scenariusz_3

Historia i społeczeństwo | Klasa 4
Szkoła podstawowa
Scenariusz lekcji historii i społeczeństwa w czwartej
klasie szkoły podstawowej
TEMAT: HISTORIA PISMA
1.Cele
•
•
•
•
Poznanie przyczyn powstania pisma.
Umiejętność rozróżniania starożytnych rodzajów pisma.
Poznanie roli, jaką odgrywa w naszym życiu umiejętność pisania.
Kształtowanie umiejętności korzystania z technologii informacyjnych, pracy z materiałem ikonograficznym, mapą, tekstem.
2. Treści programowe
Uczeń wyjaśnia znaczenie wynalazku pisma dla wspólnoty ludzkiej.
3. Słowniczek pojęć
pismo klinowe, pismo obrazkowe, hieroglify, pismo alfabetyczne
4. Czas realizacji
45 minut
5. Stosowane metody dydaktyczne
•
•
•
•
•
•
Pogadanka.
Praca z mapą.
Praca z materiałem ikonograficznym.
Praca z podręcznikiem (podręcznikiem elektronicznym).
Burza mózgów.
Praca z aplikacją multimedialną.
6. Oczekiwane efekty
Uczeń:
• pozna znaczenie pisma dla pierwszych cywilizacji,
• wymieni rodzaje pisma w kolejności chronologicznej ich powstawania,
• będzie wiedział, w jaki sposób odczytano hieroglify,
• dostrzeże podobieństwo między alfabetem greckim, rzymskim i pismem współczesnym.
7. Metody weryfikacji stopnia osiągnięcia założonych celów
Ocena rozwiązania multimedialnego quizu i zaangażowania w pracę na lekcji.
8. Działania budujące zaangażowanie uczniów
• Zastosowanie multimedialnych środków dydaktycznych (interaktywnego quizu, podręcznika elektronicznego).
• Działania praktyczne (pisanie pismem klinowym).
• Motywowanie uczniów do działania przez nauczyciela.
9. Środki dydaktyczne (w tym lista wykorzystywanych e-zasobów i aplikacji)
•
•
•
•
Tablet.
Podręcznik papierowy Klucz do historii. Klasa 4.
Podręcznik elektroniczny Klucz do historii. Klasa 4, dostępny na platformie WSiPnet.pl.
Mapa ścienna przedstawiająca cywilizacje starożytnego Wschodu.
AUTOR: Bartłomiej Janicki
1
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015
Historia i społeczeństwo | Klasa 4
Szkoła podstawowa
• Multimedialny quiz (https://play.kahoot.it/#/?quizId=d7f95515-bfd9-441c-932d-1adfef717b43).
• Plastelina i patyczki.
• Ilustracja przedstawiająca wartość fonetyczną poszczególnych liter alfabetu ugaryckiego (http://szkolnictwo.pl/rysunkihasla/27/27627_1.png).
• Ćwiczenia elektroniczne na platformie WSiPnet.pl.
10.Przebieg lekcji
Przed lekcją upewnij się, że masz podłączony projektor multimedialny do komputera.
Lp.
Co robi nauczyciel?
Co robią uczniowie?
Czas
Kształtowane
umiejętności
1
Nauczyciel wita się z uczniami i wykonuje czynności
organizacyjne.
Uczniowie przygotowują się
do zajęć, wyjmują potrzebne
przybory.
2 min
2
Rekapitulacja wtórna
Nauczyciel wydaje uczniom polecenia:
wskaż na mapie rzeki Tygrys, Eufrat, Nil,
wskaż na mapie obszar tzw. Żyznego Półksiężyca,
wskaż na mapie obszar cywilizacji Sumerów,
wskaż na mapie obszar cywilizacji Egipcjan,
powiedz, jaką rolę w powstaniu pierwszych cywilizacji
odegrały rzeki,
wymień osiągnięcia Sumerów.
Uczniowie odnajdują na mapie
obiekty geograficzne
wskazane przez nauczyciela.
Udzielają odpowiedzi
na pytania nauczyciela.
3 min
Kształtowanie umiejętności
pracy z mapą, formułowania
krótkich wypowiedzi ustnych.
3
Historia pisma
Nauczyciel zarządza burzę mózgów, dzięki której
uczniowie będą mogli zastanowić się, po co ludziom
potrzebne było (i jest) pismo.
