej wierzchołka tak, aby razem z nią również tworzył klikę. Klikę nazywamy największą (najliczniejszą), jeśli nie ma w grafie kliki o większej liczbie wierzchołków. Ilość wierzchołków największej kliki oznaczamy przez ω(G ). 75 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Klika Definicja Klikę nazywamy maksymalną, jeśli nie da się dodać do niej wierzchołka tak, aby razem z nią również tworzył klikę. Klikę nazywamy największą (najliczniejszą), jeśli nie ma w grafie kliki o większej liczbie wierzchołków. Ilość wierzchołków największej kliki oznaczamy przez ω(G ). 76 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Podgraf indukowany Definicja Podgrafem indukowanym H = (VH , EH ) grafu G = (V , E ), nazywamy graf, w którym VH ⊂ V oraz EH = {{u, v } : u, v ∈ VH oraz {u, v } ∈ E } podgraf indukowany G [1, 2, 3, 5, 7, 10] 77 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Składowe spójne grafu Definicja Każdy spójny podgraf G1 grafu G (G1 ⊂ G ), który nie jest zawarty w większym (w sensie relacji zawierania zbioru wierzchołków oraz zawierania zbioru krawędzi) spójnym podgrafie grafu G nazywamy składową spójną grafu G . 78 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Składowe spójne grafu Definicja Każdy spójny podgraf G1 grafu G (G1 ⊂ G ), który nie jest zawarty w większym (w sensie relacji zawierania zbioru wierzchołków oraz zawierania zbioru krawędzi) spójnym podgrafie grafu G nazywamy składową spójną grafu G . x y a c x6 b d w z x x3 79 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Składowe spójne grafu Definicja Każdy spójny podgraf G1 grafu G (G1 ⊂ G ), który nie jest zawarty w większym (w sensie relacji zawierania zbioru wierzchołków oraz zawierania zbioru krawędzi) spójnym podgrafie grafu G nazywamy składową spójną grafu G . x y a c b d w z Oczywiście każdy wierzchołek izolowany danego grafu jest jego spójna składową. x6 x x3 80 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Twierdzenie Spójny graf o n wierzchołkach, posiada co najmniej n − 1 krawędzi. 81 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Twierdzenie Spójny graf o n wierzchołkach, posiada co najmniej n − 1 krawędzi. Twierdzenie Ilość krawędzi m w grafie prostym i spójnym o n wierzchołkach, spełnia zależność n(n − 1) n−1≤m ≤ 2 82 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Twierdzenie Spójny graf o n wierzchołkach, posiada co najmniej n − 1 krawędzi. Twierdzenie Ilość krawędzi m w grafie prostym i spójnym o n wierzchołkach, spełnia zależność n(n − 1) n−1≤m ≤ 2 Twierdzenie Niech G będzie grafem prostym o n wierzchołkach. Jeżeli graf G ma k składowych, to liczba m jego krawędzi spełnia nierówność n−k ≤m ≤ 1 (n − k) (n − k + 1) 2 Każdy graf prosty, który ma n wierzchołków i więcej niż jest spójny. (n−1)(n−2) 2 krawędzi 83 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Lemat Acykliczny graf o n wierzchołkach posiada co najwyżej n − 1 krawędzi. 84 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Lemat Acykliczny graf o n wierzchołkach posiada co najwyżej n − 1 krawędzi. Twierdzenie Niech G będzie grafem o n wierzchołkach. Wówczas dowolne dwa warunki implikują trzeci. 1 G jest spójny 2 G jest acykliczny 3 G posiada dokładnie n − 1 krawędzi 85 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Algorytm sprawdzający spójność grafu Dane: graf G = (V , E ) Spojny(G ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 for wszystkie v ∈ V do odwiedzony [v ] = false v - dowolny wierzchołek grafu S ←v while istnieje wierzchołek w S dla którego odwiedzony [v ] = false do N ← zbiór wszystkich sąsiadów wierzchołka v S ←S ∪N odwiedzony [v ] = true if S = V then graf spójny else graf niespójny 86 / 87 Podstawowe własności grafów Działania na grafach Rodzaje grafów Podgrafy Grafy spójne Dziękuję za uwagę!!! 87 / 87