Gazeta Bankowa nr 20 (1072)

Transkrypt

Portfel
Portfel budowany w oparciu o wskaźnik C/Z
Jak inwestować
Badanie sponsorowane
przez „Gazetę Bankową”
DR BARTŁOMIEJ JABŁOŃSKI
P/E = cena rynkowa 1 akcji/zysk netto przypadający
na 1 akcję [eps]
We wzorze wykorzystywany jest jeden z podstawowych wskaźników, zysk spółki przypadający na 1 akcję
[eps]. Oblicza się go według wzoru:
eps = zysk netto z 4 ostatnich kwartałów/liczba wyemitowanych akcji
Niskie wartości wskaźnika P/E mogą oznaczać pogorszenie wyników działania spółki, problemy branży, w której
działa lub skokowy wzrost zysku, który nie został jeszcze
zdyskontowany wzrostem rynkowych cen akcji. Z kolei wysokie mogą oznaczać przewidywania wysokich zysków
przedsiębiorstwa w przyszłości, przez co inwestorzy są
skłonni kupować akcje po wysokich cenach lub nagły spadek zysku, który nie został jeszcze zdyskontowany spadkiem rynkowych cen akcji. Wysoka wartość może oznaczać,
że oczekiwania inwestorów co do przyszłych wyników
przedsiębiorstw są bardzo optymistyczne, często aż za bardzo (zobacz więcej w „Gazecie Bankowej” nr 25 (973), str. 25).
ajwiększym problemem jest jednoznaczne określenie
kiedy cena akcji jest tania, a kiedy droga w stosunku
do wyników osiąganych przez przedsiębiorstwo. Każdy inwestor, który poważnie traktuje inwestowanie na rynku kapitałowym, przed nabyciem akcji przedsiębiorstwa do portfela, stara się dokonać analizy spółki według przyjętych
wcześniej kryteriów. Mogą one dotyczyć analizy technicznej, czyli podejmowania działań na podstawie kształtowania się cen akcji, formacji wykresów lub wskaźników budowanych na bazie cen akcji. Mogą one również dotyczyć analizy wyników, jakie przedsiębiorstwo osiąga, w tym również
zysków spółki.
N
Kupuj tanio
a sprzedawaj drogo
– tak można
określić w dużym
uproszczeniu ideę
inwestowania
na rynku
kapitałowym
Konstruowanie portfeli
W dotychczasowych moich badaniach nad praktycznymi
sposobami konstruowania portfeli papierów wartościowych starałem się tworzyć takie ich koncepcje, aby dobór
akcji do portfela był w miarę nieskomplikowany i nie zajmował dużo czasu inwestorowi oraz uwzględniał jednocześnie wyniki finansowe spółek.
Publikację wyników badań objętych patronatem „Gazety Bankowej” rozpoczynam od zaprezentowania dość
prostej metody wyboru spółek do portfela w oparciu
o wskaźnik cena/zysk [P/E]. Wskaźnik cena/zysk informuje o okresie, po upływie którego można oczekiwać zwrotu
kapitału zainwestowanego w daną spółkę. Oblicza się go
według wzoru:
Założenia
W badaniach poczyniłem następujące założenia:
do portfela dobieram akcje, dla których wskaźnik
P/E jest mniejszy od P/E WIG,
portfel składa się maksymalnie z 10 spółek o najatrakcyjniejszych wskaźnikach P/E względem P/E WIG (do 10
spółek o najniższych wskaźnikach P/E),
Tabela 1. Historyczne stopy zwrotu indeksu WIG oraz jego wskaźnik C/Z
Okres
1992
1993
1994
1995
1996
Stopa zwrotu (%)
13,2
1095
-40
1,5
89,1
C/Z
3,1
33,2
9,7
5,8
14,7
1997
1998
1999
2000
2,3
-13
41,3
-1,3
13,2
16,3
36,2
16
2001
2002
2003
2004
-22
3,19
44,92
27,94
65,5
29052
49,9
17,1
2005
2006
2007
2008
33,7
41,6
10,39
-51,07
14,3
17,7
18,8
8,4
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Ceduły Giełdy Warszawskiej oraz PAP
Tabela 2. Wyniki portfela w poszczególnych okresach (%)
Okres
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
5.05.
2009
WIG
1095,3
-39,9
1,5
89,1
2,3
-12,8
41,3
-1,3
-22
3,19
44,92
27,94
33,66
41,6
10,39
-51,07
5,10
Portfel
C/Z
1262,93 -38,88
20,35
102,70
0,83
9,38
38,78
-5,71
-52,91
-17,77
115,66
68,91
23,15
75,43
2,45
-63,81
82,58
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Ceduły Giełdy Warszawskiej oraz PAP
Tabela 3. Nadwyżka portfela ponad wyniki WIG (%)
Okres
1993
C/Z-WIG 167,63
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
5.05.
2009
1,02
18,85
13,60
-1,47
22,18
-2,52
-4,41
-30,91
-20,96
70,74
40,97
-10,51
33,83
-7,94
-12,74
77,48
Źródło: opracowanie własne
38
www.gb.pl
Portfel budowany w oparciu o wskaźnik C/Z
jeśli spółka pokazuje wyniki skonsolidowane, to brany jest