Nauczyciel poleca uczniom przeczytanie podrozdziału
Historia pisma (podręcznik elektroniczny, lekcja 14, ekran 1;
podręcznik papierowy, s. 88). Omawia z uczniami ten tekst,
ogląda z nimi zamieszczone w podręczniku fotografie
ukazujące pismo klinowe, hieroglificzne i fenickie. Pyta
uczniów o różnice w wyglądzie poszczególnych rodzajów
pisma. Następnie prosi ich, aby skorzystali z tabletów
i wyszukali w internecie zdjęcia przedstawiające pismo
greckie i łacińskie. Uczniowie porównują ze sobą wygląd
pisma fenickiego, greckiego i łacińskiego. Nauczyciel
opowiada o alfabecie łacińskim i jego odmianie
stosowanej w języku polskim. Pyta uczniów, czy
współcześnie wygodnie byłoby korzystać z komputera
lub smartfonu wyposażonego w klawiaturę z pismem
sumeryjskim albo hieroglificznym.
Uczniowie biorą udział w burzy
mózgów.
Zapisują najtrafniejsze
odpowiedzi na tablicy.
Czytają tekst podręcznika.
Porównują różne rodzaje
pisma.
Wyszukują treści w zasobach
internetu.
Opisują pismo fenickie, greckie
i łacińskie i je porównują.
18 min
Kształtowanie umiejętności
logicznego myślenia,
samodzielnego wyszukiwania
informacji, korzystania
z technologii informacyjnych,
pracy z materiałem
ikonograficznym, tekstem
podręcznika.
AUTOR: Bartłomiej Janicki
2
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015
Historia i społeczeństwo | Klasa 4
Szkoła podstawowa
Co robią uczniowie?
Czas
Kształtowane
umiejętności
Lp.
Co robi nauczyciel?
4
Piszemy pismem klinowym
Nauczyciel poleca uczniom wykonanie z plasteliny płaskiej
powierzchni (przypominającej mezopotamską glinianą
tabliczkę).
Następnie prosi uczniów, aby na tabletach otworzyli
stronę przedstawiającą wartości fonetyczne alfabetu
ugaryckiego (warto wyjaśnić uczniom, że mieszkańcy
starożytnego miasta Ugarit wpadli na pomysł, aby za
pomocą wybranych znaków pisma klinowego zapisywać
trzydzieści głosek i w ten sposób stworzyli własne pismo
alfabetyczne). Uczniowie spróbują odcisnąć patyczkami
w plastelinie klinowe znaki ugaryckie, tak aby powstało
imię danego czwartoklasisty. Nauczyciel ogląda dokonania
swoich podopiecznych.
Uczniowie otwierają
na tabletach strony
http://szkolnictwo.pl/
rysunkihasla/27/27627_1.png.
Odciskają patyczki
w plastelinie – piszą pismem
klinowym swoje imiona.
10 min
Kształtowanie umiejętności
korzystania z technologii
informacyjnych.
5
Kamień z Rosetty
Nauczyciel poleca uczniom obejrzenie ilustracji
przedstawiającej kamień z Rosetty (podręcznik
elektroniczny, lekcja 14, ekran 2; podręcznik papierowy,
s. 89). Opowiada uczniom o specyfice tego znaleziska oraz
o dokonaniu Jeana-François Champolliona. Pyta uczniów
o znaczenie jego pracy dla poznania historii starożytnego
Egiptu. Pobudza fantazję uczniów, opowiadając o jeszcze
nierozszyfrowanych tekstach starożytności.
Uczeń analizuje ilustrację,
bierze udział w pogadance.
5 min
Kształtowanie umiejętności
pracy z materiałem
ikonograficznym,
formułowania krótkich
wypowiedzi ustnych.
6.
Rekapitulacja pierwotna
Nauczyciel uruchamia na komputerze
i projektorze quiz Kahoot! (https://play.kahoot.
it/#/?quizId=d7f95515-bfd9-441c-932d-1adfef717b43).
Podaje uczniom kod do quizu. Ocenia pracę uczniów.
Uczniowie rozwiązują
na tabletach multimedialny
quiz na stronie https://
kahoot.it.
6 min
Rekapitulacja, kształtowanie
umiejętności korzystania
z technologii informacyjnych.
7.
Zadanie domowe
Nauczyciel poleca uczniom wykonanie ćwiczenia
elektronicznego na platformie WSiPnet.pl (9.1., zestaw 1).
Uczniowie notują zadanie
domowe.
1 min
Rekapitulacja, kształtowanie
umiejętności korzystania
z technologii informacyjnych.
AUTOR: Bartłomiej Janicki
3
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015