pod uwagę skonsolidowany zysk spółki,
badania obejmują okres 7.01.1992-5.05.2009,
każda transakcja ma miejsce raz w roku – na pierwszej sesji,
kolejne nabycie oraz zbycie akcji następuje niezmiennie raz w roku
– również na pierwszej sesji,
w przypadku wytypowania akcji do portfela, które już były wybrane rok wcześniej, pozostawia się je w portfelu na kolejny rok,
pomimo zmian cen rynkowych (przewartościowanie akcji) w trakcie roku nie dokonuje się transakcji ich sprzedaży,
w przypadku spółek, które w trakcie trwania inwestycji wypłaciły
dywidendę, dolicza się dywidendę do rentowności portfela,
istnieją takie lata, w których według kryteriów do portfela została
wytypowana mniejsza liczba spółek,
w obliczeniach nie brałem pod uwagę kosztów transakcji kupna oraz sprzedaży akcji, które są znikome z racji jednorazowych
transakcji w roku.
Wyniki
Badania przeprowadziłem od początku istnienia Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, czyli od 1991 r. Przyjęte kryteria tworzenia
portfela papierów wartościowych umożliwiły jego badania dopiero
od 1992 r., ponieważ dopiero od tego roku publikowane są wskaźniki
P/E oraz P/BV.
Tabela 1 przedstawia historyczne stopy zwrotu indeksu oraz
wskazania C/Z dla WIG na ostatniej sesji każdego roku wykorzystywane w omawianej strategii. Zauważmy, że ostatnia hossa była najdłuższym okresem wzrostów i dała dodatnie stopy zwrotu
indeksu WIG przez 6 lat. W tabeli 2 porównałem wyniki indeksu
WIG oraz portfela zbudowanego według przyjętej strategii – portfel C/Z. Niestety nie udało się do tej pory pokonać rekordowej stopy zwrotu z portfela oraz indeksu z 1993 r. Wykres 1 obrazuje jak
rozkładały się wyniki od 1993 r. Rok 1992 został na wykresie pominięty z uwagi na duże wartości, które nie są porównywalne
z wynikami z lat 1994-2009. Z wykresu wynika, że bywały lata,
w których strategia dawała znacząco gorsze wyniki od indeksu
WIG – lata 2001, 2002 oraz 2008. Ciekawie prezentuje się obecny rok, w którym strategia znacząco pokonała indeks. W celu zobrazowania faktycznych różnic pomiędzy przyjętą strategią
a punktem odniesienia – indeksem WIG – w tabeli 3 obliczyłem
ich różnice.
Dla porównania obu strategii przyjąłem dwie metody. Pierwsza
z nich w prosty sposób sumuje zyski osiągane w badanym okresie.
Druga – bardziej miarodajna – wykorzystuje procent składany i ukazuje efektywny wynik transakcji. W obliczeniach nie brałem pod uwagę podatku od zysków kapitałowych. Tabela 4 przedstawia wyniki
przyjętej strategii z wynikami indeksu WIG. W ujęciu efektywnym,
wyniki tej prostej strategii są o około 120 proc. lepsze od wyników
WIG. Pomijając problem inflacji, każda zainwestowana złotówka
w styczniu 1993 r. dałaby 5 maja 2009 około 60,5 zł.
Istnieją inwestorzy (np. James O’Shaughnessy), którzy twierdzą, że
lepsze wyniki osiągnie się budując portfel papierów wartościowych
w oparciu o wskaźnik cena/wartość księgowa [P/BV]. Dlatego w kolejnym artykule ukażę wyniki strategii wykorzystującej ten wskaźnik
i potwierdzę lub obalę takie podejście. Dodatkowo zaprezentuję strategię konstrukcji portfela akcji łączącą oba wskaźniki, cena/zysk oraz
cena/wartość księgowa. l
Prezentowane analizy stanowią wyraz poglądów autora i nie mogą być traktowane jako rekomendacja czy zalecenie podjęcia określonych działań inwestycyjnych.
Autor jest doktorem nauk ekonomicznych Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach
Tabela 4. Wyniki portfela od początku istnienia GPW (%)
Suma zysków
Procent składany
WIG
1269,23
2750,42
Portfel C/Z
1624,07
6049,97
Źródło: opracowanie własne
WIG
Portfel C/Z
110
90
70
50
30
10
-10
-30
-50
www.gb.pl
5.05.2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
-70
39